Morgunblaðið - 24.10.1957, Blaðsíða 3
Fimmtudagur 24 okt. 1952
MORCVISBI AÐIÐ
3
Á Alþingi i gær:
Húsnœðismálastjórn
fœr ekki eyri af skyldu-
sparnaðarfé á þessu ári
Einar Olgeirsson formaður kommúnistaflokksins smokrar sér
inn í þingsalinn eftir að þingheimur hefur vottað ungversku
þjóðinni samúð sína.
Á FUNDI sameinaðs Alþingis í
gær var rædd fyrirspurn Sigurð-
ar Bjarnasonar til Hannibals
Valdimarssonar varðandi skyldu-
sparnað.
Sigurður tók fyrstur til máls
og sagði m.a.:
Þegar tillögur ríkisstjórnarinn-
ar um breytingar á húsnæðismála
löggjöfinni voru til umræðu á
Alþingi sl. vor, lýsti félagsmála-
ráðherra því yfir við fyrstu um-
ræðu þeirra í efri deild, að gert
væri ráð fyrir 15—16 millj. kr.
tekjum á ári af hinum svokallaða
skyldusparnaði. Skyldi það fé
renna til byggingarsjóðs.
Af hálfu bkkar Sjálfstæðis-
manna var þá á það bent, að
fullkomin óvissa ríkti um það,
hve miklar tekjur hinn ráðgerði
skyldusparnaður myndi gefa.
Engin reynsla væri fyrir hendi
af framkvæmd hans og, því ó-
mögulegt að fullyrða neitt um
tekjur byggingasjóðs af þessari
nýjung.
Við Sjálfstæðismenn bentum
þesS vegna á aðra le.ið, sem lík-
legri væri til þess að bera nokk-
urn árangur.
Hæstvirtur félagsmálaráðherra
tók allri gagnrýni á tillögur hans
um skyldusparnaðinn mjög illa.
Hann hélt sér fast við það, að
menn teldu, að tekjur af skyldu-
sparnaðinum gætu orðið „15—16
millj. kr. á ári“.
Þessi mynd af menntamálaráðherranum og fjármálaráðherran-
um var tekin meðan formaður Sjálfstæðisflokksins vottaði Ung-
verjum samúð fyrir hönd íslenzku þjóðarinnar, vegna ofheidis-
aðgerða kommúnista. Um hvað eru þessir tveir ráðherrar, sem
sitja í stjórn með kommúnistum að tala?
Hljómleikar Sinlóníu
hljómsveitar íslands
smsTnmii
SINFÓNÍUHLJ ÓMS VEIT ís-
lands hélt fyrstu tónleika sína á
þessum vetri í Þjóðleikhúsinu í
fyrrakvöld. Hljómsveitarstjóri
var Hermann Hildebrandt frá
Berlín. Hefur hann tvívegis verið
hér áður og stjórnað hljómsveit-
inni 1950 og 1953.
Á efnisskránni voru verk eftir
Mozart (Divertimento í D-dúr),
Boris Blacher („Concertante
Musik" op. 10) og Sinfónía nr.
2 í D-dúr eftir Sibelius.
Hinir unaðslegu tæru tónar
Mozarts nutu sín vel og verkuðu
þægilega á hlustendur, og var
verkið ágætlega flutt af hljóm-
sveitinni. „Concertante Musik“
eftir Blacher snart mig ekki,
enda æði yfirborðslegt verk og
er hér meira um að ræða hljóm-
sveitar-etydu og mætti verkið vel
bera það heiti og væri þá skilj-
anlegt í sínum „konstruktíva"
stíl.Er verkið vandflutt, en hljóm
sveitin leysti sitt hlutverk af
hendi með sóma.
