Morgunblaðið - 21.10.1952, Blaðsíða 1

16 siður
39. árgangur
240. tbl. — Þriðjudagur 21. október 1952.
Prentsmiðja Morgunblaðsins
mur
Frá aienyas
Wrir fénlisl í kvi!
Brezkt herlii É að kísIöíí
¥ildii í baráttuini við Mau Mau
MÁNUDAGINN 2Q. þ. m. gekk í Hæstarétti dómur í máli því, er I
Stef höfðaði í desember 1950 á hendur Il.f. Gamla bíói hér í bæn- j
um. Var Gamlá bíó h.f. dæmt til að greiða Stefi vegna hins brezka j
Stefs fyrir hönd tónhöfundarins Cedric Thorpe Davie’s fyrir óheim- j
ilan tónlistarflutning kr. 125.97, eins og Stef hafði krafizt, og kr. {
7.000.00 í málskostnað. Hins vegar voru stjórnendur H.t'. Gamla
' bíós svknaðir af refiskröfu, og bygfiir Hæst.iréttur þetta á því |
að vafi hafi getað „leikið á um greiðsluskyldu kvikmyndahúsa á
gjöldum til höfunda tónlistar í kvikmyndum.“
Málið er reifað í dómi bæjarþingsins, uppkv. 9. júlí 1951. Segir
þar m. a. svo um málavexti:
Evrépuráðið á
d 1]
TONLIST A HVERRI SÝNINGUf
TÓK 3314 MÍNÚTU
„Málvextir eru þeir, að H.f.
Gamla bíó hélt'á tímabilinu frá
29. maí til 2. júní 1950, 14 sýning-
ar á tónkvikmyndinni, The Bad
Lord Byron. Er tónlistin í téðri
kvikmynd samin af enska t.ón- j
ingu 33172 mínútu, að því er stefn-
. hér eítir verður nefndur „höf-
undur“ og telur stefnandi sig
hafa umboð The Performing
Right Society Ltd, er hér-eftir
verður nefnt „félagið“, til þess að
gæta hér á landi hagsmuna ,,höf-
undarins", þar á meðal að ’ir.n-
heimta gjöld fyrir flutning- á
verkum hans. Tók flutningur um-
ræddrar tónlistar á hverri s_ýn-
ingu 331/3 mínútu.
Samkvæmt skýrslu stefndu nam
sala aðgöngumiða á sýningar
þessar, kr. 10.077.87, að frádregn-
um skemmtanaskatti og sæta-
gjaldi. Af þessari fjárhæð telur
stefnandi, að hinu stefnda félagi
beri, samkvæmt gjaldskrá Stefs,
settri 22. nóv. 1949, og birtri í
Lögbirtingablaðinu 30. s. m., að
greiða gjald fyrir hina fluttu tón-
list í kvikmyndinni, er nemi 1 !4 %
eða kr. 125.97.
Áðurgreint gjald kveður stefn-
andi, að hið stefnda félag haíi
Framhald á bls. 12
ákveðlitrs
' JOHANNESBOPvG, 20. okt. — 358
Afríkumönnum var í dag stefnt
fyrir dómstól og voru dæmdii
fyrir brot á kynþáttalöggjöf
Malans-stjórnarinnar. Hlutu þeir
margir hverjir ströngustu hegn-
ingu fyrir minni brot 6 punda
sekt eða 3 mánaða varðhald að
öðrum kosti. —Reuíer-NTB.
ezfx.i
Témi!
mólæði
SEOUL, 20. okt. — Ákafir bar-
dagar áttu sér stað í fyrrinótt og
í dag á miðvígstöðvum Kóreu.
Norðanherinn gerði örvæntinga-
fullar tilraunir til að hrekja heri
S. Þ. úr hæðadrögunum fyrir
norðan Chorwon án nokkurs
árangurs.
Ciark hershöfðingi svaraði
í dag bréfi Kim II Sungs varð
andi vopnahlé. Sagði hers-
höfðinginn að bað sem í bréfi
kínverjans hefði staðið væri
tómt málæði. Vopnahlé væri
löngu ltomið á í Kóreu ef
kommúnistar hefðu aðeins
viljað fallast á að fangar réðu
því sjálfir hvort þeir hyrfu
heim eða ekki.
