Morgunblaðið - 30.12.1956, Qupperneq 3

Sunnudagur 30. des. 1956
MORGUNBLAÐIÐ
3
*
Ur verinu
Skák Friðriks og Larsen
ÞAÐ hefur verið heldur óstillt
tíðarfar, umbleypmgasamt, en
sæmileg veiði, þegar veður hef-
ur ekki hamlað, en nokkuð mis-
jöfn.
Togararnir hafa með sér
„kvótafélög". Eru þau tvö, og
skiptast skipin nokkuð jafnt í
þau. Senda skipin reglulega afla-
fréttir á vissra tíma fresti. Ekki
vita þeir neitt um dulmálsykla
hvors annars í þessum tveimur
félögum, og getur þannig nelm-
ingurinn af flotanum verið í mikl
um fiski, þó að tregt sé h;já hin-
um. Svo var það síðustu viku.
„Kvótafélagið", sem var fyrir
vestan Djúp, aflaði betur en þeir,
sem voru fyrir austan ísafjarðar-
djúp. Fiskurinn hefur fært sig
vestur á bóginn og vesturfrá var
líka vænni fiskur.
FISKIjANDAKIR
voru með alminnsta móti í vik-
unni. Hvalfellið var eina skipið,
sem kom með fisk til frystihús-
anna, um 200 lestir. Þorkell máni
kom með 173 lestir af saltfiski um
síðustu helgi.
Einir 3 togarar koma inn með
fisk strax eftir áramótin.
SÖL.UR
Ingólfur Arnarson 3535 kít
£ 10792.
Bjarni riddari 220 lestir
RM 105.500.
Júlí 220 lestir RM 106.000.
Hallveig Fróðadóttir 215 lestir
RM 99.000.
Surprise 240 um £ 12500.
Marz er á útleið með fullfermi.
sem hann fékk á 12 dögum, sem
má teljast gott Er það líklega
fyrsta skipið, sem siglir með full-
fermi í haust.
Vestmonnaeyíar
Ekkert var iitið að sjó síðustu
viku.
Mb. Sidon kom á 2. jóladag frá
Danmörku, þar sem sett hafði
verið í bátinn ný 240 ha. Gamma-
vél Ferðin heim gekk vel, meðal-
gangharði var 10 mílur.
Annar bátur, Erlingur III.. er
á leiðinni frá Þýzkalandi, þar
sem hann fékk einnig nýja vél.
Var það 468 ha. Mannheim.
Tveir bátar, Erlingur V. og
Bergur, eru enn úti í Þýzkaia.ndi,
þar sem verið er að skipta um
vél i þeim. Hafa þeir tafizt þar
vegna verkfalls.
Aluones
Allt hefur snúizt um jólahald
síðustu viku. Einn bátur réri þó
á fimmtudaginn og fékk 2 lestir,
mest ýsu. Hafði hann lagt lóð sína
^ svokallaöar Forir.
Nokkrir bátar verða tilbúnlr
afS hefja róðra strax upp úr ára-
mótum, en margir eru líka enn
ekki tilbúnir, vantar nsenn og
ýmsum undirbúningi ekki lokið.
í fyrravetur var lítið um Færey-
inga á Akranesflotanum, en all-
mikið af sjómönnum af Vest-
fjörðum. Aftur ámóti voru marg-
ír Færeyingar á togurunum
Bjarna óiafssyni og Alcurey
í síðustu fréttum átti róðrar-
fjöldinn hjá sildarbátunum að
vera 733 (ekki 773).
ísoliorin*
Tíðindi eru litil. Sjaldan gefur
á sjó fyrir umhleypingum, en afli
er góður, þegar gefur. Rækju-
veiði er góð inni í Djúpi á Borg-
areyrarsundi nú. Fyrir nokkru
var 14 stiga frost inni í ísafirði,
og hafði fjörðinn lagt út að Arn-
gerðareyn, enda var logn.
^>«>5>*>S>S>«>S>5
Keflavík
Síldveiðunum lauk um miðjan
desember. Höfðu þá borizt á land
frá því þær hófust um mánaða-
mótin júlí og ágúst, 84.890 tunnur.
Hæsti báturinn var Heimir, skip-
stjóri Guðmundur Þorvaidsson,
með 3711 tunnur. Annar var Von-
in með 3425 tunnur og þriðji Bára
með 3345 tunnur. Þessir tveir
síðasttöldu bátar byrjuðu ekki
fyrr en Norðurlandssíldveiðunum
iauk. Hér er ekki meðtalin sú síld.
sem þessir bátar kynnu að hafa
lagt annars staðar á land.
