Morgunblaðið - 13.12.1951, Page 11

[ Fimmtudagur 13. des. 1951
MORGVTSBLAÐIÐ
111
Mótatimbur til sÖlu
l“x4“, 9 og 10 feta; t“x6“f
9, 10, 11, 13 og; 14 feta;
l“x7“, 10, 11, 13 og 14 feta.
Ca. 4300 fet. Timhnð er not
að einu sinni. Selst leyfislaust
Tilboð merkt: „Mótatimbur
— 527“ sendist bla.Súm fyrir
hádegi á laugardag.
Hefi tii söiu
nokkra kassa af sultra. Uppl.
í síma 6021.
Culur
Nylon síðkjóll
og sem nýr smoking tíl sölu
að Leifsgötu 9B frá 3—6 í
dag. —
íbúð óskast
Barnlaus hjón óska eftir íbúð
2—3 herbergi, helst á hita-
veitusvæðinu. UppL í síma
5417. —
TBSL SÖLU
Fokheldur kjallarí, 3 her-
bergi, eldlhús og ba5 i Mela
hverfinu. — 2ja hæða íbúð-
arhús á eignarlóð í Miðbæn-
um. I húsinu eru twær 4ra
herbergja íbúðir og btið. —-
Rishæð í Laugarneshverfi, 3
heúbergi, eldhús og bað, olíu
kynding. — Laus tíl íbúðar
nú þegar.
Höfum kaupenclur aS:
2ja, 3ja, 4ra og 5 herhergja
íbúðum svo og timburhúsi við
fjölfarna verzlunargötu. —
Miklar útborganir.
KonráS Ó. Sævaldsaon
löggiltur fasteignasali, Aust
uistræti 14. — Sími 3565.
P E H A K A
bandsagir fyrir játrn,
«tré, kjöt, fisk. Skekki-
tæki, blaðsuðuvél. —
Qtvega: Bandsagarblöð
Sturlaugur Jónsson & Co.
Sími 4680.
Þot raldur GarSar KrhtjáiuMS
MálflutningssixifstsÆa
fcankastræti 12. Símar 7872 og 81988
MAGNÚS JÓNSSON
i Málflutningsakrifgtofa
i Aðalstræd 9. — SLmi 5659.
Viðtalstixni kl. t.30—4.
SkipaútgerBm fær rúml. 300
þús. kr. í skipsbjörgunarlaun
Hjög óviss úrslif
[ flokkaglímu
Reykjavíkur
Dómur f Hæstaréffi kveðinn upp í gær.
í GÆR var í Hæstarétti kveðinn upp dómur í skipsbjörgunarmáli.
- Skipaútgerð ríkisins voru dæmdar 280 þús. kr. björgunarlaun
auk vaxta, fyrir að fara norska skipinu Cleveland til hjálpar, er
það var í nauðum statt og draga það til hafnar á Seyðisfirði.
Skipaútgerðin höfðaði málið
gegn þeim Carli Finsen f. h. eig- [
enda skipsins og Kristjáni Ein-
arssyni f. h. Sölusambands ís-1
lenzkra fiskframleiðenda.
MEÐ SALTFISKFARM
Forsaga þessa máls er sú, að
Cleveland, sem er frá Bergen,
var á leið frá Keflavík til Norð-
fjarðar með rúmlega 300 tonn af
saltfiski. Er skipið var statt út
af Ingólfshöfða í slæmu sjóveðri,
varð bilun í vélinni, sem var svo
alvarlegs eðlis, að vélstjórinn
taldi eigi annað fært en að stöðva
vélina alveg. bví að ella myndi
því gagnáfrýjanda in solidum að
greiða aðaláfrýjanda þá fjárhæð
ásamt vöxtum, eins og krafizt
er. —
Eftir þessum úrslitum verður
að dæma gagnáfrýjendur til, að
greiða aðaláfrýjanda málskostn-
að bæði í héraði og fyrir Hæsta-
rétti, sem þykir hæfilega ákveð-
inn samtals 20.000 krónur.
