Morgunblaðið - 11.04.1956, Blaðsíða 9

Miðvikudagur 11. apríl 1956
MORGVIS ULAÐIB
s
BróBurlegt jafnrœði hefir færi c
saman tii gagnkvœsn
skilnings ag vsnáffu
Ræda forseta Isíands, Asgeirs
ff r
*kr
Ásgeirssonar / forsetaveizlunni
i gærkveldi.
um greinum farsæl og frjó-
söm. Smáþjóðir verða að
mæta ókostum smæðaiinnar
með því að færa sér til hins
ítrasía kostina í nyt.
SjáSfstæði íslands fylgir
engin einangrun. I»aö héfur
aldrei verið skýrara en nú á
hinum síðustu t'mum, hve
nauðsvnlegur er sifilninfrur og
samtök milli skyidra þjóða ;>ð
ætt og innræíi. Á hinum
dökka bakgrunni nút'mans í
alþjóðamálum, þarf bróður-
huguv Norðurlandaþ’óðannr'
að lýsa eins og logandi viti
frið’rins og menniníra-innar.
Þeð eru sömu hætturnar,
sem steðja að oss. söimi von-
irnar, sem lýsa fram á veg-
inn, og sama trú, sem veiiir
oss þor og þrek. Það er kom-
inn t'mi til að láta ekki gaml-
ar værinvar )ið»r>” *'»*’ -
oss sýn! Staðreyndir sögunn-
ar breytast að vísu ekki, en
áherzlurnar og það. hvað oss
er ríkast í huga á hverium
tíma, breytist eftir nýjum við-
horfum og framtiðarútliti.
Sagan er eins og landslagið,
sem horfir ólíkt við oss. eftir
því á hvaða sjónarhóli vér
stöndum. Gagnvart viðfangs-
efnum nút’ðar og framt'ðar,
stöndum vér Oanir og íslend-
ingar nú að kalla á sama sjón-
arhól. Látum hug vorn og öll
samskipti mótast af því!
Yðar Ilátignir! Þér eruð
góðir gestir, sem vér fögnum
af heilum hug. Koma vðar
rifjar unp liúfar minningar.
Iiún sýnir göfuglyndi yðar og
góðan hug í vorn garð, og
bætir og stvrkir vináttu og
skilning þióða vorra. Yðar
Hátign. Friðrik konungur. Fg
bið vður að flytja þjóð vðar
bróðurkveðju og árnaðaróskir
frá íslendingum. Vér óskum
yður og drottningunni, kon-
ungsdætrunum og alíri vðar
ætt gæfu, gengis og Guðs
blessunar!
Með þær óskir og kveðiur í
huga. Ivftum vér glösunum.
Forsefa-
<*s>- f
H ótel Barg
i gærkvöldi
Stcsrf vort og viðleifni
í jihar sömu lífsviðhorf
Vsr ósknm íslenáingum e’n .æg-
lep vnsandi selgeapi
Ræfca hans hátignar Fnbriks IX.
Danakonungs i forsetaveizlunni.
YÐAE hátign, Friðrik níundi,
konungur Danraerkur, og
Ingrid drottning!
Það er mér óblandið gleði-
efni að ávarpa yður í nafni
íslenzku þjóðarinnar, og bjóða
yður hjartanlega velkomin til
landsins.
Við hjónin minnumst með
þakklæti komu okkar á yðar
fund fyrir tæpum tveim árum
síðan, og þeirrar miklu gest-
risni og hjartahlýju, sem við,
fniltrúar íslands, nutum af
hálíu Yðar Hátigna og dönsku
þjóðarinnar. Þær viðtökur
bergmáluðu hér heima í hjört-
um íslendinga.
. Herra konungur! Þér hafið
komið hér áður, sem vor ágæti
krónprins, oftar cn nokkur
annar konungborinn maður,
að föður yðar eínum undan-
teknum, og síðast með hinni
ungu, glæsilegu krónprinsessu.
Þér hafið notið hylli þjóð-
arinnar eins og öll yðar ætt,
frá því er Kristján konungur
níundi steig hér á land, fyrst-
ur konunga, á þúsund ára land
námshátíð íslands með hina
fyrstu stjórnarskrá fslands í
sinni landsföður hendi. Vér
minnumst bæði afa yðar og
föður með þakklæti og virð-
ingu, og á þessari stundu sér-
staklega þeirra heillaóska, sem
Kristján konungur tíundi,
sendi Alþingi og íslenzku
þjóðinni við stofnun lýðveld-
isins á Þingvöllum fyrir tólf
árum. Það var konungleg
kveðja á örlagastund, og til
fyrirmvndar öðrum þjóðhöfð-
ingjum.
