Morgunblaðið - 07.10.1954, Blaðsíða 2

2
MORGUISBLAÐIÐ
Fimmtudagur 7. okt. 1954
Það er hœgt að rœkta korn á Islandi
I Framh. af bÍ3. 1
| aanðar annars til ræktunar?
Í — Aðalatriðið' er að sá
* snemma í sandinn, meðan
■ vetrarrakinn er ennþá í hon-
I wm. Ég er vanur að sá í hann
um miðjan maí eða síðari
' tdnta maí. I»egar þess er vel
1 gætt þá er sandurinn góður
tiL kornrækíar, hitnar betur
heldur en annar jarðvegur.
«OF LANGT FRÁ BÆNUM
Það er annað mál, að óþægi-
Isgt er að hafa kornræktina svo
langt frá bænum, en kornakfarn-
ii á Rangárvöllum eru 15 km frá
Sámsstöðum. Þess vegna er það
scm gæsirnar komust í akurinn
An þess að eftir þeim væri tekið
i fyrstu og þetta hefur í för með
*ér óþægilega langa flutninga á
vintiuvélum og starfsliði.
íslenzk iiökkækt
í sambandi við sandana vil
ég geta bess að í sumar hef ég
ræktað hör á þeim, og hefur
það gengið ágætlega eins og
í þau tvö skipti, sem ég hef
* áður reynt hörrækt þar. Það
1 er enginn vafi á því að hör-
* rækt er auðveld hér á landi.
1 Hin stormasama veðrátta hef-
1 ur engin áhrif á hana, því að
hörinn er jurt sem vel þolir
unihleypingasama veðráttu.
Hér á landi mætti vel hafa
mikla hörrækt og iðnað I sam-
bandi við það En því miður eru
hér eflgin tæki til að vinna hann
og meðan ekki er úr því bætt,
þá þi©ir ekki að hefja hörrækt
i neinum verulegum mæli.
KEIEIHLUTI UPPSKERUNNAR
SELDUR SEM ÚTSÆÐI
— Hvað haldið þér að korn-
Uf/pskeran í heild verði mikil
í ár?
— Vænti þess að hún verði
ki ingum 15 tonn. Af þessu magni
fæ ég allan þann kornfóðurbætir,
sem bú mitt þarf. Þarf ég svona
<3 —8 tonn af fóðurbæti handa 20
kúm. Með þessu spara ég mér
14—18 þúsund krónur sem út-
borgaðan eyri í fóðurbætiskaup.
En meirihluta kornsins sel ég
®em útsæði. Hef selt árlega frá
5 til 12 smálestir. Aðalkorntegund
irnar eru bygg og hafrar.
FLEIRI BÆNDUR HEFJA
KORNRÆKT
— Hér í Fljótshlíðinni eru
1 þrír hændur sem hafa byrjað
kornrækt. Kort Eyjólfsson á
Torfastöðum liefur 2 dagsláttu
akur og hefur það gengið
; %ætlega hjá honum í sumar.
* Einnig hafa Magnús Einars-
son í Kotmúla og Guðmundur
Guðnason i Fögruhlíð sáð
j komi til uppskcru, en að þessu
, simni munu þeir ekki hafa sáð
j nógu snemma, svo að árang-
■j urinn verður ekki nógu góður.
Þá má geta þess að Einar
Eiríksson í Miklholtshelli í
Fíóa hefur ræktað 6—7 dag-
sLáttur af byggi og höfrum og
hefur ræktunin gengið vel hjá
lionum. Reynslan er að þegar
ræktunin er komin yfir 2 dag-
sláttur þá verður hún hagnýt.
Þá ber hún sig fylilega fjár-
Jiagslega.
ERFITT AÐ BREYTA UM
BÚSKAPARHÁTTU
— Hafa bændur annars ekki
verið seinir til að taka upp korn-
rækt?
— Jú. Það er nú svo. Kornrækt
hefur ekki tíðkast hér á landi.
