Morgunblaðið - 03.04.1952, Blaðsíða 2

I
2
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 3. apríl 1952 j
Austurríkisþing mótma‘lir
áframhaldandi hernámi
I Gruber harðorður í garð Rússa.
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter-NTfí
VÍNARBORG, 2. apríl. — Austurríska þingið samþykkti í dag
áJyktunartillögu, þar sem mótmæit er áframhaldandi hernámi
landsins, efnahagsbyrðum þeim, sem hernámsveldin leggja á land-
ið og loks því, að herdómstólar fari með mál austurrískra þegna.
Samþykktin var gerð á fundi, sem sérstaklega var boðað til vegna
fram kominna tillagna Vesturveldanna um friðarsamninga við
Austurríki. —
VESTURVELDIN
REIÐUBÚIN
Karl Gruber, utanríkisráð-
herra, sagði á fundinum, að
tiilögur Vesturveldanna væru
' viðeigandi spor í þá átt, að
' fá Austurríkismönnuin aftur
sjálfsákvörðunarrétt sinn. —
Hann sagði, að Vesturveldin
væru reiðubúin að viðurkenna
fullveldi Austurríkis og það
væri von sín að Sovétríkin
gerðu slíkt hið sama.
Loks kvað Gruber, að Svo
gæti farið, að hann legði mál
* Austurríkis fyrir Sametnuðu
þ.jóðirnar, en hann hét að gera
þinginu aðvart þar um áður.
HRAKTI RÖK RÚSSA
Gruber hrakti lið fyrir iið þau
rök, sem Rússar hafa fært fyrir
andstöðu sinni gegn friðarsamn-
ingum við Austurríki og sagði að
heimspólitísk sjónarmið Rússa
vasru látin bitna á landi sínu.
Austurríkismenn mundu aldrei
gerast stríðsaðilar nema til
verndar landi sínu, en þeir gætu
ekki fallizt- á hlutleysisskiiyrði
Rússa, sem gerðu ráð fyrir al-
gjöru varnarlhysi landsins. Taldi
hann þau sett, til að auðvelda
innlimun Áusturríkis í leppríkja-
hópinn.
AUSTURRÍKI BEITT ÓRÉTTI
Leopold Figl kanslari taldi að
Austurríki væri með órétti látið
gjalda sundurþykkju stórveld-
anna, ,.og; Jósanngjarnt væri að
gera friðarsamningá við öxulrík-
in, án þess að Austurríki hlyti
sömu réttarbót.
NEW YORK — J. Edgar Hoover,
yfirmaðúr bandarísku rannsókn-
arlögreglunnar upplýsti fyrir
nokkrum dögum, að félagatala
kommúnistaflokksins þar í iandi
væri komin niður í 31.603, en
hann benti jafnframt á að ýmsir
1 helztu leiðtogarnir störfuðu nú í
laumi, Taldi hann jafnvel meiri
; hættu stafa af þeim en 5. herdeild
j nazista 1941.
I Hoover sagði að moldvörpu-
starfsemi kommúnista hefði farið
mjög í vöxt síðan Kóreustríðið
brauzt út, en þeir væru varkárari
en áður, og héldu sellufundi sína
með meiri leynd, t. d. í bifreiðum
og á fáförnum stöðum í almenn-
ingsgörðum borganna.
Náimiverka-
menn minnasl
sigurs
NEW YORK — Yíir 500.000 kola-
námuverkamenn í Bandaríkjun-
um héldu 1. apríl s.l. hátíðlegan
í tiléfni af því að 50 ár voru þá
liðin frá því tekinn var upp 3
stunda vinnudagur í námuiðnað-
inúih;' Sú skipan komst á 1898,
átta árum eftir að stofnuð voru
itéttarsamtök námuverkamanna
í Bandaríkjunum.
— Síjórn í Túnis
Framh. af bls. 1
lýst því yfir, að st.ióm Baccou-
«hes njóti á engan hátt stuðnings
þjóðarinnar og eigi sér fylgjendur
fáa.
Talsmaður utanríkisráðuneytis-
ins í París hefur lýst yfir því,
að ! áðherrar hinnar nýju stjórnar
«éu hinir hæfustu menn og bar
hann lof á forsætisráðherrann
fyrir röskleika, þar sem venjulega
taki margar vikur að mynda
stjórn í Túnis.
© BANATILRTvÐI
f dag var frönskum stjórn-
arerindreka í Sausse, Pierre
Xevaeo sýnt banatih'acði :;ncð
j ví atð sprcngju vav varpað
‘ að htmum. —- Hlaut hann
t.vérkn af vSTiíym hchnar í
' vntgí og hálsi. Zevaeo var
I þ-egar fluHuar í sj'úkrahús. —
Iitiiii varð einnig fyrir
Dr. Karl Gruber.
utanríkisráðherra Austurríkis.
