Morgunblaðið - 15.03.1953, Side 1

16 sáður og Lesbók
auiMn&íÞ
41. árganeai
62. tbl. — Sunnudagur 15. marz 1953.
PrentsmiSja Mcrgunblaðsin*.
Valdarænmsíi Tékkósló-
vakíu iézt í gær
Líklegi að lejedy verði efiirmaður Goiiwaids
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
LUNDÚNUM, 14. marz. — Klement Gottwald, forseti Tékkósló-
vakíu, er átti mestan þátt í því einstakra manna að kommúnistar
náðu völdunum í sínar hendur í Tékkóslóvakíu fyrir fimm árum,
lézt í morgun kl. 10 í Prag, 55 ára að aldri. — Var tilkynnt í
• Prag í gær, að hann væri fársjúkur af lungnabólgu, en síðan sendi
Pragarútvarpið út fjórar tilkynningar um liðan hans, undirritaðar
af 11 læknum og miðstjórnarmönnum tékkneska kommúnistaflokks-
ins. Eru aðeins 5 dagar síðan hann stóð við hinztu hvílu Stalíns
einræðisherra, leiðtoga síns og meistara, og vottaði honum lotningu
sina, tryggð og hollustu.
Svo virðist sem allt hafi verið
gert, er í mannlegu valdi stóð til
þess að bjarga lífi kommúnista-
leiðtogans og stunduðu hann
beztu iæknar Tékkóslóvakíu og
'Rússlands.
Við höldum uð kommúnistar
okkur lunds séu heiðurlegri
en kommúnistur unnurru lundu
SAMA SUPAN OG ÞEGAR
STALÍN LÉZT
■ í tilkynningu, sem gefin var
út um dauða Gottwalds, var m. a.
sagt, að kommúnistaflokkur
kljúfa fylkingar kommúnista-
flokksins.
HVER VERIÍUR FORSETI?
Ekkert hefur verið tilkynnt í:
Prag um eftirmann Gottwalds.)
en Vínarblöðin benda á það, að
fyrir viku hafi tékknesku biöð-,
in verið yfirfull af lofi um vara-l
forseta landsins, hinn 75 ára1
gamla prót’essor, Zdenek Nejeciy,!
og þykir þvi ekki ósennilegf, að
hann taki við embætti Gott-
walds. — Miðstjórn kommúnista-
flokksins er kom saman til fund-
ar Í Prag í dag, gaf út þá til-
kynningu að þjóðarsorg væri
fyrirskipuð í landinu, þangað til
jarðarför Gottwalds hefði farið
fram.
Hörmuleg
flugslys
LUNDÚNUM, 14. marz: — Far-
þegafluga, sem var á leiðinni frá
Karachí til Dakar fórst í Indlandi
í dag og með henni 16 manns,
þar af 5 manna áhöfn. — Var
leitað að flaki flugunnar í dag og
far.nst það 18 km. frá Dakar.
Frá Kairó berast þær fregnir,
að 14 manns hafi látið1 lífið, er
fjögurra hreyfla egypzk farþega-
fluga fórst s.l. nótt um 55 mílur
frá Kairó. — Reuter.
Ræddu Súezmálin
KAIRÓ, 14. marz — í dag ræddu
sendiherrar Breta og Bandaríkja
manna í Kairó við egypzka ráða-
menn, þ. á. m. Nagíb, um væntan-
legan brottflutning brezka hers-
ins frá Súez. — Stóðu viðræð-
urnar yfir í 45 mín. —Reuter.
Tekkóslóvakíu, og tékkneska
stjórnin skoruðu á. þjóðina. „að
sameinast um kommúnistaflokk-!
inn á þessum síðustu og verstu
sorgardögum“. Enn fremur er
hún hvött til þess að brjóta niður
öll þau öfl í landinu, er reyna að
rjúfa einingu þjóðarinnar og
lcmds á znorgun
Fyrsla heimsékn hans lil er’ends ríkis eitir
skiinaéinn við Moskva
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
LUNÖÚNUM, 14. marz. —• Eden, utanríkisráðherra Breta kom til
Lundúna í dag úr Bandaríkjareisu sinni. Mun hann nú undirbúa
hitiar ópinberu móttökur fyrir Tító, forseta Júgóslavíu, er hann
•kemur til Bretlands á mánudag. — Lögreglan hefur gert allar ör-
yggisráðstafanir til þess að vernda líf forsetans, ef með þarf.
ar, sem komið höfðu til móts við
íorsetann og fylgja skipi hans í
höfn.
