Morgunblaðið - 03.09.1957, Síða 6
6
MORGVNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 3. september 1957
MINNISLAUSI VERKALYÐSLEIÐ■
TOGINN JAMES R. HOFFA
JAMES Riddle Hoffa heitir mað- f
ur einn í Bandaríkjunum. Um
langt skeið hefur hann verið
valdamikill í hinu volduga verka-
lýðssambandi flutningaverka-
manna í Bandarikjunum.
Snemma á þessu ári varð upp-
James R. Hoffa
víst um stórfellda fjárglæfra
Dave Beeks, form. sambandsins
og misnotkun hans á valdi verka-
lýðsfélaganna. Varð Dave Beck
eftir þessar uppljóstranir að
hrökklast úr fomennskusæti og
skulu kosningar til þess fara
fram í haust eftir mánaðartíma.
Þegar Beck hrökklaðist í bui tu
var það álit flestra að aðems
einn maður væri sjálfkjörinn í
hans sæti og það var fyrrnefnd-
ur James R. Hoffa.
Fyrir nokkru hélt rannsóknar-
nefnd Bandaríkjaþings áfram at-
hugunum sínum á fjárreiðum og
stjórn sambands flutningaverka-
manna og kallaði m. a. á sinn
fund James Hoffa og bað hann
að svara ýmsum spurningum í
sambandi við félagsmál. Vitna-
leiðslum Hoffas er nýlega lokið
og hafa þær vakið fádæma eftir-
tekt um öll Bandaríkin. Heita má
að ölj bandaríska þjóðin hafi
fyigzt í sjónvarpstækjum með
því sem fram fór.
Fyrstu dagana kom Hoffa fram,
sem hinn trúverðugi umboðsmað
ur verkalýðsfélaganna, fullur af
sjálfstrausti og sjálfsánægju.
Hann var svo lítillátur að hann
kvaðst fús að gefa allar upplýs-
. ingar sem verða mættu til að efla
drengskap 1 stéttabaráttunni og
sagði m.a.: — Ég veit það að heið
arleiki og drengskapur hefur
ekki alltaf verið hið ríkjandi
sjónarmið hjá leiðtogum verka-
lýðsfélaganna. En nauðsynlegt er |
einmitt, að það sé ríkjandi því að ,
forystumönnum verkalýðsfélag- j
anna er falið mjög ábyrgðármik- '
ið starf. Svo bætti hann við: — |
Ég hef í starfi mínu ætíð leitazt
við að sýna algeran heiðarleika.
Yfirheyrslurnar yfir Jimmy
Hoffa héldu áfram nokkra daga, 1
en þegar fór að líða á þær varð ,
það mjög áberandi, hve minni j
vitnisins fór að verða ábótavant.
Þetta byrjaði svona á þriðja degi
með því að hann fór að taka fram
varðandi svör þau er hann gaf,
að hann væri ekki alveg viss um
þetta, hann minnti að eitthvað
væri svona, máske væri þetta
öðru visi o.s.frv. Og þar kom,
að Hoffa fór að svara næstum
hverri einustu spurningu svo: —
Mig rámar ekkert í þetta. — Það
þýðir ekki að spyrja mig um
þetta, því að ég man það ekki,
o.s.frv.
Það sem hér var að gerast var
ekkert annað, en að formaður
nefndarinnar, McClellan öldunga
deildarþingmaður, hafði í poka-
horninu nokkrar persónulegar
spurningar til Hoffas. Spurningu
eins og t.d. þessa: — Er það rétt
að þér hafið persónulega fengið
lánaða 20 þús. dollara (320 þús.
kr.) hjá flutningafélagi einu, sem
þuríti að komast að hagkvæmum
samningum við yður um launa-
kjör vörubílstjóra?
Og svar Hoffa var:
— Ég man það ekki.
— Munið þér ekki heldur eftir
því, að þér gáfuð aldrei út neitt
skuldabréf eða skuldakvittun?
— Nei, ég man það ekki.
— Þér munið þá náttúrulega
heldur ekki, að þér hafið enga
vexti þurft að greiða og aldrei
hefur verið talað við yður um
endurgreiðslu lánsins?
Nei, því var líka alveg stolið
úr minni Hoffas.
Það kom æ betur í ljós, eftir
því sem leið á vitnaleiðsluna, að
þingnefndin bar ekki fullkomið
trúnaðartraust til Jimmy Hoffa.
Svo kom að lokum, að McClellan
formaður nefndarinnar stpð upp
og sagði, að nú þýddi ekki að
halda þessum vitnaleiðslum leng
ur áfram, því að það undarlega
fyrirbæri hefði gerzt, að
öllu minni væri gersamlega stol-
ið úr vitninu.
