Morgunblaðið - 28.03.1953, Qupperneq 9

Laugardagur 23« marz 1953
MORGVNBLAÐIÐ
$
nminfi heiðrar elztn og
merkosta æskulýðsEeiðtop sinn
;l af $r. FriSrik Frtðrikssyni verii
reisí á SS éra afmæli hans
SÉRA Friðrik Friðriksson er tví-
mæiaiaust merbasti leiðtogi
ungra manna, sem verið hefur
uppi á þessari öld, enda er starfs-
ævi hans orðin óvenjulega löng.
Ungur varð hann gagntekínn af
þeirri hugsjón, áð verða æskv
landsins að iiði með því að vekjí
og giæoa hjá henni fornar dyggð
ir í trú og siSgæði.
Áhrifa hans hefur gætt víða:
um lönd, þar sem hann er meða
anhars meðal vinsælttsiu forystu
manna KFUM-félagsins í Dan
mörku, en þar var hann frum
kvöðull að stofmm yngstu deild
ar íé 1 agsskaparinsr
í þrjú ár samfleyífc starfað
hann meðal islenakra safnaða :
Vesturheimi. Auk þess er han
mjog kunnur og dáður raaðu
meðal æskulýðsins í mörgun
Vestur-Evrópulöndum.
GÆDBl'K ÓVKNJiaÆGU
STARFSÞEEKI
Hér í Reykjavik hefur ham
starfað sem foringi KFUM síða:
fyrir aldamót og unniff hér ómet
snlegt afrek i uppeldismálun
bæjaríns, eins og mönnum e
kunnugt. Enn hefur sr. Friðrii
ótrúlega mikið storfsþrvk efti
aldri ©g hugmyndaftagið er ein.'
sterkt og lifandí og á yngri árun
hans.
Síðustu áratugi hefttr han:
samhiíða starfmu hér og i Hafn
arfirði, starfað mikið fyrir æsku
lýðinn á Akranest sig hala Akur-
nesingar m.a. sýni þakklæti sit
®g virðingu í ver&i, með því ai
gera hann að heiðwrsborgara
Akraness.
SAMSKOT AIÆEVK2NGS
í fyrra áttu þeir dr. med. Árni
Árnason og sr. Jón Gwðjónsson
á Akranesi, hugíayndína að því,
að reisa skyldi hinuirs aldna
æskúlýðsieiðtoga minnismerki
hér í bænum, skyítít líkneski
reist af honum hér, fyrir a'menn
samskot með þjófBnni. Þessir
forgöngumenn gengnst fyrir því,
að birt var ávarp tii þjóðarinnar
undii'ritað af mörgum merkum
áhugamönnum, þar sem lýst er
þessari hugmynd og skorað á
menn, til þátttöfeu i hm«m al-
mennu samtökum. M.a. var öllum
prestum landsins serai þessi
ávörp, ásamt samsbotalistum. —
Hafa ýmsir þeirra þegar gért
þessum samskotwm myndarieg
skil.
LÍKNESKI í Elít
í fyrravor tók Sígurjón Ölafs-
son, myndhöggvari, að sér að
gera mynd af sr. Friðrik í hæfi-
legri stærð, til þess að hún yrðí
reist á áberandi stað hór í bæn-
um, en sjö manna nefnd hefur
starfað að undirbúningi málsins,
þeir Alexander Jóhannesson, há-
skólarektor, dr. med. Árni Árna-
son, sr. Bjarní Jónsson, vigslu-
biskup, Bjarni Snæbjörnsson,
læknir í Hafnarfirði, Einar Er-
lendsson, húsameistari, Valtýr
Stefánsson, ritstjóri, og Vilhjálm-
ur Þ. Gíslason, útvarpsstjóri.
Myndhöggvarirra Sigurjón Ól-
afsson fór utan í fyrravor og-
vana að líkneski sinw í Kaup-
manrahöfn til hausfs. Ráðgert er
að eirsteypu af myndinni verði
lokið svo fljótt, að myndin geti
verið komin hingað fyrir 85 ára
afmæli sr. Frið-iks, 25 maí i vor.
