Morgunblaðið - 10.03.1953, Síða 2

r MOKOVTiBLAÐlB
Þrlðjudagur 10. marz 1953
fi! fsIanÉ
iidf í morgun
3WEÐAL farþega í flugvél Loft-
leiða til Prestwick í morgun var
hinn 19 ára gamli harmonikk' •
enillingur ungfrú Gwenn Wilkin.
Kún hefir dvalið hér á landi und-
enfarnar 5 vikur á vegum Haön
ingarskrifstofu Skemrntikrafta og
ellsstaðar vakið míkftf'eítiriekt og
hiifningu með harmonikuleik
fcínuxn. AUk Reykjavíkur hefir
hún farið til Akureyrar, þar sem
hún hélt þrjá hljómieika á tveim-
tir dögum og tvo hljómieika hélt
liún á Akranesi.
FEXK I YltSTl HARMOMK
XINA ÞRIGGJA ÁRA
Ungfrú Wilkin var aðeins
Jiriggja ára, þegar hún fékk fyrstu
Jia rmonikuna sína. Hún var eins
«g hvert annad leikfang. Þegar
hún var 10 ára gömul hóf hún
Jfyrir alvöru nám sitt í hármoniku
leik og 14 ára var hún, þegar hún
lók fyrr t þatt í samkeppni í
harmonikuleik. f tvö ár sam-
íleytt, 1950 og 1951, var hún
kjörin harmonikumeistari Bret-
land.; ()g s.l. ár varð hún sú þriðja
í alþjóðasamkeppni um meistara-
■fcitilinn í harmonikuleik. Fyrstu
•verðlaunin hlaut Frakki og ítali
J>au önnur.
FRA AFRÍKU TIL ÍSLANDS
Ungfrú Wilkin hefir ferðazt
viða vegu með harmonikuna
<iína. f fyrsta skipti sem hún fór
«erlendis í hljómleikaför var hún
36. ára. Þá lá leiðin til Belgíu.
föíðan hefir hún farið til Frakk-
lands, Sviss, Austurríkis, Ítalíu,
TAalta, Kyprus og hingað til ís-
Jands kom hún alla leið sunnan
írá Suez-skurði, þar sem hún
hafði verið um tíma að skemmta
fcrezkum hermönnum.
— Það var indælt og hlýtt í
Veðri í Egyptalandi, sagði ung-
írú Wilkin, er Mbl. hitti hana
nnöggvast að máli í gærdag, en
mér fellur líka ágætlega við lofts-
lagið hér á íslandi. Að minnsta
Jcosti er ég dauðfegin að hafa
Josnað við ensku þokuna og raka-
Joftið í bili. Ég vildi gjarnan vera
h.ér lengur. Ég er farin að kunna
rvo prýðilega við mig.
ÍSLENZKA KAFFIÐ BETRA
EN FNSKT TE
— Fyrst í stað fanst mér dá-
lítiS erfitt að átta mig á hlutun-
xun. Mér fannst allt svo gjörsam-
Jega ólíkt því, sem ég hafði áður
étt að venjast, og nú er svo kom-
ið, að ég er orðin sólgin í íslenzka
Jcaffið og tek það langt fram yfir
tfeið okkar enska. Ég ætla að taka
rneð mér einn kaffipakka og rót-
erstuðul heim til Englands og
\;ta hvort ekki er hægt að búa
til íslenzkt kaffi úti í London
S: eð jafn góðum árangri og í
íleykjavík!
i
3?RAMTÍÐIN FULÍi AF TÓNUM
— Er algengt að stúlkur leggi
íf.vrir sig harmonikuleilc í Eng-
Jandi?
! —- Nei, það er tiltölulega sjald-
í -vff. Ég hefði í rauninni heldur
v iijað leggja stund á píanóleik og
3f <ka með sinfóníuhljómsveit. Það
nv það dásamlegasta, sem ég gæti
óskað mér, en það er nú óf seint
i cð og auðvitað er fulikomlega
nnægð með harmonikuna mína og
Imgsa hið bezta tii framtiðarinn
f fullrar af 6 u’ non (tutónum!
— Hvað hafið þér átt margar
3 armonik' fcim ævina?
— Þes? , . err'' ’ig er með núna
« r sú sjound: ; sém'ég hefi eign-
n ■„ Hoima bío- mín svo ný
í ‘ ■Isk harmonika, sem ég hlakka
mikið til að fá. ítalskar harmon-
ikur eru taldar þær beztu, sem
völ er á.
VEGUR ‘10 Ktl.
— Það hlýtur að vera erfitt ög
þreytandi fyrir yður að leilia á
þetta stóra og þunga hljóðfæri?