Ekkert var róið jólavikuna, en
vikuna þar áður réru 5—6 bátar
og öfluðu vel, ýsu nær eingöngu,
4—7 lestir yfir dagmn, er tviróið.
Nokkrir bátar eru tilbúnir að
hefja veiðar strax upp úi árr.mót-
um, en fjöldinn verður seint fyr-
ir, vegna þess hve óvenjulengi
var haldið áfram síldveiðum.
NÝ SÍLDARNÓT
Maður að nafni Brant Reiton í
síldarbænum Haugasu/nd hefur
fundið upp síldarnót, sem hægt
er að sökkva á 70—80'faðma dýpi.
Nótinni er hægt að kasta beint
frá skipinu, svo að ekki er þörf
nótabáta. Stærð' nótarinnar er 4
m. á breidd, 4(4 m. á lengd og 4
m. á dýpt og tekur um 50 tunnur
af síld í kasti.
Þegar nótin hittir fyrir síldar
torfu, opnast hún sjálfkrafa og
iokast einnig sjálfkrafa á sama
liátt,- þegar hún er full af síld. Á
einni klukkustund á að vera hægt
að veiða með nótinni 2000 tunnur
af síld, svo ótrúlegt sem það þó
virðist, þegar þess er gætt, að
nótin tekur ekki nema 50 tunnur
í kasti.
.Uppfinningamaðurinn fullyrð
ir, að á sama hátt megi veiða í
nótina síld við ísland, og á það
sjálfsagt við að sumarlagi, og
einnig ufsa.
VERÐUR FISKINUM DÆLT
Á LAND?
Amerískur uppfinningamaður
heldur því fram, að nútíma fisk-
veiðar með skipum verði brátt
úreltar. Tekið verði að dæla fisk.
inum á land með sterkum dælum
og verði þá rör eða sveigjanlegir
barkar úr riðfríu stáli lögð út á
fertugt djúp og fiskurinn þar
1 sogaður í geysistóra trekt, sem
verður á endanum á rörinu og
snýr upp. Trektinni verði haldið
frá botni með sterkum loftþétt-
um geymum. Á trektinni verði
komið fyrir mörgum sérstökum
rafljósum til þess að draga fisk-
inn að svelgnum. Ljósunum yrði
stjórnað úr landi af verkfræðing-
um og tæknimenntuðum mönn-
um, sem leystu þannig sjómenn-
ina af hólmi.
Heldur þessi Ameríkani því
fram, að það sé vel viðráðanlegt
að leggja slík rör 15—40 km. frá
landi, er dýpi er ekki mjög mik-
ið, en þó megi það vera allt upp
í 75 faðma. Til samanburðar hvað
langt slík rör gætu náð út, má
geta þess, að um 10 km. er milli
lands og Eyja.
Með þvl að 10 fiskar fengjust á
hverri sekúndu og hver vægi um
% kg. (hér vegur þorskurinn t.d.
7 kg.), mætti veiða með þessum
hætti 433 lestir á sólarhring.
Við erum ánægðir og okkur
láður vel — sagði Freysteinn
í símtali við IVlbl. í gær
MORGUNBLAÐIÐ átti í gær símtal við Freystein Þorbergsson, að-1
stoðarmann Friðriks Ólafssonar í Hastings. Lét Freysteinn hið |
bezta yfir dvölinni þar, og var auðheyrilega ánægður yfir fyrstu i
tveim skákum Friðriks og því, að Friðrik hafði eftir þær hreina j
forystu í flokki meistaranna. Þó vildi hann ekki að menn gleymdu I
skákunum 7, sem Friðrik á eftir, og víst er bezt að gleyma því ekki,
að Hastingsmótið er aðeins að byrja.
SÖGUFRÆGT MÓT
Á mótinu er keppt í ýmsum
flokkum og eru þátttakendur
samtals 130 talsins. Margir
þeirra eru útlendingar. Þetta
skákmót er haldið að gamalli
venju — nú í 32. sinn.
LARSEN VINNUR
— Vissulega er Friðrik ánægð-
ur með árangurinn til þessa,
sagði Freysteinn aðspurður.
— Eru nokkrir nýir spádómar
komnir upp um endanleg úrslit
mótsins, eftir þessar tvær fyrstu
umferðir.
