Morgunblaðið - 05.03.1954, Síða 2

2
MORCUNBLAÐIÐ
Föstudagur 5. marz 1954
Þingmenn nei ri deildnr ræin
áfengismáiin nf minni ábyrgi en
lingmenn efrl deiidnr
[EÐRI DEILD Alþingis tók áfengislagafrumvarpið til meðferðar
í gær og varð fyrstu umraeðu lokið og málinu vísað til Alls-
herjarnefndar. í deildinni virðist sem viðhorfið til málsins sé
nokkuð annað en í Efri deild. Þeir sem tóku til máls, eftir að Bjarni
Benediktsson dómsmáiaráðherra hafði farið nokkrum orðum um
írumvarpið, ræddu lítt eða ekki um þann vanda, sem þingið horf-
ást í augu við er setja á löggjöf um áfengismál. Þeir töluðu um
6ináatriði, virtust stundum vilja vekja sem mesta sundrung um
málið og virtust vanbúnir undir það að ræða frumvarpið.
Bjarni Benediktsson dóms-
málaráðherra rakti sögu frum-
varpsins, hvernig Alþingi tók því
á fyrra og vísaði því frá og fór
Itokkrum orðum um afgreiðslu
t«ess í Efri deild.
Síðan sagði ráðherrann meðal
annars, að ekki væri viðhlít-
andi, að ríkið stæði að sölu
áfengra drykkja, um leið og
J»að bannaði neyziu þeirra,
' nema á víðavangi (og þá ekki
t á almannafæri) og í heima-
húsum. Af þeirri ringulreið,
ji sem ríkti í áfengismálunum
hefði leitt drykkjuskapur í
) bílum og skúmaskotum, svo og
] að gildandi áfengislög væru
mikið brotin af mönnum er
I dansleiki sæktu, enda væri
ógerlegt fyrir nokkra lög-
reglu að koma í veg fyrir það,
eins og málum nú væri háttað.
Meðan að vín er selt hér á
landi, þá er nauðsynlegt að
settar séu þær reglur og lög
um neyzlu þess, sem hægt er
að framfylgja. Um það, hvern-
ig þær reglur eiga að vera,
I má vafalaust deila. Sjónarmið-
in eru mörg og skoðanir vafa-
j laust skiptar. En eitt er víst,
að ekki þýðir að lögfesta þær
| reglur, sem allur almenning-
ur virðir að vettugi.
Ég vil bara vín
á Hótel Borg
Lúðvík Jósefsson talaði næst-
Tir. Hann var talsmaður glund-
roðans og úrræðaleysisins í þessu
vandamáli. Hann kvað vandræð-
in fyrst hafa komið í ljós, þegar
vínveitingum á Hótel Borg var
bætt. Meðan hægt hefði verið að
íá vín þar, hefði ekkert vand-
Tæðaástand ríkt í áfengismálun-
urn. Það eina, sem gera- þyrfti,
væri að leyfa Hótel Borg aftur
vínveitingar. Þá væri vandræðin
lcyst!!!
Síðan beindi hann þeirri fyr-
irspurn til dómsmálaráðherra
hve mörg veitingahús myndu fá
veitingaleyfi á vínum ef 12 grein
írumvarpsins yrði samþykkt, og
kvað miklu valdi vera komið í
hendur stjórnar Sambands veit-
inga- og gistihúsaeigenda, sem
semkvæmt frumvarpinu eiga að
ákveða hvaða veitingahús teljast
1. flokks.
Ráðherra svarar
Bjarni Benediktsson svaraði
l»egar í stað. Hann kvað leitt til
þess að vita að Lúðvík Jósepsson
skildi ekki ákvæði frumvarpsins
nm leyfisveitingar. Þar væri end-
anlegt vald í þöndum dómsmála-
ráðherra, en áður en hann veitti
leyfið yrði að liggja fyrir yfir-
lýsing stjórnar Samb. veit. og
gistihúseigenda um það að hótel-
ið væri 1. fl., svo og umsögn bæj-
arstjórnar og áfengisvarnarnefnd
er. Ógerningur væri því að segja
■um, hve margir staðirnir yrðu.
