Morgunblaðið - 18.09.1955, Blaðsíða 14

14
MORGVNBLAÐIÐ
Sunnudagur 18. sept. 1955 "j
_____

Læknirinn og ástin hans
EFTIR JAMES HÍLTOH
Framhaldsssagan 31
raun til að svipta sjálfa sig lífi,
hefur aldrei fengið neina reynslu
í barnfóstrustörfum og kann ekki
einu sinni móðurmál barnsins svo
vel, að það skilji hana til nokk-
urrar hlítar.
Þér munið þurfa að spyrja
sjálfa yður, hreinskilnislega og
afdráttarlaust, hvað geti legið á
hakvið þennan undarlega atburð
og ef þér minnist afleiðinga hans,
þá hljótið þér að mynda yður
persónulegar skoðanir um það,
hversvegna fanginn kaus að taka
þessa ungu stúlku inn á heimili
sitt, þar sem hann gat séð hana
á hverjum degi og eins oft og í
eins langan tíma og hann sjálfur
vildi og þar sem, undir sama
þaki og eiginkona hans og son-
ur .... Herrar mínir, það er yð-
ar að úrskurða og skýra í þessu
máli, að svo miklu leyti sem yður
finnst réttlætanlegt að gera slíkt
•— ég vil aðeins vara yður við
falsi og rómantík, sem leikir og
sögur fjalla svo oft um, — ég á
við þá tegund, sem fjallar um
það, sem ég held að sé nefnd
„hinn eilífi þríhyrningur“.
Slík fögur orð eru að sumu
leyti hræsnisfull. Þau kunna að
veita okkur afþreyingu eina og
eina kvöldstund. En í dómssaln-
um er það skilda okkar að muna
— og það er skylda mín að benda
á — greinilegri og óskemmti-
legri atriði .... fýsn .... blind
ást .... hinar lægstu og auðvirði
legustu girndir líkamans, stjórn-
lausar og yfirgnæfandi, sem eru
á vorum dögum svo oft nefndar
einu nafni ást og þér megið herr-
ar mínir kalla það ást, ef yður
sýnist svo.... “
Við þessi orð dómarans var
eins og litli læknirinn vaknaði af
dvala og hann sagði við sjálfan
sig, líkt og hann væri að svara
síðustu orðum hans:
„Já, ég kalla það ást. Ó, guð
veit að ég kalla það ást“.
Þegar litli læknirinn lá í fleti
sínu, þessar síðustu nætur í fang-
elsinu í Calderbury, andvaka og
þungt hugsandi um rás viðburð-
anna, þá fann hann sárast til
þess, að þessi stund skyldi renna
svo seint upp í lífi hans og þá
varð honum óhjákvæmilega hugs
að til ástarinnar, sem ávallt hafði
búið í hjarta hans og í hjörtum
svo margra: ást mannanna, sem
hafði leynst í klefum munkanna,
vinnustofum listamannanna og
rannsóknarstofum læknanna, ást,
sem menn fórnuðu sér og dóu
fyrir, ást, sem hefði getað lagt
undir sig allan heiminn, ef tími
hennár hefði ekki komið of
seint.
Slög dómkirkjuklukkunnar á
stundarfjórðungs fresti auð- j
kenndu og sönnuðu hinn hæg- I
fara harmleik, á meðan læknir-
inn lét sig dreyma, á meðan
hann minntist milljónanna. sem *
lágu í gröfum sínum .... hatur
.. morð .... angist .... hinar
lægstu og auðvirðilegustu hvatir
líkamans, stjórnlausar og yfir-
gnæfandi .... sem eru löngum
nefndar einu sameiginlegu nafni,
og kallaðar „ást“ .... og þér
megið, herrar mínir, kalla það
ást, ef yður sýnist svo .... og
svo sofnaði hann í fáein værðar-
laus augnablik, vaknaði aftur og
var eins og á milli svefns og
vöku, unz glitta fór í járnrimla
gluggans í fölri skímu dögunar-
innar.
Daginn sem hann var tekinn
af lífi, var honum loks veitt leyfi
til að hitta Leni, leyfi, sem hann
skildi ekkert í, að yfirvöld fang-
elsisins skyldu gefa honum.