— Já, ég er oft býsna þreytt,
að hljómleikunum loknum, enda
vegur harmonikan mín rúm 2(h
kg., svo að ég þarf næstum að
Marsaifltökin veria
af sér þann smánarlilett, sem
cjerir þau ai pólitískri kiikn,
— sagði sr. Arelíais Níeðssen
Gwenn VVilkin.
taka á því, sem ég á til, ekki sízt
þegar ég hefi þurft að koma fram
tvisvar á sama kvöldinu eins og
stundum að undanförnu. Annars
gleymist þreytan furðanlega, þeg-
ar ég er á annað borð byrjuð
að spila.
KLASSISK TÖNLIST
SKEMMTILEGUST —
JAZZ GÓBUR TIL AÐ
DANSA EFTIR
— Hverskonar tónlist fellur
yður bezt?
— Ég hefi langmest yndi af
klassiskri tónlist, sinfóníu tón-
list og píanóleik. Mér finnst
skemmtilegt að dansa eftir jazz-
músik en ég hefi litla ánægju af
að hlusta á hann, sem tónlist í
sjálfu sér.
— Hver er talinn hinn frægasti
núlifandi harmoniku snillingur?
— Það er erfitt um það að
segja. Til eru margir ágætir
harmonikuleikarar, sem leika
aðeins fyrir sjálfa sig og koma
yfirleitt ekki fram opinberlega,
þó að þeir standi hinum frægustu
snillingum fullkomulega á sporði.
Margir álíta Tolleffsen hinn
bezta, en ég álít, að það sé langt
í frá að vera rétt. Ég held að
ítalinn Umberto Allodi sé sá fær-
asti, sem ég hefi nokkurn tíma
hlustað á. Ítalía á marga ágæta
harmonikuleikara og Ameríka
sömuleiðis. ■
HEIFNUST AF AUSTURK5KI
— Og hvert liggur svo leið yðar
næst?
— Það er allt óákveðið sem
stendur. Ég vildi mjög gjarnan
geta farið aftur til Austurríkis.
Það er dásamlegasta landið, sem
ég hefi komíð til. Ég var þar áður
að ivetrarlagi, allt landið var
snævi þakið og tandurhreínt. Mig
dauðlangaði á skíði en það mátti
ég ekki vegna þess að hendurnar
á mér eru það hátt vátryggðar,
að mér er bannað að iðka íþróttir
sem nokkra slysahættu hafa í för
með sér!
Ég vona líka, að ég eigi eftir
að koma aftur til íslands og þá
helzt að sumarlagi.
Þð(kka yður kærlegg, fyrir
-— okkar væri ánægjan. Góða
ferð til Englands,
sib.
F É L A G eitt sem nefnir sig
„menningar og' friðarsamtök
kvenna;‘ hélt fund s.l. sunnudag
í Stjörnuhíói. Undanfarna daga
hafa nokkur blaðaskrif orðið um
samtök þessi, en þau hafa hingað
til haft á sér greinilegan komm-
úniskan svip og starfað samkv.
þeirra stefnu. Það eina, sem al-
menningi er kunnugt um að sam-
tökin hafi framkvæmt er þýðing
og útgáfa skýrslu, sem hin komm
úniska árásarstjórn í Norður
Kóreu gaf út á sínum tíma til
framdráttar málstað sínum.
Hafa samtök þessi þannig al-
gjörlega gengið í berhögg við
mátstað og stefnu víðtækustu
friðarsamtaka heims. Sameinuðu
þjó^irnar, og beinlínis ráðizt að
þeim. Virðist það illa geta sam-
ræmzt þeim fögru friðarorðum,
sem kvennasamtök þessi gefa
sjálfum sér. í augum almennings
hljóta þau að hafa ósvikið komm-
úniskt svipmót, og því frekar,
sem fundurinn á sunnudaginn
var haldinn á þeim degi, sem
kommúnistar um allan heim hafa
valið til áróðursstarfsemi sinnar.
Fundurinn var mjög fámennur,
húsið varla hálfsetið.
SIÐFERÐISVOTTORÐID
BRÁST
Það var augljóst að fundurinn
1 Stjörnubíói átti að verða til þess
að hreinsa kvennasamtök þessi af
því kommúniska óorði, sem á þau
er konlið. Þar voru fengnir þrír
af prestum landsins til þess að
flytja erindi, eftir að tveir aðrir
höfðu skorizt úr leik.