Yðar Hátign hefur með aliri
framkomu yðar í íslands garð
staðfest þessar kveðjur og
árnaðaróskir, og fullkomnað
það með því að koma nú sem
hinn fyrsti erlendi þjóðhöfð-
ingi í opinbera heimsókn til
vors endurreista lýðveldis.
Þessi stund er oss viðkvæm
og jafnframt til mikils fagn-
aðar, líkt og þær úrslitastund-
ir sögunnar, þar sem hvort
getur farið sína leið, hið per-
sónulega og hið pólitíska. Við
þessa samfundi rifjum vér
ekki einungis upp gamla vin-
áttu, heldur styrkjum og
treystum ný vináttubönd við;
yður sem vinsælan og mikils- i
virtan konung vorrar dönsku
frændþjóðar!
Danmörk er eitt af elztu
ríkjum álfunnaar, þar sem
innlent konungdæmi á djúpar
rætur í Iangri sögu og hárri
menningu. Vér fslendingar
höfum jafnan sótt vorar fram-
tíðarvonir um frelsi og stjórn-
skipun aftur til hins forna
þjóðveldis. Sundurleitir hags-
munir og ólíkar erfðir hafa
skilið oss að, en bróðurlegt
jafnræði aftur fært oss sam-
an til gagnkvæms skilnings og
vináttu.
Vér metum hina dönsku
þjóð mikils, menningu fólks-
ins og mikla mannkosti. Vér
eigum mörgum ágaetum Dön-
um að þakka sfcilning á mál-
um vorum og stuðning. Ungir
íslendingar hafa löngum leit-
að til Danmerkm- og verið tek-
ið opnum örmum við ali-
ar menningarstofnamr. Svo
mætti lengi telja. I persónu-
legri umgengni fer vel á með
Dönum og íslendingum, og í
hópi fjarskyldra þjóða erum
vér sama hugar og ættar. Hin- ___________________________________________________________________ . , ..
ar fámennari þjóðir hafa í Ingiríður drottniug og forselinn ganga inn í Gyllta salinn á Hótfl
ýmsu yfirburði, og rnngengni | Forsetafrúin Dóra Þórhallsdóttir og Friðrik konungur ganga inn Borg. Forseti og drottning báiu hfciðursmerki sjn sem og aðrii
þeirra hver við aðra er í mörg- í Gyllta salinn. — Ljósm. P. Thomsen. veialugestir. — Ljósmj P. Thomsen
IGÆUKVÖLDI helt forseii
'slaiitis konuiigshjómmum
dönsku og fyigdariiði þei.-ra
veglegt hóf að liótel Borg.
Sá.u það um J 50 manns e*r ;
báru flestir heiðursmerki. Við
þetta tækifæii íluitu þjóð- j
hiLðingjamir ræður þær, sem i
birtar eru hér á s'ðunni. — ,
Fyrslur tó » til rnáls Ásgeir |
Ásgeirsson forseti, s ðan Frið-;
i i’i IX. Danakonuugur, en!
milli ræðna þeirra vovu iei'tn- j
i þjóð öngvar Danmerkur og -
Islunds.
CESTIRNIR
Gesti” forseta fslands og frú
Dóru Þórhallsdóttur í veizl-
unni að Hótel Borg í gævkvöldi
i’oru, auk konungshjónanna,
Ernst Christiansens róðherra,
g’eifafrúar Schack og kamraer-
herra Vest, þessir:
Ólafur Thors forssetisráðherra
og frú
Goorgía Björnsson
fyrrv. forsetafrú
Dr. Kristinn Guðinundsson
utanríkisráðherra og frú
Sreingrímur Steinþórsson land-
búnaðarráðherra og frú
Bjarni Benediktsson dómsmála-
ráðherra og frú
Evsteinn Jónsson fjármálaráð-
herra og frú
Ingólfur Jónsson viðskiptamáia-
ráðheíTa og frú
Ambassador Danmerkur
Ambassador Norevs og frú
Ambassador Svíb’óð"” ov frú
Ambassador Bandaríkjanna
o :> frú
Ambassador V-Þýzkalands og frú j
Ambassador Frakklands og frú |
Ambassador Sovétríkjanna og frú I
Sir'n’-ðor Nordal ambassador
og frú
Bolt Jörgensen sendiherra
Rendiherra Bretlands og frú
Sendiherra Kanada '
Framh. á hls )1
Ilerra lorseti.