í sprengjuáfás í fébrúarmán- iEeykjav
i uði. _
Ný bóh - Á lorgi
lífsins
GUÐMUNDUE HAGALlN hefur
enn bætt við einni ágætri bók,
hinar mörgu, er hann hefur áður
ritað. Þetta eru æviminningar
Þórðar Þorsteinssonar á Sæbóli,
hreppstjóra þeirra Kópavogs-
manna. Þórður er aðeins fimmtug-
ur maður en fyrri hluti ævi hans
var óvenjulega viðburðaríkur og
sögulegur, enda hefur Hagalín tek-
ist að blása lífi og fjöri í frásögn-
ina svo sem bezt má verða. Ég
er orðinn vandlátur á bækur, en
þessa bók las ég með alveg sér-
stakvi ánægju, og fannst ég hafa
grætt mikið á lestrinum.
Hagalín hefur tekið upp þá
skemmtilegu frásagr.araðferð, í
þctta sinn, áð skifta efninu í
marga (89) stutta kafla með
hnyttnum fyrirsögnum, scm benda
til efnis hvers kafla. Af þessu
verður bókin notalegri aflestrar
og léttara yfir henni. Frásögnin
jer ýtarleg en hvergi langdregin,
viða sagt í fáum orðum mikið
efni, litlir dómar á lagðir, en les-
endum ætlað að gera það sjálf-
urn. Enda margar mannl^singar
ágætar, — þeir sem við sögu koma
lýsa sér sjálfir, svo sem hinir
ágætu menn, séra Sigurður í Vig-
ur og Bjami sonur hans. Margt
annað fólk, gott og illt, þykist
maður bekkja vel efiir stutta frá-
sögn þcirra Þórðar og Hagalín.
Ég tel þetta stórmerka bók, engu
síður en hinar fyrri ævisögur
sama höfundar, Virka daga, Eld-
eyjar-Hjalta og 1. bindi sjálfs-
ævisögunnar.
Þórður á Sæbóli er merkur mað-
ur og hann segir hispurslaust og
látlaust frá því scm á dagana
hefur drifið. Erfiðir og illir voru
æskudagar hans hjá vondu fólki
en svo varð hann fyrir því láni
að lenda hjá Vigurfólkinu, þar
sem ríkjum réði stjórnmálaskör-
ungurinn og búhöldnrinn séra
Sigurður Stefánsson, hinn vitri
mafur og hans fólk. Það varð Þórð
ar lár», eada ann hatni því fólki
v.ijög. . ;■ ,
! I ó Cf ‘K3 b!s.
letti, vel fxá hepni goii;;xð af út-
gefendum, som or Iðaacarútgdfan,
Ftmdir hefjasl í dag
um Trfestmálið
LUNDÚNUM 2. apríl: — Þegar
viðræðufundir hefjast í Lundún-
um á morgun, fimmtudag, um
Tríestemálið er búizt við að full-
trúar Breta og Bandaríkjamanna
fari fram á greinargerð um ósk ■
ir Itala í málinu, Vonir standa
til að unt verði að Ijúka viðræð-
unum fyrir páska, en þær varða
aðeins brezk-bandaríska svæð’ð i
Tríest. Rætt verður um aukinr.
þátt ítala í stjórn þessa lands-
svæðis.
Eden utanríkisráðherra sagði i
dag í neðri-deildinni, að Júgó-
slavar mundu verða iátnir fylgj-
ast með viðræðunum.
— Reuter-NTB.
Kosið í borgðrsfjérn
Lundúna í dag
LUNDÚNUM, 2. apríl. — Borg-
' arstjórnarkosningar fara fram í
j Lundúnum á morgun (fimmtu-
dag). Þar með er hafin barátta
; stóru flokkanna að þessu sinni um
j 30.000 sæti í bæjar og sveitastjórn
.um í Englandi. Mun aðailega
j verða deilt um staðbundin mál-
efni. Þó er talið að mikið verði
rætt um skólamál, sjúkratrygg-
ingar og íbúðatryggingar, en þessi
mál hafa einatt valdið árekstrum
. í þinginu að undanförnu.
| Við síðustu kosningar hlutu
ibáðir stærstu .flokkarnir 64 sæti
hvor, en frjélsiyndir fengu odda-
manninn, þann 129. Úrslit verða
kunn aðfaranótt föstudags.
Reuter-NTB.
Porsteinn Jónsson.
smíðafél. Rvíkisr
I formaður Skólafélags G. A.
'trÉSMIÐAFÉLAG Reykjavíkur
hélt aðalfund sinn 8. marz síð-
astli-ðinn.
