Morgunblaðið - 18.11.1952, Page 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 18. nóv. 1952
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Askriftargjald kr. 20.00 á mánuði, innanlands.
í lausasölu 1 krónu eintakið.
Er óD verðbólga óhjákvæmileg?
ÞEGAR ríkisstjórn Stefáns Jó- framleiðslunnar þannig að ger-
hanns hrökklaðist frá völdum samlega vonlaust er um að hún
haustið 1949, eftir það að Alþýðu-
flokkurinn hafði orðið fyrir veru-
legu fylgistapi við nýafstaðnar
alþingiskosningar, dró flokk-
urinn þá ályktun af þessu,
að fólkið hlyti að vera gersneitt
allri dómgreind, úr því það kunni
ekki betur að meta ágæti stjórn-
arforystu þeirra AB-manna. Ail-
ur málflutningur AB-flokksins
Við beðum okkur ef oft
Veldur húð og taugasjúk-
NÚXIMAMAÐURINN hamast
um of á sinni cigin húð. Hið
mjög aukna hreinlæti á síð-
ustu tímum hefur kveðið í
kútinn fjölmarga húðsjúk-
dóma, sem í raun og veru var
ekki svo ýkja erfitt að lækna,
en í þeirra stað hafa stungið
upp kollinum aðrir sjúkdóm-
ar, sem eru miklu erfiðari
viðfangs.
★ SMIT í GEGN UM HÚÐINA
Eitt hinna stóru og alvarlegu
sjúkdómsvandamála vorra tíma
er það hvernig snúast skuli gegn
þeim húðsjúkdómum er skapast
af snertingu við húðina, en þess-
ir sjúkdómar verða æ útbreidd-
ari. Á síðari árum hefur þeirra
og gætt meðal nýfæddra barna,
þó að við fæðinguna hafi verið
gætt ströngustu hreinlætiskrafa.
Það er einnig útilokað að mæður
þeirra hafí smitað þau. Skýring-
dómum, segir danskur
sérfræðingur
&

geti risið undir stórfelldum kaup-
hækkunum. Af þessu hlýtur þess
vegna að leiða lælckandi gengi
íslenzkrar krónu og vaxandi
hætta á atvinnuleysi og vand-
ræðum.
Hvar eru þá þær kjarabætur,
sem kauphækkunum er ætlað að j Jn hlýtur að vera sú að í loftinu
skapa? berist bakteríur sem búa um sig
Þegar gengisbreytingarlögin j hýg barnsins, vegna þess að
hefur síðan mótazt af þessan voru samþykkt snemma árs 1950, j hdn er viðkvæm.
skoðun, aldrei hefur verið bent á var tilgangur þeirra fyrst og J Ðanska blaðið Nationaltidende
nein raunhæf úrræði í neinu fremst sá, að stöðva skrúfugang birti nýiega samtal við próf. dr.
vandamali til urlausnar, en dýrtíðarinnar, efla útflutnings- med. Holder Haxínauscn yfir-
keppzt hefur venð yið að yfir- framleiðsiuna og skapa jafn-!lœkni við ríkissjúkrahúsið, :"cr
bfoða kommunista i lyðsskrumi. væði j þjóðarbúskapnum. — Að
Hámarki sínu hefur ábyrgðar- sumu leyti hefur þetta tekizt.
leysi AB-foringjanna náð í kröf- Qreiðsluhallabúskap ríkisins hef-
um þeim, sem þeir hafa nú fengið ur verið útrýmt. Framleiðslutæk-
verkalýðsfélögin til þess að setja in hafa til þessa einnig verið í
fram, en þær kröfur verður að gangi.
En að nokkru leyti hefur,
þetta mistekist. Stórhækkað |
verð erlendis og verulegar i
kauphækkanir innanlands
hafa að nýju hrundið dýrtíð-
arskriðunni af stað. Af hækk-
uðu kaupgjaldi hefur leitt
liækkað verð landbúnaðar-
afurða. En gróði bænda og
launþega af þessum kauphækk
unum er þó mjög hæpinn, svo
ekki sé dýpra tekið árinni.
Minnkandi kaupgeta hefur
þrengt markað bænda. Laun-
þegum er heldur ekki gagn að
hækkandi tímakaupi, ef þeir
fá ekki atvinnu um lengri eða
skemmri tíma.
Margt bendir til þess að
verulegir erfiðleikar séu fram
skrifa á reikning AB-manna, þar
sem engar kröfur verða gerðar
til kommúnista um það að sýna
ábyrgðartilfinningu.