Nefndin hefur skrifað skipu-
lagsnefnd bæjarins ov ó'k' ð eftir
tillögum hennar am það. hvar
reisa eigi mynd s”. Frið-iks og
hefur skipulagsnpfnd valíð henni
stað við Lækjarp-ötn norðanverða
við Amtmannsstíg.
EIN KRÓNA Á
ÍSLENDING
Myndhöggvaríms tetur að stað-
tirinn sé hentugtxr fyrir mynd
hans, en skipuíagsne&d hefur
Dómur Hæsfaréííar:
Stjórnvöld geta sagt em-
bættismönnum upp starfi
En dómsiólar dæma þeim bsfur fyrir
á sföðu og
VIÐ breytingu á stjórn flugmála var fyrir nokkrum árum fellfc
íiður starf „flugvailarstjóra". Var manni, er þeirri stöðu hafði
;egnt í fimm ár sagt upp stöðunni. Hann krafðist 716 þúsund króna
í skaðabætur. í Hæstaréttardómi er nýlega var kveðinn upp er
talið, að starf flugvallarstjóra hafi á slnum tíma verið það vanda-
samt og ábyrgðarmikið, að jafna megi því til embætta ríkisins. Þá
er talið að engar sakir hafi verið. sannaðar á starfsmanninn og
begar svo standi á og starfsmanniriúm' sé vikið fyrirvaralaust úr
stöðunni sé rétt að honum séú greiddar nokkrár bætur fyrir ;rösk-
.in á stöðu og högum, er hann verðúr fyrir. Taldi Hæstiréttur hæfi-
'egar bætur í. þessu tilfeUi 95 þús. kr, Málavextir eru sem hér segir:
Höggmynd af sr. Friðrik Friðrikssyni eítir Sigurjón Clafsson.
Myndina á að reisa við Lækjargöíu
valið staðirm m.a. með hliðsjón
af því, að aðsetur KFUM hefur
einmitt verið þarna á næstu slóð-
um lengst aí frá stofnun félags-
, :'ns.
AFs TTþjm k - V”T-'——* v’ð
: mynd þessa af sr. Friðrik F'riðríks
syni nema úm 150 þús. króna. En
þar sem hann verður ekki meiri,
en um það bil 1 króna á hvern
íbúa landsins, hlýtur það að
verða hægðarleikur að íá þessa
unohæð með aimennri þjóðar-
söfnun.
Fvfjniiötoim til söfnunarinnar
er m.a. veitt móttaka á afgreiðslu
„ . i, .. u.siiis og eru þátttak-
endur Öeðnir að skrifa nöfn sín
og tillög á söfnunarlista, sem þar
líggja írammi.
3MBÆTTI
LUGMÁLASTJÓRA
12. febrúar 1945 voru sett lög
:m flugvelli og lendingarstaði
yrir flugvélar. Samkvæmt þeim
ögum skyldi atvinnu- og sam
öngumálaráðheira setja á stofn
érstaka stjóm fhigmála s?m
ieyrði beint unikí ráðherra og
kyldi forstöðurraður þeirrar
tofnunar nefna?t „flugmála-
tjóri“. Með bréfi. 2±. júm 1915
kipaði acvinnu- og samgöngu-
nálaráðherra síöan Erling Elling
en flugmálastjóra írá og með
'. júli sama ár.
1TOFNUN FLUGRÁÐS
Með lögum nr. 65 var enn gerð
ireyting á stjórn flugmálanna,
þannig að í stað þess að fyrr-
nefnd stofnun heyrði beint und-
ir ráðherra, var sett yfir stofn-
unina svonefnt flugráð undir yfir
stjórn ráðherra. Jafnframt var
með lögum þessum stofnað em-
bætti flugvallarstjóra. Formaður
flugráðs og flugvallarstjóri var
skipaður Agnar Kofoed Hansen,
sem fyrr á árum hafði starfað
sem flugmálaráðunautur ríkis-
ins.
ifitidirhtssiigticgitr að
inm a Isafiroi
fallast & kröfu Erlings. Taldi
hann. að hér hefði ekki verið um
stöðusviptingu að fæða, heldur
hitf, að ákveðin jstaða hefði ver-
ið .lögð niðúr. .Um það verði ekki
aeilt, að löggjafinn geti lagt nið-
ur embættí, þegar þörf krefji á
sama háít og hann geti stofnað
þau, en á þeirri staðfeynd bygg-
ist það, að Erlingur geti ekki
átt rreina fjárkröfu á hendur
rikissjóði, þar sem krafa hans sé
á því reist, að hann eigi rétt á að
gegna embætti, sam að lögum sé
ekki. lengur til.
