Morgunblaðið - 18.08.1957, Qupperneq 6

í
MORCV1SB1 AÐ1Ð
Sunnudagur 18. ágúst 1957
Spjallað við forsetana ú norrænu
borgaráðstefnunni
ET og ýtarlega heíir verið
skýrt frá í blöðum og út-
varpi hófst sjöunda norræna
höfuðborgaráðstefnan hér í
Reykjavík á föstudaginn. Er
þetta í fyrsta sinn, sem ráð-
stefna þessi er haldin hér-
lendis, en hana hafa sótt
Gunnar Thoroddsen borgar-
stjóri og bæjarfulltrúar, er
hún hefir á undanförnum ár-
um verið haldin erlendis. Mbl.
kom að máli við þá af forset-
um þessarar höfuðborgaráð-
stefnu, sem erlendis frá eru
komnir, og að auki S. Munk,
yfirborgarstjóra Kaupmanna-
hafnar og spurði þá lítillega
fregna af störfum ráðstefn-
unnar og hvert gildi þeir
teldu að þessar norrænu höf-
uðborgaráðstefnur hefðu.
Os/Ó
■m™ *«"
Rolf Stranger
HINN norski forseti ráðstefnunn-
ar er Rolf Stranger, formaður
bæjarstjórnarinnar í Osló.
Stranger hefir um langt skeið
haft afskipti af bæjarstjórnar-
málum í Ósló. Þegar við hittum
hann, ásamt hinum forsetunum,
að máli, gat hann þess, að sann-
trúaður væri hann á gildi hinna
norrænu höfuðborgaráðstefna.
— Þar eigum við samræður og
spjöllum í sameiningu um vanda-
málin, og það er mun betra að
finna lausn á þeim, þegar maður
heyrir svo margra manna álit,
og getur þá miklu fremur mynd-
að sér heildaryfirsýn yfir málin.
Ég var nýlega á bæjarstjórna-
móti í Júgóslavíu. Maður skyldi
eklci halda að óreyndu að við
Norðmenn ættum margt sameig-
inlegt í bæjarmálefnum okkar
með Júgóslövum, svo ólíkir sem
allir staðhættir eru. En hið gagn-
stæða kom á daginn. Og því
frekar er það okkur til gagns að
ráða ráðum okkar frændþjóðirn-
ar á Norðurlöndum.
Stokkhól mur
um Stokkhólms. Kona hans er
hér í för með honum.
Þetta er í fyrsta sinn sem HUss
kemur hingað til Islands og hið
sama er að segja um alla hina
forsetana.
— Ég vil leggja á það áherzlu,
segir Huss, að hin persónulegu
kynni, sem mótast á ráðstefnum
sem þessari eru mjög mikilvæg
fyrir starf okkar borgarstjóranna,
miklu mikilvægari en í fljótu
bragði kann að virðast. Spyrja
má hvort ekki sé unnt að afla sér
allra upplýsinga um það hvernig
málin séu leyst með bréfaskrift-
um, t. d. vandkvæði í umferðar-
málum, fjársýslu o. s. frv. En
svarið verður að miklu leyti neit-
andi.
Það er svo margt s’em ávinnst
við að hitta þá menn sem gleggst
skil kunna á stjórn bæjarmálefn-
anna, og reynsla annarra er þar
oft notadrjúg. Auðvitað eru það
ekki nema höfuðdrættirnir í
hverju máli, sem ræddir eru á
þessum ráðstefnum, en við fyll-
um síðar út í myndina þegar heim
kemur, og næði gefst til þess að
rannsaka betur þær nýjungar og
hugmyndir sem upp á hefir verið
brotið á ráðstefnunum.
Kaupmannahöfn
mjög fjarskyld eins og gefur að
I skilja. En um eitt erum við þó
Jsammála: gildi þessara ráðstefna
* höf uðborganna.
| Auðvitað eru hinar ýmsu höf-
' uðborgir staddar á mismunandi
þróunar og framfarastigum.En þó
eru aðaldrættirnir þeir sömu og
vandamálin svipuð, aðalmunur-
inn á þessum fundum nú og fyrir
ca 10 árum er að þá var mest
rætt um vandamálin á fræðileg-
um grundvelli, ef svo mætti segja,
einkarekstur eða bæjarrekstur,
en nú eru þær umræður gengnar
hjá garði. Nú eru það fram-
kvæmdaratriðin, hagsýniatriðin,
sem rædd eru, og það tel ég mjög
gagnlegt.
Helsingfors
Erik Huss
SÆNSKI forsetinn er Erik Huss,
en hann er einn af borgarstjór-
Sigv. Heliberg
DANSKI forseti ráðstefnunnar er
Sigv. Hetlberg, forseti bæjar-
stjórnar Kaupmannahafnar.
