Alþýðublaðið - 08.08.1929, Síða 2

2
alþýðublaðið
BráðabyFgðarsamkonmfag ksBnalH á
mllll Hússa
Khöfn, FB., 4. ágúst.
Frá París er símað tit Ritzau-
fréttastofunnar: Skeyti frá Har-
bin herma, að samkomulag sé
komið á milli fulitrúa kinversku
stjórnajrinnar og ráðsstjórnarirrnar
rússnesku um eftir farandi atriði:
1) Hersveitir beggja aðila verða
Off
i
látnar hörfa undan ákveðna fjar-
Jægð frá landamærunU.m.
2) Opinber ráðstefna hefjist inn-
an eins mánaðar tiil pess að út-
kljá deilumálán.
3) Járnbrautarsamgöngur um
Síberíu hefjist aftur, áður en ráð-
stefnan byrjar.
ALÞÝBVBLABIB \
stemur út á hverjum virkum degi. \
IfgreiöslB 1 AipýðuhúBÍnu við >
Hverfisgötu 8 opin frá k!. 9 árd. t
ttl kl. 7 síðd. I
Skiiíatofa á SKnia stað opin ki. ►
ö1/, —10’j árd. og kl. 8 — 9 siðd. j
Slmar: D88 íafgreiðslan) og 2394 >
í&kriistofan). >
Varöiags Áskriftarverð kr. 1,50 á f
mánuði. Auglýsingarverðkr.0,15 l
hver mm. eindálka. ►
PrentBaifð]a• *» ’uprentsmiðjan |
íi sama hús ,.m 1294). f
Lelðréttiasg.
Af frásögn „Varðar" 3. þ. m.
af Skeggjastaðafundinum sé ég,
að íhaldsmenn hafa þar haldið
því fram, að ég hafi ekki gert
„ágreáning“ út af þsim fundar-
sköpum á Auístfjarðafundunum,
að Alþýöuflokksmenn. og ,,Fram-
sóknar“-menn fengi. til samans
að eins jafnlangan ræðutima og
íhaldsmenn einir.
, Þetta er ekki rétt.
Pegar J. Þorl. lýsti fundarsköp-
um á Seyðisfirði, fyrsta fundin-
um austanlands, gerði ég þegar
ágreining út af því, að Alþýðu-
flokknum væni ekki ætlaður jafn
tími á við ihaldsflokkinn. Varð
um þetta nokkurt karp í fund-
arbyrjun, en fundarstjörinn, Ari
Arnalds sýslumaður, vildi reyna
að koma á samkoimulagi um
fundarsköpin og reyndi að liðka
þetta til. Sagði þá J. Þ. eitthwað
á þessa leið: „Við skulum nú
sjá tii,“ og hófst svo fundurinn.
Fékk ég svo allríflegan ræðutíma
á Seyðisfirðá. Á Norðfirði fengu
Alþýðuflokksmenn jafnan ræðu-
tíma við hvorn hinna flokkanna,
nema hvað J. Þ. hafði þar fram
yfir nokkur „ályktunaroirð" í
fundarlok.
Á síðari fundunum tóku íhalds-
menn sér lengri ræðutíma an
hinir flokkarnár fengu hvoir um
sig. Hreyfði ég oft andmælum
gegn jressu misrétti og fékk
með því nokkru fleiiri ræður og
lengri ræðutíma en fundarboð-
endur höfðu til ætlast.
Eru því ummæli „Varðar“, að
ég hafi ekki gert „ágreáning“ út
af þessum fundarsköpum þeirita
íhaldsmannanna, tilhæfulaus.
Jón BaMvinsson.
Jfii-ðarför
Konráðs R. Konráðssonar iækn-
is fór fram í dag.
Skipafréttir.
„Botnía“ fór í gærkveldi til
Leith og KáupmannaJiafnar. „Brú-
arfoss“ fór í fyrra kvöld till út-
land. „Lyra“ fer í kvöld ki. 6
til Noregs, um Vestmannaeyjar og
Fæireyja. „Gullfoss“ fer frá
Kaupmannahöfn í fyrra Tuálið.
„Goðafioss“ fer annað kvöld kl.
10 til Hull og Hamboirgar.
Fjárhagsáætlunin.
Verkamannabústaðir.
