Morgunblaðið - 04.06.1955, Blaðsíða 7

Laugardagur 4. júní 1955
MORGVNBLAÐIB
7
Orðasennur Krufschevs
Framh. af bls. 1
Krutschevs um gagnrýni Banda-
ríkjamanna hlytu að vera rang-
ar. Engin pólitík lægi á bak við
þessa gagnrýni, heldur hefðu
Bandaríkjamenn aflað sér mik-
illar reynslu um ræktun korns
í þurrum jarðvegi og mat þeirra
á tilraunum Rússa væri aðeins
á fræðilegum grundvelli. í ræðu
sinni vél sendiherrann á einum
stað nokkuð að hinum góðu lífs-
kjörum verkamanna í Bandaríkj-
unum.
Krutschev svaraði stuttaralega
og sagði, að sendiherrann vissi
ekkert um verkamenn eða hvað
verkalýðsstétt væri og hefði eng-
in tengsl við hana. Riddleberger
svaraði og sagði að hann hefði
staðið í nánari tengslum við hana
heldur en sovétleiðtoginn. Sendi-
herrann kvaðst hafa verið sveita-
strákur, múrari og húsamálari,
auk annars, á ýmsum skeiðum
lífs síns.
Krutschev réðst næst á Banda-
ríkin fyrir að umbera McCarthy.
Ameríski sendiherrann svaraði
hægt: „Mér sýnist að þið hafið
átt mann sem hét Bería.“ Þessu
næst snerist talið um sósíalisma
og kapitalisma.
Eftir að þeir höfðu rætt sam-
an nokkra stund, kvaðst Riddle-
berger geta fullvissað Kruts-
chev um það, að hann hefði ekki
snúið sér til sósíalisma. Og
Krutschev lýsti jafn ákveðið yf-
ir því, að sendiherrann hefði ekki
snúið sér til kapitalisma.
HINN STFRKI
Krutschev sakaði Bandaríkin
um að keppa að því með utan-
ríkismálastefnu sinni, að skapa
sér samningsaðstöðu hins sterk-
ara. Og nú tók að hitna í báð-
um. Riddleberger minnti Kruts-
chev á ýms atvik, þá er Rússar
hefðu neytt aðstöðu hins sterk-
ara. M. a. kvaðst sendiherrann
hafa verið starfandi í Berlín
þegar flutningabanninu var skellt
á borgina og þar hefðu Rússar
sýnt greinilegast, hvernig þeir
notuðu valdið í utanríkismálum
sínum. Sendiherrann kvaðst einn-
ig hafa lesið með athygli ræð-
una, sem Krutsehev flutti við
komu sína til Belgrad, en þar
hefði sovétleiðtoginn ekki dregið
fjöður yfir þann vilja sinn að fá
Júgóslava að nýju í samfélag
kommúnistaríkjanna. Krutschev
svaraði með því að benda á, að
hann hefði í ræðu sinni einnig
lýst yfir því, að Rússum félli
vel samband Júgóslava við vest-
urveldin.
FULL DRUKKIN
Er leið á kvöldið, fór að gæta
minna hinnar ströngu diplomat- !
isku siðfágunar hjá Krutschev og
þegar tyrkneski sendiherrann var .
leiddur fyrir hann til kynningar,
spurði hann sendiherrann fyrir
hverju þeir ættu að skála. „Fyrir ,
friði“, svaraði sendiherrann. I
Krutschev svaraði: „Það er of
mikið út í hött. Við þurfum að
skála fyrir einhverju sérstöku.“
Sendiherrann stakk þá upp á því,
að skálað væri fyrir komu
sovézku sendinefndarinnar til
Belgrad. „Það er líka út í hött.
En nú skal ég hjálpa yður. Við
skulum skála fyrir Titó, en hon-
um er það að þakka, að för þessi
var farin.“ ,
Þeir sem viðstaddir voru í
borðsalnum, hafa orð á því, að
bæði Krutschev og Bulganin hafi *
yfirleitt talað eins og þeim bjó
í brjósti við sendimenn hinna
vestrænu þjóða.
Nokkra athygli vakti það, er
þeir heilsuðust Krutschev og Pet-
er Hains, yfirmaður hermála-
sendinefndar Bandaríkjanna í
Júgóslavíu. Krutschev ætlaði
aldrei að sleppa hendi herfor-
ingjans og hrissti hana duglega.