FLOKKAGLIMA Reykjavíkur
fer fram annað kvöld í Lista-
mannaskálanum, og verður að
þessu sinni keppt í tveimur
þyngdarflokkum og drengja-
flokki.
í fyrsta flokki eru keppendur
fjórir, en þar er líklegt að aðal-
átökin verði á milli þeirra Rún-
ars Guðmundssonar, A, og Ar-
manns Lárussonar, UMFR. Erfitt
verður að segja um, hvor þeirra
vinnur. Aðrir keppendur í þess-
um flokki eru Anton Högnason
og Haraldur Sveinbjörnsson.
Ekki verður keppt í II. flokki,
en í þriðja flokki eru keppendur
þrír. í drengjaflokki eru þeir
átta.
Glíman hefst kl. 9 síðdegis.
ÍSLENZK FORNRIT
hún eyðileggjast.
IIEKLA FÓR THj
HJÁLPAR
Neyðarskeyti voru send út og
voru þau móttekin strax um borð
í strandferðaskipinu Heklu, er
var á leið frá Vestmannaeyjum
til Akureyrar með vörur og far-
þega. — Er skemmst frá því að
segja, að Hekla fór hinu nauð-
stadda skipi til hjálpar. —• Á
gamlársdag 1949, eftir rúmlega
sólarhrings siglingu, kom Hekla
með skipið inn á Seyðisfjarðar-
höfn, og var það bundið við
bryggju þar.
. Skipaútgerðin gerði þær kröf-
ur, að Carli Finsen f. h. eigenda
og vátryggjenda og Kristjáni
Einarssyni f. h. SÍF, er átti farm-
inn, væri gert að greiða 24.750
sterlingspund eða jafnvirði
þeirra í ísl. mynt, kr. 1.131.075,
í björgunarlaun.
í undirrétti urðu úrslit máls-
inB þau, að upphæð björgunar-
launanna, sem Skipaútgerðinni
voru dæmdar, nam 160.000 kr.
auk vaxta og málskostnaðar. í
Hæstrétti, en háðir aðilar skutu
málinu þangað, voru björgunar-
launin ákveðin 280.000 kr., auk
6% vaxta frá 25. maí, sem lætur
nærri að séu um 25.000 kr. í
forsendum dóms Hæstaréttar
segir m. a.:
DÓMSORÐ í HÆSTARÉTTI
Aðaláfrýjandi, Skipaútgerðin,
gerir þær dómkröfur, að gagn-
áfrýjendur verði in solidum
dæmdir til að greiða honum
24.750 pund sterling eða jafn-
virði þeirra í íslenzkum gjald-
eyri, kr. 1.131.075.00, eða aðra
lægri fjárhæð eftir mati Hæsta-
réttar, ásamt 6% ársvöxtum af
dæmri fjárhæð frá 25. maí 1950
til greiðsludags og málskostnað
fyrir báðum dómum eftir mati
Hæstaréttar.
Gagnáfrýjendur Carl Finsen
og Kristján Einarsson gera þær
dómkröfur aðallega, að dæmd
fjárhæð verði lækkuð eftir mati
Hæstaréttar og að málskostnaður
fyrir héraðsdómi verði látinn
falla r.iður, en til vara, að hér-
aðsdómur verði staðfestur. Hvor
krafan, sem tekin verður til
greina, krefjast þeir málskostn-
aðar fyrir Hæstarétti úr hendi
aðaláfrýjanda eftir mati dóms-
ins
Með skírskotun til raka hér-
aðsdóms verður að telja, að hjálp
sú, sem v. s. Hekla veitti v. s.
Cleveland ,hafi verið björgun.
BJÖRGUNARLAUN OG
MÁLSKOSTNAÐUR
Þegar virt er hætta sú, sem
v. s. Cleveland var í, verðmæti
þess skips ásamt farmi og verð-
mæti v. s. Heklu, en hún var húfr
tryggð fyrir 7.320.000 krónur, svo
og annað það, sem rakið er í
héraðsdómi, þykja bjarglaun að-
aláfrýjanda til handa hæfilega
ákveðin 280.000.00 krónur. Ber
Snorri Sturluson: Heims-
kringla III. Bjarni Aðal-
bjarnarson gaf út. — Ilið
íslenzka fornritafélag. —
Rvík MCMLI.