Stjórn félagsins var endurkjör-
in og skipa hana þessir menn:
Anton Sigurðsson, form., Jó-
hann Kristjánsson, varaform.,
Pétur Jóhannesson, ritari, Hjört-
ur Hafliðason, vararitari, Guðm.
Jónasson, gjaldkeri.
Varastjórn skipa: Ingólfur
Finnbogason, Kjartan Einarsson,
Artúr Stefánsson.
Endurskoðendur voru kjörnir:
Jón Guðjónsson, Torfi Her-
mannsson.
Ti.l vara: Guðm. Halldórsson,
Benedikt Sveinsson.
Einnig var kosið 12 manna
trúnaðarmannaráö.
Formaður félagsins, Anton
Sigurðsson flutti ýtarlega skýrsiu
félagsstjórnar, um síörfin á tíma-
bilinu á milli aðalfunda. Gat
hann meðal annars, að félagið
væri að flytja í nýtt húsnæði
og við það yrðu sta"fsskiiyrði
léiagsifis betri eii áiíúr.
Skrifstofu.stjóri f^ajEstns, Regn
ár Þórarinsson, las upp reiknijr.gá
þess- og fluíii skýrslu -um efna-
hag þess.
Framh. á bls. 4
Framh. af bls. 1
ÚTDRÁTTUR úr heims-
SKÝRSLUM
Nefndin hefur auk þess tekið
sérstaklega til athugunar hvernig
bezt sé að koma fyrir lækninga-
og hressingarhælum fyrir of-
tírykkjumenn.
Þar sem geysimiklar skýrslur
eru fyrir hendi um þessi mál í
ýmsum löndum og bókakostur ^
um ofdrykkju og varnir gegn,
henni og aðgerðir stjórnarvald- j
anna i því máli hefur heilbrigð-
isstofnun S. Þ. ákveðið að taka
saman útdrátt úr skýrslum þess-
um og upplýsingum öllum og
setja þær upp á mjófilmu, en
bezti bókakosturinn sem fyrir
hendi er um þetta mál er við
Yale háskólann í Bandaríkjun-
um.
Bókaskrá yfir þetta áfengis-
málasafn háskólans er samin á
þann hátt að hægt er að finna
á augabragði svör við öllum
hugsanlegum spurningum um
þessi mál.
Tíu ríkisstjórnir, þar á meðal
norska stjórnin, hafa fengið til-
boð um að fá eintak af þessari
mjófilmu og er búizt við að
helmingur hennar verði kominn
til landsins að misseri liðnu, en
síðan verður séð um að bæta
við hana frásjign af öllum merk-
ustu viðburðum er áfengismál
varða.
2 UÍTRAR Á MANN Á ÁRI
33 ÞÚS. OFDRYKKJUMENN
í samtali er dr. Jellinek átti við
blaðamenn skýrði hann frá, að
það reyndist mjög erfitt að fá
glöggar skýrslur um áfengis-
ntyzlu ýmissa þjóða og drykkju-
venjur. En þessar upplýsingar,
segir hann, eru ekki tæmandi
fyrr en menn geta gert sér grein
fyrir því hverjir neyta áfengis,
hvenær, hvers vegna, hvar, og
é hvern hátt. Þegar þetta er
upplýst, á nefndin að gera heil-
■brigðisstofnuninni grein fyrir
hverjar aðgerðir eru æskilegast-
:.r í málinu.
Eftir rannsóknum sem farið
hafa fram í Noregi, hafa menn
komizt að þeirri niðurstöðu, að
alls séu í landinu 33 þúsund of-
drykkjumenn. Er talið að Norð-
menn séu í meðallagi drykkfeld-
ir á alþjóðamælikvarða. Ástandið
er t. d. miklu verra í Frakklandi,
en þar nemur áfengisneyzlan 30
lítrum af hreinum vínanda á
hvern íbúa landsins árlega. En
r.eyzlan í Noregi er 2 lítrar af
hreinum vínanda á mann á ári.
Yfirleitt fer áfengisneyzla
minnkandi í öllum heimsins lönd-
um.
OFDRYKKJUMENN
ÍIAFA ALLTAF RÁ3
Er blaðamenn spurðu dr.
Jellinek hvaða áhrif það hefði
á neyzluna að verðlagið á áfengi
væri hátt, sagði hann að reynsl-
an sýndi að ofdrykkjumenn
hefðu alltaf ráð til þess að ná
sér í brennivín hversu dýrt sem
það væri. En hófdrykkjumenn
neyta minna áfengis, ef það er
í háu verði. Einkum dregur háa
verðið úr drykkjuskap unglinga.
Og með því móti gerir hið háa
verðlag það að verkum, að „ný-
liðunum“ í hópi ofdrykkjumanna
fækkar.