„Við börðumst hlið við hlið í
siðustu styrjöld“, sagði Kruts-
chev. „Eg vona að við berjumst
ekki hver gegn öðrum í þeirri
næstu“.
„Eg hefi enga löngun til þess
að berjast við yður“, svaraði
Hains.
Ap
byli
armr gera
ingu
MILV/AUKEE, 2. júní — Blóðug
styrjöld hefir geisað á eyju í
dýragarðinum hér í borginni, en
á eyjunni eru apar geymdir.
Var banzt um völdin meðal
apanna og skiptust þeir í tvær
fylkingar. Höfðingi apanna tók
þó ekki þátt í styrjöldinni held-
ur horfði rólegur á. Tveir apanna
létu lifið í valdaráni þessu, ann-
ar var hau.-kúpubrotinn, en hin-
um drekk- af andstæðingi.
Yfirvöld garðsins urðu að
leggja líf s'tt í hættu við að stilla
til friðar, en það tókst að lokum.
•—Reuter.
■■■■■■■■■■■
■■■■■■■■■■I
æsiieg hátéðahöfd
Biaðaitianiiaféiags íslands
/ Tivolí laugardaginrt 4. júni
Garðurinn verður opinn frá kl. 2 til kl. 1
eftir miðnætti.
Meðal skemmtiatriða:
JANES CROSSINI — Hudini nr. 2 — Leysir
sig úr handjárnum og spennitreyju og hverfur úr
lokuðu kofforti, — gerir auk þess fjölmarga yfir-
náttúrlega hluti.
M E N D I N : Þýzki skophljólarinn leikur listir
sínar á hjólum.
Reipdráttur: — Blaðamenn fiá stjórnarblöðum og
stjórnarandstöðublöðum, ásamt útvarpi.
Gamanvísur: Hjálmar Gíslason.
Happdrætti. Aðgöngumiðinn gildir, sem happ-
drættismiði. Vinningurinn er ferð til Luxemborgar
með Loftleiðum. — Dregið verður í skemmtigarð-
inum á laugardagskvöldið.
Töfrabrögð og búktal: Baldur og Konni.
Ókeypis dans á palli til kl. 1 e. miðnætti.
Skemmtið ykkur þar sem fjörið og fjölbreyttpin
er mest. -- . ’ í
Bílferðir frá Búnaðarfélagshúsinu.
— Noræna leik-
ritasamkeppnin
Framh af bls. 1
Segir danska blaðið Dagens
Nyheder svo frá, að rætt hafi
verið um að veita því verðlaun-
in, þótt ekki yrði úr því. Hefir
það því ekki þótt af lakara tag-
inu, því að minna má á, að það
voru engir aukvisar, sem leikrit
sendu i keppnina, má þar til
nefna t. d. norsku leikritahöf-
undana Odd Eidem, Alex. Brinch-
mann og Axel Kielland.
Sænski sigurvegarinn í keppn-
inni var in fagra Ijóshærða kvik-
myndaleikkona Eva Dahlbeck,
sem þekkt er af kvikmyndum,
sem hún hefir leikið í. — Er
álitið ,að leikrit hennar Dessa
mina minsta, sé hálfgildings
sjálfsævisaga leikkonunnar. —
KveníélagosamSitind
íslands 25 ára
Hinnist afmælisins frá 6.-5. júní
13 þús, húsmæSur eru nreðlimir sambandsins
FRÉTTAMENN ræddu fyrir nokkru við stjórn Kvenfélagasam-
bands íslands, en sambandið á fjórðungs aldar afmæli á þessu
ári. Stofnfundur sambandsins var haldinn dagana 21. janúar til
2. febrúar 1930. Hefur nú verið ákveðið að minnast afmælisins
dagana 6.—9. júní hér í Reykjavík.
Walentin Chorell
Fjallar það um fertuga konu,
sem varðveitt hefir æskufegurð
sína og er fengin til ásta, eins
og vera ber í sænsku leikriti.
E—O—O—13
MORGUNBLAÐIÐ átti í gær
samtal við Sigurð Grímsson
út af leikriti Tryggva Svein-
björnssonar, Guli spádómurinn.
