Morgunblaðið - 06.08.1955, Síða 6

I
MORGUNBLAÐIB
Laugardagur 6. ágúst 1955
Éff er ffæiusamasti maður
sem éff þekki
Segir hinn nírœði Kanada-
íslendingur Kristján Sívertz
Hann er 90 ára og 9 mánaða. — Myndin er tekin að Sóleyjargötu 32,
26. júní 1955.
HÉR um kvöldið heimsótti mig
níræður öldungur og þó rúm-
lega hálfu ári betur, kvikur á
fæti, sléttur í andliti og vel máli
farinn á íslenzku eftir 72 ára dvöl
í Vesturheimi. Kristján Sivertz
heitir hann og kom til að bera
jnér kveðju frá syni sínum Bent
Gesti Sivertz sem er forstjóri
hinnar svokölluðu Artic Division
í stjórnarráði Kanada í Ottawa,
en Bent er sá maður er ég hafði
Cinna mest með að gera er ég
'dvaldi um tíma í Ottawa á veg-
|im Kanadastjórnar síðastliðinn
iVetur. — Ég vissi að Kristján
faðir Bents var á lífi. háaldraður,
en satt að segja átti ég ekki von
'h honum ljóslifandi og fráum á
fæti hér á götum Reykjavíkur.
J
KOMINN TIL AÐ SJÁ LANDIÐ
— Ég er kominn til að sjá land-
18, segir Kristján.
— Þú ert ekki heppinn með
Veðrið.
— Ó, jú, jú, — ég fór norður
'é Akureyri og til ísafjarðar að
finna ættingja mína, og ég fékk
jgott veður og sá mikið fagurt.
— Svo þú átt ættingja hér á
landi?
— Já, marga, ég fór fyrst einn
til Ameríku af 7 systkinum,
Beinna komu foreldrar mínir og
S bræður, en 1 bróðir Helgi og 2
Bystur urðu eftir og lifðu og dóu
hér á íslandi, svo að hér á ég
inargt frændfólk.
— Hvenær fórstu vestur og
hvaðan?
— Ég er fæddur í Miðhúsum í
Reykhólasveit 3. des. 1864. Föð-
urætt mín er húnversk en móður
sett úr Reykhólasveit. Faðir minn
hét Sigurgeir Sigurðsson en móð-
ir Björg Jónsdóttir. Úr Reykhóla-
sveitinni fluttumst við að Græn-
hóli á Barðaströnd og þar var ég
13 æskuár uns ég hafði náð 15
ára aldri. Þá lenti ég norður í
Húnavatnssýslu, að Snærings-
Stöðum í Vatnsdal og síðar að
Hnausum til Björns Skaftasonar
er þar bjó. Með honum fór ég svo
til vesturheims 1883, þá 18 ára,
einn af mínu fólki, en foreldrar
mínir og systkini urðu eftir.
— Og hvað tók svo við vestra?
— Ég fór með Birni og hans
fólki norður í Nýja ísland og
hjálpaði honum við að byggja
fyrsta bjálkakofann sem hann
byggði sér. Svo vann ég 4 sumur
á flutningabát á Rauðánni, við
héldum uppi ferðum frá Winni-
peg og norður á Winnipegvatn.
Árið 1887 fékk ég vinnu við raf-
stöð Winnipegborgar, þá var raf-
magnið framleitt með gufuvélum.
Þá komu foreldrar mínir og 3
bræður vestur.
— Árið 1890 fluttist ég vestur
á strönd og vann í Vancouver,
Point Robert og Victoria. 1. jan.
1900 fékk ég stöðu sem póstþjónn
í Victoria og því starfi hélt ég í
30 ár eða til ársloka 1929. Þá varð
ég að hætta samkvæmt aldri og
lögvenju vestra.
— Fékkst þú þá ekki eftirlaun?
— Jú, bæði eftirlaun og elli-
styrk, og lifði í yðjuleysi og mak-
indum á sömu slóðum og loks
fluttist ég svo til London í Ont-
ario til sonar míns sem þar býr,
og hefi átt þar heima síðustu 4
árin.
— Svo þér finnst þetta hafa
verið ósköp slétt og fellt allt
saman, — vinna og vellíðan í 72
ár í Kanada.
— Já, Kanada hefir farið vel
með mig, og ísland gerði líka vel
við mig eftir að ég fór að heim-
an þó að æskuárin hér heima
væru erfið í harðindum og fá-
tækt.
— Tæmdist þér ef til vill arfur
frá íslandi?
— Ó nei, það sem betra var.
Ung stúlka, Elínborg Samúels-
dóttir, fædd á Vatnsnesi í Húna-
vatnssýslu, fluttist austur að
Burstarfelli í Vopnafirði. Þaðan
fór hún til Ameríku og vestur á
Strönd. Við giftum okkur í
Victoria 1893 og það ástarævin-
týri hélst óslitið í 50 ár uns kon-
an mín kvaddi þennan heim
1943. Við eignuðumst 6 syni, sá
elsti féll í fyrri heimsstyrjöld-
inni viku áður en vopnahlé komst
á, í stríðslokin, bræður hans 2
héldu lífi og náðu aftur heilsu
eftir sár og eitrun, því að dreng-
irnir okkar voru 3 í stríðinu.
