Morgunblaðið - 24.09.1953, Blaðsíða 7

Morgunblaðið - 24.09.1953, Blaðsíða 7
Fimmtudagur 24. sept. 1953 MORGUNBLAÐ1Ð 7 HINN 25. ágúst s. 1. var frum- sýnt á Edinbörgarhátíðinni riýtt leikrit eftir brezk-bandaríska Nobelsverðlaunaskáldið T. S. Eliot; hefur það hlotið nafnið The Confidential clerk. — Hafa leiklistarunnendur beðið þessa nýja leikrits skáldsins með mik- illi eftirvæntingu, enda þykir það jafnan stórviðburður í bók- menntaheiminum, þegar Eliot sendir frá sér nýtt leikrit. I ÞESSU leikriti koma hvorki fram hálfguðir né dýrlingar; persónurnar eru í hæsta máta mannlegar og allir þættirnir þrír eru ofurlátlausir, teknir úr hvers- dagslífinu: Fyrsti þáttur gerist á heimili auðmanns nokkurs og konu hans, annar þáttur hjá skrifstofumanni auðmannsins, hjá hans „confidential clerk“ og þriðji þátturinn á sama stað og sá fyrsti. — Leikritið þykir minna nokkuð á Wilde og þá einkum The importance of being earnest; er þar m. a. fjallað um Mark'jr tímamót í rithöf imdaferli hins íaiiisi afstöðu foreldra til barna sinna,’um fornklassísku leikritaskáld- en jafnhliða gamansemi Wildes anna í þessu nýju leikriti sínu; er mikil og þung undiralda al- [ svaraði hann því tíl, að þeir, sem vörugefni í leikriti Eliots; þarj' vega salt græzkulaust gaman mikil alvara og er þó alvaran þyngri á metaskálunum. ÁHRIF FRÁ EURIPIDES í hinu fræga leikriti Eliots The Cocktail Party, sem frum- sýnt var á Edinborgarhátíðinni 1949, leitar Eliot sér að nokkru fyrirmynda í leikrit gríska.harm- leikaskáldsins Euripides. Hann hefur verið spurður að því, hvort hann hafi einnig orðið fyrir áhrif- 9? J sill af hugm u og li «L-' O Ný bék? r,Prins Efflam", efíir Saily Saíminen FINNSKA skáldkonan Sally Sal- minen er Islendingum að góðu kunn fyrir skáldsögu hennar „Katrín“, sem lesin var sem út- varpssaga í íslenzka ríkisútvarp- inu fyrir nokkrum árum siðan. „Katrín“ var fyrsta bók skáld- konunnar, kom út árið 1936, er Sally Salminen stóð á ^þrítugu. Salminen Þessi skáldsaga hefi.r fundið náð í augum fleiri en íslenzkra út- varpshlustenda. Hún náði fljót- lega mjög miklum vinsældum enda er efni hennar og persónur gripnar út úr hinu daglega lífi, líti bændafólksins á Álandseyj- um bernskuslóðum skáldkonunn ar. Frásagnarháttur hennar og persónulýsingar eru svo lifandi og eðlilegar, að engum íær dulizt, að höfundurinn hefir kynnzt þeim öllum, iifað og hrærzt innan um þær í veruleikanum. „Katrín“ hlaut fyrstu verðlaun í saensk- finnsku skáldsagnakeppninni ár- ið 1936 og hefir síðan verið þýdd á ýmis tungumál. Þessi fyrsti bókmenntasigur Sally Salminen var aðeins upp- hafið að áframhaldandi ritstörf- ’ um hennar. Hún hefir síðan skrif að ekki færri en 6 skáldsögur. Hin síðasta þeirfa, ,Prins Efflam* kom út nú í sumar og hefir þegar vakið mikla athygli á Norður- 1 löndum. Danskur gagnrýnandi hefir látið svo um mælt um , hana, að hún sé „óvenjuleg bók í full af hugmyndaflugi, tilfinn- ingu og lífsspeki“. Sagan gerist á hinum sögu- magnaða Britaníuskaga á norð- vesturströnd Frakklands, þar sem hvert smá fiskiþorp er gætt þessum einkennilegu þunglyndis- kenndu töfrum, sem setur enn þann dag í dag vissan þjóðsögu- legan blæ á líf fólksins, sem þar . býr. Fyrri hluti bókarinnar er í þjóðsöguíormi. Langt úti við é ströndina, þar sem þorpskonurn- | ar eru að leita að skeldýrum í fjörunni, finnur Marie-Jeanne, bækluð fiskistúlka hálfdrukkn- j aðan sjómann, sem hún bjargar | og vekur aftur til lífsins. Fólkið ( í þorpinu gefur honurp nafnið Efflam eftir keltneskurn ævin- týraprinsi. Hann ílendist í þorp- inu og vekur brátt undrun og aðdáun allra þorpsbúa fyrir grandvarleik sinn, fjálglegt tal og leyndardómsfull kraftaverk. Hann gengur um, sem endurbor- inn Kristur á jörðinni. Þessi kafli sögunnar ber keim öf helgisögunni um Bernadette frá Lourdes. Og Marie-Jeanne tilbiður hann — elskar hann. En Eíflam prins er enginn Jesús, og heldur enginn prins. Sally Salminen heldur áfram skáldsögu sinni og endar hana í hæsta veldi skáldskapar- ins um manninn, hina óskiljan- legu veru, jarðarorminn — herra jarðarinnar, sem sameinar í Sér hið tvenna ósamræmanlega: dýr- ið og guð. Eítir afhjúpun hins sjórekna manns og skýringar á persónu hans lyftir Sally Salminen blæj- unni af hinni djúpu og háleitu hugsjón skáldverks síns, sem birtist í hinni síðustu lífsreynslu hinnar umkomulausu, frómu og bækluðu stúlku, kraftaverki enn- þá ósegjanlega — og áhrifameira en Efflams, prins — vitrun synd- ugrar sálar, sem hlýtur náðar- frelsun. Þessi skáldsaga Sally Salmin- en er hinum reikandi og ráðvillta heim, sem við lifum í, sannuf fagnaðarboðskapur. T. S. Eliot eitthvað þekktu til verka Euripi- desar, mundu vafalaust finna einhverjar samlíkingar með Confidential Clerk og þeim. MIKIÐ VERK AÐ VINNA Yfirleitt eru gagnrýnendur sammála um, að hið nýja leik- rit Eliots marki merkan áfanga á þroska- og rithöíundabraut hans, Eru þeir þeirrar skoðunar, að það sé á margan hátt harla ólíkt fyrri verkufn skáldsins, í því er minni symbólík, það er, raunsærra en önnur leikrit hans þátt fyrir það, að það sé ljóð- Framh. á bls, 12. Steinbeck. Ný bók Eftir Elsu E. Guðjónsson, B.A. Bókin er aðallega ætluð til notkunar við kennslu um vefjarefni í Handavinnudeild Kennaraskóla íslands og húsmæðraskólum landsins, en aðrir sérskórar geta einnig notfært sér hana. Og nauðsynleg er bókin öllum þeim, sem fást við verzlun og afgreiðslu vefnaðarvöru, því að hún veitir mjög mikla fræðslu um gerð og meðferð flestra þeirra efna, sem flytjast til landsins. Fjöldi mynda er í bókinni til skýringar efniny. • Eól? averzlum Jóafoldc ar •■■■■■■■■■■■■ ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■•■■■■■■■■ •■•■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■»} Eldkússtörf Við eldhússtörf óskast dugleg kona, á barnaheimili ■ upp í sveit. — Má hafa með sér 1—2 lítil börn. ; Uppl. í Barmahlíð 46, uppi, eftir kl. 6. I — Molar — RÓMANAFLOKKUR norska skáldsins Johans Falkb’ergets, Nattens bröd, (þriðja bindið, Johanes, kom út í Noregi á s.l. ári) á. nú áð koma út á þýzku undir nafninu: Brot der Nacht. — Hefur fyrsta bindið þegar ver- ið þýtt og bíður nú prentunar. Á ★ SEM kunnugt er hefur hinn heimsþekkti bandaríski rithöf- undur, John Steinbeck, eink um aflað sér frægðar og orð stírs fyrir skáldsögur sín- ar; nú hefur hann aftur á móti snúið sér að samningu óperettutexta eða við það, sem Banda- ríkjamenn nefna „musical comedy“. — Byrjandaverk hans á því sviði á að heita The Bear Flag Cafe. í blaðaviðtali hefir Steinbeck sagt, að ekki sé áhlaupaverk að semja slíkan óperettutexta: — „Fyrst“, segir hann„ sem ég skáldsögu, en breyti henni. síðan í óperettu- texta". ★ ★ HIN vinsæla skáldsaga Erics Williams, Trojuhesturinn, sem fjallar um flótta þriggja brezkra flugmanna úr þýzkum fanga- búðum í síðustu heimsstyrjöld, hefur nú verið. gefin út aftur í Noregi í bókaflokknum Vor egen tids saga; bók þessi var fyrst gef- in út í Noregi 1950 og var þá metsölubók. — Geta má þess einnig, að gerð hefur verið kvik- mynd, sem byggð er á skáldsögu þessari; hefur hún verið sýnd hér sem kunnugt er. lékhoMiirl óskast Þekkt fyrirtæki vill ráða vanan bókhaldara, sem jafn- framt getur tekið að sér gjaldkerastörf. Umsóknir með upplýsingum um fyrri störf, sendist afgr. Mbl. fyrir hádegi á laugardag merkt: „Bókhaldari —703“. l■■■•■a■• ■ ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■•■■■■■■■■•■■■■■■■■■■■■ « mimi úrval af ameriskum og enskum ullar-prjónafatnaði á ungbörn. Ennfremur golftreyjur á telpur, 8-10 ára. Verzlunin KIannarstí& 40. ■■■■■■■■■■■■■■ ■•■■■■■■ •■■■■■»■■■•■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■ • ■■•■■■■■■■■■■■■■■■■■■»•■'■■■■•■■■■■•■■■ ■■■■■* Galvaníseraðar blikltföíur — Galvaniseraðir blikkbalar, margar stærðir — Ilúsvogir — Kaffikvarnir — Mjólkur- brúsar — Aiuminium-föt — Aluminium-pottar — Kaffi- könnur — Skaftpottar, og ýmsar nýungar, sem of langt yrði upp að íelja. 'Uerzfdn $3. ^Jd. UfamaóQH I B U Ð Tveggja. herbergja íbúð til sölu á Stokkseyri. Mjög lágt verð. — Uppl, í síma 82580.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.