1 blöðumum sá ég þess getið, að
bæjarstjómin í Osló hefði í gær-
kveldi haldið fund um fjárhags-
áætlun sína fyrir tímabilið 1929
fd 1930. Eins og lesendur Al-
þýðubiaðsins vita, fara fulltrúar
norska aiþýðuflokksins með
stjórn í Osiló. Við síðustu bæjar-
stjórnarkiosniingar fengu þeir
réttan helming allra bæjarfulltrúa
eða 42 ai 84. Meðö hlutkesti náðu
peir forsetasæti í bæjarStjóirninni.
en forsetinn, sem um leið er að
nokltru leyti biorgarstjóri, sketr úr.
þegar atkvæði eru jöfn. Með þeim
hætti hefir alþýðuflokkurinn
meiri hluta.
Mér datt í hug, að gaman væri
að frétta eitthvað af fra.mkv:æmd-
um flokksbræðra vorra í bæjar-
stjórninni, oig sneri mér því tií]
blaðamanns viið „Arheiderbladet1'.
Kr. Aamot, sem er vamíoirseti
bæjarstjórnarinjnar. Hánn tók mér
tveim höndum og leysti greíðlega
úr spurnmgum mímnm.
Við fjárhagsáætlunina kom af-
arskýrt í ljós skoðanamunurinn á
milli Alþýðufliokksins og íhalds-
manna (hægriimanna). thaldið
vildi að eins vierja 1 millj. kiróna
til íbúðarhúsabygginga fyrir
verkamenn. Alþýðuflokkurinn
lagði tdl, aö rúmurn 4 milllj. kr.
væri varið til þess úr bæjarsjóði,
og var það samþykt. Að tillögum
aiþýðufulltrúanna var ákveð'.ö að
verja rúmum 2 millj. króna úr
bæjarsjóði tdl atvínnuleysiS-viim'a.
íhaldið lagðist alt á móti þessarj
fjárveitingu. Auk þessa vax að
mun hækkað f járframlag til skó'la,
sjúkrahúsa, elli- og bama-heám-
ila, götugerða, íþróttavalla og
skemtlgarða. Alt var þetta gert
samkvæmt tLllögum jafnaðax-
manna. íhaldið barðist á móti,
en fékk engu áorkað.
Þxátt fyrir þessar miklu fjár-
veitingar er bæjairskatturinin í Os-
16 lægri en í flestum öðrum
raörskum bæjium.
Þegar ég v,ar búinn að fá þess-
ar upplýsingar barst talið að
verkamannabústöðum og öðnum
bæjarframkvæmdum. Sagði Aa-
miot þá að bezt væri að við fengj-
um okkur bifreið og færum um
bæinn til þess að skoða verka-
mannabústaðina og ýmsar bæjar-
byggingar. Lögðum við síðan af
stað í 2 tíma ferðalag og ókum
í bifreið, sem bæjarbíóin eiga.
Bar þá margt fyriir augu. Sór-
staklega þótti mér ánægjulegt að
sjá eitt nýtt bæjarhverfi, þar sem
bærinn hafði. látið byggja hvert
einasta hús, til íbúðar fyrir vemka-
menn. Skiftust þar á fögur smiá-
hús með vel hirtum garði uin-
hverfis og snotur stórhýsi msð
faliegum bakgörðum. Víða vo^u
Jéikvellir fyrir börn og skernti-
garðar, alsettir trjám og bekkj-
um. Eitt sérstaklega fagurt torg
var í þessum bæjarMiuta. Á því
miðju stóð mninismerki eitt mik-
ið og gosbrunnur. Minnismerk'ið
var eftir unga stúlku.
— En er húsaleigan há í jress-
um fallegu byggingum? — spurði
ég Aamot. — Tveggja herbergja
íbúö ásamt eldhúsi, baði og öll-
um þægindum kostar urn 50 kr.
á mánuði — var svarið. Mér datt
í hug húsaleigan heima.
— En nú skulum við skoða
verkamannabústaði þá, er íhaiids-
menn liafa látið reisa — sagðr
Aamot. Eftir skamma stund koim-
um við að ömiurlegri húsaþyrp-
ingu. Það voru timburbjallar,
gráir, ’ljótir og skuggalegir. Þeiir
voru nauða’líkir „Suðurpólunum"
og ,„Grimisby“ í Reykjavík. Aills
staðar er íhaldiið svipað. Þegar
verkamaranafjölskyldumar eru á
götunn’i1 og bærinn neyðist til þess
að byggja yfár þær, er hróflað
upp tímburhjöllum, ljótum,, loft-
Sllum, diimimiuim, rökum og án
allra þæginda. — En. þessi miinn-
ismerki íhaidsins hér í bæ ætl-
um við að rífa niður til grunna
og byggja á rústum þeirra verka-
mannabústaði eins og þá, sem við
sáum áðan — sagði Aamot. En
hvenær verða niður rifniir minn-
isvarðar íhaldsins í Reykjavík:
„Suðurpólar" og „Grunsby" ? Því
svara kjósendur í Reykjavík.
