Morgunblaðið - 13.09.1957, Side 12

12
MORCVNBl AÐIÐ
Föstudagur 13. sept. 1957
' Austan
•_______
Edens
eftir
John
Steinbeck
á morgun. Bíddu bara þangað til
saltið fer að. verka“.
Aftur fékk viljakraftur hennar
yfirhöndina og liún lá kyrr og
nokkurn veginn róleg, meðan
Tom las fyrir hana stuttan kafia
úr World Almanac. Hann hætti
lestrinum, þegar honum sýndist
hún vera sofnuð og dottaði sjálf-
ur í stólnum, við hliðina á lamp-
anum.
\eikt hljóð vakti hann af
svefni. Dessie lá og engdist sund-
ur og saman af kvölum, þegar
hann kom að rúminu hennar. Aug
un í henni ranghvolfdust með æð-
islegum glampa, eins og augu í
fælnum hesti. Froða vall út úr
munnvikunum og andlitið var eld-
rautt af sótthitanum. Tom stakk
hendinni inn undir sængina og
fann að hver vöðvi í líkama henn
ar var harðstrengdur eins og úr
járni. Svo leið kastið hjá og höf-
U'' hennar féll máttvana niður á
koddann og meðvitundin kom aft-
ur fram í hálfluktum augunum.
Tom lagði beizli við hestinn og
stökk á bak honum, án hnakks eða
annara reiðfæra. Hann leysti af
sér beltið og barði reiðskjótann
án afláts með því, svo að hann
á stökk og hentist með ofsahraða
eftir grýttum og niðurgröfnum ak-
veginum.
Duncan-fjölskyldan lá og svaf
svefni hinna réttlátu á annarri
hæð í húsi sínu, niðr: við þjóð-
veginn. Fólkið heyrði ekki, þegar
barið var á dyrnar, m það heyrði
brakið og brestin, þegar forstofu
hr.rðin var brotin, svo að lás og
lamir hrukku í sundur. Þegar Red
Duncan kom niður stiganft með
spennta haglaby su í höndum,
stóð Tom við símann og hrópaði
einhverja setningu til miðstöðvar
innar í King City: — „Dr. Tilson.
Náið í hann. Það ski; tir mig engu
máli. .. Náið í hann. Ég verð að
tala við hann, hvað sem það kost-
ar“. Red Duncan stóð með stýr-
□ ------------------q
Þýðing
Sverrn Haraldsson
□ ------------------D
urnar í augunum og miðaði hagla-
byssunni á hann.
Dr. Tilson sagði: —■ „Já-já, ég
heyri. Þér eruð Tom Hamilton.
Hvað gengur að henni? Hefur hún
krampa í maganum? Hvað hef-
urðu gefið henni inn? Karlsbader?
Bölvað fífl geturðu verio, mað-
ur“. —
Svo stillti læknirinn skap sitt.
— „Tom“, sagði hann. — „Tom,
drengur minn. Reyndu nú að taka
þessu með skynsamlegri stillingu.
Farðu aftur heim og legðu kald-
a bakstur við magaholið — eins
kaldan og mnt er. Þú áti líklega
ekki til ís í húsinu? Og skiptu um
bakstra mjög oft. Ég skal svo
koma eins fljótt og ég get. Heyr-
Irðu til mín? Tom, heyrirðu hvað
ég segi?“
Hann lagði simtólið niður og fór
að klæða sig. Þreyttur og úrillur
opnaði hann veggskápinn og tók
fram skurðarhnífinn og sinkil,
svampa og sótthreinsandi efni,
auk margs annars, sem hann tróð
niður í tösku sína. Hann hristi
sprittlampann til þess ..ð fullvissa
sig um það, að hann væri fullur
og lét eterflösku og grímu við hlið
hans, á skrifborðinu sínu. Kona
hans gægðist inn um dyrnar, í
náttkjól, með nátthúfu á höfði. —
„Ég fer út i bifreiðarskýlið“, sagði
dr. Tilson. — „Hringdu til Ham-
ilton og segðu honum að ég þurfi
að láta aka mér heim til Toms,
bróður hans. Ef hann færist eitt-
hvað undan því, þá skaltu segja
honum, að systir hans liggi — fyr
ir dauðanum“.
