Morgunblaðið - 07.12.1951, Blaðsíða 6

Morgunblaðið - 07.12.1951, Blaðsíða 6
MORGUNBLAÐIÐ Föstudagur 7. des. 1951. *a 3 Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík. Framkv.stj.: Sigfús Jónsson. Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.) Lesbók: Árni Óla, sími 3045. Augiýsingar: Árni Garðar Kristinsson. Ritséjórn, auglýsingar og afgreiðsla: Austurstræti 8. — Sími 1600. 'Áskriftargjald kr. 16.00 á mánuði, innanlands. í lausasölu 75 aura eintakið. 1 króna með Lesbók. Hækkun iasteignamatsins UngverJtEaií se&id mófmsBÍi WASHINGTON, 6. des. — Banda ríkjástjóm hefur sent ríkisstjórri Ungverjalands orðsendingu vegna flugvélarinnar bandarísku, scm Þjóðviljinn segir að setulið Sovét- rUcjanna l Ungverjalandi hafi neytt til að lenda þar. 1 orðsendingu þessari segir að flugvélin hafi verið á leið til Belgrad en muni hafa villzt af leið. Er þeas krafizt að flugvélin verði afhent og áhöfnin, 4 menn, látin laws. —Reuter. FVRIR ALÞINGI liggur nú tkamvarp til iaga um hækkun á ■wteverði allra fasteigna í land- mkl Er frumvarpið flutt af fjár- hag*«efnd neðri deildar, að til- Mutun Eysteins Jónssonar fjár- Mrídta-áðherra. A Mmabili gilti það, að fast- «Í£B&SA&t fór frara á 10 ára fresti, 1945 var því breytt og ákveðið aB 25 ár væru á nailli mata. Var aé ákvörðun tekin af því að þing- rað'nnum afbauS kostnaðurinn og vúraiubrögðin við síðasta fast- aignamat. Nú er lagt til með frumvarp- imu, að endurskoða aHt matið til aS hækka það í samræmi við nú- jjfidandi verðlag. Ber að skipa otjtn 3ja mann* yfirmatsnefnd sena fjármálaráðherra velur. — Mundi hún eftir fyrri reynslu akipuð þremur Framsóknargæð - imgum, sena settu upp dýra skrif- *tofu hér í Reykjavík með til- hetrramdi atarfsfólki. Auk þess á að skipa þriggja raamna matsnefnd í hverja sýslu mg bæjarfélagi. Ber sýslunefnd «Sa bæjarstjórn að kjósa tvo meímdarinenn , en formennina alla skipar fjármálaráðherra án tllmefningar. Allar þessar nefndir lamdir yfirstjórn aðalnefndarinn- ar eiga svo að ákveða hve mikið gkuli hæltka matsverð hverrar fasleignar í landinu allt í þeim tigangi að leggja á fasteignirnar hærri skatta og gjöld en verið haXa. Kemur þar til greina: fast- eiptnskattur, eignaskattur, vatns- skattar og fjölmörg önnur gjöld, sesn nú eru lögð á fasteignir. — MMmdi þett* allt hækka í réttum hlutföllum við það sem matsverð £*steignanna er hækkað. Eftir hlýtur svo að fara tilsvarandi hækkum húsaleigu í bæjum og jarðarafgjalda í sveitum. I frumvarpimu er gert ráð fyrir því, að þegar lokið er sterfseminiii, þá skuli fast- eigaaskatturinn renna til svcltar- mg bæjarfélaga, en fyrst á að borga með honum allam kostnaðinn við matið. liuniH því nokkuð langt þess eð híða, að baejar- og sveitar- ,4öðir fengju auknar tekjur af þessu, því matið verður áreið- amdega dýrt. Ura þetta mál hafa þegar orðið talsverðar deilur. Hafa komið Sram *Umikið mismunandi sjón- annið bæði um aðferðina og hitt hve mikið skuli hækka skatta- raai fasteigna. Jóm Pálmason þm. Austur- Húnvetninga hefur lagt fram breytingatillögur um að ger- breyta þessu frumvarpi. Leggur hann til, að afnema allar nefnd- in,ar, en heimila fjármálaráðu- meytinu með aðstoð allra yfir- skattanefnda að hækka matið eftir föstum reglum og án nýrra matsgerða. SkuH teknar inn í mat ið allar ræktunarframkvæmdir og meiri háttar umbætur :em gerð- ar hafa verið síðan 1942. Einnig þau hús sem kynnu að hafa fall- ið undan millimati. Skal allt þetta reiknað á sama verði og gert var með hliðstæðar framkvæmdir