Framh. á bls. 12.
í nótt, sem leið, var júgóslav-
neska freygátan, er flytur Tító
til Bretlands, í Ermarsundi, og
fygldu henni brezkir tundurspill-
IMarriman yfirgefur Farúk
fuifu og öiiu
Kervörðiur gætir sorcar
útlagakomingsins
Er Karriman á valdi Kagibs!
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
GENF, 14. marz. — Bandaríska flugfélagið, TWA, tilkynnti í dag,
að Narriman, fyrrum Egyptalandsdrottning, mundi fljúga með
einni af farþegaflugum flugfélagsins til Kairó n.k. fimmtudag og
væri væntanleg til borgarinnar snemma á föstudagsmorgun. —
Frændi drottningarinnar, Mustafa Sadek, sagði í gær, að heim-
koma hennar til Egyptalands væri rökrétt afleiðing skilnaðar henn-
ar og Farúks, útlagakonungs.
í dag tók Narriman á móti. TÓK EIN ÁKVÖRÐÚNINA
fréttamönnum í hótelherbergi Langt er síðan skilnaður minn
sínu og lét þeim í té eftirfarandi og eiginmanns míns var ákveð-
yfirlýsingu,- sem einkaritari inn, og vil ég leggja áherzlu á,
liennar las upp. 1 að hann hefur ekki orðið að
undirlægi eins né neins, heldur
höfum við ein ákveðið að stíga
þetta örlagaþunga spor. Voru
það hvorki afskipti móður minn-
ar né egypzkra stjórnarvalda, er
leiddu til skilnaðar okkar, eins
og komið hefur fram í fréttum.
— Eftir langa umhugsun hef ég
ókveðið að skilja við eiginmann
minn. Ér ég tók þá ákvörðun að
fara aftur til Egyptalands, sendi
ég móður minni skeyti og bað
hana koma hingað til að vera
hjó mér á þessum erfiðu tíma-
mótum ævi minnar og fylgja mér
heim til hins ástkæra föðurlands
míns. Ég hef verið neydd til þess
að skilja rninn ástkæra son eftir
og vona ég, að guð gefi mér hug'-
rekki til þess, en honum bjarta
framtíð.
MÁ FARA HEIM
Hin unga, fyrrverandi drottn-
ing neitaði að svara persónuleg-
um spurningum, en kvaðst þó
hafa sent Nagíb, einvaldi, erindi
Framh. á bls. 12
Rætt við sr. Jóhann
Hannesson, kristniboða
ALLIR kommúnistar eru eins. Við höldum að kommúnistar
okkar lands séu he'.ðarlegri en kominúnistarnir í Rú&slandi.
Eúi einn góðan veðurdag, þegar þeim finnst tími til komirui
gerbreytast þeir. Þeir eru kúgaðir. Þeir verða eins og sprelli-
karlar og allar hreyfingar þeirra mótast af vilja þess sen*
kippir i snærið. Þeir tapa persónu sinni. Kommúnisti á ekki
persónu degi eftir að byltingin, sem þeir vinna að, er byrjuð.
Á þessa leið fórust sr. Jóhanni Hannessyni kristniboða orð, er
hann ræddi við blaðamenn í gærdag. Vart mun sá íslendingur
fyrirfinnast nú sem íslenzkir kommúnistar hata jafnmikið og sr.
