Morgunblaðið - 16.11.1956, Blaðsíða 1
24 síður
43. árgangur
264. tbl. — Föstudagur 16. nóvember 1956
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Kadar segir við verkamenn:
„Kjöroeðlar geta eins og
kúlur gert að engu vald
verkamannsins”
12
fordœmdir
BUDAPESTUTVARPIÐ HEFUR
lesið upp nöfn 12 kommúnista-
leiðtoga, sem hafa æfilangt verið
dæmdir frá öllum störfum innan
flokksins og til að gegna stjórn-
arstörfum fyrir landið. Þeim var
lýst, sem þekktum mönnum, sem
hefðu átt mikinn þátt í störfum
fyrir hina harðsvíruðu andlýð-
ræðislegu RakosÍJklíku. Meðal
þeirra eru Rakosi og Gerö (ekki
er vitað hvort hann er á lífi.
Fyrri fregnir hermdu að hann
hefði flúið land, en talið er að
frelsissveitir hafi skotið hann til
bana). Þá er þar fyrrv. varnar-
málaráðherra og forsætisráðherr-
ann, er var við völd er frelsisbar-
átta þjóðarinnar hófst.
30- 50 bíl-
hlöss á dag
VÍNARBORG, 15. nóv. —
Gjafir frá Rauða-kross deild-
um allra landa munu innan
skamms streyma inn í Ung-
verjaland. Rauði krossin í
Búdapest hefur tilkynnt al-
þjóða Rauða krossinum, að vil
yrði sé fyrir að hjálpin fái að
koma inn i landið óáreitt. Til
þessa hafa aðeins 15 bílhlöss
komizt yfir landamærin auk
1 tonns af nauðsynlegum lyf-
um.
Alþjóða Rauði krossinn til-
kynnti að telja megi víst, að
þegar leyfi fæst, muni 30—35
hlaðnir flutningavagnar dag-
iega flytja matvæli og nauð-
synjavörur til hinnar þurf-
andi ungversku þjóðar.
Óttost, sem kommúnisti, frjálsar
kosningar, en lofar öllu fögru
BÚDAPESTÚTVARPIÐ skýrði frá því a» „ráð verkamanna“ eins
og útvarpið kallar það, hafi gengið á fund Kadars, forsætis-
ráðherra leppstjórnarinnar í Ungverjalandi og afhent honum
kröfur þær sem verkalýður Ungverjalands gerir. Meðal krafa
þessara eru:
4 Að „margra flokka“ stjórnarkerfi á grundvelli sósíalisma
verði upp tekið.
Að frjálsar kosningar og leynilegar, fari fram eftir
nokkurn tíma.
Að rússneski herinn fari úr landi, svo fljótt sem við
verður komið.
Að Nagy verði aftur fengið í hendur embætti forsætis-
ráðherra.
2
3
4
KADAR LOFAR FÖGRU
Samkvæmt frásögn Búda-
pest-útvarpsins á Kadar að
hafa sagt -verkamönnnnum,
að hann vildi frjálsar kosn-
ingar á grundvelli margra
flokka kerfis. En kjörseðlar
geta eins og kúlur í byssum
gert að engu vald verkamanns
ins. Og það mætti gera ráð
fyrir að kommúnisminn fengi
ekki mikinn stuðning í slíkum
kosningum. Það, sagði Kadar,
myndi leiða til veldis sósíal-
isma. En engu að síður myndu
kommúnistar verða við kröfu
verkamannanna.
Kadar lofaði, að engum yrði
refsað fyrir að hafa tekið þátt
í því sem hann kallaði: „hina
miklu ókyrrð fólksins“. Og
útvarpið segir, að hann hafi
lagt áherzlu á það við rúss-
nesku yfirvöldin, að engan
mætti flytja út úr Ungverja-
landi.
„Vinarheinr
sóknw ti!
Búdapest
LUNDÚNUM 15. nóv. — Pragút-
varpið segir, að tékknesk sendi-
nefnd undir forsæti forsætisráð-
herrans, hafi haldið til Budapest
í „vinarheimsókn" eins og út-
varpið kallar það. I nefndinni
eru auk forsætisráðherrans tveir
aðrir ráðherrar. — Reuter.
„SAMNINGAR VIÐ RÚSSA“
Þegar rætt var um dvöl rúss
neska hersins, sagði Kadar, að
þegar ró væri komin á, yrðu hafn
ar „samningaviðræður" við Rússa
um brottflutning þeirra.
Varðandi „hlutleysi“ Ungverja
lands, sagði Kadar, að það væri
skiljanleg krafa, en það væri til-
gangslaust að bera hana fram,
því „andbyltingarsinnar" myndu
ekki virða hlutleysi.
VILL TALA VIÐ NAGY
Er rætt var um Nagy, sagði
Kadar að hann vildi gjarna eiga
viðræður við hann, ef hann kæmi
út úr sendiráðsbústaðnum sem
hann dveldi í í Búdapest.
Nagy, sem er í júgóslavneska
sendiráðinu hefur sagt, að hann
hafi ekkert mál að ræða við
Kadar.
AÐVÖRUN
Kadar bað sendinefndina að
íhuga alvarlega verkfallsvanda-
málið. Kvað hann það mundi
leiða til verðbólgu og vandræða
Það væri ekki mikill tími til
stefnu. Innan tveggja vikna yrði
Ungverjaland orðið „betlari ver-
aldarinnar". <
Dag Hammarskjöld
framkvstj. S. Þ. hefur í mörgu að
snúast. Hann er á leið til Kairó
vegna gæsluliðs S. Þ. — og vill
komast til Búdapest, en fær ekki
leyfi ennþá.