þegar matið fór síðast fram. — Síðan sé allt matsverðið tvöfald- að mcð þeim undantekn’ ,mn, að jaiðir og hús sem :u í hækki ekkert, og eij... g sé yfirskattanefndum heimilt að sleppa afskekktari jörðum við hækkunina ^að hálfu eða öllu leyti. Aúk þessa hafa þeir Jón Sig- urðsson 2. þm. Skagfirðinga, Pét- ur Ottesen þm. Borgfirðinga og Magnús Jónsson 2. þm. Eyfirð- inga lagt fram breytingatillögur. Vilja þeir byggja á frumvarpinu, en setja það hámark á hækkun- ina, að enga fasteign megi hækka meira en fjórfalda núgildandi fasteignamat, að viðbættum um- bótum. Einnig vilja þeir miða aðra skatta en fasteignaskatt við núgildandi fasteignamat. Öllum þessum breytingatillög- um hafa þeir Skúli Guðmunds- sor. og fjármálaráðherra tekið hið versta. Telja þeir tiHögur Jóns Pálmasonar hina mestu fjarstæðu og hámark á hækkun vilja þeir ekki heldur hafa. Lét Skúli Guðmundsson svo um mælt, að sumstaðar væri sann- gjarnt að 10—15 falda núgildandi' fasteignamat. Fjármálaráðherra taldi líka, að óhætt mundi að 10- falda matið. Munu báðir ætlast til, að sú hækkun sem þeir nefndu nái fyrst og fremst til Reykjavíkur og svo auðvitað til annarra staða eftir þvi sem vænt- anlegri nefnd þætti hæfa. Bæði við fyrstu og aðra um- ræðu um þetta mál hefur margt komið fram sem getur verið tH umhugsunar fyrir almenning. — Meðal annars hefur Jón Pálma- son bent á, að hér væri um mjög stórt og þýðingarmikið mál að ræða. Væri það víst, að ef fast- eignamat væri spennt afar hátt, þá hlyti það að flýta fyrir því, að sú fjármálaspilaborg, sem að undanförnu hefur hrúgazt upp hryndi saman. Verzlunarhöft og vísitölulög hafi átt mestan þátt í að skrúfa allt upp og ef nú ætti að meta fasteignir eftir hæsta söluverði einstakra fasteigna eins og nú ef, og hækka öll fasteigna- gjöld eftir því, þá mundi fjöldi þeirra manna sem eignirnar eiga brátt komast í þrot og þá yrði það opinbera að taka eignirnar upp í skattana, og leigja þær öðrum. Gæti þá svo farið, að söluverðið lækkaði fljótlega, enda þótt leigan hækkaði eins og annað sem ríkið og stofnanir þess og bæjarfélögin selja. Virðist líka ljóst, að á þeim ólgutíma sem nú gengur yfir er ástæða til að fara varlega í slíku máli sem hækkun fast- eignaxnatsins og fasteigna- gjalda. Almenningur er víða um land stynjandi undan öll- um þeim sköttum og gjöldum, sem á hvíla. Bæjar- og sveitar féiögum Iiggur sums staðar við þroti og atvinnuvegirnir eiga við erfiðleika að etja. Stórkostleg skattahækkun með margföldun fasteigna- matsins getur því haft alvar- legar afleiðingar. Að evða milljónum í nýtt fasteignamat er líka óþ^rft. Mal.ó er hægt að V . kka þeim stjórnarvöldum, sem til eru, áft mikils kostnaðar og það án tillits til þess, hvorf þaö yrði lr ’.krð meira eða mijma. Gegn nýlenduskipulaginu GUATEMALE. — Guatemala hefur staðfest yfirlýsingu Mið- Ameríkubandalagsins, þar sem eindregið er lagzt gegn nýlendu- réttindum Breta í Honduras og lagt til, að landið fái sjálfstjórn. » itvegsmöRRum gert auðve!dar« um lantökur vegua vélekaupa Tvö frumvörp fiuff að fieiini afvinnamálaráöherra í GÆR voru lögð fram tvö frumvörp í neðri deild, sem flutt eru af sjávarútvegsnefnd samkvæmt beiðni atvinnumálaráðherra. —■ Fjalla þau um, að gera útvegsmönnum léttara fyrir um að kaupa aflvélar í báta sina. FISKVEIÐASJÓÐUR EFLDUR Samkvæmt öðru frv. er lagt til að auka tekjur fiskveiðasjóðs, svo að hann geti fullnægt betur lánsf járþörf útvegsmanna, en nú kreppir mjög að mörgum þeirra i þessum efnum um fjáröflun tH kaupa á nýjum