Átti Sigurður sæti í islenzku
dómnefndinni, er valdi leikrit
Tryggva ' úr 11 ísíenzkum leik-
ritum, sem nefndinni bárust. —
Gat hann þess, að eftir að nefnd-
armenn höfðu kynnt sér leik-
ritin hver í sínu lagi, hefði eng-
inn ágreiningur verið um það
innan nefndarinnar, að þetta
væri bezta leikritið bæði um efni
og alla gerð.
— Hvað er efni þess í aðal-
dráííum, Sigurður?
— Ég man það ekki svo glöggt,
en umgjörð þess er sú, að maður
nokkur sofnar og dreymir, að
hann liíi á frumbýlingsárum I
mannkynsins, og eru átökin í
leiknum látin gerast á þeim tíma.
Má segja, að lejkrit þetta hafi
almennt gildi, þaf sem tekin eru
til meðferðar in ..sígildu mann-
legu vandamál. — Er þess að
vænta, sagði Sigurður að lokum,
að við fáum að sjá þetta leikrit
Tryggva innan tíðar á sviði Þjóð-
leikhússins.
TILDRÖG STOFNUNAR
SAMBANDSINS
Aðdragandi stofnunar' Kven-
félagasambánds íslands var sá,
að 1926 var boðað til almenns
kvennafundar á Akureyri. Á
þeim fundi var rætt um hús-
mæðrafræðslu, og skipuð sér-
stök nefnd til að vinna fyrir hús
mæðrafræðslu í landinu sem
unnt væri. Varð að ráði, að nefnd
þessi snéri sér til Búnaðarfélags
íslands í sambandi við fræðsl-
una, en það hafði áður stvrkt um-
ferðakennslu í matreiðslu. Á
Búnaðarþingi árið 1927 flutti
Ragnhildur Pétursdóttir síðan er-
indi um þessi efni. og á sama
þingi setti stjórn Búnaðarfélags-
ins nefnd til þess að rannsaka
málið. í þeirri nefnd áttu sæti:
Ragnhildur Pétursdóttir. Guðrún
J. Briem og þáverandi búnaðar-
málastjóri, Sigurður Sigurðsson.
SKORAD Á ALÞINGI
Á næstu tveimur árum, gerði
nefnd þessi víðtækar athu«anir
á þessum málum. bæði hérlendis
og í nágrannalöndunum. sem
báru góðan árangur Lagði nefnd
in síðan málið fyrir Búnaðar-
þing árið 1929. Var á bví biotn
sambykkt tillaga, að skora á Al-
bingi. að setja lög um húsmæðra
fræðslu í landinu, Húsmæðra-
kennaraskóla, og að löpskiria
matreiðslu- og handavinnu-
kennslu til handa stúlkum í skól-
um.
Þá gerði Bunaðarfélnmð bað
einnig að tillögu sinni á hinginu,
að kvenfélög og húsmæðrafélög
á landinu sameinuðu si? op befðu
samvinnu um bessi mál, Veitti
bað einnig nokkurt fé til stofn-
unar samhandsjns. með bví skiL
vrði að brð yrgi ejgi stofnað síð-
ar en 1930.
19 FULLTRÚAR
Á STOFNFUNDI
Árið 1930 voru boðaðir á stofn
fund, fulltrúar frá fjórum hér-
aðssamböndum. Voru það. Sam-
band norðlenzkra kvenna, Banda
lag kvenna í Reykjavík, Sam-
band austfirzkra kvenna og Sam
band sunnlenzkra kveona. Sátu
stofnfundinn 19 fu'ltrúar. í
fyrstu stjórn Kvenfélagasam-
bands íslands át.t.u sæti: Ra>?n-
bildur Pétursdóttir, forseti sam-
bandsins, Guðrún J Briem og
Guðrún Pétursdóttir Var stofn-
fundurinn haldinn á heimih Si"-
urðar Siaurðssonar báverandi
búnaðarmálastjóra. en hann mun
hafa átt drvgstan bótt í s+ofnun
samhandsins, oe ve;+t bvi að mál-
um alla tíð meðan hans naut við.