3.
Tom kom ríðandi aftur heim,
viku eftir útför Dessie. Hann sat
NSatráHskona
vantar í vetur að heimavistarbarnaskólanum að
Strönd á Rangárvöllum.
Upplýsingar hjá oddvita Rangárvallahrepps að
Hellu eða í síma 18191, Reykjavík.
Aðsto&arstúlka
hár og alvarlegur í hnakknum,
beinn í baki og með samanbitinn
munn, eins og hermaður við liðs-
könnun. Tom hafði gert allt, sem
gera þurfti, hægt og fullkomlega.
Hesturinn var kembdur og burst-
aður. Og Stetson-h tturinn var
hornréttur á höfði hans. Jafnvel
Samúel hefði ekki getað borið sig
verðulegar, en Tom gerði, þegan
hann reið aftur heim til gamla
hússins. Haukur, sem kom fljúg-
andi og hjó klónum í hænu, gat
ekki einu sinni komið honum til
að líta við, hvað þá meira.
Við hlöðuna steig hann af baki,
brynnti hestinum, mýldi hann og
setti hafra í kassann við hliðina
á jötunni. Hann tók hnakkinn af
honum og hengdi ullarábreiðuna
upp til þerris. Þegar hesturinn
hafði lokið við hafrana, teymdi
Tom hann út og sleppti honum
lausum, svo að hann gæti kroppað
í sig grasið, hvar svo á landareign
inni sem hann helzt vildi.
Inni í húsinu var því líkast sem
húsgögnin, stólarnir og ofninn
hörfuðu undan honum með við-
bjóði. Eldspýturnar hans voru rak
ar og það var eins og hann afsak
aði sig, þegar hann fór fram í
eldhúsið, til að sækja nðrar. —
Lampinn í stofunni stóð þar svo
einmana og yfirgefinn. Loginn á
fyrstu eldspýtunni læsti sig eftir
hringmynduðum kveiknum og
teygði sig svo fullan þumlung
upp í loftið, með gullleitum, flökt-
andi bjarma.
Tom settist í einn stólinn og lit-
aðist um í herberginu. Augu hans
forðuðust að líta á hrosshársbekk-
inn. Hann sneri sér við, þegar mús
byrjaði allt í einu að naga milli
þils og veggjar í eldhúsinu og kom
þá auga á skuggann sinn á veggn-
um. Hann sat með hattinn á höfð-
inu. Hann tók hann af sér og lét
hann á borðið við hlið sér.
Hugsanir hans voru hvarflandi
og ópersónulegar, þar sem hann
sat þarna í fölum bjarma lamp-
ans, en hann vissi, að brátt
myndi nafn hans verða kallað
upp og þá yrði hann að ganga
fram fyrir dómsgrindurnar með
sjálfan sig sem dómara og eigin
afbrot sem kviðdómendur.
Og nafn hans var kallað upp,
svo að það bergmálaði í eyrum
hans. Og sál hans stóð augliti til
auglitis við ákærendurna: Hé-
gómagirndin sem ásakaði hann
fyrir að vera hirðulaus í klæða-
burði, óhreinn og illa siðaður. —
Líkamleg fýsn sem kom honum til
að eyða peningum í vændiskonur.
Óráðvendnin sem lét hann gera
sér upp hæfileika og hugsun sem
hann hafði alls ekki til brunns að
bera. Leti og ofát. Tom sótti hugg
un og traust til alls þess, vegna
þess að það skyggði á stærsta af-
brotið, sem beið að baki hinna
allra — hinn svarta og hræðilega
glæp. Hann lét hugann dvelja við
hinar smávægilegri ásakanir, bar
jafnvel fyrir sig smærri syndir,
eins og þær væru eins konar
dygðir, til þess að verja sig með.
En framhjá hinu hræðilegasta
fékk hann samt ekki gengið, án
þess að viðurkenna sekt sína:
Hann hafði öfundað Will bróður
sinn að peningum hans. Hann
hafði svikið guð móður sinnar.
