Morgunblaðið - 30.05.1956, Síða 6

6
M ORCUISBLAÐIÐ
Miðvikudagur 30. mai 1956
Kom í tyrsta sinn í 1PjóÖIeik-
húsið off á Hótei Borff
AI Þing. er Framsóknarkjördæmi af verstu tegund
Rætt við Þingeyska bændur á Landsfundi
SVO SEM kunnugt er kom hingað til bæjarins mjög mikill
fjöldi marina utan af landi til þess að sitja landsfund Sjálf-
stæðisflokksins. Voru sumir landsfundarfulltrúa mjög langt að
komnir. Blaðið náði m. a. tali af tveimur bændum norðan úr
Norður-Þingeyjarsýslu, þeim Gunnari Sigurðssyni frá Einars-
stöðum í Núpasveit og Jóni Sigfússyni bónda á Ærlæk í Axarfirði.
Fer hér á eftir stutt viðtal er blaðið átti við þá.
Hér segir Gunnar Sigurðsson
fréttir úr sínum heimahögum í
fáum dráttum:
— Þegar ég lít yfir síðastliðið
ár þá finnst mér að það hafi ver-
ið gott ár fyrir okkur bændur
í N.-Þingeyjarsýslu. Sumarið í
fyrra var, eins og öllum er kunn-
ugt einkar hagkvæmt til hey-
skapar. í vetur hefur aldrei kom-
ið svo slæmt veður að ekki hafi
mátt teljast bílfært um alla aðal-
vegi. Að sönnu hentu nokkur
skakkaföll á árinu eins og geng-
ur. Er mér þá efst í huga rokið
sem skall á fyrst í febrúarmán-
uði nú í vetur, en þá urðum við
eins og margir aðrir fyrir dálitl-
um sköðum, þök fuku af húsum
og ýmislegt annað gekk úr
skorðum.
RAFMAGNIÐ MESTA ÁHUGA-
MÁU SVEITARBÚA
í Núpasveit eru 10 jarðir. Á
4 bæjum sveitarinnar er raf-
magn, en það er allt fengið frá
vatnsknúnum einkastöðvum. —
Annars er rafvæðing sveitarinn-
ar eitt okkar mesta áhugamál.
Bílveg höfum við heim að hverj-
um bæ og sími er einnig á hverj-
um bæ. Núpasveit er einvörð-
ungu fjárræktarsveit og mun
fjárflesta bú sveitarinnar eiga á
6. hundrað fjár, en meðalbú þar
mun eiga talsvert á þriðja hundr-
að. Vel er hýst á hverjum bæ og
allt að fjórbýli á sumum jörð-
unum.
FÉLAGSSTARFSEMI
TALSVERT MIKIL
í sveitinni er talsvert mikil
félagsstarfsemi. Eitt yngsta félag-
ið okkar er sauðfjárræktarfélag.
Er nú fylgzt með því hvað hver
kind gefur af sér og er kynbóta-
starfseminni hagað eftir afurð-
unum eftir hverja vetrarfóðraða
kind.
SAMGÖNGURNAR
ÆVINTÝRI LÍKAR
Ég er nú kominn yfir sjötugt
og hef því lifað hina miklu tækni
þróun, sem orðið hefur á undan-
förnum áratugum. Mér finnst að
samgöngurnar nú séu ævintýri
líkar hjá því sem áður var. Þeg-
ar ég fór hingað suður til Reykja-
víkur á Landsfundinn, voru ná-
kvæmlega 4 klst. frá því að ég
lagði af stað að heiman frá mér
kl. 1,45 síðdegis og þar til ég
lenti á Reykjavíkurflugvelli.
Fyrst lagði ég af stað gangandi
og gekk 1 km, þá fékk ég bíl og
ók í honum um 12 km leið til
flugvallarins á Kópaskeri og þeg-
ar klukkuna vantaði stundar-
fjórðung í 6 var ég lentur í
Reykjavík. Ég get ekki hugsað
mér betra og þægilegra farar-
tæki en flugvél, þegar vel viðr-
ar.
KOM í FYRSTA SINN Á
HÓTEL BORG OG
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ
í íieild hef ég haft mjög
mikla ánægju af ferðinni hing
að suður. Ég hef aldrei fyrr
komið á Landsfund, en ég hef
haft af því mikla ánægju og
mikinn fróðleik, enda hef ég
korAzt í kynni við mjög marga
hér. Mér þótti ríkja mikili
samhugur og eining á fund-
inum.