Það er annað en í hinum rót-
CTÓnu kornyrkjulöndum, þar sem
aeítíiður eftir ættlið hefur vanizt
við slíka yrkju.
Það þarf því töluvert átak og
íramtakssemi til að venjast korn-
yrkju hér á landi. Sumsstaðar
hefur það mistekist og það því
miður oft svo að þegar korn-
ræktin hefur ekki heppnast, að
þá fyÚást msnn vantrú og halda
■■
slær 8 feta skára. Þessi mynd gæti verið tekin hvar sem er í kornyrkjulöndunum og ekkert virðist því
til fyrirstöðu að gulir akrar séu ræktaðir víðar um Suðurland. Nú síðast hefur kornræktin heppnast
að þetta sé ekki framkvæman-
legt. Oit stafaði það þó aðeins-af
því að sökum ókurinugleika var
beitt röngúrri áðferðrirri. Eri það
er staðreynd, sem hægt er að
koma með öruggar sannanir fyr-
ir, að ræktun korns til fóðurs er
framkvæmanleg hér á landi og
að slíkt gæti sparað bændum
kaup á erlendum fóðurbæti.
LÍTILL SKADÍ ÞÓTT FULLUR
ÞROSKI NÁIST EKKI
Nú ber þess að gæta, að það er
ekkert einsdæmi hér á landi að
kornrækt mistakist. Hið sama
gerist jafnvel úti á megin-, Uppskerutími á Sámsstöðum í Fljótshlíð. Dráttarvélin færist óðfluga yfir akurinn og sláttuvélin
landi Evrópu í köldum og
vætusömum sumrum. T. d. mun
víða hafa orðið uppskerubrestur
nú í sumar. En tjónið er fyrir
því ekki eins mikið og menn
ætla, því að hálfþroskað korn er
mikils virði sem fóður. Oft er
það líka svo að þegar slæm korn-
ár eru, þá hefur einnig verið
slæmt heyskaparár og einmitt þá
kæmi hið hálfþroskaða korn að
góðum notum. Þetta ættu bænd-
ur sérstaklega að athuga, að það
er ekki eins mikið tjón eins og
stundum er af látið, þótt kornið
nái ekki fullum þroska.
UPPSKERUVÉLAR
— Annað vandamál í sam-
bandi við kornræktina er einnig
að það þarf nokkuð af vélum til
hennar, kornsláttuvél, þreskivél
o. fl. Ef kornrækt væri orðin
almennari gætu fleiri verið um
hverja vél.
Nú í haust notar Klemenz á
Sámsstöðum nýja sjálfbindivél,
sem er stórvirkari en fyrri korn-
sláttuvél, sem hann hefur haft.
Það er ánægjulegt að sjá, hvernig
þessi vél vinnur verk sitt og hægt
væri við þá sýn að ímynda sér
að hér væri maður kominn inn
í nýjan heim á íslandi, þar sem
„akrar hylja völl“.
Vélin slær 8 feta breiða skára
í einu og ef allt gengur vel er
hægt að slá hektara á klst, eða
allt að 8 hektara á einum vinnu-
degi, svo að miklu verkefni gæti
ágætlega á bæ einum í Flóa.
þau séu seinvaxin, en þau koma
þó til og veita nú þegar talsvert
skjól. Sumsstaðar þar sem til-
raunir hafa verið gerðar með
kornrækt og þær mistekizt
hefir verið of áviðra-
samt og árangurinn ekki orðið
eins góður af þeim sökum, en
einmitt þar hefði verið heppi-
legt að koma'upp slíkum skjól-
beltum. Skógarkjarr veitir fljót-
lega hlíf gegn stormum þótt ekki
sé það sérlega hávaxið.
OF MIKIL HEY’!