■1
STAQA SEM JAFNA MÁ
TIL EMBÆTTA RÍKISINS
Um ‘þetía segir í dómi Hæsta-
réttar:
Samkvæmt lögum nr. 65 frá
1947 skyldi flugmálastjóri fara
með þessi störf undir stjórn
Flugráðs: Nýbyggingu flugvalla,
löftferðaeftirlit, öryggisþjónustu
o. s. frv. Teija verður, að þessi
störf séu svo vandasöm og ábyrgð
armikil, að jafna megi þeim til
ýmissa eldri embætta ríkisins.
Þykir flugmálastjóri því eiga að
sæta sömu kjörum og aðrir em-
þættismenn, er honum v&r vik-
íð ífá starfa og erhbætti hana
lagt niður. Sámkvæmt því telur
ISAFIRÐI, 27. marz. — 19. skíðavika ísafjarðar verður haldin á
ísafirði um páskana eins og venjulega og verður vandað til hennar
eítir því, sem kostur er á. — Eins og ávallt áður er nú nægur snjór
á Seljalandsdal, þótt viða sé snjólétt um þessar mundir.
SKÍÐAFÉLAG ÍSAFJARBAR
VEITIR ALLA
FYRIRGREIB SLU
Skíðafélag ísafjarðar, sem sér
um skíðavikuna, mun veita öll-
um þeim, sem þess óska alla
fyrirgreiðslu. — Utvegar það
mönnum mat og húsnæði og sér
um bílferðir upp að skála félags-
ins. í báðum skálunum verða
seldar veitingar alla dagana.
í skála Skíðafélagsins verður
einnig svefnpláss fyrir 20 manns
i 2—4 manna herbergjum og
verður dvalarkostnaður 40 krón-
ur á dag, með fæði.
KEPPNTR Á DAGINN
Á daginn eiu ráðgerðar keppn-
ir í svigi fyrir bvrjendur og
einnig er ráðgerð firmakeppni í
boðgöngu, 4x3 km.
En á kvöldin vérða haldnar
kvöidvökur í skálanum.
FJÖLMENNT
Á SKIÐAVÍKUNNI
Skíðavika ísafjarðar hefur
á\allt verið mjög fjölsótt og er
ekki að efa að svö verðtir einníg
í ár. ísfirðingár, sém fluítir ei ú
búferlum, hafa áv&llt fjölmennt
heirn til æskustoðvanná um pásk
ana til þess að heimsækja frænd-
ur og vini og einnig hafa Reyk-
víkingar fjölmennt vestur og er
ekki að efa að svo verður einníg
| í ár.
FARIÐ Á MIÐVIKUDAG
FRÁ REYKJAVÍK
Skipaútgerð ríkisins mun eins"
og venjulega senda annað hvort
Esju eða Heklu vestur um pásk-
ana. Verður þá farið frá Reykja-
vík á miðvikudag en frá ísafirði
á annan páskadag.
Einnig verða flugferðir vestur
frá Flugfélagi íslands. Þeir, sem'
óska eftir upplýsingum um skíða-
vikuna, geta snúið sér til Þor-
leifs Guðmundssonar í síma
82385. — j.
Jákvæð
híifa ekki b®7-tó
LUNDÚNUM, 26. marz. — Churt-
hill, forsætisráðherra Breta, var
að því spuxður í dag, hvort rétt
væri, að hann hefði boðið Malen-
kov og Eisenhower til fundar í
Bietlaridi. Svaraði hann því til,
áð hann hefði reynt að koma á
fundi þessara tveggja forystu-
mánna Sovétríkjanna og Banda-
ríkjanna, en jákvæð svör hefðu
ekki borizt. — NTB-Reuter.