En um leið og hann lauk vitna
leiðslunum flutti hann þá
skýrslu nefndarinnar, að James
Hoffa væri grunaður um eftir-
farandi brot:
1) að hafa tekið að láni, og að
líkindum þvingað út persónuleg
lán frá ýmsum atvinnurekend-
um, sem þurftu að gera hag-
kvæma kjarasamninga. Upplýs-
ingar liggja fyrir um „lán“ sam-
tals að upphæð 90 þús. dollara
(1,4 millj. kr.). Líkur til að hér
sé um miklu stórfellaari fjár-
þvingun að ræða.
2) að hann hafi skráð eigin-
konu sína, undir skírnarnafni
hennar sem meðeiganda í stóru
flutningafyrirtæki. Hún keypti
4 þús. dollara hlutabréf. En arð-
ur hennar af þessum 4 þús. doll-
urum nam á átta árum 125 þús.
dollurum (nærri 2 millj. kr.).
3) eiginkona Hoffas var skráð
starfsstúlka í skrifstofu vörubíl-
stjórafélags, sem kunningi Hoffa
stjórnaði. Hún fékk 6000 dollara
(100 þús. kr.) í laun, en vann
aldrei handtak.
4) Hoffa hafði í sinni þjónustu
fjölda hreinna glæpamanna, sem
komu af stað sundrungu og ó-
kyrrð í verkalýðsfélögum innan
flutningasambandsins. Þessa ó-
kyrrð kunni Hoffa að færa sér
persönulega í nyt fjárhagslega.
Vitnaleiðslurnar fyrir rann-
sóknarnefnd Bandaríkjaþings
hafa lyft hulunni, af verulegri ó-
reiðu og misbeitingu valds í
verkalýðsfélögum Bandaríkj-
anna. Upplýsingarnar virðast
benda til þess að spillingin sé
mjög djúptæk í sambaridi flutn-
ingaverkamanna, fyrst þegar for
maður sambandsins Dave Beck
varð uppvís að stórfelldum fjár-
drætti og nú þegar næst-valda-
mesti maður þess sambands verð
ur uppvís að allskyns glæpsam-
legri starfsemi.
Eftir þetta er það orðin mjög
víðtæk krafa í Bandaríkjunum
að löggj afarvaldið taki málefni
verkalýðsfélaganna upp til ýtar-
iegrar endurskoðunar. Það hefur
sem sé komið greinilega í Ijós, að
í verkalýðsfélögunum skortir
mjög á allt öryggi um réttláta
meðferð verkalýðsvaldsins.
Verkalýðsfélögin eru orðin eitt
voldugasta aflið í þjóðfélaginu.
Stundum lítur jafnvel út fyrir
að þau séu voldugri en sjálft rík-
isvaldið. En meðan strangar regl
ur eru um val þeirra fulltrúa sem
eiga að beita rikisvaldinu, kosn-
ngar fara þar fram, þar sem
tryggt er að rétt álit kjósend-
anna birtist og nákvæmt eítirlit
er með öllum fjárreiðum, þá er
ástandið slíkt í hinum vo'dugu
verkalýðsfélögum, að hreinrækt-
aðir glæpamenn geta rekið þau
eins og einkafyrirtæki sín, sjálf-
um sér og glæpaklíku sinni til
persónulegs ávinnings. Þannig
má það ekki lengur til ganga.
Sigtryggur Jónsson
Hrappsstöðum sjötugur
I DAG er Sigtryggur Jónsson
hreppstjóri á Hrappsstöðum í
Laxárdal, Dalasýslu, sjötugur.
Foreldrar hans voru Jón Jónsson
hreppstjóri og bóndi að Hömrum
og Hrappsstöðum og Ástríður
Jónsdóttir bónda að Másstöðum í
Vatnsdal, Þorsteinssonar. Kona
Sigtryggs er Guðrún Sigurbjörns-
dóttir f.b. á Svarfhóli, og eiga
þau þrjú uppkomin, og mjög vel
gefin börn öll búsett í Reykjavík.
Tvo syni Jón og Sigurbjörn, báð-
ir bankastarfsmenn, og eina dótt
ur Margréti, starfar á sauma-
stofu.