Piltarnir mínir allir 5 eru mynd-
armenn og hafa komist vel áfram,
2 eru prófessorar og allir í góð-
um stöðum. Því segi ég það, ég
hefi verið gæfumaður, ég held
ég sé gæfusamasti maður sem
ég hefi nokkurntíma þekkt.
— Það er gaman að heyra þig
líta svona björtum augum á til-
veruna og allt hið liðna. En hvað
segir þú mér svo að lokum um
allt sem þú sérð hér heima,
hvernig líst þér á land og þjóð
eftir 72 ára útivist?
— Ég er nú svo sem ekki ókunn
ugur hérna. Við hjónin komum
bæði til íslands á þvi stóra ári
1930. Annars er ég harðánægður
með komuna þó að það hafi rignt
dálítið. Ég dáist að mörgu í mann
virkjagerð hér heima, góð og
vönduð hús, skólar, vegir og brýr,
í dag. skoðaði ég háskólann. Og
svo er það blessað unga fólkið
og börnin, hraustleg og vel
klædd. Guð blessi þau og ykkur
öll, ég kem ef til vill aftur eftir
svo sem 10 ár.
Að skilnaði skrifar Kristján
gleraugnalaust í gestabókina, og
þegar ég ek hinum níræða öld-
ungi heim til systursonar hans
Friðsteins Jónssonar vestur i bæ,
kemur í ljós að Kristján les hús-
númerin hindrunarminna en ég,
tilsýndar úr bílnum. Bæði sjón
og sál er ólamað á fyrsta ári hins
10. tugar og gleðin gróandi. Slíkt
er að kunna vel til vígs í lífinu.
A. G. E.
17 ára stúlka óskar eftir
Verzlunarstarfi
Getur byrjað 1. september.
Uppl. í síma 7366 laugar-
dag milli 3 og 5.
▲ BEZT AÐ AVGLÝSA A
▼ I MORGVTSBLAÐINV ▼
Vatnshelt gólfdúkalím
fyrirliggjandi.
HARPA H.F.
RÚÐUGLER
3ja, 4ra, 5 og 6 mm þykktir
Fyrirliggjandi
éJffffert ^JJnótjdnóóon & Co. Lf :
Prjár Skymasterflugvélar í förum
ianda á milli á vegum Loftleiða
Farþegafjöldi aukizl m 54% frá því í fyrra
AÐALFUNDUR Loftleiða h.f., var haldinn miðvikudaginn 3.
þ. m. í veitingastofu félagsins á Reykjavíkurflugvelli. For-
maður félagsstjórnarinnar, Kristján Guðlaugsson, hæstaréttar-
lögmaður, setti fundinn. Fundarstjóri var kjörinn Jón P. Emils,
héraðsdómslögmaður og fundarritari Jón Magnússon, héraðsdóms-
lögmaður. — Á fundinum mættu umráðamenn hlutafjár að upp-
hæð kr. 1.276.700, en allt greitt hlutafé er tæpar 2 milljónir króna,
og var fundurinn því lögmætur.
SKÝRSLUR FÉLAGS-
STJÓRNAR OG FRAM-
KVÆMDASTJÓRA
Þá fluttu skýrslur um starfsem
ina á liðnu ári þeir Kristján Guð-
laugsson, formaður félagsstjórn-
ar, varaformaður Sigurður Helga
son og Alfreð -Elíasson fram
kvæmdastjóri. Hafði veltan num-
ið rúmum 28 milljónum króna og
var það rúmlega 60% aukning,
miðað við árið 1953. Geta má þess
að velta ársins 1954 er rúmlega
fjórföld, miðað við árið 1952.
Fluttir voru 11 þúsund farþegar
og farnar 115 ferðir fram og til
baka milli meginlanda Evrópu og
Ameríku.
Fram kom á fundinum að Loft-
leiðir eru nú stærsti íslenzki aug-
lýsandinn erlendis, og í ferða-
fjölda yfir Atlantshafið hefir fé-
lagið nú komizt fram úr flugfé-
lögum stærri þjóða, til dæmis
Spánverja, og eru nú farnir að
nálgast flugfélög ítala og ísraels-
manna í Atlantshafsflugi.
Félagið hefir nú byggt upp
mjög víðtækt sölukerfi erlendis,
Íog hefir í því sambandi opnað
nýjar skrifstofur vestan hafs og
austan.
I
STARFSMANNAFJÖLDI
OG FLEIRA
I Starfandi eru nú hjá félaginu,
hérlendis og erlendis 150 manns,
þar af 85 í Reykjavík.
i í fyrrasumar opnaði félagið
vistlega veitingastofu á Reykja-
víkurflugvelli, þar íem hægt er
að taka samtímis á móti farþeg-
um úr tveim millilandaflugvél-
um, en auk þess er þar tilreidd-
ur allur sá matur, sem borinn er
fram í flugvélunum í ferðum
þeirra héðan.