Ráðherrann skýrði frá því,
að vínveitingaleyfi þau, sem
dómsmálaráðuneytið veitti
4 veitingahúsum „bæði í tíð
f rninni, sem dómsmálaráðherra
5 og langt árabil þar á undan"
hefðu verið hæpin iögum sam-
, kvæmt. Og eftir að almenn
gagnrýni kom fram á þær
leyfisveitingar, svo og að Al-
þingi vísað frá frumvarpi til
áfengislaga án þess að ræða
það hefði hann tekið þá á-
kvörðun að hætta með öllu
leyfisveitingum.
Ósamboðið og ósæmilcgt
hefði og verið að veita 1 veit-
inaghúsi, þar sem erl. ferða-
menn væru tíðir gestir vín-
veitingaleyfi. Það hefði dregið
að húsinu óæskileg læti, sem
til vansa voru. — Fjöldi
manna, m. a. erlendir ráð-
herrar, kvörtuðu yfir þeim að-
búnaði, sem þeir áttu við að
búa þar. Ekki frá hótelsins
hálfu, heldur ágangi „gesta“
þeirra er þangað leituðu, með-
an sá drykkjuskapur tíðkaðist
þar, sem Lúðvík Jósefsson tel-
ur að leyfa þurfi nú á ný, og
þá sé öllu borgiðí!
— Ég vil ekki, sagði Bjarni
Benediktsson, dómsmálaráð-
herra, endurnýja það ástand
er þar ríkti. Alþingi getur gert
það ef það telur það viðeig-
andi og rétt.
Ráðherran sagði síðan síðan að
engum hefði dottið í hug að
stjórn Samb. veit. og gistihús-
eigenda yrði falið endanlegt vald
í sambandi við leyfisveitingar.
Sú stjórn er hins vegar kölluð
til þess að kveða á um hvort
einu skilyrði af mörgum er full-
nægt til að leyfið fáist. Kvaðst
ráðherra ekki sækjast eftir því
að hann einn herfði endanlegt vald
tii veitingaleyfis. Hann vildi
gjarnan að t. d. bæjarstjórn yrði
að gefa samþykki sitt, eða ein-
hver annar aðili, sem þingdeild-
in kæmi sér saman um.
Sem allra
nu’slar hömlur
Næstur talaði Pétur Ottesen og
talaði máli bannlaganna. Kvað
hann menn skiptast í tvo hópa
um þetta mál. Annar hópurinn
vildi að mest frjálsræði væri
ríkjandi, en hinn að hömlurnar
yrðu sem mestar og víðtækastar.
Hann kvað „frjálsræðisstefn-
una“ hafa borið hærri hlut í Efri
deild og það allrækilega. Hins
vegar lýsti hann sig stuðnings-
mann „hömlustefnunnar“ og að
mjög mörgu þyrfti að breyta í
áfengisfrumvarpinu svo að hann
og skoðanabræður sínir gætu við
það unað.
Stóryrði og
sleggjudómar
Þá var nú röðin komin að
Hannibal nokkrum Valdimars-
syni. Hann talaði með öllum lík-
amanum af rembingi miklum.
Handapat og líkamsfettur sýndi
hann þingheimi af leikni mikilli.
Ræða hans var svo samsafn slag-
orða, sleggjudóma og gersamlega
ógrundraðra hugsana og svo stór-
yrtur var hann, að forseti neydd-
ist til að áminna hann fyrir ó-
þinglegt orðbragð. — Það er ekki
undarlegt þó að menn falli í
kjördæmum sínum, er þeir halda
slíkar ræður þegar þeir komast
inh fyrir þingveggina.
Síðastur talaði Karl Guðjóns-
on, uppbótaþingmaður Vest-
mannaeyinga. Var málflutningur
hans allur með öðrum keim en
þeirra Lúðvíks og Hannibals.
Ræddi Karl um vandamál er
frumvarpið kann að leiða af sér,
ef það yrði að lögum. — Slíkt
væri æskilegt að fleiri gerðu.
rlms BenedikJssona
B
ÆJARSTJÓRN Reykjavíkur kom saman til reglulegs fundar í
gærdag kl. fimm, Fundur þessi var helgaður minniagu Hall-
gríms Benediktssonar, fyrrum forseta bæjarstjórnar. Mál þau er
fyrir fundinum lágu, voru ýmist samþykkt umræðulaust eða frest-
að til næsta fundar.