Sigtryggur hefir um áratugi
búið á Hrappsstöðum. Byggt þar
upp öll hús og fært út ræktun,
en er nú að mestu hættur bú-
skapnum, enda svo upptekinn af
öðrum störfum að ókleift er öldr-
uðum manni með búskap. Hann
hefir nú um skeið verið gjald-
keri Sparisjóðs Dalasýslu með
daglegri afgreiðslu, verið settur
fulltrúi fyrrv. og núverandi sýslu
manna um áraraðir á meðan þeir
hafa setið Alþingi, haft að miklu
leyti afgreiðslu Almannatrygg-
inga á hendi, auk þess að vera
falin nálega öll félagsmálastörf
er fyrir koma í einu sveitarfélagi
og í flestum verið forystumaður
þeirra.
Sigtryggur stundaði barna-
kennslu um 20 ára skeið og kom
þá í hlut hans dugmiklu og góðu
konu að vera forsjá heimilisins
auk þess að sinna ljósmóðurstarfi.
Sýnir það dug og starfsvilja hús
freyjunnar.
Til undirbúnings barnakennslu
og annarri starfsemi í lífinu naut
Sigtryggur á unglingsárum
tveggja vetra náms í hinum góð-
kunna lýðskóla merkismannsins
Ólafs prófasts Ólafssonar í Hjarð
arholti og hefir sá lærdómur orð-
ið honum drjúgt vegnesti á lífs-
leiðinni.
Sigtryggur er greindur vel, skýr
í hugsun og skoðanafastur, at-
hugull og orðsnjall í rökræðum
án persónulegra ádeilna. Það er
því réttmætt að hreppsbúar hans,
sem fleiri, hafa falið honum hin
fjölmörgu trúnaðarstörf er hann
hefur innt af hendi með trú-
mennsku og reglusemi, og sérlega
prýðilegum frágangi á öllu því er
til bókar þarf að færa. Hann
er ófeiminn og ákveðinn í stjórn-
málaskoðunum hefir fylgt Sjálf-
stæðisflokknum að málum síðan
hann var stofnaður, hefir ekki
stundað að vera viðhlæjandi allra
pólitískra fræðara er héraðið
hafa heimsótt. Er einhuga sam-
vinnufélagsmaður og hefir starf-
að að ýmsu við sitt kaupfélag,
m.a. verið fulltrúi á fundum þess
og endurskoðandi aðalreikninga
um árabil og vill heill þess og
hag í hvívetna.
Kynni mín við Sigtrygg á
Hrappsstöðum hófust fyrir nær
30 árum og hafa æ síðan verið
með ágætum, þótt fyrir kæmi
ágreiningur í málefnum, stóð
hann ekki nema þá stund er deilt
var og vinskapur samur og jafn
eftir.
Ég vil með þessum fáu línum
færa Sigtryggi beztu þakkir fyr-
ir ágæt kynni og samstarf á liðn
um árum, og þeim hjónum báð-
um fyrir rausnarlegar móttökur
og glaðar stundir á hinu prýði-
lega heimili þeirra. Óska honum
þess að hann fái sem lengst að
njóta starfsorku sinnar, sér til
ánægju og öðrum til hags og
heilla.
Sigtryggur Jónsson
Sigtryggur og kona hans munu
í dag vera stödd á heimili son-
ar síns að Tómasarhaga 20 í
Reykjavík.
Jón Sumarliðason.
Slættí nær því loieið
Valdastöðum, 31. ágúst.
SLÆTTI er nú um það bil lokið,
og eru þeir fyrstu hættir, en aðr-
ir langt komnir. í ágústmánuði
hefur verið heldur lítið um
þurrk. Þó hafa komið góðir
þurrkdagar, svo að ekki hafa hey
hrakizt til neinna muna. Hey-
skapur mun nú orðinn mikill og
góður, og sums staðar með bezta
móti. Víða má sjá hey úti við
hlöður, sem ekki hafa sézt áður.
Þeir fyrstu byrjuðu að slá um
20. júní, og upp úr því. Var þá
grasspretta orðin allgóð víða, og
tíðarfar mjög hagstætt til hey-
skapar. Frá því að sláttur hófst,
þar til seinast í júlí, var óslitinn
þurrkur, og einstakt blíðviðri,
svo ekki varð á betra kosið til
heyöflunar.
En ekki voru allir bændur þá
tilbúnir að hefja sláttinn sökum
ýmissa anna, og þó sérstaklega
vegna þess að smalanir voru eft-
ir og rúningi sauðfjár ólokið, og
misstu þeir því nokkuð af hinum
hagstæða góðviðriskafla frá hey-
skapnum.
Uppskeruhorfur
Ekki er annað að heyra, en að
mjög gott útlit sé með góða
kartöfluuppskeru 'í þetta sinn.