MENNTUN HÚSMÆÐRA
Hefur verið á stefnuskrá sam-
bandsins, allt frá upphafi, og
mest áherzla á það lögð. að vinna
að húsmæðrafræðslu í lnndinu,
mennta húsmæður eftir föngum,
veita aðalforgöngu með fjár-
styrk, eftirliti og hvatninou í
starfandi félagsskao kvenna bvar
vetna á landinu. Hefur samband-
,ið fylgt dvgpi’ega eftir þessari
ste^nuskrá sinni.
Árið 1944 fékk
stvrk úr ríkissjóði í f-'rgtn <i,''inti,
og æ s-'ðan fengið þaðan r'fl''V'>n
styrk til star’fsemi sinn-"- R"
stvrknum varið til þess eð balda
unpi miðstöð fyrir félömo þá
genpur hann einnig talsvert,
beint út til félaganna og einnig
varið til að styrkja ýmiskonar
námskeið á vegum sambandsins.
13 ÞÚSUND MEÐLIMIR
Samkvæmt síðustu skýrslum
Kvenfélagasambands íslands,
eru 212 félög í því, með 13 þús-
und félagskonum í 18 sambönd-
um. Til dæmis um, hve starf-
semin er öflug innan sambands-
ins má nefna, að á síðastliðnu
starfsári voru haldnir samtals
867 fundir og 424 aðrar samkom-
ur. Þá vinna félögin hvert fyrir
sig mikið starf á sínum svæðum
við fjársafnanir til margvíslegra
stvrkja. Á siðastliðnu ári styrkti
Kvenfélagasambandið 84 nám-
skeið er stóðu samtals 260 vik-
ur. Á námskeiðum þessum nutu
kennslu samtals 1400 nemendur.
Þá má þess einnig geta að sam-
bandið gefur út tímarit, Hús-
freyjan, sem kemur út fjórum
sinnum ár hvert.
25 ÁRA AFMÆLISMÓT
KVENFÉLAGASAMBANDSINS
25 ára afmælismót Kvenfélaga
sambands íslands, verður sett í
Sjálfstæðishúsinu næstkomandi
mánudag og stendur yfir eins og
áður er sagt til 9. júní. Til móts-
ins hefur verið boðið um 200
gestum, öllum formönnum kven
félaga á landinu. Munu þarna
koma saman 180 formenn. Einnig
wrða boðnir til mótsins allir nú-
lifandi stofnendur sambandsins
og fulltrúar á 11. landsþine sam-
bandsins er hefst þegar að mót-
inu loknu. Um 160 utanbæjar-
konur munu sækja mótið, og
verða þær einn dap hátíðarinn-
ar gestir Revkjav’kurkvenna. f
tilefni hátíðahaldanna verður
haldin heimihsáhaMasvning og
mun frú He,CTa Rimirðardóttir,
svó]as+;óri Húsmæðrakennara-
skéia Tslands, annast hana.
Núverandj stjórn Kvenféi«i»a-
snmban'ls. fslond^
rún Pétursdóttir, for'°*i ■- a
verið hefur forsefi snm1r''nd': 's
s;ðan 1947 og í stiórn bess allt
frá uophafi. Aðnlbiöra .Sinurðar-
dóttir og Rannveig Þorsteinsdótt-
ir.
ííverju reiddust
i »
Lundúnum 2. júní.
★ BREZKUR leiðangur undir
forystu Mr. Charles Evans, hefir
klifið fjall að nafni Kanchen-
junga. Það fjall er hið þriðja
stærsta í heimi, um 9000 metrar
á hæð. Var það hæsta fjall jarð-
ar, sem ekki hafði áður verið
klifið. Mr. Evans, sem er liðsfor-
ingi í Liverpool á Englandi, var
þátttakandi í leiðangri Sir John
Hunt, sem kleif Mount Fverest
fyrir tveim árum. Leiðangurs-
menn komust innan við tvo
metra frá tindinum 25. mai í
sjöundu tilraun.
Þeir höfðu komið sér saman'
um það, áður en þeir lögðu upp,
að klífa ekki síðustu metrana á
tindinn. til þess að særa ekki
þjóðTokk einn, sem býr við ræt-
ur fjallsins, en hann trúir því,
að á blátindinum hafist guðir
þeirra við. Sir John Hunt heíir
látið svo um mælt, að klifið sé
hið mesta afrek. Hafi verið erf-
iðara eð klífa þetta fjall en
Mount Everest.