— Nei, sagði Freysteinn, ekki
hérna í búðum taflmannanna, en
blöðin eru alltaf að spá — eða
voru að spá. Eitt þeirra spáði t.d.
að Bent Larsen yrði sigurvegari
í mótinu og næstur kæmi Pen-
rose, Englandi. í fyrstu 2 um-
ferðunum hefur Friðrik unnið
þá báða. Byrjunin er góð, það
orkar eigi tvímælis, en það er
bezt að spá sem minnstu, sagði
Freysteinn með stoiskri ró skák-
mannsins.
GOÐ I.IDAN
— — Er Friðrik ekki í góðu
keppnisskapi?
— Heilsan er góð og allar að-
stæður í góðu lagi. Þó það -sé rok
úti og miður gott veður, þá líður
okkur ágætlega hér. Og við þiðj-
um kærlega að heilsa heim.
— Hvenær er teflt á daginn?
— Það er leikið frá 2—7 e.h.
Síðan er hvíld, en ef um biðskák-
ir er að ræða, þá eru þær leikn-
ar á morgnana kl. 10.
— Þeir Friðrik og Bent hafa
þá ekki verið seztir að biðskák-
inni, þegar Bent gafst upp?
— Nei. Þeir borðuðu kl. 7 og
þegar Bent hafði athugað stöðu
sína nokkra tíma, tilkynnti hann
uppgjöf sína, án þess að frekar
yrði leikið. Hann taldi stöðuna
vonlausa.
Síðan las Freysteinn skák
þeirra Bents og Friðriks eins og
hún var leikin. Baldur Möller
hefur svo farið yfir skákina og
skrifað sínar skýringar við hana.
Hvcrð kosfaði „Hamrafellið"?
Var rangt kaupverð gefið upp?
TÍMINN þykist í gær vera að gefa skýringu á því hvað
,‘,Hamrafellið“ hafi raunverulega kostað en það er langt
frá því að vafalaust sé hvað kaupverðið raunverulega var,
þrátt fyrir þá „skýringu". S.Í.S. og Olíufélagið h. f. hafa
talið að skipið hafi kostað 45 millj. 696 þús. ísl. kr. í Tím-
anum 13. des. upplýsir Hjörtur Hjartar frkvstj. skipsins að
hlotist hafi 20 millj. kr. tjón af verðhækkun einni saman
vegna þess að ekki hafi fengizt að kaupa skipið árið 1953.
Á Þorláksmessu upplýsir „Tíminn“ að S.Í.S. og Olíufélagið
h. f. hafi gert tilboð 1953 í sænskt skip — „skipið, sem aldrei
kom“ — að upphæð 15 millj. sænskra króna eða 47 millj.
325 þúsund kr. Ef tjónið er 20 milljónir, eins og Hjörtur
Hjartar hélt fram, ætti Hamrafellið að hafa kostað 67 millj.
325 þúsund kr.
Eins og Mbl. hefur skýrt frá hefur verið uppi orðrómur
um að kaupverðið á „Hamrafellinu“ hafi verið miklum mun
hærra en eigendurnir hafa látið uppi og kemur það raunar
ljóst fram í skrifum „Tímans". Það er vitaskuld eðlilegt
að yfirklór S.Í.S. og Olíufélagsins h. f. sé heldur ekki tekið
alvarlega eftir allt það brask og okur, sem þessir aðilar eru
berir að.
Helgi Sæiíuincisson
formaoiir Mennta-
málaráðs
A FUNDI sínum i dag kaus hið
nýkjöma Menntamálaráð sér
formann, varaformann og ritara.
Formaður var kjörinn Helgi Sæ-
mundsson, varaformaður Haukur
Snorrason og ritari Birgir Kjar-
an.
Nýr bótur til Húsa-
víkur ó jólodog
Yerður gerður úf frá Sandgerði á komandi vertío
Húsavík, 28. desember.
AJÓLADAG kom hingað til Húsavíkur nýr bátur er smíðaður
hefur verið í Fredrikssund í Danmörku. Eigendur bátsins, sem
* hlotið hefur nafnið Helga, Th-7, er hlutafélagið Hreyfi á Húsa-
I vík. Framkvæmdastjóri þess er Jón Héðinsson. Skipstjóri bátsins
! er Maríus Héðinsson og sigldi hann bátnum heim.
Ferðin hingað frá Fredrikssund
gekk mjög vel. Var báturinn 6
sólarhringa á leiðinni og þar með
einum degi fljótari í ferðum en
gert var ráð fyrir. Vélamaður
var Sigurður Jónsson. Fékk Helga
góðan meðvind frá Færeyjum.
Báturinn er smíðaður úr eik.