ÚTKOMA hvers nýs bindis á veg
um Hins íslenzka fornritafélags
er merkisviðburður í bókaútgáfu
vorri. Það er líkast því að fá dýr-
mæta gjöf í hendur. Gerðarlegar
bækur í fögrum búnaði hið ytra,
en innihald íslenzkir bókmennta-
fjársjóðir með þeim frágangi, sem
bezt verður á kosið, vönduðum
texta, glöggorðum skýringum út-
gefanda, kortum og myndum af
sögustöðum eða fornum gripum
og fróðlegum formálum, sem
raunar eru heilar vísindaritgerð-
ir. Ég dreg það mjög í efa, að
Islendingar sjálfir hafi gert sér
nægilega ljóst, hvílíkt menning-
arátak þessi útgáfa er og hvílík-
ur áfangi hún er í þjóðlegri ís-
lenzkri vísindaiðju. Þessi útgáfa
hefir sannað það, að eins og nú
er komið eru íslendingar ein-
færir um að gefa út og túlka sín
eigin fornrit. Fyrir svo sem þrem
ur áratugum hefði þetta ekki
verið hægt. Þá vantaði oss mann-
afla til að vinna slíkt verk. Vín-
garðsmennirnir voru of fáir. Nor
rænudeild háskólans hefir á und-
anförnum áratugum lagt til það
lið, sem þurfti. Þannig hefir ver-
ið farsællega leyst íslenzkt sjálf-
stæðismál. Leyst sagði ég, en þó
hvergi nærri til hlítar eða svo
sem verða mun. Vér erum enn á
fyrsta áfanganum. En vér erum
á réttri leið, og það munar sem
má. Starfsemi Hins íslenzka forn-
ritafélags hefir lagt oss sterk rök
í hendur um endurheimt hand-
rita vorra, en heimflutningur
þeirra verður æ meira aðkall-
andi, eftir því sem íslenzkri
fræðastarfsemi vex fiskur um
hrygg.
II.
Hið íslenzka fornritafélag hóf
útgáfustarfsemi sina árið 1933,
eins og kunnugt er, og eru nú
komin út á þess vegum 12 bindi
af fornritum vorum. Ég skal
leyfa mér að rifja upp bindin og
nefna í þeirri röð, sem þau hafa
birzt:
1. Egils saga 1933.
2. Laxdæla saga 1934.
3. Eyrbyggja saga 1935.
4. Grettis scga 1936.
5. Borgfirðinga sögur 1938.
6. Vatnsdæla saga 1939.
7. Ljósvetninga saga 1940.
8. Heimskringla I 1941.
9. Vestfirðinga sögur 1943.
10. Heimskringla II 1945.
11. Austfirðinga sögur 1950.
12. Heimskringla III 1951.
Enda þótt upplag ritanna hafi
verið allálitlegt eftir íslenzkum
mælikvarða, eru þau flest upp-
seld, en sum hafa verið endur-
prentuð. Hefir reynslan hér orðið
sú sama sem hjá öðrum félögum,
er gefa út íslenzk fornrit, að fáar
bækur eiga jafnvísa sölu sem þau.
Menn tala oft um það, að þjóðin
sé hætt að lesa íslendinga sögur
og önnur fornrit sín. En sem bet-
ur fer, er það algerlega rangt.
Þau eru enn lesin vítt um breiðar
byggðir landsins og í borgum og
kaupstöðum hvarvetna, og það
vandlega lesin. Getraun íslend-
ingasagnaútgáfunnar hefir t.d.
sannað það, er nærri 400 manns
víðsvegar af landinu tóku þátt í
henni og senda nærri allir rétt
svör við öllum spurningunum.
Vinsældir fornritafélagsins munu
áreiðanlega fara vaxandi. Það
hefir rækt tvenns konar hlut-
verk: annars vegar að breiða út
fornrit vor og auka þekkingu á
þeim og hins vegar að gefa þau
út í vandaðri fyrirmyndarútgáfu,
sem þeim hæfir og þjóð vorri er
til sóma.