í þessari ferð minni hingað
kom ég nú í fyrsta skipti á Hótel
Borg og í Þjóðleikhúsið og fannst
mér það mjög skemmtilegt.
Ég tek heim með mér ánægju-
legar minningar um fróðlega og
skemmtilega ferð, segir Gunnar
Sigurðsson að lokum.
FRAMKVÆMDAHUGUR
í BÆNDUM
Jón bóndi Sigfússon á Ærlæk
í Axarfirði ræðir svo ástandið
í sveit sinni:
— Ekki verður því neitað að
Gunnar á Einarsstöðum
framkvæmdahugur er í bændum
heima í minni sveit. Er þar eink-
um um að ræða byggingar, rækt-
un og ennfremur vilja menn
gjarna koma sér upp súgþurrkun,
en beina huganum minna að vot-
heysgerð, vegna þess að í Axar-
firði er nær eingöngu um sauð-
fjárrækt að ræða.
MESTA VANDAMÁLIÐ
ER FÓLKSFÆÐIN
Mesta vandamál okkar, eins
og svo víða annars staðar er þó
fólksfæðin. Ef veikindi ber að
höndum er varla hægt að segja
að til sé maður til þess að hlaupa
í skarðið. Þeir fáu, sem annars
gætu komið til greina, fara til
verstöðva sunnan og vestan lands
til fjárfanga. Og þó að við gömlu
bændurnir kynnum að segja að
bóndastaðan sé virðuleg og hafi
margt til síns ágætis, enda hafa
líklega aldrei verið betri skil-
yrði fyrir hana en einmitt nú,
þá leitar unga fólkíð samt burt
úr sveitinni til meiri lífsþæginda
og betri kjara. Mun þurfa meira
en orðin tóm til þess að stöðva
þann flótta, eða snúa honum við.
10 JARÐIR FARIÐ f EYÐI
Frá því um miðja síðustu öld
og fram til þessa tíma, hafa að
minnsta kosti 10 jarðir farið í
eyði í Axarfirði. Margar þeirra
höfðu verið í samfelldri ábúð svo
öldum skipti, a&rar aðeins fáa
tugi ára. Þessar jarðir eru marg-
ar hverjar vel byggilegar. En að-
eins á tveimur þeirra er nú ver-
ið að stofna til nýbvla.
SANDGRÆÐSLAN
ÓMETANLEG
Það er okkur til óblandinnar
ánægju, hve kappsamlega er
unnið að sandgræðslu um neðan-
verðan Hólssand af hálfu hins
opinbera. Þar hefur verið svo
mikill uppblástur á síðustu ára-
tugum, að til eyðileggingar horfði
á okkar fögru sveit, Axarfirðin-
um. Þetta á einkum við þar sem
landsháttum hagar svo, að allt
er þurrlent og jarðvegur mjög
laus og fokgjarn, en engin vötn
eða gljúfur, sem heft geti sand-
fokið. Hefur þetta til skamms
tíma horft mjög illa.
En með nútíma þekkingu og
tækni, ásamt allmiklum fjárveit-
Jón á Ærlæk
ingum standa vonir til að fljót-
lega verði úr þessum vanda bætt.
Óefað má fyrst og fremst þakka
þetta skilningi, velvilja og dugn-
aði þeirra bræðra, Runólfs heit-
ins Sveinssonar og Páls bróður
hans.
NÝ BRÚ ÁJÖKULSÁ ^
Menn fagna því að nú verður
í vor hafizt handa um að endur-
byggja gömlu Jökulsárbrúna hjá
Ferjubakka. Hún er ein af fyrstu
stórbrúm landsins, byggð á ár-
unum 1904—1905, en er nú orð-
in næsta hrörleg. Er hvorki hægt
né vogandi að aka yfir hana á
stórum og þungum bílum. Veldur
þetta miklum flutningaörðugleik-
um, auk þess sem ótt^-zt er, að
brúin þá og þegar geti bilað og
stórslys hlotizt af.