Um heyskap almennt hefur
Kiemenz bað að segja að hann
hafi gengið ágætlega í sumar
I hjá bændum á Suðurlandi. Fyrr
á árum kveið maður því stund-
um að hafa ekki nóg hey. Nú er
SAS ákveSnr að
kam
það næsium komið svo að mað
ur kvíðir því að hafa of mikið
fóður og menn sjá, að það þýð-
ir ekki að vera að framleiða
hey, þegar ekkert er heldur
hægt að selja af því.
Heyin hafa orðið svona
mikil í samanburði við fóður-
þörfina m. a. vegna fjárskipta,
en bændur hafa enn ekki nema
(Ljósm. Gunnar Jónsson).
hálfan fjárstofn móti því sem
áður var. Og svo hcíur rækt-
un aukizt stórkostlega á síð-
ustu árum. Telur Klemenz
aukningin nemi að meðaltali
að minnsta kosti einum hekt-
ara á býli. Auk þess hafa hey-
in á hverja flatareiningu auk-
ist á síðari árum vegna auk-
innar áburðarnotkunar.
! niaster
%-s^ STOKKHÓLMUR, 6. okt.
Það hefur nú verið ákveð-
ið að flugféiagið SAS (Sandinav-
iska flugfciagið) kaupi nokkrar
nýjar flugvélar af tegundinní
, _ , i Douglas DC-7 Globemaster. —
hun annaðog miklu meira en er j Samtals muIlu f,ugvélakaup þessi
77 milij. kr. á 4 árum
★ Til fyllingar upplýsingum sjálfir kornrækt í stærri stíl.
Klemenzar á Sámsstöðum má-Á Þetta er alvarlegt mál, ef
fyrir hendi. Venjulegur Farmall!
nema um 400 milljón íslenzkum
traktor getur dregið hana. En krónum og er hér um að ræða
gæta verður nokkrar varuðar að g slíkar risaflu&vé,ar. Lagðar
ekki sé of mikill raki í korninu, hafa Verið á hilluna tillögur um
þegar það er skorið. Vélin færir samstarí við bandaríska flugfé-
kornstangirnar saman í bindi og laglð National Airlines.
bindur þær sjálfkrafa. Síðan ‘
safnar hún 6 bindum saman og
setur þau í stakka.
SKJÓLBELTI KOMA FLJÓTT
AÐ NOTUM
Fyrir nokkrum árum gróður-
setti Klemenz á Sámsstöðum
skjólbelti, aðallega birki í átt-
földum og fjór-földum röðum.
Ætlunin með þessu er að skapa
skjól fyrir kornræktina, yrði hún ’
Þessar flugvélar geta
flogið leiðina milli Kaup-
mannahafnar og New York í ein-
um áfanga. Þær verða þó sér-
staklega gagnlegar á norðurleið-
inni yfir pólinn til Kaliforníu,
þar sem þær munu aðeins þurfa
að koma við á einum stað á þeirri
löngu leið.
Með núverandi flugvélum
SAS tekur flug frá Norð-
uriöndum til Tokíó í Japan 53
árvissari ef hún fengi nægilega, klukkustundir, en með þessum
hlíf fyrir stormi. j nýJu. Globemaster flugvelum
Nú er um 1 km af skjólbeltum næS3a um 2G klst,
á Sámsstöðum. Klemenz segir aðj ______________
NTB.
Siilll
P-
ss*--
wmSZ
Kornstakkarnir hlaðast upp áður en tekið er til við að þreskja
kornið. Það er aðallega hafrar og bygg, sem ræktað er og er
Sámsstaðabúið meira en nóg sjálfu sér um ræktun skepnufóðurs.
geta þess hér að lokum að inn-
flutningur til landsins á fóð-
urbæti hefur numið tug-
milljónum króna á síðasta
áratug,
Að vísu eru skýrslur hagstof-
unnar um innflutning gripa-
fóöurs ófullkomnar, en þar má
þó glöggt greina að síðustu
fjögur ár hefur það numið
samtals 77,1 milljón króna.^r
Skiptist það þannig niður eft-
ir árum:
1953: 15,4 millj. kr.