III.
Fyrir skömmu er komið út
þriðja og síðasta bindið af Heims
kringlu Snorra Sturlusonar á út-
gerð fornritafélagsins. •— Fyrsta
bindi hennar kom út fyrir 10 ár-
um á 700 ára ártíð Snorra. Þessi
útgáfa er því með sérstökum
hætti tengd minningu hins mikla
sagnameistara. Og hún er vissu-
lega veglegur minnisvarði. Um
útgáfu allra bindanna hefir dr.
Bjarni Aðalbjarnarson annazt
af mikilli alúð og sýnilegri vand-
virkni. Til marks um það, hví-
líkt stórvirki þessi Heimskringlu-
útgáfa er, má geta þess, að for-
málar útgefandans eru samtals
nær 370 blaðsíðum að stærð, og
þætti það út af fyrir sig mvndar-
leg bók. Texti allra bindanna
með skýringum meginmáls og
vísna og nafnaskrám nemur sam-
tals rúmlega 1350 blaðsíðum.
Það þarf eigi lengi að blaða í
þessari útgáfu til þess að sjá, að
hér hefir mikið verk verið af
hendi leyst. I hinum stórfróðlegu
formálum má lesa þróunarsögu
konungasagnanna, enda er útgef-
andinn manna fróðastur um þau
efni. Hið merkilega rit Snorra og
tilorðning þess verður oss allt
ljósara eftir en áður. Textaskýr-
ingar eru glöggar og gagnorðar,
nákvæmar. Skýringar margra
vísna hafa merkar nýjungar að
geyma. Allt ber vott um vand-
lega athugun og góð vinnubrögð,
og kemur það engum á óvart sem
þekkir til hæfni útgefandans. Ég
tel þessa Ileimskringluútgáfu
merkilegt afrek bæði af hálíu
þess, sem verkið vann, og íélags-
ins, sem kostaði það. Til hennar
mun lengi verða leitað um marg-
víslegan fróðleik, sem þetta höf-
uðrit varðar.
Guðni Jónsson.
Eg elska hana
DURBAN: — Jasper Martin Coet-
zee hefur æ ofan í æ reynt að stytta
konunni sinni aldur með tundri, en
tókst ekki. Nú afplánar hann 17 ára
fangelsisdóm. Konan heíur reynt að
fá skilnað, en hann vill ekki gefa
henni eftir skilnaðinn, af þvi að
„ég elska hana“, segir hann. — NTB
iiælivéi
Hentug fyrir 30—40 ferm.
geymsluklefa er til sölu. —
Upplýsingar í síma 6950.
RAFLAGN-
INGAEFNI
Rofar, utanál.
Rofar, innf.
Tenglar, utanál.
Tenglar, innf.
Rofa og tengladósir
Vír^plastic, ýmsir gildl.
vulc, ýmsir gildleikar
Fattningar, postulí.l
Vegg- cg loftfattningar
Veggrör KII, 25 amp.
Loftdósir, 4 og 6 st.
Fittir.gs, 5/8“ og
Fittingsdós, %“
Klær
Millistykki
Handlampar
Gúmmíkapall
Blýstrengur, 2x9 m m.
Marinestrengur, 2x1 5
m.m. —
Sendum gegn póstkröíu um
Land allt. •—
Raftækjaverzlun
Lúðviks Guðmundssonar
Laugaveg 48. — Simi 7775.
M.s. Oronning
Aiexandrine
fer til Færeyja og Kaupmannaj
hafnar, laugardaginn 15. des. —
Smásendingar, sem eiga að fara í
„fragt“, þurfa að koma í dag og á
morgun. —
Skipaafgreiðsla Jes Zimsen '
Erlendur Péturssonu
EttGLSSH
ELECTRIC
• Með hakkavél
® Hrærir allt
• Þeytir allt
• Aðeins kr. 1494.30
® Tilvalin jólagjöf
Laugaveg 166.