’íOTTNINGíN og ég flytj-
um yður, herra forseti,
iiinilegustu þakkir fyrir hina
vingjarnlegu kveð u Þau
hlýju oið. sem þér hafið beint
ti! okkar, og hinar hjartanlegu
móttökur, sew þér og frú.Dóra
Þórhallsdóttir og íslenzka
þ.ióðin hafa búið okkur, hata
glatt okkur bæði mjög mikið.
Fi á þv' ég kom bmgað fyrst
1921 með foreldium m num
he'ur mér vir/.t ísland eitt
hsnna <egurs«u landa. er ég
hei séð, og þessi tilfinning
hefur o;ðið stet'kari í hvert
sinn. er ég hef komið hér s ð-
an. Fg hef ávaílt hrifizt af
hinni sió brotnu náttú> u iands
ins. og er ég minnist þeirrar
vináttu cg sam-áðar, er rr-ér,
— og droííningunni einnig, er
við komum hér 1938, — heíur
verið sýnd hér á iandi á svo
margan hátt, er það einlæg
gleði að líta afiur þetta land.
Vorið 1954, er mér veittist
sú ánægja að bjóða yður,
herra forseti, og frú Dóru Þór-
halísdóttur velkomin til Dan-
rnerkur, komst ég svo að orði,
að koma yðar til Danmerkur
væri sögulegur atburður, því
að það var fyrsta opinber
heimsókn forseta ísiands til
Danmerkur. Á sama hátt er
mér ljós hin sérstaka þýðing
heimsóknarinnar hér, er kon-
ungur Danmerkur sækir for-
seta íslands heim í fyrsta sinn.
Nafn íslands er kunnugt frá
því í fyrndinni, er norrænir
menn íluttust fyrst til þessa
lands og stofnuðu hér þjóff-
l’élag. Bera fornar sögur vitni
um hámenningu þess og frels-
iserfðir. íslenzk löggjöf, ís-
lenzkt réttaríar, íslenzkur
skáldskapur á sér þúsund ára
sögu og lifir þó og blómgast
í dag. Þetta er óþrotlegur fjár-
sjóður innri gæða. Afrek
hinna fornu íslendinga varpa
ljóma yfir Norðurlönd, óháð
ytri atburðum og t'mans rás.
Mendingar nútímans h ’ la á
verðugan hátt tekið við aifi
etíir hina spakvitru og mikil-
hælu foríeður s'na. Á cld um-
brota og örðugleika e; liin fá-
'm°nn» ísianvk? bióð talm í
hónj hámenníuðustu réttar-
þjóðfélaga heims. íslenzka
rikið steniur á traustum lýð-
nsðisgrunni, og á alþjóða-
vettvangi nýíur tsland nú-
t'tnans á’its fyrir löggjöf sína,
réítarfar og bókmenntir, á
sama hátt og fsland fortiðar-
innar gerði þegar fyrir þús-
;>”'! árum. Og nýtt hefur bætzt
við hið gamla. Framfarir ís-
lendinga í atvinnumálum, vís-
indi þeirra og listir auka ern
á hróður landsins.
í Danmörku fögnum vér
þessu og óskum íslendingum
einiæglega vaxandi velgengni.
Vér íögnum einnig hinni já-
kvæðu þróun í sambúð Dana
og íslendinga á árunum eftir
síðari heimsstyrjöldina. Dansk
-íslenzkt samstarf á sér stað
á margan hátt. Það er beint
samstarf milli landanna, það
geríst einnig á norrænum
grundvelli með samvinnu
milli hinna fimm ríkisstjórna
Norðurlanda og starfi Norður-
landaráðs, og það gerist á al-
þjóðlegum vettvangi í banda-
lagi Sameinuðu þjóðanna, í
Norffur-A tlantzhaf sbandalag-
inu og í mörgum öörum al-
þjóðlegum stofnunum. Starf
vort og viðleitni tálkar sömu
lífsviðhorf, og takmark vort
er hið sama: Varðveizla frið-
arins og heill og hamingja
þjóða vorra.
Um leið og ég endurtek
þakkir drottningarinnar og
minar fyrir hinar hjartanlegu
móttökur hér á íslandi, ber
ég fram innilegustu óskir okk-
ar drottningarinnar um fram-
t;ð íslands, og ég lyfti glasi
ininu ti! heiðurs forseta ís-
lands, frú Dóru Þórhallsdótt-
ur og íslenzku þjóðinni.