REKSTURINN í ÁR
Á þessu ári hefir félagið keypt
Skymastervél, og hefir nú þrjár
slíkar vélar í förum, enda ferðum
fjölgað í vor upp í fimm á viku
milli meginlanda Ameríku og
Evrópu.
Farþegafjöldinn frá síðastliðn-
um áramótum til júlíloka er
8.528, og er það 54% aukning,
miðað við sama tíma í fyrra.
Farnar hafa verið 94 ferðir fram
og til baka yfir Atlantshafið, mið-
að við 58 á sama t.íma í fyrra. Á
þessu ári var opnuð ný flugleið
milli Reykjavíkur og Luxemborg
ar.
DEILAN VIÐ SVÍA
Rætt var um uppsögn loftferða
samningsins miili íslands og Sví-
þjóðar, og kom fram á fundinum
að mönnum þótti afstaða Svía í
því máli hin furðulegasta, og
vildu fundarmenn ekki trúa því
að Svíar væru ráðnir í að neyða
íslenzku flugfélögin til að hætta
flugi til Svíþjóðar um næstu ára-
mót.
STJÓRNARKOSNING
Stjórn félagsins var einróma
endurkjörin, en hana skipa:
Kristján Guðlaugsson, formaður,
Sigurður Helgason, varaformað-
ur og meðstjórnendur, Alfreð
Elíasson, Kristinn Olsen og Ólaf-
ur Bjarnason. Varastjórnin var
einnig endurkjörin, en hana
skipa Einar Árnason og Sveinn
Benediktsson.
ÖNNUR MÁL
Rætt var alir,°nnt um rekstur
félagsins og komu í þyí sambandi
fram nokkrar tillögur frá fund-
armönnum, sem allar voru sam-
þykktar einróma.
INNANLANDSFLUG
Fulltrúi nokkurra hluthafa í
Vestmannaeyjum kom fram með
tillögu þar sem skorað var á
stjórn félagsins að athuga mögu-
leika á að hefja innanlandsflug
að nýju, svo fljótt sem verða má,
og afla hentugustu flugvéla til
rekstursins.
NÝJAR FLUGLEIÐIR
Samþykkt var svohljóðandi til-
laga:
Aðalfundur Loftleiða h.f., hald
inn 3. ágúst 1955, telur að stjórn
félagsins hafi að undanförnu
stefnt í rétta átt með aukningu
millilandaflugsins, og skorar á
stjórnina að athuga möguleika á
fjölgun viðkomustaða erlendis,
til dæmis í Stóra-Bretlandi.
SKATTFRELSI FLUGFÉLAGA
Samþykkt var eftirgreint:
Aðalfundur Loftleiða h.f., hald
inn 3. ágúst 1955, ályktar að nauð
syn beri til að ríkisvaldið styrki
flugstarfsemi í landinu með því
að iáta flugfélögin njóta skatt-
freisis. f þessu sambandi vill fund
urinn benda á að erlend flugfé-
lög njóta beinna og óbeinna
styrkja af opinberri hálfu.
GISTIHÚSAMÁL
Fram kom á fundinum eftir-
greind tillaga, sem einnig var
samþykkt einróma:
Aðalfundur Loftleiða h.f. hald-
inn 3. ágúst 1955, telur brýna
nauðsyn bera til þess, að bætt sé,
án tafar, úr því ófremdarástandi,
sem gistihúsamálin eru nú í hér
á landi, og treystir fundurinn
stjórn félagsins tii að taka upp
viðræður við stjórnarvöld lands-
ins og aðra aðila um nauðsynleg-
ar úrbætur í þeim efnum.
Fyrri siæííi lckið
á Skagaströnd
SKAGASTRÖND, 3. ágúst —
Hér er eins og annars staðar hafa
verið miklir óþurrkar undanfar-
ið. Brá þó til þurrka um verzlun-
armannahelgina og fengust tveir
flæsudagar. Einn þurrkdagur
kom skömmu áour. Náðu bændur
inn öllum sínum heyjum þessa
daga.
Almennt er nú lokið fyrrislætti
hér í byggðarlaginu, og hafa svo
að segja flestir alhirt. Seinnislátt-
ur er ekki hafinn. Úthagar eru
vel sprottnir og mun engjasláttur
senn hefjast, ef tíðarfar verður
sæmilegt. — Jón.
Guðm. Gilsson
heldur kirkjulén-
leika í ÞýzkaSandi
SAMKVÆMT upplýsingum aðal-
ræðismannsskrifstofu íslands í
Hamborg hélt Guðm. Gilsson,
sem dvalizt hefur í Hamborg
undanfarin ár við nám í kirkju-
hljómlist, orgelhljómleika hinn
13. júlí á vegum tónlistarháskól-
ans þar í borg.
Viðfangsefni voru verk eftir
J. S. Bach og Max Reger.
Áheyrendur voru margir og
dðtökur frábærar.