aflvélum, þar sem margir bátar eru nú óstarf- Frv. m aS koma upp visf- heimili ffyrir drykkjusjúklisii HEILBRIGÐIS- og félagsmálanefnd efri deildar hefur lagt fram frv. til laga um vistheimili fyrir drykkjusjúka menn. — Efni frv. og greinargerð er rakin hér á eftir. SÉRFRÓÐUR LÆKNIR HAFI YFIRUMSJÓN MEÐ GÆZLU DRYKKJUSJÚKLINGA Ráðherra skal skipa sérstakan lækni, sem hefur sérþekkingu á drykkjusýki og meðferð drykkju sjúkra manna, til þess að hafa með höndum yfirumsjón með gæzlu drykkjusjúkra manna þeim til umönnunar og lækning- ar. Hann skal rækja starfið sem aðalstarf og tekur laun sarr>- kvæmt III. flokki launalaga. — Hann skal einnig vera áfengis- ráðunautur ríkisstjórnarinnar án sérstakra launa. Ríkisstjórnin lætur sctja á stofn nú þegar vistheimili fyrir drykkjusjúka menn. Staðnr fyrir vistheimiHð skal valinn með sér- stöku tilliti til þess, að hann sé vel til þess fallinn, að þar sé rekin fjölbreytt framleiðsla, svo að hverjum vistmanni gefist kost ur á að starfa þar eftir því, sem heilsa hans og hæfileikar leyfa. Kostnaður við stofnunina greiðist af því fé, sem fyrir hendi er eða síðar verður greitt sam- kvæmt 15. gr. laga um meðferð ölvaðra manna og drykkjusjúkra. HÁLF ÖNNUR MILI. J. KR. NÚ ÞEGAR TIL í SJÓDI Greinargerð fyrir frumvarpinu er svohljóðandi: „Með lögum nr. 55 1949 var ákveðið, að á árunum 1950—1956 skyldi greiða í sérstakan sjóð 750 þús. kr. á ári af ágóða Áfengis- verzlunar ríkisins og verja fé þessu meðal annars til þess að koma upp og starfrækja vist- heimiU fyrir drykkjusjúka menn, sem álitið væri, að unnt væri að lækna á skömmum tíma. í sömu lögum var álcveðið, að ríkissjóð- ur skyldi greiða til sveitarfélaga, sem koma vildu upp hælum fyrir drykkjusjúka menn, sem vitað var að þyrftu lengri hælisvist, hliðstæð framlög og ríkissjóður greiðir til sjúkrahúsa í landinu. Þótt liðin séu nú 2 ár frá því að lög þessi tóku gildi, hefur það eitt þokazt ófram í þessum mál- um, að safciað hefur verið því fé, sem tilskilið er í lögunum, og mun nú vera í þeim sjóði um 1.5 millj. kr. Með því að brýn nauð- syn ber til þess, að hafizt sé nú þegar handa um að koma á stofn vistheimili fyrir þá drykkju- menn, sem vegna drykkjusýki eiga ekkert athvarf eða hvað eft- ir annað lenda í höndum lögregl- unnar, og þar sem það enn frem- ur er vitað, að frumskilyrði fyrir því, að verulegur árangur náist í þessum málum, er að sk>>aður verði þegar sérstakur áfen, s- varnalæknir til þess að hafa yfir- umsjón ' :ð þessum málum c ; forustu í að koma stofruhinni upp, er írumvarp þett.i. borið fram og þess vænrt :?c aJþingis- menn Ijái því óskvrt Hð sitt, svo að það megi verða að lögum á yfirstandandi þingi". hæíir vegna vélaleysis. Hitt frv. er um að stjórn StofnlánadeUdar sjávarútvegsins verði veitt heim- Hd til að gefa veðleyfi vegna lána til kaupa á nýjum vélum þegar brýn nauðsyn er fyrir hendi að áhti deildarinnar. NÚGDLDANDI LÖG En samkv. núgildándi lögum hefur Stofnlánadeildin 1. veðrétt í bátum og vélum fyrir slofnlán- um þeim, sem hún hefur veitL Bátaeigendur hafa því átt í mikl- um erfiðleikum með útvegun láns fjáx til kaupa á nýjum vélum, ef aðrar veðtryggingar voru ekki !nægilegar fyrir hendi. j Frumvörp þessi eru þvl hin þörfuatu fyrir útvegsmenn og til mikilla hagsbóta fyrir þá. Velvokandi skriíar: ÚB DAGUBGA LÍriHIÐ Ef rafmagni'ð bilar. HEIÐRAÐI Velvakandi. Undirritaðan langar til að biðja þig að birta eftirfarandi fyrirspurn til Vatns- og hita- veitu Reykjavíkur: Hvers vegna verður dælustöð- in á Reykjum ávallt