— Nýlega var ég á borgar-
stjórafundi í Tokýó 1 Japan, seg-
ir hann. Og þá varð mér enn
ljósara en fyrr hve lík þau mál
eru, sem bæjarstjórnir fjalla um
í heiminum. Það eru húsnæðis-
vandamálin og bilastæðin sem
rædd eru bæði í Kaupmannahöfn
og Tokýó — já, og einnig hér í
Reykjavík.
Og það er svo, að er menn eiga
við sömu vandamálin að etja, þá
er þeim mikið gagn í því að hitta
menn frá öðrum löndum sem
gegna svipuðum störfum.
Yrjö Rantala
FINNSKI þingforsetinn er Yrjö
Rantala, fyrsti varaforseti bæjar-
ráðsins í Helsingfors. Hann mælir
aðeins á finnska tungu og túlkur
þýðir orð hans á sænsku.
— Ég gæti næstum því kallað
ráðstefnur þessar „heilabað", seg-
ir hann. Hér spretta upp nýjar
hugmyndir og nýjungar eru
kynntar, t. d. í mörgum tæknileg-
um efnum, sem okkur gefst tæki-
færi til þess að hugleiða og fram-
kvæma ef fýsilegar eru, þegar
við höfum aftur snúið heim til
starfa okkar fyrir málefni borga
okkar.
Þeir eru báðir „hryllilegir“. James Cagney er til vinstri og er
hann óneitanlega líkur I.on Chaney, sem er til hægri á
myndinni.
Kvikmyndir:
Andlitið kostnði 25 þús. doilara
Kv i kmy nd um *
Lon Chaney
NÝLEGA hefur verið gerð í
Hollywood kvikmynd um líf hins
fræga „hryllingsleikara" Lon
Chaney, en myndin hefur hlotið
nafnið „Maðurinn með þúsund
andlit". Er það James Cagney
sem leikur Chaney í myndinni
og þykir honum takast mjög vel
upp, og segir um myndina í
bandarísku tímariti að vegna þess
hve hann leiki vel, virðist bera
enn meira á hve myndin sé í
rauninni léleg.
Líf Chaneys var í rauninni
mikil raunasaga. Foreldrar hans
voru báðir daufdumbar og er
hann var ungur revíuleikari
kvæntist hann ungri leikkonu
sem varð strax vanfær. Hafði
hann ekki sagt henni frá foreldr-
um sínum heldur, fer með hana
heim til þeirra og lætur hana
sjálfa komast að raun um hvern-
ig þau eru. Verður það skiljan-
lega mikið áfall fyrir hina ungu
konu, og er barn þeirra fæðist
alveg heilbrigt, fer hjónabandið
út um þúfur og barnið er látið á
munaðarleysingjahæli en Chaney
fer til Hollywood og á þar fyrir
höndum óhamingjusamt líf sem
kvikmyndaleikari.
Chaney var aðallega frægur
fyrir að leggja „maska“. Hann
gerði það á mjög frumstæðaa
hátt, t.d. notaði hann gamla öngla
til þess að stækka nef sitt, og
jók á kjálka sína með dagblöð-
um. Þá lét hann við eitt tæki-
færi eggjahvítu í augu sín, til
þess að fá hvítuna stærri . . .
(í dag er notuð sérstök linsa á
kvikmyndatökuvélina til þess að
ná sama árangri).
í dag eru „maskarnir“ lagaðir
á annan hátt. Til þess að búa
til andlitsmaska er notað frauð-
gúmmí (skum-gummi), og eru
það mjög dýrar grímur. Andlits-
grímur James Cagneys fyrir
mynd Chaneys kostuðu hvorki
meira né minna en 25 þúsund
dollara. í einu atriði kvikmyndar-
innar þurfti Cagney að nota mjög
ljótar og afskræmilegar tennur
er Chaney hafði í myndinni
„Phantom of the opera“. Chaney
hafði skorið þær út sjálfur í
balsa-tré og þær höfðu verið
til mikilla óþæginda fyrir hann,
Frh. á bls. li
sferiítar úr
daqlega lífinu J
S. Munk
S. MIJNK, sem nýlega varð yfir-
borgarstjóri Kaupmannahafnar
tekur í sama streng og Sigv. Hell-
berg.
— Við erum hér frá ýmsum
flokkum, segir hann, já, öllum
flokkurn í heimalöndum okkar,
og sjónarmiðin eru þess vegna
ÞAÐ mun mörgum hafa þótt
skemmtilegt að lesa um það,
er þeir tveir vinirnir og forset-
arnir, Asgeir Asgeirsson og dr.