FRAMSÖKNARKJÖRDÆMI
AF VERSTU TEGUND
Um stjórnmálin okkar í dag
vil ég engu spá, í því öng-
þveití, sem þar nú ríkir medal
vinstri flokkanna í landinu,
enda er hægt að þreyja til
kosninganna. Kjördæmi okkar
Norður-Þingeyinga er Fram-
sóknarkjördæmi af verstu teg-
und, því þar hafa Framsókn-
armenn setið yfir hlut and-
stæðinganna í áratugi, en nú
má búast við að þar kunni að
ruglast fylkingar, segir Jón
bóndi á Æriæk að lokum.
vig.
Vortíðin hefir verið hagstæð
SKRIÐUKLAUSTRI annan hvíta
sunnudag: — Hér hefir hátíðar-
veðrið verið dásamlega gott. Vor-
tíðin hefir verið hagstæð, þrátt
fyrir hið hörkulega kuldakast
um miðjan már.uðinn. Var þá
hér í dal norðan og norðvestan
ofsaveður, með krapahríð fyrst,
en síðan snjókomu og birti til
með nokkru frosti. Ekki virðist
þó þetta áhlaup hafa skaðað
gróður, og miðar honum nú ört
í góðviðrinu. Almennt er hætt
að hýsa sauðfé, enda kominn
sæmilegur gróður fyrir óbornar
ær. Sauðburður er víðast um það
bil að byrja eða rPtlega byrjað-
ur.
Hér á tilraunabúinu er þó burð-
ur veturgömlu gimbranna rösk-
lega hálfnaður. Eru bornar 50
gimorar o£ hafa 6 þeirra verið
tvílembar. Burður ánna er ný-
byrjaður. Var á hádegi í dag
vitað um 52 ær bornar. Voru
37 þeirra tvílembar. Sauðburður
hefir gengið óvenju vel það sem
af er, þótt mörgum veturgömlu
gimbranna hafi þurft að hjálpa.
Enn hafa aðeins þrjú lömb far-
izt hér. Tvílembdu ærnar eru
teknar í hús sem fyrst eftir að
þær bera, en einlembdu ærnar
eru látnar sjá um sig úti úr
þessu, ef áfram miðai eðlilega
með gróður. Fátt er dýrmætara
sauðfjárbúskapnum, en góður
gróður, stillt og þurr veðrátta
um sauðburðinn.
Lokið er hér að bera á áburð-
artilraúnir, en unnið verður við
garðana eftir hátíðina. — J. P.
Stefnt verði að þvi að stóriðnaður aukist í landinu
Nauðsynlegt að efla starfsemi
Iðnaðarbankans
LANDSFUNDURINN telur, að iðnaðurinn hafi svo mikla
þýðingu fyrir afkomu þjóðarinnar, að hann eigi í öllu að
njóta hliðstæðrar aðstoðar og fyrirgreiðslu ríkisvaldsins og land-
búnaður og sjávarútvegur.
LÁNSFJÁRÞÖRF IÐNAÐARINS
1. Lánastofnanir þjóðarinnar leitast við eftir fremsta megni að
fullnægja lánaþörf iðnaðarins. Fundurinn telur sérstaklega þýð-
ingarmikið að seðlabankinn endurkaupi víxla iðnaðarins vegna
efnivörukaupa með aðgengilegum kjörum.
Fundurinn fagnar vexti og viðgangi Iðnaðarbankans, og teiur,
að reynslan hafi ótvírætt sýnt, að stofnun hans hafi verið heilla-
ríkt skref til eflingar iðnaðinum. Þakkar fundurinn þingmönnum
Sjálfstæðisflokksins ötulan stuðning við stofnun bankans og mál-
cfni hans. Iðnaðarbankanum er rík þörf á auknu fjármagni til
útlána, svo sem Alþingi hefur viðurkennt með því að samþykkja
frumvarp þriggja Sjálfstæðismanna um heimild handa ríkisstjórn-
inni til lántöku fyrir bankann. Jafnframt því að vinda ber bráðan
bug að útvegun lánsfjárins, telur fundurinn óhjákvæmilegt, að
þegar tekjuafgangi ríkissjóðs er ráðstafað til atvinnuveganna, fái
iðnaðurinn sinn skerf. *
Fundurinn þakkar þingmönnum Sjálfstæðisflokksins fyrir stuðn-
ing við Iðnlánasjóð og telur óviðunandi annað en að stórauka
fjárráð hans, svo sjóðurinn geti gegnt því mikilvæga hlutvcrki að
íullnægja eðlilegri stofnlánaþörf iðnaðarins.