óvirk, ef um bilarnir á rafmagnslínum að henni er að ræða? Hitaveitan fékk þó á sínum tíma, eða nánar Jiltekið fyrst á árinu J950, sér- stæða díeselrafstöð, sem nota átti, þegar rafmagnsbilarnir yrðu. HvaS dvelur diselstöðina? CETUR verið, að vélin standi hér á hafnarbakkanum enn þá? Eða skyldi hún standa enn þá við dælustöðina ótengd og þess vegna óvirk, þegar á þarf að halda, svo að stór hluti bæjar- búa hefir þá ekki upphitun í hús- um sínum lengri eða skemmri tima? • Ég get varla trúað, að um slíkt sé að ræða, en langar þó til að vita, hvað dvelur díselrafstöð- ina, sem mér og sennilega fleir- um þótti hyggilegt að kaupa á j sínum tíma til að hitaveitan yrði sem óháðust duttlungum veður- farsins íslenzka. Hallgr." Beið þess að verða tekinn upp. EG hefi fengið bréf um ævar- andi vandamál og áhyggju- efni skólaæskunnar. Það er frá nemanda í framhaldsskóla í bæn- um. Þessi nemandi kvartar mjög yfir því, hve sjaldan hann sé tek- inn upp. Hann segist hafa fengið góðar einkunnir í íslenzku í barnaskólanum, en þegar í fram- haldsskólann kom, þá kárnaði nú gamanið. Þeir beztu voru alltaf teknir upp og látnir þylja regl- urnar, en hinir sátu og hlýddu á. Bréfritari minn lifði í voninni og las vel fyrst lengi. En stóðst þó ekki mátið, er fram í sótti. Það var nokkurn veginn jafnsnemma, að hann var tekinn upp og áhug- inn var rokinn út í veður og vind, svo að draumurinn um góða ein- kunn hvarí út í buskann. Kennaraslcikja. SVO langaði nemandann að hefja nv.ia sókn, og bað kenn- arann r ' ' á sér yíir, en þá tók ekki i ■ '::a við, því að krakkornir risu up, tíl handa og fóta og köll uðu kunningja okkar kennara- sleikju. Og hann lýkur svo bréf- inu: „Kennarar, ég vil benda ykkur á jxetta og biðja ykkur að hugsa til þeirra, sem kunna laklega. Takið þá fremur upp en hina, sem svarað geta fyrirstöðu- og hugsunarlaust." Hélt heimurinn væri slakari. EG skal segja ykkur það. Á mínum sokkabandsárum þótt ist hver sá beztur, sem leitt gat athygli kennarans frá sér og slapp við að koma upp. Síðan hef- ir héimurinn stórum versnað og áhugi nemenda minnkað að sögn allra vísustu manna. Það er þó að minnsta kosti ein undantekning. Og ef kennurun- um skyldi enn skjótast yfir þenna áhugasama bréfritara, þá heiti ég á allar góðar vættir, að hann verði ekki sniðgenginn framveg- Viðvörun til til skattheimtumanna. DAGLEGA áminna okkur góð og göfug yfirvöld. Blessuð börnin mín, gleymið þið nú ekki að greiða skattana, stríðsgróða- skattinn, söluskattinn, kirkju- garðgjaldið, námsbókargjaldið, sjúkrasamlagsgjaldið, útsvörin og svo mætti lengi telja. Ég vildi óska, að í framtíðinni sendu þau okkur viðvörun, þegar þau eru að vara okkur við, svo að við lendum ekki í klóm lögtaks- mannanna. Aðvörun og aðvara er lán frá Dönum, sem ekki er víst, að við getum greitt, og því skulum við forðtist það. Hálkan og Náttúrulækningafélagið AF því að nú er ekki lengur til siðs að ganga við staf, ef báð- ir fætur eru jafnlangir, því síður að staulast á mannbroddum, þá veitir sannarlega ekki af að fara varlega á götunum, þegar hálkan setur svip sinn á þær. Menn ættu því ekki að fara að neinu óðslega, stvðja sig held- ur við húsvegg eða ljósastaur, og múna, að flas er falli næst. Víða hefir saltið bætt úr. En þar er annar vandinn frá: Það étur skóhá okkár. Það er nú líka vatn á mvllu þeirra í Náttúru- lækningafélaginu! Hvernir hald- ið þið, að það fari með nn s ykkur, þegar það si-» hertar nautshúðir

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.