En ef þær konur, sem samtökin
hafa rekið til þesSa, á flokks-
pólitískum grundvelli hafa búizt
við að hljóta stuðning prestanna
við stefnu Norður-Kóreumanna í
friðannálunum, þá brugðust von-
ir þeirra herfilega. Þeir sr. Árelí-
us Níelsson. sr. Björn Jónsson og
sr. Jakota Jónsson tóku allir skýi’t
fram, að þeir vildu ekki á neinn
hátt láta blanda séi inn í stjórn-
málaþras eða áróðurserjur, sem
hina kommúnisku „friðarhreyf-
ingu“ hefur einkennt.
Ræður þeirra allra fjölluðu um
friðar- og mannkærleikshugsjón
kristindómsir.s og friðarhlutverk
kirkjunnar, sem stæði með öllu
utan við hið flokkspólitíska svið.
PÓLITÍSK KLÍKA
Sr. Árelíus tók svo til orða:
Kvennasamtök þessi verða
að þurrka af sér þann smánar-
blett, sem gerir þau að póli-
tískri klíku. Þann blett verður
að afnema. Við megum ekki
fylgja neinni flokksstefnu í
i'riðarmálum. — Komið því í
lcirkjurnar, konur góðar, áður
en þið haldið til annarra
funda en fordæmið ekki það,
sem kirkjan kennir um frið og
bræðralag.
Og þið sem viljið vinna frið-
armálunum lið megið ekki
gleyma því, hver er uppspretta
friðarins: Kristindómurinn.
Og að lokum kvaðst sr. Árelí-
us mundi meta friðarvilja kvenn-
anna í sínu prestakalli eftir því
hve vel þær sæktu kirkju.
^TAKSÍEIMB
® ® C_®
Einu sinni var
„vinstri sljórn“
EINU sinni var svokölluð „vinstrl
stjórn“ við völd á íslandi. Það var
samsteypustjórn Framsóknar-
flokksins og Alþýðuflokksins. —
Hún sat á árunum 1934—1938.
Hvernig skyldi þessari stjóra
hafa farnazt? Og hvernig skylds
þjóðinni hafa vegnað á valda-
tímabili hennar?
Það er nauðsynlegt að athuga
þctta vegna þess, að Fratnsóknar-
menn og kratar hjala eilíflega um:
, það, að nauðsyn beri tii þess aé
mynda slíka stjójn að nýju.
Árin 1934—1938 hallaði stöðugt
undan fæti fyrir ísienzku þjóð-
inni. Atvinnuvegir hennar dróg-
ust saman, atvinnuleysi varð að
varanlegu ástandi, skortur og fá~
tækt setti í vaxandi mæli svip
sinn á þúsundir heimila í landinu.,
Þess voru dæmi að heimilisfeður
i sjávarþorpum úíi á landi hefðu
150 krónu árstekjur.
Skattar voru þyngdir að mikl-
um mun og tollar á nauðsynjum
hækkuðu gífurlega. — Erlendar
skuldir hrúguðust upp og gengi
krónunnar, sem hækkaði veru-
lega í stjórnartíð Jóns Þorláksson
ar, lækkaði nú hröðum skrefum.
Vöruskortur og haftapólitík mót-
aði svip viðskiptalífsins.
KOMMUNISTAAROÐUR
Sr. Jakob Jónsson tók mjög
sömu afstöðu og kvaðst hann
ekki vera á fundinn kominn til
þess að boða kommúnisma. Rétt
væri, að kommúnistar væru
fjarri því saklausir af að vilja
nota sér friðarhreyfingu kvenna
. til framdráttar, en því frekar
'væri þar verk fyrir kirkjuna að
■ vinna.
★
Þess er að vænta, að „Friðar-
samtök kvenna“ sjái að sér eftir
.hma föðurlegu hirtingu, sem
prestarnir þrír veittu þeim á
jfundi þessum, leitist við að boða
(sanna friðarstefnu, styðji stærstu
friðarsamtök heims, og þvoi af
'sér þann smánarblett, sem gerir
þau að pólitískri klíku í augum
;almennings.
Að því loknu mega þau fyrtt
, vænta sér nokkurs árangurs af
starfi sínu.
Skátafélagið Einherjar
á ísafirði 25 ára
ÍSAFIRÐI, 2. marz: — Skáta-
félagið Einherjar á ísafirði, minnt
ist 25 ára afmælis síns, með fjöl-
mennu hófi og foreldrakvöldi í
skáíaheimilinu a laugardaginn.
HEIÐURSFÉLAGAR K.IÖRNIR
Félagið var stofnað á hlaupárs-
daginn 29. febrúar 1928. For-
eldrakvöldið, sem endurtaka
þurfti tvisvar á sunnudaginn,
setti formaður félagsins, Haf-
steinn O. Hannesson, með ræðu
og stjórnaði hann því. Las hann
upp kveðjur og heillaóskaskeyti
sem félaginu höfðu borizc í til-
efni afmælisins. — Tilkynnti
hann að stjórn félagsins hefði
kjörið þá Ágúst Leós og Halldór
Magnússon heiðursfélaga, en þeir
voru báðir stofnendur félagsins.