Níels Dungal boðið á
Ehrlich-Behring-hótíð
100 ára afmæli mesfu velgerðarmanna
mannkynsins.
¥JM MIÐJAN þennan mánuð eru 100 ár liðin frá þvi tveir Þjóð-
verjar, einhverjir mestu velgerðarmenn alls mannkynsins,
fæddust. Það eru þeir Paul Ehrlich, sem fann upp lyf gegn syfilis
(fæddur 14. marz 1854) og Emil von Behring, sem sigraði barna-
veikina, einhvern ægilegasta sjúkdóm fortíðarinnar (fæddur 15.
marz 1854).
Sambandsstjórn Vestur-Þýzka til Höchst, þar sem lyfjaverk-
F.r forseti bæjarstjórnar frú
Auður Auðuns setti fundinn,
voru viðstaddir forráðamenrn
f.yrirtækja og stofnana Reykja-
víkurbæjar. — Á vegg fyrir enda
salarins var íslenzki fáninn. —
Áðu.r en gengið var til dagskrár
flutti frú Auður Auðuns minn-
ingarræðu um Hallgrím Bene-
diktsson, og fórust henni þannig
orð:
lands gengst fyrir mikilli minn-
ingarhátíð í tilefni þessara ald-
arafmæla. Hefur hún boðið lækn-
um og vísindamönnum frá mörg-
um löndum á hátíðina. Einn ís-
lendingur sækir hátíðina, próf.
Níels Dungal.
Hinn 14. marz verður hátíðin
í Marburg, þar sem Behring-
lyfjaverksmiðjurnar eru, sem
framleiða ýmiss konar antitoxin-
serum. Hinn 15. marz flytjast þau
smiðja Ehrlichs er. Verða haldnir
margskonar fyrirlestrar og boðs-
gestir sitja veizlur og er boðið
í leikhús o. s. frv.
Þar að auki efna Sameinuðu
þjóðirnar til ráðstefnu vísinda-
manna í Frankfurt am Main dag-
ana 16.—20. marz. Fjallar sú ráð-
stefna um bólusetningar og of-
næmi og mun margt merkilegt
koma fram á þeirri ráðstefnu.
Sæmileg útkoma hjá Hafnar-
fjarðarbátum \\ú sem af er
Loðna flutt loftleiðis frá Eyjum
H'
AFNARFIRÐI — í gær var afli linubátanna um 10—12 skipd.
að meðaltali á bát. Bjarnarey hafði mestan afla eða 18 skipd.
— Vélbáturinn Ásúlfur, sem er í útilegu, kom í gær með 33 tonn
eftir 5 lagnir. — í gærkvöldi var fyrst beitt með loðnu. Var hún
flutt loftleiðis frá Vestmannaeyjum til Rvíkur, — og sömuleiðis
fékkst loðna frá Þorlákshöfn og Grindavík. — í Eyjum hefir afli
bátanna aukizt að mun síðan byrjað var að beita með loðnu, og
má því yænta hins sama hér. — Að minnsta kosti einn bátur, Kóp-
ur, verður gerður út héðan á loðnu einhvern næstu daga.
MISJAFNT AFLAMAGN
Um síðastliðin mánaðamót
höfðu eftirtaldir fimm línubátar
fengið mestan afla: Fróðaklettur
142 smálestir í 23 róðrum, Örn
Arnarson 137 í 22, Hafbjörg 128
í 22, Fagriklettur 120 í 24 og
Björg 112 í 20 róðrum. — Lifrar-
magn Hafnarfjarðarbáta (í lítr-
um) fram til s.l. miðvikudags, 3.
marz, er sem hér segir:
Ágúst Þórarinsson 9976, Ársæll
Sigurðsson 6797, Ásúlfur 2698,
Fjallfoss
glæsilegt skip
HIÐ nýja skip Fjallfass, kom
hingað til Reykjavíkur milli kl.