Ástæðan fyrir þeirri leyfisveit-
ingu er birt í bók, eftir Sir Ge-
orge Millman, majór, sem gefin
var út fyrir örfáum árum og
heitir „Hin fjörutíu ár mín í
fangelsi".
í þeirri bók er grein, sem aðal-
lega eru fróðlegar og merkileg-
ar endurminningar um Calder-
bury-málið:
— Newcome var í minni um-
sjón, bæði áður og eftir að dóm-
ur var fallinn í máli hans.
Hann var maður rólegur og
hljóðlátur, sem aldrei olli nein-
um erfiðleikum eða stofnaði til
nokkurra vandræða í daglegri
umgengni sinni.
Eína bónin, sem hann þreytt-
ist aldrei á að endurtaka, var sú,
að fá að sjá samfanga sinn, ung-
frú Leni Krafft, sem var honum
samsek, hafði hlotið sama dóm
og var í varðhaldi skammt frá
dvalarstað hans.
Eins og ég sagði honum oft-
sinnis, þá stríddi slíkt algerlega
á móti öllum reglum, en svo
nefndi ég einhverju sinni þessa
bón hans við Sir William Clin-
tock, sem hafði yfir-umsjón með
leynilögreglunni á stríðsárunum
og hann leit á málið frá allt öðru
sjónarhorni.
Mjög lítið virtist vitað um
þýzku stúlkuna annað en þátt-
töku hennar í þessu Calderbury-
máli, en falsað vegabréf fannst
svo í farangri hennar, þegar bú-
ið var að handtaka hana og
njósnadeildin fékk grun um, að
hún væri þýzkur njósnari, sem
hefði áður starfað sem slíkur í
Rússlandi.
Að sjálfsögðu var þetta ekki
neitt látið koma fram í réttar-
rannsóknunum og þsð hafði eng-
in áhrif á spurninguna um sekt
hennar eða sakleysi í fyrrnefndu
Calderbury-máli.
En Sir William hélt hinsvegar,
að samræður hennar við dr. New-
come, svona rétt fyrir aftöku
hans, kynni e.t.v. að gefa ein-
hverja bendingu um hlutdeild
hennar og gætu jafnvel orðið
lykill í höndum deildarinnar að
njósnarstarfsemi og baktjalda-
makki óvinanna.
Þess vegna var leyfið þegar
veitt, er búið var að ráðgast um
það við innanríkisráðuneytið og
hinir tveir dæmdu fangar rædd-
ust við í hálfa klukkustund, í
einum klefa fangelsisins, þar sem
þau héldu að enginn heyrði það,
sem þeim fór á milli. _________
Margir menn, þar á meðal einn,
sem talaði þýzku eins og fæddur
Þjóðverji, hlustuðu á samræð-
ur fanganna og skrifuðu niður
orð þeirra, án þess að til þeirra
sæist.
Hugmyndin var í sjálfu sér
þess verð, að hún væri fram-
kvæmd, en reyndin varð hins-
vegar sú, að fangarnir véku í
tali sínu ekki einu orði að
nokkru því, sem að gagni mátti
verða fyrir þá, sem hlustuðu í
felustað sínum.
Að morgni fimmtudagsins, þeg-
ar David frétti að þessi eina bón
han hefði verið veitt og, að Leni
ætti að fá leyfi til að heimsækja
hann, síðar þennan sama dag, þá
fylltist hjarta hans sælukenndri
eftirvæntingu og hann þrýsti
hönd fangelsisstjórans með meiri
geðshræringu, en hann hafði
j nokkru sinni sýnt, frá því er hann
! var fluttur í varðhaldið.
I Fangelsisstjórinn varð örlítið
vandræðalegur:
| „Nei, alls ekki .... þetta er
ekki rétt hjá yður, Newcome ....