Aðalkrafan er a.m.k. 30%
kauphækkun, ef Iagðar eru
saman kröfur um grunnkaups-
hækkanir og kauphækkanir
vegna breyttrar kaupgjalds-
vísitölu. Þar sem auknar þjóð-
artekjur geta ekki orðið und-
irstaða kauphækkana má gera
ráð fyrir því, að verðlag og
kaupgjald hækki að jöfnu um
30% mánaðarlega þannig, að
verðlag mundi tvöfaldast á
þriggja mánaða fresti og vísi-
talan að ári liðnu sennilega
orðin 1000 stig! Þeir eru ekki
smátækir í „kjarabótakröf-
um“ launþegum til handa, AB
foringjarnir!
Menn munu nú í vaxandi mæli
fara að ræða tillögur þær, er
próf. Ólafur Björnsson setti fram
hér í blaðinu s.l. laugardag um
100% grunnkaupshækkun og
a.m.k. vikulegan útreikning vísi-
tölu, því að ef óð verðbólga er
óumflýjanleg or vitaniega bezt
að hún gangi yfir á skemmstum
tíma.
Ekki ætti að standa á stuðningi
þeirra AB-manna við fram-
kvæmd slíkra tillagna því eins og
prófessorinn benti á, hljóta 100%
kauphækkanir að vera meiri bót
en 30% kauphækkanir, frá sjón-
armiði þeirra, er trú hafa á slik-
um ráðstöfunum.
Það getur farið svo áð óhjá-
kvæmilegt verði að lofa fólkinu
að kynnast úrræðum AB-manna
í framkvæmd með því að setja
seðlapressuna duglega í gang fyr-
ir jólin. Ef það færir fólkinu gull
og græna skóga verður það fríð samanburð á henni og þeirri er-
og fjölmenn fylking AB-liða, sem iendu.
Reykvíkingar og aðrir lands- Um það getur naumast ríkt á-
menn senda á þing með vordög- greiningur að takmark okkar Is-
um. lendinga hlýtur að vera það, að
En svo getur hitt líka skeð, verða færir um að framleiða
að reynsla fólksins af fyrir- sjálfir, sem allra mest af nauð-
tækinu verði ekki svo góð og synjum okkar. Með því að gera
dómgreind þess reynist meiri það sláum við tvær flugur í einu
en AB-menn halda. Þá losar höggi: Spörum okkur erlendan
fólkið sig við pappírinn um gjaldeyri og sköpum stóraukna
áramót og pappírspostulana, atvinnu í landinu. Við borgum
AB-þingmennina alla með tölu íslenzku fólki vinnulaun í stað
með fardögum. Þá fá þeir að erlendu, eins og við gerum nú á
styrkja taugar sínar næsta fjölmörgum sviðum.
hér á eftir stytt þýðing blaða-
greinarinnar.
hafði áður verið notað gegn húð-
sjúkdóm.
Hér í Danmörku er það sannað
mál, að þeir sem iðka iþróttir og
baða sig af ofurkappi er miklu
hættara við að fá svokallaða fóta-
svepp, illkynjaðan sjúkdóm. —
Einnig hefur læknavísindunum
ekki tekizt að sanna né sýna
fram á, að sólböð eða ljósböð
styrki á nokkurn hátt líkamann
gegn sjúkdómum. Menn fínna til
aukinnar vellíðanar eftir að hafa
hlotið slík böð, og þökk sé því.
En allar sannanir, sem áður voru
nefndar skortir algjörlega.
★ MAGASÁR AF ÁSTARSORG
— Maður getur íengið maga-
sár af ástarsorg einni saman, seg-
ir síðan i viðtalinu við hinn
danska yfirlækni. En getur mað-
t OF MIKILL ÞVOTTUR?
— Við bvoum oKkur •mun
meira en íorfeður okkar þvoðu
sér. Auk bess höfum við feng-
ið fjöldann allan af gerfiefn-
um, sem við notum daglega og
mörg tilbúin efni til að þvo
okkur upp úr. Það cr fegurð-
arauki fólginn í bví cð þvo
sér, en of rnikil sápa og burst-
un getur vcikt húðina svo, að
margar skaðlegar bakteríur
eiga greiðari aðgang að húð-
inni eftir en áður.
Þar við bætist að sumt fólk
þolir alls ekki of mikla snert-
íngu við vatn. Vatns-exsem
er einn allra tíðasti húðsjúk-
dómur nú á tímum.
