Morgunblaðið - 18.07.1957, Page 10

MORCVNBLAÐIÐ
Flmmtudagur 18. Júll 1957

■— Á síld
Framh. af bls. 9
Bt« Digranes og hafði á tilfinn-
ingunni að það væri í nánd við
Vopnafjörð. En hvaða „flak“
þetta var, það var mér algerlega
hulin ráðgáta. Með lagi tókst mér
að fá mig leiddan í allan sann-
leikann, án þess að láta mikið
hera á fávizku minni. Og sjókort-
ið sýndi að þangað var heill mý-
grútur af sjómílum. Digranesflak
er sem sagt grunn eitt mikið, sem
liggur austur af Digranesi.
40 MÍLUR AXJSTUR f HAFI
Loksins vorum við komnir
á þær slóðir, sem Norðmenn-
irnir höfuð séð síldina. Og það
var hvorki meira né minna en 40
sjómílur ASA af Langanesi. —
Dagurinn hafði allur farið í enda
laust „stím“ á fullri ferð. Með
kunnáttu fyrirsvarsmanna skips-
ins í siglingafræði og galdratækj-
tun nútímans, svo sem radar,
dýptarmæli og mílumæli, sem
sjómenn kalla „logg“, hafði okk-
ur þrátt fyrir kolsvarta Aust-
fjarðaþoku, sem jafnvel Lundúna
búar hefðu getað verið montir af,
tekizt að finna nákvæmlega þann
stað, sem upp hafði verið gefinn.
En lánið vildi ekki leika við
okkur, Hér var SA-bræla, ein 5—
6 vindstig, og talsverð alda, svo
það var vart talið bátaveður, þótt
síldin hefði nú viljað vera svo
elskulega að vaða, sem hún kvað
gjarna láta ógert í veðri sem
þessu.
Þarna er nú lónað í þokunni á
mánudagsnóttina og allan mánu-
daginn, ýmist látið reka eða
keyrt með hægri ferð. Átumæli
er sökkt niður á nokkrum stöð-
um, en ekkert kemur í hann. Átu-
mælirinn er stór stauplaga poki,
sem sökkt er nokkra faðma í sjó
niður, en í botni hans er grisja
og í hana sezt átan, ef nokkur
er. Á þriðjudaginn er haldið
norður á Langanesgrunn og inn
á Þistilfjörð. Einhver hafði séð
síld þar. En það er sama sagan.
Alltaf bræla.
FLOGIZT Á, F/F.GT OG FÁGA®
Mannskapurinn hafði í upp-
' hafi verið léttlyndur. Það
var spilað og teflt, hlustað á út-
varp og sjóferðasögur sagðar,
ýmist frá löngu liðnum síldveiði-
íbúðir óskast
Höfum verið beðnir að útvega til kaups 3ja her-
bergja íbúð á hæð í Norðurmýri og einbýlishús með
bílskúr eða bílskúrsréttindum í Kleppsholti eða
Laugarnesi.
Málflutningsskrifstofa
VAGNS E. JÓNSSONAK
Austurstræti 9,
Sími 14400
I
M iðstöðvarkatlar
og olíugeymar
fyrir húsaupphitun
sími 24400
Rangæingafélagið
heldur skemmtun í hinu glæsilega húsi að Gunnarshólma
í Landeyjum, laugardaginn 20. þ.m. Farið verður frá B.
S. í. kl. 14 á laugardag og ekið um Fljótshlíð og undir
Eyjafjöll meðal annars skoðað byggðasafnið að Skógum.
Til skemmtunar verður m.a. Kvikmynd úr Rangárþingi
og dans. — Góð músík.
Þátttaka tilkynnist í Klæðaverzlun Andrésar Andrés-
sonar, Laugavegi 2. Fargjald er kr. 105.00.
STJÓRNIN.
fVBænusottarbólusetning
í Reykjavík
Bólusett verður fyrst um sinn í Heilsuvemdar-
stoðinni við Barónsstíg:
Þriðjudaga kl. 4—7 og
laugardaga kl. 9—11 f.h.
Athygli skal vakin á, að til þess að bólusetningin
komi að gagni verður að bólusetja þrisvar sinnum.
Önnur bólusetning á að fara fram sem næst einum
mánuði eftir frumbólusetningu, en sú þriðja eftir
eitt ár.