þér eigið ekki að þakka mér,
heldur yfirvöldunum. Hinsvegar
samgleðst ég yður innilega. Er
það svo ekkert annað, sem ég get
gert fyrir yður? Þér vitið....“
„Hvað megum við tala lengi
saman?“ |
„O, það verður ekki svo ná-
kvæmlega fengist um slíkt. Þið
fáið sjálfsagt að tala saman eins
lengi og ykkur lángar til, svo
framarlega sem þið gætið ein-
hverrar sanngirni í þeirri ósk
TOFRAPOKIMIM
3
aftur. Nze sagði ekki neitt. En næstu nótt hvarf hann, og
Abam varð einn eftir. Nze hafði þegar skilið, að Abam væri
alveg öruggur á trúboðsstöðinni, og að hann myndi ekkert
bresta. Hann vissi, að Abam mundi verða frískur. Það var
eðlilegt, að Nze þyrfti að fara heim aftur, því hann hafði
skilið við allt sem í reiðuleysi. En hvers vegna þurfti hann
að strjúka, og það án þess að þakka fyrir.
Það liðu enn nokkrar vikur, qg Abam varð betri. Hann
var farinn að. geta gengið til skólans og á samkomurnar, og
hann var farinn að læra að lesa og syngja og eignast góða
vini meðal skólafélaga sinna. Svo fór hann að vinna létt
verk. En hann hændist mest að trúboðanum. Hann hafði
fengið snotra mittisskýlu og var farinn að þvo sér og þrífa
sig vel að öðru leyti. En ormskinns-töfrapokann vildi hann
ekki skílja við sig. Hann fer þó ekki aðeins til samkomnanna
kvölds og morgna, heldur líka á sunnudögum. Hann hefur
kynnzt ýmsum af hinum kristnu á stöðinni. Trúboðinn hafði
gefið honum Matteusar guðspjall, sem hann var farinn að
lesa ofurlítið í á sínu eigin máh. Loks var sárið alveg gróið
og umbúðirnar teknar í burtu. Nú sást aðeins lítið ör eftir,
þar sem sárið hafði verið; og nú gat hann hoppað og hlaupið,
synt og unnið, engu síður en félagar hans. Það eru líka liðnir
4—5 mánuðir, síðan hann kom til stöðvarinnar.
Svo var það eina nótt, að Abam hvarf á sama hátt og faðir
hans. Og engum hafði hann sagt frá því, að hann ætlaði að
fara. Hvorki hafði hann þakkað eða kvatt, og einsamall hafði
hann lagt af stað í hina löngu ferð heim til þorps síns, lengst
upp til fjalla. Trúboðinn varð mjög hryggur. Honum datt
í hug, hvort það andlega frækorn, sem sáð hafði verið í
hjarta þessa unga manns, hefði fallið á grýtta jörð eða meðal
Borgarbílstö&in h.t.
Sími: 81991

I
i
Einholt — Stórholt Bræðraborgarstígur ■
Sími 1517 Hringbraut -i
Blönduhlíð — Eskihlíð Sími 5449
Sími 6727
Vogar — Smáíbúðahverfi, sími 6730
■■•i
Erlendor „Velour“ peysnr
M o d e 1 :
,,Stockholm“
,,St. Moritz“
„Wiesbaden“
,,Kilzbuhel“
„Koblenz“
,,Copenhagen“
„Zúrich“

TRAUST MERKl
d
Hvar á ISLANDI, sem þéf
verzllð, rriunlð þér flnna þetta
VörumerW frá elnni þekktustu
matvöruverkamiOJu Evrópii,'
Þegar þér b«5J10 um HONK3
Súputeninga, tet Makkarónur; ‘
Bpaghettl, Súpur, Búffinga
getlB þér treyst þvl að kaupg
góO* vöru A Mnngjörnu yoröi
M32
Heildsölubirgðir:
^JCnótjánóóon CJo. L.f.
Leciton er dásaml. sáp«
an, sem til er. Froðan
fíngerð, mjúk og ilmar
yndislega. — Hreinsar
prýðilega, er óvenju
drjúg. Ég nota aðeins
Leciton sápuna, sem
heldur hörundinu ungu
mjúku og hraustlegu.
lecIton
HEILDSÖLUBIRGÐIR:
I. Brynjólfsson & Kvaran