Ágúst er eini skátinn sem enn er
í félaginu.
AFMÆLISHÓFIÐ
Undir borðum flutti Jón Páll
Kalldórsson minni félagsins og
Marías Þ. Guðrnundsson flutti
fíélaginu kyeðjpr Bandalagjs ísl.j
skáta og afhenti' hei&urs'merki
sem stjórn BÍS hafði samt þrjá
Einherja í tilefni afmælisins.
Meðan setið var að borðum, söng
Gunnlaugur Jónasson gamanvís-
ur. Er borð höfðu verið tekin upp
var varðeldur með ýmsum
skemmtiatriðum, en að honum
loknum tóku til máls séra Sig-
urður Kristjánsson, Jón A. Jó-
hannsson, Finnbjörn Finnbjörns-
son, María Gunnarsdóttir og Gutt
ormur Sigurbjörnsson. Á sunnu-
daginn, eftir varðeld Einherja,
talaði Þorleifur Bjarnason náms-
stjóri.
EÍTT FORYSTUFÉLAGANNA
í SKÁTAHREYFINGUNNI
Skátafélagið Einherjar hefur
frá upphafi verið eitt af forystu-
félögum skátahreyfingarinnar.
Það hefir unnið að stofnun fimm
skátafélaga á Vestfjörðum og hef
ur staðið fyrir skátamótum, fyrir
vestfirzka skáta, auk þess sem
félagar þess hafa tekið þátt í
fjölda annarra skátamóta. Það tók
einnig á sínum tíma þátt í fjöl-
mörgum skíðamótum og átti
marga af snjöllustu skíðamönnum
landsins. Félagið á nú útileguskál
Framh. á bls. 12
Ljót mynd en sönn
Þetta er ljót mynd en sönn af
!ástandinu undir forystu hinnar
tfyrstu og einu eiginlegu „vinstri
stjórnar“, sem setið hefur að völd
■um á íslandi. En Framsóknar-
\ mönnum og krötum hefur samt
; alltaf fundizt hún dáfögur. Þeir
j bafa skírt hana ákaflega geð-
þckku nafni: „Frjálslynd umbóta-
stjórn“ hét hún, segja þeir. Slíka
stjórn kveða þeir brýna iiauðsyra
bera til að mynda við fyrsta tæki-
færi.
En athyglisvert er það, að allan
tímann síða 1938 hafa hinir svo-
kölluðu vinstri flokkar verið í
meirihluta a Alþingi. En samt
hefur þeim ekki tekizt að mynda
„frjáisiynda umbótastjórn! Hins-
vegar hafa kratar og TímaliSar
mikið rætt um ágæti stjórnar
þeirra Per Albins í Svíþjóð og
Franklins Roosevelts i Bandaríkj-
iinum. Það voru „frjálslyndar um
bótastjórnir" eins og okkar, segja
þeir!! En þar við situr.
• W1
Sporin hræða
Kjarni málsins er þá sá, að eft-
ir reynsluna af einni „vínstri
stjórn“ áræða Framsóknarmenu
og kratar ekki að leggja út í slíkfc
ævintýri að nýju. Þeir vita hví-
Hka óbeit og vantrú þjóðin fékk
á stjórnarháttum þeirra og þvi
ástandi, sem af þeim leiddu.
Enn bætist það við, að þessir
flokkar geta ekki komið sér sam-
an um neina raunhæfa lausn þýð-
ingarmestu mála þjóðarinnar.
Hvað er þá orðið eftir að öllum
boHaleggingunum um „vinstri
stjórn?“ Ekkert nema aumleg
sjáifsblekking, reykský, sem hver-
einasti vitiborinn maður, sem
einlivern skilning hefur á eðli ís-
lenzkrar stjórnmálabaráttu, sér i
gegn um.
Mí
Gegnumlýsing
sálarinnar
Ef gcgnumlýsing væri fram-
kvæmanleg á sálum leiðtoga
Framsóknarflokksins og krat-
anna kæmi það áreiðanlega í ljós,
að flestir þeirra hafa enga trú á
möguleikum samstarfs millí
flokka sinna. Framsóknarleiðtog-
arnir vita, að bændur hafa ein-
læga óbeit á Alþýðuflokknum. —.
Kratana langar að visu í völd og’
umfram allt enn aukna bitlinga.
Samt sem áður þora þeir ekki að
táka á sig þá ábyrgff, sem fýlgir .
þátttöku í ríkisstjórn. Til 'þess'
slsortir þá kjark og manndóm.