STABA FLUGMALASTJORA
LÖGD NIÐUR T _ , , , . x „ ... rn
Hélzt þessi skipun nú um Hæstiret ur rett að beita zO. gr.
skeið, en í septombermánuði 1950 . stjomarskrannnar með logjogn-
barst Erling Ellíngsen bréf frá un> en ' í>eirri grein er’ kveðý3
samgöngumálaráðherra. Segir í svo á að stjomvaldinu se hernnlt
bréfinu, að ráðuneytið haíi ákveð að velta embættismonnum lausn
ið að gera nokkrar breytingar á frá «nbætTi; hvort sem þeir hafi
stjórn flugmálanna, er meðal unniÖ1 tJl saka eða eklu.
annars hafi í för með sér að lagt} "
verði niður embætti flugmála
stjóra. Muni ráðúneytið i þvx
sambandi bera fram á næsta Al-
þingi frumvarp um breytingu á
lögum í samræmi við þétta. Með
skírskotun til þessa var Erling
Ellingsen svo sagt upp starfi frá
1. apríl 1951 að telja.
Hið boðaða frumvarp var síð-
an lagt fram á næsta Alþingi og
samþykkt óbreytt sem lög og er
embætti flugmálastjóra lagt nið-
ur með þeim.
Erling Ellingsen mótmælti
þessu, sem almennt ólögmætri
uppsögn starfs. Kvaðst hann hafa
mátt vænta þess, er hann var
skipaður í embætti flugnxála-
stjóra, að sú skipun gilti mtxan
líf og heilsa hans entist eða ævi-
langt. Taldi hann að uppsögnin
á embættinu vegna niourfelimg-
ar þess með þeím hætti, s xm gexð
var, jafngildi uppsögn áx> saixa
o. s. frv.
KRAFDIST 716 ÞÚS. Ktt.
t SKAÐABÆTUR
Krafðist Erling nú skaðabóta
vegna uppsagnarinnar. í fyrsta
lagi rnánaðarlauna til 1970 eða
samtals 625 þúsund krónur og í
öðru lagi krafðist hann vei'ðmætis
eftirlaunaréttar síns og konu
sinnar úr Lífeyrissjóði starfs-
manna ríkisins að verðmæti 91
þúsúnd krónur. Samtals var því
krafa Erlings 716 þúsund krónur.
Fjármálaráðherra neitaði að
AKYÆBI UM EFTIRLAUNA-
RÉTT í ELBRI STJÓRNAR-
SKRÁM
- Þetta ákvæði stjórnarskrárinn-
ar var fyrst sett í stjórnarskrána
1874, en jafnframt var þá svo
ákveðið. &ð eftirlaun skýldu
ákveðin með lögum. Eftirlauna-
rétturinn var sjálfstæður réttxir
til launa, er embættistíma var
lokið. Hugsun stjói’narskrárgjaf-
ans 1874 var sú, að stjórnvaldið
hefði rétt til að víkja embættís-
manni frá starfi án tillits íil saka,
en eftirlaunárétturinn ætti að
bæta þeim stöðumissinn, sem yik
ið væri frá starfi án þess að sak-
ir væru sannaðar.
SJÁLFSTÆBLR EFTIRLAUNA
RÉTTUR FELLDUR NIDLR
■ í síðari stjórnarskrám ér eftir-
láuhai'éttariris að engu getið og
með lögunx nr. 72 frá 1919 var
hinn sjálfstæði eftirlaunaréttur
afV tekinn, eri hmbættismönnum
gert að skyidu að kaupa sér
geyfnd&n liíeyri, sem greiðast
skyldi, ex' embættismaður léti af
embætfi sákir elli eöa vanheilsu.
Ekki var þess . getið i lögum
þessum. hveiTiig með skyldi faraj
ef stjómvaidxð > rieýtti stj órnari
skrárheimildar til að leysa etw4
bættismann fyrirvai'álaust ■■<$)&
embætti. <5‘-Kí
Framh. á bls. 12