—Reutei'-NTB.
STOKKHÓLMI, 20. okt. — Síð-
asta umferðin í alþjóðaskákmót-
inu í Stokkhólmi var tefld í dag.
Það bar til tíðinda að Svíinn
Stoltz og Rússinn Geller tefldu
stytztu jafnteflisskák sem tefld
hefur verið í alþjóðakeppni. —
Sömdu skákmennirnir um jafn-
tefli að 9 leikjum loknum.
Natanovic sigraði -Prins og
Stciner náði jafntefli móti Kotov,
sem er öruggur sigurvegari í
skákkeppninni. —NTB.
PARÍS, 20. okt. — Ráðherrar.efnd
Efnahagssamvinnurefndar Evr-
ópu hóf í dag tveggja daga ráð-
stefnu um stefnu í efnahagsmál-
um aðildarríkjanna. Ekki er bú-
izt við neinum róttækum breyt-
ingart'llögum á þessari ráðstefnu.
— Anthonv Eden, formaður ráðs-
ins setti ráðstefnuna. j
m bíennd, mori drygð ©g
Evróoubúar flæmdir á brsfl
Einkaskevti til Mbl. frá Reuter-NTB
LUNDÚNUM cg NAIROBI 20. okt. — í kvöld var lýst yíir
hernaðarástandi í Kenyu eftir að óaldarflokkur Mau Mau
hafði brennt fcús og fleiri verðmæti er voru í eigu Evrópu-
manna. Samtímis lentu flugvélar í Nairobi með brezka her-
deild frá Súezsvæðinu, en hermenrlrnir eiga að aðstoða
yfirvöld Kenyu við að halda uppi lögum og reglu í landinu.

víiriEr6"
TEHERAN, 20. okt. — Forseti
íranska þingsins, Kashan, bar í
dag fram þá tillögu að eftir að
stjórnmálasambandi við Breta
hefði verið slitið skyldu brezkar
vöiur verða sniðgengnar. Kvað
hann æskilegast að engin mök
yrðu höfð við Breta, hvorki
stjórnmálalegs eðiis né á við-
skiotasviðinu. -—Reuter-NTB.
MIKT.AR HANDTOKUR
Yfirvöldin í nýlendunni hófu
um leið róttækar athafnir gegn
óaidaiseggjunum og handtöku
130 man.is, Aliða handtökur þess-
ar c.ð því i ð r.á til þei :ra manna,
srm eru forsprakkar óiátanna og
sKpulagt liafa hryðjuverkift, sem
.óa'darseggirnir hafa d'Ágt.
í dag fannst lík lögreglumánns
eins er hvarf fyrir r.ær mánuði
síðan. Hafði þuð hlotið. mikla á-
verka, ra.e. var annar hardlegg-
urinn ?f. Þrír félagar Mau Mau
hreyfingarinnar hafa verið hand-
teknir, ákærðir fyrir morðið og
'17 aðrir fyrir að sitja fur.d Mau
Vtau hreyfingarinnar rétt áður en
norðið var framið.
ENGINN ÓHULTUR
Mau Mau hreyfmgin er sk'"rð
svertingjum af Kikuyu þjóð-
flokknum 01 hefur það mark-
mið að flæma Evrópumemi
frá Kenyu. Hefur hreyfingin
eð undanförnu æ verið að
fæ"a siar upp á skartið og hef-
ur tortímt nálega 30 Evrópu-
mönnum, brennt eigur þeirra
og veldið milljónatjóni.
inn Evrópubúi er óhultur í
landinu og bera þeir Evrcpu-
menn, sem þar eru, á sér vopn
sín. og byssan. liggur á matar-
l o’ðiiui við hlið disksins þeg-
ar snætt er.
Yfirvöld nýlendunnar hafa
hoft mikinn viðbúnað í frammi
gegn leynfélagsskapnum og eru
hú viðbúin upnreisn ef félngs-
sVapurinn skvldi ráðast í hnna.
Kikyyu bióðflokkurinn í Ken’ra
to1ur um það bil eina milljón.
manna.