Af þessum sökum ör þó ekki
hægt að loka fyrir vatnskrana
eða ráða frá böðum. Jafn fánýtt
,væri að leggja bann við notkun
undan í efnahagslífi þjóðar- hinna nýju efna sem við' notum
innar. Þeir verða ekki sigrað- ;vig böð, jafnvel þó sum þeirra
ir, nema þjóðin líti raunsætt kunni að valda húðsjúkdómum.
á hag sinn, geri sér Ijóst hvað Þrátt fyrir allt er það lítill hluti
hún hefur til skiptanna og á fólks sem ekki þolir þau.
hverju lífskjör hennar raun- j En því er hægt að slá föstu að
verulega byggjast. Á þann alvarlegasta vandamálið séu hin-
skilning brestur þvi miður ir óskýranlegu sjúkdómar sem
verulega. Þess vegna virðist börnin þjá stundum strax eftir
nú vera stefnt út i óða verð- J fæðinguna. Sum börn taka sjúk-
dóminn þegar á fæðingarstofn-
uninni og iosna oft ekki við þá
fyrr en mörgum árum seinna.
— Álítið þér að samband sé
á milli taugaóstyrkleika og húð-
sjúkdóma?
— Án nokkurs efa er það. Fólk
fær oft húðsjúkdóma af tauga-
óstyrkleika. Og þegar sjúkdóm-
arnir bætast ofan á verður fólk
ennþá taugaóstyrkara.
Börn sem fá húðsjúkdóma litlu
eftir fæðingu verða ætíð tauga-
óstyrkari en önnur börn. Og
taugaóstyrkleikinn vex með aldr-
inum ef ekki tekst að ráða bót
á sjúkdóminum á stuttum tíma.
Þau verða erfið þau börnin —
erfið bæði sjálfum sér og öðr-
um.
Það sem gert er er það að
reynt er að komast að því hvaða
efni þau hafa ofnæmi fyrir. Loft-
lagsbreyting hjálpar oft, en í fá-
um tilfellum er það möguiegt og
aldrei happadrjúgt að senda
smábörn i langar fcrðir i annað
loftslag.
[ur einnig átt á hættu að hljóta
i húðsjúkdóm af þeim sökum?
bólgu og nýja gengisfellingu
islenzkrar krónu.
Söhivika íslenzkra
iðnaðarvara
UM ÞESSAR mundir stendur
yfir svokölluð söluvika íslenzkra
iðnaðarvara. Þann tíma verður
islenzkum vörum skipað i önd-
vegi í sýningargluggum smásölu-
verzlana. Almenningi gefst með
því gott tækifæri til þess að kynn
ast innlendri framleiðslu og gera
— Ekki nema i sárafáum til-
fellum. Fólk getur þó fengið slík-
an sjúkdóm af skapleiðindum.
efnahagslegri óvissu, styrjaldar-
ótta og alls kyns móðursýkis-
skapferli. Ástarsorg hygg ég þó,
að dugi varla ein hér til, segir
yfirlæknirinn. Þó get ég fullyrt,
að þeir sem lifa i ástarsælu
hjónabandi hafa hina fallegustu
og heilbrigðustu húð!
★ TÓBAKSREYKINGAR
OG KVENNAFÖLVI
Konumar reykja allt of
mikið á okkar dögum. Afleið-
ingin verður að þær hljóta að
skiptum gráföla liúð. Það er
hana auðvelt að sjá það á
litarhætti konu ef hún svælir
tuttugu sigarettur á dag. Slik-
ir reykbólstrar setja fljótt
merki sin á hörundslitinn, og
hún verður að leita alíra ráða
fcgurðarlyfjanna til þess að
dvlja sporin. Sú ástriðufuila
venja, að láta sigarettuna
hanga úr greipinni hverja
stund milli soganna, bendir
oft til óhamingjusamrar ástar,
eða lélegs hjónabands og
áhyggja því samfara.
Svo farast hinum merka,
Svo fara himirn merka,
Velvakandi skrifar
ÚR DAGLEGA LÍFINU
í erlendri höfn.
STUNDUM er orð á því haft hér
heima, að íslenzkir sjómenn
hneigist um ,of til gleðskapar i
erlendum höfnum. Ekki veit ég,
hvort þeir, sem gera sér tíðrætt
um það, vita sjálfir mikið um
það, hvernig sjómenn verja þeim
tíma, sem þeir eyða í höfn.
En hér er stutt bréf frá togara-
sjómanni, sem ræðir þetta mál
lítillega.
„Það er sífellt verið að áfellast
okkur togarasjómenn fyrir alls
konar óreglu í erlendum höfnum.
Rosasögur eru búnar til um
drykkjuskap okkar, slagsmál og
kvennafar.