Kekkonen, fóru saman til veiða
í fyrradag.
Forsetar á laxveiðum
ÞEIR renndu bæði í Elliðaárn-
ar og Laxá í Kjós og fengu
nokkra veiði, en misjafna og er
það eins með forseta og aðra
dauðlega menn að ekki eru þeir
allir jafnfisknir. En þessi við-
burður, veiðiferð þeirra forset-
anna er skemmtilegur og minnir
óneitanlega á góða íþrótt annars
forseta, Eisenhowers, sem ver
öllum sínum frístundum á golf-
vellinum.
Almenningur hefur gaman að
fregna um það, að merkir menn,
sem sífellt eru í fréttunum, hafi
sér einhverja hjástund, sem þeir
iðka þegar færi gefst, og óneit-
anlega er það skemmtileg til-
breyting að sjá þjóðhöfðingja við
málaratrönurnar, með tónsprota
í hendi eða í laxveiðibússum úti
í straumharðri á.
Aðvörunarorð
á vegum úti
VIÐ blaðamennirnir tölum oft
við lögregluna, því þar er ein
af okkar megin fréttauppsprett-
um. Margt af því sem á seyði er
í bæjarlífinu fregnar lögreglan á
undan öðrum, þó heldur það sem
aflaga fer en hitt, verður að játa,
og því reynum við. að hafa sem
nánast og sem bezt samband við
verði laga okkar og réttar. Og
hér um daginn, þegar ég hringdi
að venju niður á sakadómara-
skrifstofur og spjallaði í frétta-
leit við rannsóknarlögreglum,
hafði einn rannsóknarlögreglu-
maðurinn orð á því við mig, að
gjarnan mætti skrifa um þá ný-
breytni, sem upp hefur verið tek-
in hér í Reykjavík að festa borða
yfir vegi með aðvörunum til öku-
manna um að aka varlega.
Þetta taldi lögreglumaðurinn
mjög vel farið og sagði, að það
væri sín skoðun að þetta hjálp-
aði til þess að draga úr slysun-
um. Og ég er alveg á sömu skoð-
un. Við höfum tekið eftir þessu
yfir Suðurlandsbraut og víðar,
en svipuð skilti hefur Slysavarna
félagið látið setja upp við hættu-
lega staði í nágrenni bæjarins og
öll eru - þessi skilti og borðar
þannig, að þau lýsa í myrkri.
Borðana hafa tryggingafélögin
látið setja upp og er það góð
þjónusta við almenning.
Það er oft svo, að þegar maður
les aðvörunarorð, er maður ekur
á góðum vegum, dregur maður
oft úr hraðanum og beitir meiri
varkárni en ella. Þannig munu
flestir vera gerðir. — Erlendis
tíðkast þetta mjög og hér á landi
verður að telja þetta mjög gleði-
lega framtaksemi og góða ný-
breytni. Það er einmitt svona
ókeypis þjónusta við fólkið, sem
þarf að koma fram á fleiri svið-
um í þjóðfélagi okkar, þar sem
unnið er af viti, forsjálni og góðri
og réttri hugsun að afstýra því
sem illa g»ti farið og bæta hag
manna.
Lemstraðir bílar
til aðvörunar
EN þegar ég er farinn að skrifa
um bifreiðaslys og varúðar-
reglur þá dettur mér í hug á-
hrifaríkt ráð til þess að benda
mönnum á það hve mikilvægt er
að sýna gætni í akstri.
Erlendis, einkum í Bandaríkj-
unum, eru þeir bílar sem illa
fara í árekstrum og þar sem
menn láta lífið, teknir jafnilla
útlítandi og þeir eru, og settur
upp á lágan pall fast við veginn,
þar sem slysið skeði.
Þar standa þeir síðan limlest-
ir, beyglaðir og brotnir; ferlíki
dauðans, sem ævarandi vottur ó-
aðgætninnar, sem olli dauða-
slysi, drykkju við stýrið eða ann-
ars þess sem slysinu olli. Þetta
hefur reynzt mjög áhrifarlkt ar-
lendis.
Hví ekki hafa þennan háttinn
á hér heima?
Doktorinn!
STUNDUM eru blöðin skömm-
uð fyrir að fara vitlaust með
nöfn og staðreyndir, og engum
er það betur kunnugt en blaða-
mönnunum sjálfum. En þetta
getur fleiri hent, jafnvel Ríkis-
útvarpið okkar, því hér nýlega
ræddi einn þulanna um hið
gamla og góða skip Dr. Alex
andrine og skýrði frá því að
„Doktor Alexandrine" væri
væntanleg til Reykjavíkur btáð-
lega!