Var þó víða sett niður í seinna
lagi í vor, vegna óhagstæðs
veðurs.
Fé kemur af fjalli
Nú er fé sem óðast að koma af
fjalli í heimahaga. Má sjá
margt fallegt lambið í þeim hóp-
um. Leiðinlegast er, hvað þau
fá að vera stutt í heimahögum,
flest af þeim, þar sem líður að
því að þau verði send í burtu
til förgunar. Sauðkindin þráir
frelsið og sækir því til fjallanna
ó vorin, en heldur svo á heima-
slóð, þegar haustar að, líkt og
farfuglarnir. Er ekki þetta líkt
með manninn? Hann þráir að
skoða sig um og gista ókunn
lönd, en vill svo gjarnan koma
heim aftur. Og reyndin mun oft-
ast verða sú, „að heima er alltaf
bezt“, þrátt fyrir allt.
Frekar lítið um ber
Ber munu heldur með minna
móti í þetta sinn. Þó mun vera
nokkur bláberjaspretta, en minna
um krækjuber. St. G.
sbrif*ar ur
dagBega lifinu
Illt framferði —
Á SUNNUDAGINN, 25. ágúst,
Fx var 10 ára drengur niður við
tjörn kl. um þrjú. Hann sat þar
og horfði á fuglana, en fámennt
var þá þar um slóðir. Allt í einu
viku sér að honum þrír piltar
líkl. 15—17 ára, stórir og miklir
menn. Tóku tveir þeirra dreuginn
og héldu honum en einn kveikti
á eldspýtum og hélt loganum að
andliti litla drengsins, svo nærri,
að sviðnuðu af honum augna-
hárin. Eftir þetta þrekvirki hlupu
þessir -óþokkar burtu og skildu
litla drenginn eftir. Svo var dreng
urinn hræddur, eðlilega, að hann
þorði ekki að æpa á hjálp. Ég hef
séð brunamerkin á andliti drengs-
ins enda hefur móðir hans kært
þetta athæfi fyrir rannsóknar-
lögreglunni. Mér finnst rétt að
birta þetta í blaði öðrum til við-
vörunnar. — Hvernig fer þegar
dimma tekur, þegar piltar leika
slíka leiki í glaða sólskini úm
miðjan dag á einni af aðalgötum
bæjarins? Mann hryllir við að
slíkur óaldalýður skuli leika hér
lausum hala.
Þorsteinn Jónsson.
Illa merkt hús
LÆKNIR kom að máli við Vel-
vakanda í gær og ræddi við
hann mikið nauðsynjamál, og
kvaðst hann mæla fyrir munn
fjölda stéttarbræðra sinna. Hann
sagði: ,
Við læknar skiptum með okk-
ur næturvöktum hér í bænum og
eigum þá erindi víða um bæinn.
Á ferðum mínum að næturþeli
í sjúkravitjanir hér í Reykjavík,
hefi ég rekið mig á það að víða
skortir númer á hús.
Getur því svo farið að all-
langan tíma taki að komast á
áfangastað þar sem sjúklingurinn
bíður.
Man ég eftir því að nýlega tók
það mig nær hálftíma að komast
leiðar minnar og varð ég að fara
inn í allmörg nálæg hús og spyrja
til vegar. Þetta er slæmt eins og
gefur að skilja.
Bæði er oft svo málum háttað að
afdrifaríkt getur verið fyrir sjúkl
ing ef mjög lengi dregst að lækn-
ir komi á vettvang og eins
er það mikill erill fyrir lækna
að ganga hús úr húsi að nætur-
þeli og leita uppi sjúklinga sök-
um ónógrar merkingar á húsun-
um. Nokkrir húseigendur sem ég
hefi rætt þetta við hafa tekið
máli mínu mjög vel og sagt að
þetta væri aðeins trassaskapur
sem sjálfsagt væri að bæta úr,
Og vildi ég hvetja alla húseig-
endur til þess að merkja hús sin
sem greinilegast, því fylgir sára-
lítill kostnaður en mikið hagræði
fyrir okkur læknana, og stunduin
ekki síður fyrir sjúklinginn. Og
víst eru það fleiri sem þurfa að
komast leiðar sinnar en læknar
um bæinn, og myndu ekki
síður fagna því ef hér yrði góð
breyting á, Ég vil líka beina peim
tilmælum til þeirra sem eldri
hús eiga, að mörg þeirra eru inni
í görðum og hefir trjágróður vax-
ið fyrir húsin svo götunúmerið
sést ekki. Þau númer ætti að f æra
af húshliðinni á hliðastólpana.