Jóhann. Hann hefur komið við kviku þeirra. Hann hefur komiði
bingað til þess að reyna að sjá svo um að snöru marxismans verði
ckki brugðið um háls íslendinga sofandi. Hann kemur hingað seaa
reyndur maður. Enn blasa honum fyrir hugskotssjónum hvernig
farið er með kínverska alþýðu manna, aftökur milljóna manna
og brottflutningur annarra — allt gert aðeins til þess að þröngva
marxistísku þjóðskipulagi yfir varnarlausa þjóð. En það er ofur
skiljanlegt af hverju ísl. kommúnistar snúast æfir gegn Jóhanni
og því sem. hann skýrir frá. Það er af því að sannleikurinn tun
það sem hefur verið og er að gerast í Kína MÁ EKKI HEYRAST.
I
^SLÍIÐURSÖGUM SVARAÐ
Sr. Jóhann Hannesson hefur
að undanförnu verið margsinnis
borinn ýmsum fáránlegum spg-
um af Þjóðviljamönnum, sagður
meðal annars hyg'gja á framboð
til þings hér á landi. Hann ba®
því fréttamenn fyrir eftirfarandi
yfirlýsingu.
Ég fyrir mitt leyti tel boð-
un kristindómsins hið mikil-
vægasta mál, bæði meðal
minnar eigin þjóðar os ann-
arra. Eins og sakir standa dvel
ég í fríi á íslandi. Meðan á
því stendur. reyni ég að hafa
samband við áhugamenn um
kristindóm og kristniboð fyrst
og fremst, en líka við blaða-
menn og aðra menntamenn.
Hefur sámband mitt við blaða-
menn að ýmsu leyti verið
skemmtilegra en samband við
prestana. — Blaðamenn hafa
miklu vandaverki að gegna
og hafa nú — hvort sem þeir
vita það eða ekki — nokkuð
af því hlutverki, sem prest-
arnir höfðu áður -— að standa
vörð um heilbrigða hugsun,
þjóðerni, tungu, siðferði og
hagsmuni landsmanna.
Hvort ég fer aftur til Ausi-
urlanda, er undir því komiff
hvort friffur helzt og hve mik-
il er þörfin á starfsmönnum.
Enn eru um 20 millj. Kín-
veriar utan Bambustjaldsins.
Stjórnmálum hér er ég aff
sumu leyti ókunnugri en
stjórnmátum annarra þjóffa.
Það er því óhugsandi aff ég
muni taka virkan þátt í þeim
eins og sakir standa. Ég á
vini og kunningja í ýmsum
flokkum og ætla mér alls ekki
aff segja þeim fyrir verkum
og ekki heldur aff segja kjós-
endum hvern þeir skuli kjósa
.... Það geta þeir menn reýnt
að gera, sem hafa helgaff sig
stjórnmálum. Ég reyni af
veikum mætti að fá menn til
aff hugsa ýms mál. Ef til vill
má eitthvað læra af því, sem
KARACHI, 14. marz — Pakistan gerlst 1 AsiU ""
og Kína hafa gert með sér við- ÞEIR ERU EINS OG AÐRIR
skiptasamning, sem kveður svo KOMMÚNISTAR
á, að Kínverjar selji Pakistan- Síffan hélt sr. Jóhann áfram:
búum 200.000 lestir af kolum, en Það var lengi trú Kínverja
fái 10.000 lestir af ull í staðinn. Framhald á bls. 2.
gegnum
Mont Blanc
LÚNDÚNUM, 14. marz: — ftalía,
Sviss og Frakkland hafa undirrit-
að með sér samning þess cfnis, aff
þau hefjist handa um það innan
skamms að grafa bílagöng í gegn
um Mont Blanc, sem tefðist aldrei
al!t árið um kring. Verða þau um
7 km. löng.
Þegar þessi bílagöng hafa
verið tekin í notkun, verður leið-
in milli Parísar og Rómaborgar
um 100 mílum styttri en hún er
núna.
Fulltrúar frá þessum þrem-
ur löndum munu koma saman til
fundar í Róm í maí næstkomandi
til að ræða ýmis tækniatriði í
sambandi við hin fyrirhuguðu
bílae'öt'n'. — Peuter.