Er dr. Jellinek var spurður
hver væru helztu ráð til þess að
lækna ofdrykkjumenn, komst
hann að orði á þessa leið:
LÆKNINGAR VIÐ
OFDRYKKJU
Fyrsta sporið er að leiða
mönnum fyrir sjónir að þeir séu
ofdrykkjumenn. Þetta getur
reynzt mjög erfitt. í Bandaríkj-
unum höfum við lært talsvert í
þessu efni. Höfum við þar sett
öfluga fræðslustarfsemi í gang er
kennir mönnum að gera sér grein
fyrir fyrstu sjúkdómseinkebnum
ofdrykkjumanna. Þessi starf-
semi okkar hefur leitt til þess
að fjöldinn allur pf ungu fólki
snýr sér til héílsúátoðva oWkár
áður en þáð verður yiirkomið
af ofdrykkjunni, svo hægt er ac?
bjarga því frá þessu böii.
í VEIZLUM S. Þ.
Er einn af blaðamönnunurd
lagði þá spurningu fyrir dr. Jelli-
nek, hvort hann teldi ekki eðli-
legt að yfirstjórn S. Þ. gengi á
undan með gott fordæmi í bind-
indismálum með því að láta af
öllum áfengisveitingum í veizlum
sínum.
Dr. Jellinek svaraði. — Ég hef
aldrei verið viðstaddur í veizl-
t;m S. Þ. Ég fer alltaf að hátta
klukkan 10 á kvöldin og tek eng-
an þátt í samkvæmislífinu. Eg
hef aldrei heyrt getið um aS
áfengismisnotkun ætti sér stað í
veizlum S. Þ. og veit því ekki
hvort menn neyta þar víns,
mjóikur eða Kóka kóla.
Rangmæli Helga
Hannessonar um
framliðna menn
HELGI HANNESSON tekur séí
stundum penna í hönd og skrifar
minning-argreinar um látnar kon-
ur og karla úr Rangárþingi. Það
er ekkert neiíia gott um það að
segja, að skrifað sé um menn þeg-
ar þeir eru dánir, ef það er gert;
vel og farið rétt með heimildir.
En því er ekki æfinlega þann
veg farið með Helga Hannesson,
Hann er þekktur að því að kastat
skarni úr klaufunum og fullyrðai
margt, sem hann getur ekki staðiðj
við.
Nægir að nefna örfá dæmi úr
minningargreinum. Flestir munu
muna dylgjurnar um Einar Guð-
mundsson á Bjólu, Jón á Ægis-
síðu og öfugmælin um Guðrúnu
Filippusdóttur í Bjóluhjáleigu,
sem Helgi Hannesson segir að hafi
verið „andlega vanheil“.
En allir sem þekktu þá konu,
vita að hún var skörungur hinrs
mesti og sérstaklega ve! gefin, ert
likamlega óhraust síðari hlutal
æfinnar.
En ég hefði nú látið vera að
mótmæla þessu, sem ég nú hefi
nefnt, ef ég hefði ekki lesið síð-
ustu ritsmíð Helga, en það arvt
minningarorðin um Kristinni
Stefánsson, bónda í Ketilshúshagaj
sem birtist í Tímanum fyrir fá-
um dögum. Talað er um að Krist-
inn hafi verið duglegur bóndi, eenl
hafi hýst jörðina og ræktað.
Og endar greinin á því að segja|
Icsandanum frá því að bóndinu
Kristinn Stefánsson hafi skiliði
það að rangt væri að kjósa íhalds-*
flokk og þess vegna hafi hann
verið framsóknarmaður.
Þetta er ósvífinn sleggjudómuT*
um látinn heiðursmann. Fáir munu
hafa verið kunnugri Kristni en ég:
undirritaður og get ég því boriði
um það og fullyrt að Kristinn
gerði sér vel Ijósa grein fyiir þvS
að framfarir og framsókn í bún-
aði er allt annað en hinn pólitískS
Framsóknarflokkur.
Kristinn var þess vegna Sjáif-
stæðismaður og kaus Sjálfstæðis-
flolckinn við undanfarnar alþingu-
kosningar.
Heiði 28. marz 1952.
Oddur Oddsson. !
um haf
STOKKHÓLMI 2. apríl: —
Erlander forsætisráðherra Sví-
þjóðar lagði í gærdag af stað flug
leiðis til Bandaríkjanna með SAS
flugvélinni Arngrímur víkingur.
Unden utanríkisráðherra og;
sendiherra Bandaríkjanna a
Stokkhólmi, Butterworth, kvö(ldu
hann á flugvellinum. Erlander
hugði gott til fararinnar, sem
verður persónulegt flugmet hans.
Lengsta flugferð hans fram að
þessu er frá Stokkhólmi tíl! ís-
iancis, '___i