Frá setningu íðnþingsins.
14. Ilnþing Iskiáiigi var satt
í nýja llnskóknitEKi i gsei
63 fuHfrúar mæffir á þing
14. Iðnþing íslendinga var sett með hátíðlegri athöfn í nýju Iðn-
skólabyggingunni á Skólavörðuholti. — Helgi Hermann Eiríksson
skólastjóri, formaður Landssambands iðnaðarmanna, setti þingið
með ræðu. Forsetar þingsins voru kjörnir. Fundir halda afram í
dag í Baðstofu iðnaðarmanna.
RÆBA FORMANNS
Ilelgi Hermann Eiríksson, for-
maður Landssambands iðnaðar-
manna, hélt við setningu þings-
ins ýtarlega ræðu um startsemi
sambandsins frá því síðasta Iðn-
þing var haldið. Ræddi hann um
vandamálin sem steðja að iðnaði
íslcndinga í dag. Hann minntist
* sérstaklega á þann þýðingar-
mikla áfanga, sem r.ú væri náð
mcð. stqfnun Iðnbanka. Einnig
þakkaði hann stjórn Iðnsýning-
arinnar fyrir vel unrið starf.’Síð-
an setti hann Iðnþingið. Kaflar
úr ræðu hans eru birtir á bls. 9.
63 FULUTRUAXv AF OLLU
LANDINU
Því næst kom kjörbréfanefnd
saman á fund til að athuga kjör-
bréf fulltrúanna. Mættir voru til
þings 63 fulltrúar hvaðanæva af
landinu, en 51 iðnaðarmanr.afélag
er nú i Landssambandinu.
KJÖR FORSETA
E' kjcrpLet höfðu verið athug-
uð hé’t sameiginiegur fundur á-
fram. Fór þá franr forsetakjör.
Forsctar þingsins voru kjörnir:
1. forseti: Guðmurdur H. Guð-
mundsson, Revkjavík, 2. forseti:
Ind' iði Helgason, Akureyri og 3.
forseti: Guðjón Scheving frá Vest
mannaeyjum. Ritarar voru kjörn-
ir: FaHdór Þorsteinsson og Sæ-
mundur Sigurðsson.
SKOPUBU IDNSÝNINGUNA
ÞingfuHtrúar notuðu tækifærið
til að skoða Iðnsýninguna í sal-
arkvnnum Iðnskólans nýja, en
byrjað verður að taka Iðnsýning-
una r.iður í dag. Þá drukku þing-
fu'ltrúar kaffi í veitingasal Iðn-
sýringarinnar.
Fundir hefjast kl. 10 í dag í
Baðstofu iðnaðarmanna og er
íjGlc’.i r.'.á’.a.á dagskrá.
Félápr kðiiimýnisla
flokksins skulu
WASHINGTON, 20. okt. — Nefnd
sú í Bandaríkjunum sem rann-
sakar þá starfsemi í Ameríku
sem talin er óvinveitt ríkinu lagði
í dag til að ameríska kommún-
istaflokknum yrði gert það að
skyldu að láta skrásetja félaga
s’na hjá yfirvöldunum, samkv.
því sem segir í hinum svokölluðu
McCarran lögum.
Nefndin heldur þvi fram að
flokkurinn njóti fjárhagslegrar
aðstoðar frá Sovétríkjunum og
flestir leiðtogar hans hafi hlotið
uppfræðslu sína þar eystra. „
McCarran lögin gera ráð
fyrir að hver kommúniskur
félagsskapur skuli skrásettur
hjá yfirvöldunum. Sé það ekki
gert er hegningin 10 þús. doll-
ara sekt og allt að fimm ára
fangelsi óskráðs félaga.
—Reuter-NTB.
Dauðsföllum fækkar
WASHINGTON — Samkvæmt
neilbrigðisskýrslum Bandaríkj-
anná fyrir 1951 er tala dauðsfalla
af völdum berklaveiki 19.2 af 100
j þúsundum. Plefur dauðsfallatalan
! aldrei vérið lægri og er um 15%
I lækkun áð ræða frá árinu áður.