Hann hafði stolið tíma og von.
Hann hafði hafnað og brugðizt
sönnum kærleika.
Samúel talaði lágt og hljóðlega,
en þó fyllti rödd hans allt her-
bergið: — „Vertu góður, vertu
hreinn, vertu mikill, Tom Hamil-
ton“. —
Tom hlustaði ekki á föður sinn.
Hann sagði: — „Ég er önnum
kafinn við að heilsa upp á kunn-
ingjana. Og hann kinkaði kolli
til Ókurteisi Ljótleika, Ræktar-
leysis og Vanhirðu. Svo sneri
hann sér aftur að Hégómagirnd-
inni. Hinn svarti, hræðilegi glæp-
ur birtist á sjónarsviðinu, ógn-
andi og ægilegur. Nú var of seint
að verja sig með smásyndum. —
Þessi hræðilegi glæpur, þetta voða
lega afbrot var mannsmorð.
Tom fann glasið á milli fingra
sér, sá hvernig saltið leystist upp j
og loftbólur stigu upp á yfirborð I
hins tæra vökva. Dg hann endur- j
tók með hárri röddu, sem berg-
málaði í hinni r.uðu, auðu stofu: I
„Þetta hrífur. Bíddu bara til
morguns. Þá verður þér alveg |
batnað“. Þannig hafði það hljóm-
að, nákvæmlega svona. Og vegg-
irnir, stigarnir og lampinn höfðu
heyrt það og gátu sannað það. —
Hvergi í heiminum fannst dvalar-
staður fyrir Tom Hamilton. Hann
sem hafði fleygt frá sér alls kon-
ar tækifærum og möguleikum, eins
og spilum á borðið. London? Nei.
Egyptaland — með pyramidun-
um og Sfinxinum? Nei. París?
Nei. Ja, bíddu nú hægur — þar
fremja þeir þínar syndir stórum
betur. Nei. Betlehem? Herra minn
trúr, nei. Þar myndi verða ein-
manalegt, framandi manni, langt
að komnum.
Það brakaði ásakandi í bekkn-
um, og Tom leit til hans og svo
á óasndi lampann, sem bekkurinn
beindi athygli hans að. — „Þakka
þér fyrir“, sagði Tom við legu-
bekkinn. — „Ég hafði ekki tekið
eftir því“. Og svo skrúfaði hann
kveikinn niður í lampanum, þang-
að til hann hætti að reykja.
Hugur hans féll í einhvers kon-
ar mók. Hugsunin um mannsmorð
vakti hann aftur til meðvitundar.
Rauði Tom var nú of þreyttur til
að vinna á sjálfum sér. Það kost-
ar talsvert verk, kannske kvalir,
kannske helvíti.
óskast til starfa við sýklarannsóknir frá 1. okt. n.
k. — Stúdentsmenntun æskileg, en ekki skilyrði.
Laun skv. 13. fl. launalaga.
Umsóknir með upplýsingum um menntun og fyrri
störf, ásamt ljósmynd, sendist Rannsóknarstofu
Háskólans, Barónsstíg.
Stúlka óskast
í sérverzlun.
Umsóknir ásamt mynd og upplýsingum um mennt-
un og fyrri störf, sendist afgr. blaðsins
merkt: „999 —6516“.
Hann mundi, að móðir hans
hafði fordæmt sjálfsmorð meira
en nokkuð annað, því að það sam-
einaði þrennt, sem hún forðaðist
eins og pestina — vansæmd, kjark
leysi og synt’. Það var næstum
eins illt og saurlífi eða þjófnaður
— kannske líka enn verra. Það
hlaut að finnast ráð til þess að
komast hjá misþóknuri Lizu. Það
var með öllu óbærilegt að bregðast
þannig vonum hennar.