Næst voru elli- og barna-heim-
ilin. Miklar bygginigar og fagrar,
beistar og reknair af bænum. —
En váð eigum samt eftir að bæta
fieirum við. Það kemur bráðum
— segir Aamot.
Váð förum fram hjá stórri,
rauðri tígulsteinabyggingu, mað
litlum gluggum og grindum fýrir.
— Hér er fangahúsið — („Stei'nn-
rlnn" í Osló) segir Aamot. — Hér
hafa margiir okkar beztu floikks-
meran orðið að gista um tíma.
þegar borganastéttánni þóttu þeir
of ákafúr í fyrirsva'ri sinu fyrir
hagsmunamál'um alþýðunnar. Hér
dvaldii ég eitt sinin um 6 mánaða
skieiið. Það var bezta hvíld og gott
sumarfrí — bætir Aamot við
brosand'i.
(Frh.)
Oslo, 20. júlí 1929.
St. ./. St.
Stjórnarforseti í 12. sinn.
Briand hirrn franski er nú
stjórnarforseti í 12. sinn.
(FB.)
ErleEad staskejíi*
Khöfn, FB., 4. ágúst.
í loftskipi yfir Atlantshaf.
Frá New-York-borg er símað:
Dr. Eckeraer hiefir sagt í viðtali,
sem birt er í blöðunum, að
„Zeppelin greifi" hafi fengið alls
koraar veður á leiðinni, en fLugið
hafi gengið að óskum í alla staði.
Meðalhraði lofts'kipsins var 94
km. á klst., en á fluginu í fyrra-
haust 111. — Farþegarnir hafa
)látið í ljós ánægju sina yfir ferða-
laginu. — Eulitrúi Zeppelán-fé-
iagsins hefir tilkynt, að áform-
að sé að smíðia fjögur loftskip.
Þau verða helmingi stærri og
töluvert hraðfleygari' beldur en
„Zeppelin greifi". Loftskip þessi
á að nota til Atlantshafsferða.
Flugleiðin um Grænland.
Frá Stokkhólmi er síirnað tíl
Ritzau-fréttastofunnar: Flormam
f'lugkapteinn hefir sagt í vaðtali
við „Nya dagligt allehanda", að
telja megi norður-flugleiðina yfir
Atlantshaf ófæra, þar sem jafn-
duglegur flugmaður og Ahnen-
berg neyðist tíl þess að hætta viið
f'lugið.
Friðarskraf stórveldanna.
Frá Haag er símað: Briand, for-
sætísráðherra Erakklands, Hender.
son Bretlandsráðhenra og Streœ-
mann, u tanr íki sm álaráðherra
Þýzkalands, eru hingað komrnr tíl
þess að taka þátt í Haagfund-
inum um Youngsaimþyktina. —
Fundurinn verður settur í dag,
Khöfn, FB., 7. ágúst.
Fundurinum Young-samþyktina
Frá Haag er símað: Funduriinn
um Youngsaimþyktina og heún
köilun setuliðsins i Rínarbygðum
var settur hér í gær. Mættijr voru
fulltrúar frá elefu Bandamanna-
ríkjum og Þýzkalandi. Blokland.
utanríkismálaráðherra Hollands,
bauð fulltrúana velkomna. Briand,
Snowden og Stresemann þökk-
uðu. Auk aðalhlutverks fundaþ-
ins verður einnig reynt að leiða-
ti,I lykta ýms deilumál', sem stafa
frá heimsstyrjöMmm. Sanikiomu-
lag verður vafalaust ýmsum erfið-
leikum bundið. Frakkar vilja sam-
þ.ykkja Youngssamþyktina ó-
hreytta,. en Þjóðvarjar vilja fall-
ast á að samþylckja hana gegn
því, að setulið Bandamanna í Rín-
arbygðum verð: kallað hemd. Bret-:
ar vilja breyta sumum ákvæðum