1952: 24,5 millj. kr.
1951: 19,9 millj. kr.
1950: 17,3 millj. kr.
Búast má við því að innflutn-
ingur á fóðurkorni fari enn
mjög vaxandi ef bændur hafa
ekki framtak í sér tii að hefja
áfram situr við hið sama. Það
er ekki nóg með það að hér
sé að myndast þimgur baggi
í viðskiptajöfnuðinum, heldur
er hitt ekki síður alvariegt, að
íslenzkur landbúnaður er að
hætta að verða sjálfum sér
nógur þrátt fyrir það að ekki
ætti að skorta landrými í hiji-
um víðáttumiklu sveitum.
í fjölda ára hefur fóðurkorn
verið ræktað með góðum
árangri á tilraunabúinu að
Sámsstöðum og á Rangár-
söndum og nú enn víðar. Það
má telja víst að kornrækt yrði
arðsöm að minnsta kosti víð-
ast á suður og suðvesturlandi.
Samt ríkir enn hið sama sinnu
leysi á þessu sviði, hvert sem
litið er.
Arabar taka ekki mark
á friðmælum Gyðinga
Heimia að þeir sýni friðarviBleitni í verki
New York, 6. október. Einkaskeyti frá Reuter.
FULLTRÚI Ísraelsríkis hjá S. Þ. Eban, bauð Arabaríkjunum i
dag að gera við þau ekkiárásarsamning. Kvað hann ísraelsmentt
innilega óska þess að endanlegur friður kæmist á í Palestínu. Full«
trúi Egypta Azmi hafnaði þessu tilboði, sem hann sagði að væri
ekkert annað en liður í áróðursherferð Gyðinga. ,
TEKUR EKKI MARK Á ÞEIM
Egypzki fulltrúinn sagði að
ekki væri hægt að taka mark á
ummælum Gyðinga um að þeir
vildu friðsamlega sambúð við
nágranna sína, því að þeir hegð-
uðu sér öðruvísi í verki.
GYÐINGAR VORU
FRIDROFAR
Hann minnti á það að friðsam-
legt hefði verið í löndunum fyrir
botni Miðjarðarhafsins áður en
Gyðingar tóku að hrinda fram
kröfum sínum. Æ síðan hefðu
þeir efnt til árekstra, þeir hefðu
hrakið þúsundir arabískra bænda
frá heimilum rínum. Þetta fólk
lifði nú við sárustu neyð sem
flóttamenn og Gyðingar gerðu
ekkert til að hjálpa þeim.
STÖÐUGAR
HERNAÐARÁRÁSIR
Að lokum sagði hann, að áður
en Arabar tryðu friðmælum Gyð-
inga yrðu þeir að sýna það í
verki. Nú síðast hefði ísraelskt
egypzkt landsvæði og árásifl
þeirra inn fyrir landamæri Arabai
ríkjanna væru daglegir viðburði
ir. i
í myndllsfadeild
KENNSLA í myndlistadeild
Handíða- og myndlistaskólans og
á kvöldnámskeiðum í teiknun,
listmálun, bókbandi, húsgagna-
teiknun o. fl. greinum hefst sam-
kvæmt stundaskrá n.k. fimmtu-
dag, 7. þ.m. — Vegna mjög tak-
markaðs fjölda nemenda, sem I
vetur verða teknir í skólann,
ættu þeir, sem óska að fá inn-
göngu, að tilkynna þátttöku sína
sem fyrst. Skrifstofa skólans er §
Grundarstíg 2 A, opin kl. 5—7
síðd., sími 5307. — Eins og áður,
fá nemendur í kvöldflokkum 1
teiknun og listmálun, sem greiða
kennslugjaldið fyrirfram, veru-
legan afslátt frá skólagjaldinu.
Stúdentar og nemendur í Mennta
skólanum fá þriðjungs afslátt frá1
skip haldið uppi skotárásum á kennslugjaldi í bókbandi.