Hetjan frd
Budapest
laus úr haldi
Lundúnum,- 15. nóv.
FRÉTTARITARAK í Vínar-
borg segja, að Maleter liers-
höfðingi frelsissveitarmanna,
sem varð landvarnaráðherra í
stjórn Nagys, hafi sloppið úr
fangelsi Rússa. Gerðist það
með aðstoð frelsissveiter-
manna, segja flóttamenn. —
Maleter er öðru nafni kallað-
ur „hetjan frá Búdapest“. Þar
skipulagði hann alla vörn.
Hann fer nú huldu höfði i
V.-Ungverjalandi og skipu-
leggur mótspyrnu gegn Rúss-
um.
Sömu menn segja, að Rúss-
ar haldi áfram brottflutningi
saklausra úr landi, m. a.
kvenna og barna.
Hermesm með bláa
hjálma og bláhvíta arm-
borða komnir til Suez
MENN með bláa hjálpa á höfði og bláhvítan borða um hand-
legg eru nú á vappi nálægt Ismalia. Þetta eru fyrstu sveitir
liðs S. Þ. sem leysa á af hólmi heri Breta og Frakka við Súez.
Fyrstu sveitirnar komu með 2 svissneskum flugvélum, 45 Danir
í annarri og í hinni 50 Norðmenn. 4 starfsmenn S. Þ. eru með
þessum sveitum.
* HAMMARSKJÖLD í RÓM
Hammarskjöld er kominn til
Rómar. Hann sagði áður en hann
fór frá New York, að hann myndi
gera það sem hann gæti til þess
að lið S. Þ. í Egyptalandi næði
tilgangi sínum. Þetta væri fyrsta
lið S. Þ. sem smáþjóðir S. Þ.
stæðu að.
* EKKIÞÖRF SJÁLFBOÐA-
LIÐA
Öll Arabaríkin er sendiherra hafa
í Vestur-Þýzkalandi hafa gefið
út sameinginlega yfirlýsingu í
• Tilkynnt hefur verið að
Pakistan muni huga að
hagsmunum Breta í Sýrlandi og
Sýrlendinga í Englandi — en
löndin hafa slitið stjórnmálasam-
bandi.
Ungverjal.
pappirnum
Ungversko þjéðin er oð sigra kommúnismann
Kommunistoflokknr
er ekki til nenta d
LUNDÚNUM, 15. nóv.
TIL ÞESSA dags hefur Kadarstjórnin í Ungverjalandi ekkert
framkvæmt af því, sem í yfirlýsingu hennar fólst, er hún gaf
þegar hún kom til valda 4. nóv. s.l. Hörmungarástand ríkir i
landinu og efnahagsmálin verða svartari með degi hverjum.
LOFAÐ — OG SVIKIÐ
En það sem einkum ein-
kennir Kadarstjórnina er
hversu geysilega áherzlu Kad-
ar leggur á að ná vinsældum,
jafnvel með því að taka upp
einstakar kröfur frelsissveit-
anna. Það virðist sem tækl-
færisstefnu stjórnarinnar séu
engin takmörk sett. Má þar
sem dæmi nefna verkalýðs-
samböndin. Öll hin gömlu hafa
verið leyst upp og ný stofnuð.
sem þó aðeins eru til á pappírn
um. Þau lýsa yfir því, að þau
séu óhi.ð öllum flokkum, —
en Kadarstjórnin stofnaði
þau!! Annað dæmi er öryggis-
lögreglan. Hún tók aftur til
starfa sama dag og Kadar tók
völd. Sl. sunnudag féllst Kad-
ar á kröfu frelsissveita og
Frh. á bls. 23.
Bonn um, að nú sé ekki lengur
nokkur þörf rússneskra sjálfboða
liða til hjálpar Egyptum. Var
yfirlýsingin afhent blaðamönn-
um á fundi er sendiherrar Egypta
lands, Sýrlands, fraks, Lebanon,
Sudan, Yemen og Jórdaníu héldu.
Sendiherra Sýrlands var eins-
konar talsmaður, en hann sagði
ekki orð án þess að spyrja
egypzka sendiherrann ráða. Eftir
að hafa hvíslast á við hann einu
sinni, kvaðst Sýrlendingurinn
vilja bæta því við, að það væru
enn engir sjálfboðaliðar komnir
til nokkurs Arabaríkis.
Hvílíkt
filboð l
NEW YORK, 15. nóv. — Ung-
verska stjórnin (Kadar) til-
kynnti í dag, að fulltrúar
stjórnarinnar væru reiðubún-
ir til að mæta Hammarskjöld
í Rómaborg, og ræða þar við
hann um það á hvern hátt
hjálp við Ungverja kæmi að
beztum notum. —Reuter.
Itópfimclur við þinghúsið
VÍNARBORG, 15. nóv. — frá Reuter.
T IL Vínarborgar hafa þær fréttir borizt að yfir 10 þús.
manna hafi í dag tekið þátt í mótmælafundi, sem haldinn
var utan þinghússins í Búdapest. Var þar mótmælt brott-
flutningi Ungverja, en Rússar hafa verið afkastamiklir í
því að flytja fólk á brott — enginn veit hvert.