Heilsuverndarstöð Reykjavíkur.
sumrum eða úr erlendum höfn-
um, en þar gerast gjarna einhver
ævintýr. Strákarnir höfðu flogizt
á og það svo allt ætlaði niður að
ganga. Það kemur í ljós að um
borð í Jörundi eru hraustmenni
á borð við aflraunakappa hákarla
tímans. Eitt sinn gerðu þrír
strákar aðför að einum og hugð-
ust binda hann. Þetta tókst ekki
betur en svo að þeim tókst aðeins
að binda hann á fótunum og þeg-
ar upp var staðið voru þeir þrí-
menningarnir lafmóðir, en eng-
inn sá heljarmennið svo mikið
sem blása úr nös. En úr því að
brælan hélzt var jafngott að taka
sér eitthvað þarflegt fyrir hend-
ur. Það er alltaf eitthvað á stóru
skipi, sem hægt er að lagfæra
svo að áflogaseggirnir tóku sig
til og þvoðu allt og fægðu og
dyttuðu að ýmsu smálegu. Hvert
sem litið var voru menn að þrifa
og mála, uppi í brú, niðri í vélar-
rúmi og aftur í kokkhúsi.
UNNIÖ ÞEGAR VINNA ÞARF
Einu sinni spurði kona sjó-
mann að því hvað þeir gerðu
á kvöldin, þegar þeir væru hætt-
ir að vinna. Sjómaðurinn sagði
að auðvitað pússuðu þeir sig upp
á og færu í betri fötin, brygðu
sér stundum á barinn og fengju
sér sjúss og settust svo með hann
og horfðu á sjónvarpið, sem væri
í öllum íslenzkum fiskiskipum.
Ekki er þess getið hverju konan
svaraði þessum fróðlegu upplýs-
ingum en svo mikið er víst að
harla hefur hún verið fáfróð um
vinnudag sjómannanna, þar sem
hún hélt að þeir hættu að vinna
klukkan fimm á daginn.
LAUS VH) LANDVANANN
^ Eftir nokkra daga var ég
laus við allan landvana. Ég
svaf þegar ég var syfjaður og
vakti þegar eitthvað var um að
vera, hvort sem það var að nóttu
eða degi. Á síld er unnið þegar
þarf að vinna, hvað sem tím-
anum líður, utan hvað hásetarnir
ganga reglulegar vaktir að stýr-
inu, þegar skipið er á siglingu og
standa vörð í brúnni, þegar legið
er við fast, eða látið reka. Ég
man því ekki hvort það var kvöld
eitt, eða morgun einn eða jafnvel
um miðjan dag, sem við sátum
saman við Guðmundur Jörunds-
son í hinni þægilegu íbúð hans
um borð og röbbuðum um allt
milli himins og jarðar. Við höfð-
um ætlað okkur að fara að sofa,
en þar sem við að undanförnu
höfðum fengið nóg af slíku höfð-
um við nægan tíma til skrafs.
GRÚSKAR í SPÍRITÍSKUM
FR/FÐUM
Ég hef oft heyrt að sjómenn
væru hjátrúarfullir. Ekki
finnst mér það af kynnum mín-
um af skipshöfninni á Jörundi.
Hins vegar hef ég orðið var við
margt annað í fari þeirra skip-
verja. Þeir eru velflestir léttlynd
ir og kátir hvað sem á gengur,
enda er skipstjóri þeirra svo skapi
farinn að hann er lítt gefinn fyrir
að barma sér. Hann er búinn að
vera of lengi á síld til þess að
hann þekki ekki hve þessi undra-
fiskur getur verið dyntóttur. —
Þessa stund er við sátum og
röbbuðum bar meðal annars eilífð
armálin á góma. Ég hafði vart
getað látið mér detta I hug, að
þessi rösklegi maður, sem nótt
sem nýtan dag er með hugann við
starf sitt og rekur með prýði um-
fangsmikla útgerð, gæfi sér tíma
til þess að grufla í málefnum
eilífðarinnar. Þegar við ætluðum
að fara að sofa dró hann bók
undan koddanum sínum. — Ég
spurði hann hvað hann væri að
lesa. „Þessa bók hef ég haft með
mér í fjölda ára á síldina. Og ég
les hana aftur og aftur. En hana
met ég einna mest allra bóka“.
Og bókin var „Árin og eilífðin"
eftir prófessor Harald Níelsson.
Það gefst oft tími til þess á síld-
inni að líta i bók, þegar lítið er
um að vera. Margur mundi án efa
drepa tímann með léttu lestrar-
efni, en hinn kviki, léttlyndi og
káti síldarkóngur eyðir frístund-
um sínum til þess að þroska
Við stýrið. Á síld er ekki alltaf tími til þess að raka sig.
skilning sinn á málefnum eilífð-
arinnar. Eitt aðaláhugamál hans
er sem sé rannsóknir á spíritísk-
um fræðum. Um þau hefur hann
margt og mikið lesið. Og Guð-
mundur sagði mér mörg merk
atvik, sem ekki eru af þessum
heimi, en hvorki hann né
aðrir geta vefengt.