Samúel myndi ekki veitast erf-
iður, eða þyngja byrðina fyrir
honum, en hins vegar var ekki
hægt að sneiða hjá honum, því að
hann var alls staðar nálægur í
húsinu. Tom varð að segja Samú-
el það. Hann sagði: — „Faðir
minn, mér þykir það leitt. Ég get
ekki að þessu gert. Þú matst mig
of mikils. Þú hafðir rangt fyrir
þér. Ég vildi að ég gæti réttlætt
þá ást og þá umhyggju og það
traust sem þú barst til mín. Þú
gætir kannske fundið einhverja
undankomuleið, en ég get það ekki.
Ég get ekki ’ifað. Ég hef drepið
Dessie og mig langar til að
sofna".
Og í huganum talaði hann fyr-
ir mun föðurins og sagði: „Ég
skil þig. En við skulum hugsa um
það, hvernig þetta verður gert,
svo að það verði mömmu til sem
minnstrar hryggðar. Sonur minn,
hví ert þú svo óþolinmóður?"
„Ég get ekki beðið lengur".
„O, jú, sonur minn. Víst get-
uvðu beðið. Þú ert orðinn stór og
mikill maður, eins og ég vissi að
þú myndir verða. Dragðu út borð-
skúffuna og notaðu svo þennan
hnúð, sem þú kallar höfuð“.
Tom dró út skúffuna og kom
auga á skrifblokk og búnka af
umslögum og tvo nagaða blýants-
búta og lengst inni í rykugu
skúffuhorninu nokkur frímerki.
Hann lagð’ blokkina fyrir fram-
an sig á borðið og yddaði blýant-
ana með vasahnífnum sínum. Að
þv’’ loknu hóf hanr skriftirnar:
„Kæra móðir“. ■— Þannig byrj-
aði bréfið. — „Ég vona að þér
líði sem bezt. Ég he. hugsað mér
að koma til ykkar í heimsókn bráð
lega. Olive hefur boðið mér að
koma á næsta Thanksgiving Day
og þú mátt alveg reiða þig á að
ég kem þá. Olive litla kann að
steikja kalkúna æstum eins vel
og þú, þó að ég viti að þú munir
verða síðasta manneskjan til að
viðurkenna það. Eiginlega get ég
sagt að ég hafi verið heppinn í
seinni tíð. Ég keypti hest á fimmt-
án dollara — hann er vanaður og
ég held að hann sé hreinasti
kostagripur. Ég fékk hann svona
ódýran vegna þess að hann ber
ekki tilhlýðilega virðingu fyrir
mannskepnunni.
ajlltvarpiö
Föstudagur 13. sepleniber:
Fastir liðir eins og venjulega.
13,15 Lesin dagskrá næstu viku.
19,30 Létt lög (plötur). 20,30 „Um
víða veröld“. — Ævar Kvaran leik
ari flytur þáttinn. 20,50 Islenzk
tónlist: Lög eftir Áma Thorsteins
son (plötur). 21,20 Upplestur:
Tvö kvæði eftir Stephan G. Step-
hansson (Jón Bjarnason). — 21,35
Tónleikar (plötur). 22,10 Kvöld-
sagan: „Græska og getsakir" eft-
ir Agöthu Christie; VI. (Elias
Mar les). 22,30 Harmonikulög:
Kramer og hljómsveit hans leika
(plötur). 23,00 Dagskrárlok.
Laugardagur 14. septeínber:
Fastir liðir eins og venjulega.
12.50 Óskalög sjúklinga (Bryndís
Sigurjónsdóttir). 14,00 „Laugar-
dagslögin". 19,00 Tómstundaþátt
ur barna og unglinga (Jón Páls-
son). 19,30 Einsöngur: Giuseppe
di Stefano syngur ítölsk þjóðlög
(plötur). 20,30 Upplestur: „Mús*
in“, smásaga eftir Charlotte Bloch
Zawrel, I þýðingu Málfríðar Ein-
arsdóttur (Margrét Jónsdóttir).
20.50 Kórsöngur: Kór Rauða her*
ins syngur, Boris Alexandroy
stjórnar (plötur). 21,15 Leikrit:
„Gleðidagur Bartholins" eftir
Helge Rode, í þýðingu Jóns Magn
ússonar. — Leikstjðri: Baldvin
Halldórsson. 22,10 Danslög (pl.).
24,00 Dagskrárlok.