SKIPAVIÐGERPIR INNANLANDS
2. Að eigi séu fluttar inn iðnaðarvörur, hálfunnar eða fullunnar,
sem hagkvæmt er að framleiða í landinu sjálfu. Eigi séu hcldur
send á erlendan vettvang þau verkefni, sem auðvelt er að Ieysa
af innlendum iðnaðarmönnum. Gerðar verði ráðstafanir til þess
að tryggja það, að viðgerðir íslenzkra skipa verði framkvæmdar
hér á landi og að íslenzkar skipasmíðastöðvar annist nýsmíði skipa
svo sem við verður komið.
3. Jarðhiti, vatnsorka og aðrar auðlindir landsins verði nýttar
eftir því sem unnt er, til þess m. a. að framleiða iðnaðarvörur til
útflutnings. Lífvænlegum iðnaði, sem þegar er hafinn í landinu,
I sé veittur stuðningur til þess að selja framleiðski sína á erlendura
markaði. Stefnt verði að því að stóriðnaður eflist í landinu.
4. Reynt sé að haga svo til, að iðnaðurinn biði ekki tjón af
vö-'iskipta- og viðskiptasamningum við önnur ríki.
Fundurinn þakkar iðnaðarmálaráðherra fyrir að hafa skipað
nefnd til þess að rannsaka þjóðhagslegt gildi iðnaðarins til gjald-
eyrissparnaðar, svo að Ijóst verði, hverja þýðingu iðnaðurinn hefur
fyrir gjaldeyrisafkomu þjóðarinnar.
5. Iðnfyrirtækjum sé gert kleift að koma upp hentugu atvinnu-
húsnæði.
TÆKNILEG MENNTUN
6. islendingar hagnýti sér viðleitni vestrænna þjóða til þess að
miðla hver annarri tæknilegri þekkingu til framfara í iðnaðinum.
Þess vegna telur fundurinn að Iðnaðarmálastofnun íslands hafi
þegar sýnt, að hún gegnir mjög mikilvægu hlutverki og verðskuldi
íyllsta stuðning hins opinbera.
Fundurinn telur vel farið, að iðnaðarmálaráðherra hefur komið
fastari skipan á stjórn og skipulag stofnunarinnar og undirbúið
Iöggjöf um hana.
7. Fundurinn þakkar Ingólfi Jónssyni, iðnaðarmálaráðherra, fyrir
ötula forgöngu hans í að fá samþykkta löggjöf um iðnskóla, sem
um langt árabil hefur verið eitt helzta baráttumál iðnaðarsam-
takanna, og sem vænta má mikils af til eflingar tæknifræðslunni
í landinu.
Fundurinn lýsir ánægju sinni yfir auknum framlögum til bygg-
ingar iðnskólans í Reykjavík, sem gert hafa kleift að taka hann í
notkun. Jafnframt leggur fundurinn áherzlu á, að smíði hússins
verði lokið sepi fyrst, til þess að hægt verði að koma þar upp
þeirri miðstöð fyrir tæknifræðsluna í landinu, sem iðnskólalög-
gjöfin gerir ráð fyrir.
KYNNING ÍSLENZKRAR FRAMLEIÐSLU
8. Landsfundurinn telur, að vörusýningarnefnd, sem iðnaðar-
málaráðherra skipaði til þess að kynna íslcnzkar framleiðsluvörur
crlendis, gegni mjög þörfu hlutverki, og telur fundurinn vel farið,
að Alþingi hcfur sýnt þessu máli skilning með fjárframlagi. ,
Fyrirhuguð bygging sýningarskála í Reykjavík, með framlagi og
þátttöku iðnaðarsamtakanna og nokkurra annarra samtaka og
stofnana atvinnuveganna, er aðkallandi verkefni, sem ríkisvaldið
ætti að styrkja, svo þýðingarmikið sem það er, að íslenzkar vörur
séu kynntar meira en verið hefur, enda orðið tímabært að haldnar
séu kaupstefnur eða iðnsýningar með reglubundnu millibili, svo
sem tíðkazt erlendis.