Ég er búinn að sigla á togara
i nær 20 ár. Ég fullyrði að þessar
rosasögur eru að verulegu leyti
uppspuni. Vitanlega hafa margir
sjómenn þann sið að fá sér neðan i
í þvi þegar þeir koma í höfn. En
|er það óeðlilegt að menn vilji
gera sér einhvern dagamun þeg-
jar þeir koma að landi eftir t. d.
Imánaðartúr vestur við Græn-
land? Veit fólkið í landi bókstaf-
Jlega nokkuð um það, hvaða áhrif
slík útivist hefur á menn? Það
held ég ekki.
Þarfnast íilbreytingar.
EG skal segja ykkur það, að lífið
um borð í togara í margra
ivikna túr er bæði tilbreytingar-
lítið og erfitt. Það er ekki óeðli-
| legt að ungir menn þurfa að „slá
sér upp“ þegar þeir svo koma í
höfn. Ég er ekki að mæla með
kjörtímabil og safna nýjum
kröftum til þess að gegna köll-
un sinni til trúnaðarstarfa fyr-
ir land og þjóð.
Það skal fúslega viðurkennt, að
margir launþegar eiga nú erfitt
með að láta kaup sitt hrökkva
fyrir brýnustu nauðsýnjum. En
því miður er afkoma útflutnings-
Þessi söluvika islenzkra iðn
aðarvara er skynsamleg kynn-
ingaraðferð, sem ástæða er til
* HÆTTULEGT
LYFJAOFNÆMI
Oft hafa hinar nýju tegundir
af penicillináburði gefizt vel. En
vrð notkun þeirra verður að sýna
þess að fagna. Hún mun sýna ( mikla varfærni, því áburðurinn
almennmgi þær framfarir, | veldur oft ofnæmi fyrir pcni-
sem orðið hafa hjá iðnaðinum j cillin hjá sjúklingnum. Það hef-
á undanförnum árum og ur t. d. komið fyrir að lungna-
skapa aukna trú á framtíð bólgusjúklingur þoldi ekki peni-
hans og möguleika.
neinni óreiðu. En ég segi hiklaust
cillin vegna þess að penicillin - að mér finnst sjálfsagt, að þeir
reyni að skemmta sér eitthvað í
landi. Við, sem erum orðnir roskn
ir og reyndir förum að vísu ró-
legar í þetta allt saman. Við þekkj
um orðið bæina, sem landað er í
og vitum upp á hvað þeir hafa
að bjóða. Hinir yngri þurfa að
kynnast lífinu.
Þetta vildi ég, Velvakandi góð-
ur, að þú létir koma fram í pistl-
um þínum. Mér leiðist þetta skiln
ingsleysi, sem svo oft kemur fram
í ailskonar sögum um framferði
íslenzkra sjómanna í erlendum
höfnum. — Togarasjómaður“.
íi
Hvað gera land-
krabbarnir?
MÉR finnst þessi sjómaður hafa
rétt fyrir sér. Það getur vel
verið að sjómennirnir fái sér
stundum óþarflega mikið í staup-
inu þegar þeir koma að landi. En
hvað gerum við, sem í landi er-
um? Hvað gerist á skemmtistöð-
unum hérna í Reykjavík t. d. um
hverja helgi? Eru þeir ekki troð-
fullir af fólki, sem drekkur vin,
duflar og skemmtir sér. Ekki er
þetta fólk að koma í land eftir
mánaðar útivist norður á Hala
eða vestur við Grænland. Þó vill
það skapa sér tilbreytingu i líf
sitt með því að nota helgina til
gleðskapar.
Nei, við skulum okki gerast
neinir hæstaréttardómar yfir sjó-
mönnunum. Það er alveg óþarfi.
Alltaf í dómarasessi.
ANNARS er sumu fólki þannig
farið, að því finnst það alltaf
eiga að vera í dómarasessi. Það er
sífellt að kveða upp dóma, harða
dóma yfir náunganum. Gagnrýni
er sjálfsögð og ágæt. En dómsýki
er leiðinlegasta tegund sjálfbyrg-
ingsháttar. Því miður mætum við
þessum sjálfskipuðu dómurum
alltof viða. Þeir eru barmafulllir
af alvisku svo að út úr flóir. En
þessir menn hafa sjaldan bætandi
áhrif á umhverfi sitt. Þá skortir
yfirleitt skilning á því, sem þeir
eru að hella sér yfir. Þeir eru eins
og hrútarnir, sem stingast á haus-
inn þegar það, sem þeir ætluðu
að stanga, víkur sér til hliðar.