8 og 9 í fyrrakvöld. Hér í Reykja
víkurhöfn liggur skipið við aust-
ur bólvirkið. Var unnið að upp-
skipun úr. skipinu í gær. Fjöldi
fólks fór niður að höfn til að
skoða skipið og þótti mönnum
Fjallfoss sérlega glæsilegt skip.
Meðal forvitinna mátti sjá ýmsa
skipstjóra.
Bjarnarey 5956, Björg 10204,
Draupnir 8127, Fagriklettur
10212, Fiskaklettur 5584, Fróða-
klettur 12031, Goðaborg 2954,
Guðbjörg 9668, Hafbjörg 11706,
Haukur 4418, Hólmaborg 5215,
Síldin 4409, Stefnir 5893, Valþór
5670, Örn Arnarson 11136. — G.E.
Hinn 26. febr. s.l. andaðist að>
heimili sínu hér í bæ Hallgrímur
Benediktsson, stórkaupmaður,
fyrrum forseti bæjarst,órnar
Reykjavíkur,
Hallgrímur Benediktsson var
fæddur á Vestdalseýri við Seyðis
fjörð hinn 20. júlí 1885. T\ :tugur
að aldri kom hann hingað ti!
skólanáms, settist hér síð m að
og gerðist er fram liðu stundir
einn af kunnustu athafnr mönn-
um þessa bæjarfélags og gegndi
hér fjölmörgum trúnaðarstörf-
um.
★
Hallgrímur Benediktsson var
fyrst kosinn bæjarfulltrúi í
Reykjavík hir.n 23. jan. 1926, og
átti sæti í bæjarstjórn r.æstu 4
ár. Öll þ*au ár átti hann sæti í
fátækranefnd, vatnsnefnd og gas-
nefnd, og var skrifari bæjar-
stjórnar tvö síðari ár þess tima-
bils.
Hinn 27. jan. 1946 var Hall-
grímur Benediktsson aftur kos-
inn í bæjarstjórn, og átti þar þá
sæti í 2 kjörtímabil, eða til 31.
jan. s.I.
Hann var fyrri varaforseti
bæjarstjórnar frá 2. febr. 1946
til 26. febr. 1952, en þá var hann
kosinn forseti bæjarstjórnar, og
gegndi því starfi til 31. jan. s.l.
Árin 1946—1954 átti harm sæti
í hafnarstjórn og sem varamaður
í bæjarráði, og varamcður í
stjórn Eftirlaunasjóðs Reykja-
víkurbæjar var hann árin 1951—•
1954.
~k
Eftir þau persónulegu kynni,
er ég hafði af Hallgrími Bene-
diktssyni við samstarf í bæjar-
stjórn s.l. 8 ár, verður mér sér-
staklega minnisstæð drcngileg
framkoma hans, prúðmennska
hans og góðvild og hygg ég að
svo muni um fleiri er honum
kynntust sagði frú Auður forsetj
bæjarstjórnar.
★
Ég vil biðja bæjarfulltrúa að
heiðra minningu þessa mæta
manns og votta ástvinum han&
samúð með því að rísa úr sætum
sínum.
í gær háfuðu sjómenn Eoðnuna
af þilfari bátanna á leið úr róðrí
Vestmannaeyjum, 4. marz:
HEMJUMAGN af loðnu er hér
kringum Vestmannaeyjar og
hefur hún verið að færa sig vest-
ar og vestar með ströndinni.
Loðnubátar voru í dag vestur
undir Þrídröngum, sem eru dang
ar hér nokkuð vestan við Eyjar.
Margir bátar, sem voru að koma
úr róðri, og höfðu loðnuháf með-
ferðis, dýfðu honum aðeins í sjó-
inn og háfuðu upp frá borði allt
upp í 3—5 tunnur á 15—20 mín.
Það sem einkum hefur vakið
athygli sjómanna í sambandi við
þessa miklu loðnugengd er að
fiskur virðist ekki ganga með
henni, sem bezt sézt á því að neta
bátarr.tr, sem eiginlega draga
netin upp úr loðnutorfunum, fá
engan fisk í netin.
Bátar frá Þorlákshöfn og Suð-
urnesjabátar komu hingað inn
undir Eyjar í dag til að veiða sér
loðnu til beitingar. — Bj. Guðm.