Teikningu gerði Egill Þorfinns-
son í Keflavík, en gerðar voru
smávegis breytingar á fyrirkomu-
lagi ofan þilfars, að tilhlutan
eigendanna. Er bátnum skipt í
þrjú vatnsheld hólf. Er hann mjög
vandaður að öllu leyti. Hann er
útbúinn dýptarmæli með astic-
útfærslu, miðunarstöð og talstöð.
Aðalvélin er Alfa-dieselvél
240/60 hestafla með tveim sjálf-
virkum Boss-rafölum. Þá er 10
hestafla ljósavél í bátnum. Gang-
hraði er 10 mílur á klst.
Hvítt Bent Larsen
Svart Friðrik Ólafsson
Drottningarindversk vörn.
1. Kgl—(3 RgS—f6
2. g2—g3 1)7—b6
3. Bfl—g2 Be8—b7
4. c2—e4 e7—e6
5. 0—0 c7—c5
6. Kbl—c3 Bí'8—e7
Larsen hefir leikið sömu byrjun-
arleiki og hann hefir notað mest
undanfarið, m.a. í einvíginu við
Friðrik, og þarf ekki að efast Um
að Friðrik hafi verið vel við því
búinn. Hann teflir mjög traust af-
brigði
varnar.
7.
8.
9.
drottningarindverskrar
d2—d4 cxd4
Rf3xd4 Bb7xg2
Kxg2 Dd8--c8
Þetta er gamalþekkt staða og er
nú eðlilegt að hvítur valdi c4 peð-
ið en svartur hefir þá fullkomlega
jafna stöðu. Larsen leggur nú
mjög óvænt út í ævintýri sem hon-
um farnast illa.
10. Bcl—f4 0—0
Ekki borgar sig að taka peðið
strax, vegna 11. Rd—b5 og hvít-
ur fær sókn, en eftir hrókun svarts
er rétt fyrir hvítan að valda peð-
ið. Hann ögrar Friðriki en getur
ekki unnið upp það sem hann
hefur fórnað.
11. e2—e4? Dc8xc4
12. Rc3—b5 Rf6xe4!
Mjög óvænt skiptamunsfórn Frið-
riks sem sannar hve vanhugaverða .
hraut hvítur er kominn á.
13. Hal—cl Dc4 d5
Það borgar sig ekki fyrir Frið-
rik að seilast eftir a-peðinu. Með
því að halda miðborðspeðum sín-
um fær hann góðar vinningshorf-
ur.
14. f2—f3 Re4—f6
15. Kl>5—c7 Dd5—b7
16. RxHa8 DxRa8
17. Rd4—b5 RÍ6—d5!
Riddarar Friðriks verða mjög
sterkir, svo að hvítur hefði átt að
leika BxRb og síðan Da4 Rc3.
18. Ddl—at Rb8—c6
19.
20.
2L
Rxf4ý
24.
25.
26.
27.
Rb5—c3
Ðxf4 Da8—b7
R. 3—1.5 ? Db7—a6
22. i<2—a4 R.6—1>4!
Þessi leilcur ræður um það bil
úrslitum. Hvítur hefði betur leik-
ið a3 í 21. leik.
23. Df4—c7 De6xa4
Rb5—<-3 Da4—1>3
Dr7xd7 Dxb2ý
Kg2—hl Be7—g5!
f3—f4 Bg5—d8!
Nú má h 'tu’r ekki taka a7 peðið
vegna Rd3. Með 28. leik sínum
leggur hvítur (tímahraks?) gildru
fyrir Friðrik: býður honum að
leika Bg5 sem er tapleikur vegna
fxe6H Nú tapar hvítur hins veg-
ar í þess stað sjálfur peði, af því
að hann fær ekki tíma til að taka
bæði a7 og f5 peðin.
28. f4—f5?! e6xf5
29. Rc3—b5 Db2—e2
Hcl—el
DxD
Hel—dl
Rb5xa7
Ra7--c8
Hbl. Nú
30.
31.
32.
33.
34.
Hindrar
De2—d3
Rb4xD
Rd3—c5
g7—g6
Rc5—«4!
hefði hvítur
samt átt rS reyna Hd5 o.s.frv. tíl
að sælcja að b peðinu.
35. R -8—d6 Bd8—e7!
3ú. Rxe4 f5xRe4
37. Hfl—el. f7—f5
38. g3—g4 Be7—c5
39. g4xf5 g6xf5
40. Hel—e2 Kg8—g7
Nú lék Larsen biðleik. Hann
reyndist vera
41. Hdl—fl
'
m
Vá 'm.

wm'
„ Wm.
P IBIé
en það var ekki leikið meira, því
Larsen taldi stöðu sína vonlausa
og gaf skákina.