STADDIR A OFUGUM ENDA
^ Það er kominn fimmtudagur
og enn höfum við enga síld
fengið. Síðasta sólarhringinn höf-
um við legið við fast undir Digra-
nesi í hvössum aflandsvindi. En
nú berast fréttir um batnandi veð
ur á vestursvæðinu og Ægir hef-
ur fundið mikla síld vestur á
Húnaflóadýpi. Ekki gátum við
talizt heppnir að vera alveg á
öfugum enda síldarsvæðisins þeg-
ar fréttirnar bárust. En það þýddi
ekki að fást um það. Þessar frétt-
ir eru svo miklar að ekki er um
annað ræða en setja á fulla
ferð og halda vestur á bóginn.
Guðmundur bregður sér niður í
vélarrúm og fær bætt við nokkr-
um snúningum. Skipið öslar nú
áfram með 11 mílna hraða, en
siglingin er löng. Allur síðari
hluti dagsins og öll nóttin fer
í stanzlausa siglingu. Á leiðinni
berast fréttir um síld norður af
Kolbeinsey, það er að sönnu
styttra þangað og um tíma er
sveigt af stefnunni. Guðmundur
sezt nú við talstöðina og heldur
stöðugu sambandi við bátana,
sem eru við Kolbeinsey, en að
lokum fær hann þær fréttir að
þar sé heldur lítið að hafa svo
að strikið er tekið á ný vestur á
Húnaflóadýpi og þangað komum
við á föstudagsmorguninn.
FYRSTA SÍLDIN
^ Strax og við komum á veiði-
svæðið sjáum við torfur uppi
og nú færist líf í tuskurnar. Skip-
anirnar heyrast háar og hvellar.
„Stoppa". „Hart í stjór“. „Til að
fíra bátunum". Allir sjást á harða
hlaupum um skipið og á auga-
bragði er hver kominn á sinn
stað. Eftir stend ég einn í brúnni,
steini lostinn yfir öllum þessum
látum. Skammt frá okkur veður
lagleg torfa og myndar dökkt
gráð á spegilsléttan sjóinn. Enn-
þá stendur „bassinn" uppi í leit-
arskýlinu uppi á stýrishúsinu. —
Hann athugar vel torfuna úr kík-
inum sínum, hvað hún muni vera
stór og hvernig hún veður. En
svo hvín skipunin, sem allir bíða
eftir. „Fíra bátunum". Guð-
mundur hendist ofan úr „bassa-
skýlinu" og stekkur út í stjórn-
borðsbátinn, sem er að síga niður
í sjóinn. „Sleppa“. Og bátarntr
renna á fullri ferð í áttina að
torfunni. Frá skipinu sýnist mér
að þeir ætli að ana beint á torf-
una, en skyndilega ýta stafnbú-
arnir, sem halda á sinni árinni
hvor, bátunum í sundur og þeir
þjóta sinn í hvora áttina, en nótin
rennur út úr þeim báðum. Síðan
sveigja þeir í boga og mætast
hinum megin við torfuna, sem
enn veður hin rólegasta í nótinni
miðri. Einar 1. stýrimaður er kyrr
um borð í skipinu. Eftir skamma
stund segir hann mér að kastið
hafi heppnazt, en fljótt sér hann
að það muni ekki vera mjög
stórt. Þessir fjórtán menn, sem
í bátunum eru láta nú hendur
standa fram úr sjóstökkum og
rífa hina 190 faðma löngu nót inn
í bátana og áður en klukkustund
er liðin frá því skipunin um að
stöðva vélina var gefin eru 150
mál síldar komin ofan í lest og
skipið komið á ferð að nýju.
vig.
Til sölu er Silver Cross
barnavagn
vel með farinn. Verð kr.
1500.00. Langholteveg 105.
T imbur
ágætt í mót eða vinnupaila,
til sölu að Kvisthaga 1. —
Uppl. í símum 1-63-99 og
1-96-92.
Dönsk stúlka
óskar eftir að komast í
víet á gott heimili hér í
bænum um næstu mánaða-
mót. Tilboð sendist Mbl. fyr-
ir 25. þ. m. merkt: „19 ára
— 5847“.
Kaiser ‘52
Til sölu og sýnis við Leifs-
styttu eftir kl. 7 í kvöld
mjög ódýr. Uppl. í súaoa
34391.