Önnur sinfónía Sibelíusar er
einna þekktust og vinsælust allra
verka hans. Gefur þar að heyra
mjög fögur stef og heillandi lag-
línur. Stíll Sibelíusar er frum-
legur og minnir oft á „improv-
isation", og mörgum hefur því
fundizt sem verk Sibelíusar væru
' laus í böndunum og ekki nógu
samanþjöppuð í formi. En meist-
arinn hefur boðskap að flytja og
fer sínar eigin götur, en hann
víkur að sjálfsögðu í mörgu frá
hinum hefðbundna klassíska stíl
(sónötuforminu). Fyrsti þáttur-
inn fannst mér of hægur og varð
heildarsvipur hans því veikari en
skyldi. Annar þátturinn (Tempo
andante una rubato) naut sín ef
til vill bezt, enda mun hann
líka vera veigamestur allra þátt
anna. Hermann Hildebrandt hef-
ur áður sýnt yfirburði sína hér,
en hann er mjög snjall stjórnandi
með mikla reynslu að baki, og
hefur alla þræði örugglega í
hendi sér.
Hljómsveitin á enn eítí ð
„spila sig upp“ eftir suiii.n.ð,
og hlakka ég til að hlusta á hana
næst. Hún er fær í flestan sjó,
og sýndi það á þessum tón-
leikum. Var henni og stjórnanda
mjög fagnað að tónleikunum
loknum af hrifnum hlustendum,
sem nær fylltu salinn.
P. í.
Engar tekjúr, engin reglugerð
Nú er um það bil hálft ár lið-
ið síðan húsnæðismálatillögur
ríkisstjórnarinnar voru samþykkt
ar. En ennþá hefur skyldusparn-
aðurinn engkn eyri gefið í tekjur.
Félagsmálaráðherrann hefur ekki
einu sinni komið því í verk að
setja reglugerð um framkvæmd
ákvæðanna um þennan sparnað
og er þó gert ráð fyrir því í
þriðja kafla laganna. Orðrómur
hefur hins vegar heyrzt um það,
að loks nú, eftir að Alþingi er
komið saman, hafi félagsmála-
ráðherra tekið rögg á sig og sett
reglugerð um þetta efni í prent-
un. Opinberlega hefur hún ekki
verið birt ennþá, svo ég viti.
Það er mín skoðun að þing og
þjóð eigi fullan rétt á því, að
fá upplýsingar um það hvernig
standi á þeim langa drætti, sem
orðið hefur á því, að setja þessa
reglugerð um framkvæmd skyldu
sparnaðarins. Hefur ráðherrann
misst trúna á þetta nýmæli, sem
hann fullyrti á sl. vetri að gefa
myndi 15—16. millj. kr. tekjur
í byggingarsjóð, — eða er hér að-
eins um að ræða hirðuleysi um að
framkvæmd tekjuöflunarleiðar,
sem básúnuð hafði verið út sem \
mikið bjargræði og „nýtt úr-
ræði“ í byggingarmálum lands-
manna?
Tvaer leiðir hugsanlegar
skyldusparnaðarins. önnur væri
sú, að gefa út sparimerki, er
kaupgreiðendum væri gert skylt
að nota í sambandi við kaup
greiðslur til fólks á aldrinum 16
til 25 ára. Ókostir þessa fyrir-
komulags væru þeir, að það
kostaði mikla skriffinnsku og
yrði e. t. v. misnotað, þar sem
endurgreiða yrði því fólki and-
virði merkjanna, sem ekki er
skylt til sparnaðar vegna sér-
stakrar undanþágu í lögunum.
Þá væri hugsanlegt, að skatta-
nefndir gerðu skrá um þá, er
skyldir væru til sparnaðar. Inn-
heimtumenn ríkisins myndu síð-
an krefja þetta fólk um skyldu-
sparnaðarféð. Væri þetta þægileg
leið fyrir kaupgreiðendur, en
hætt væri hins vegar við, að inn-
heimta gengi seint og vanhöld
yrðu.
Hannibal kvaðst hafa ákveðið,
að skyldusparnaðarfé þessa árs
yrði innheimt með síðarnefndu
aðferðinni um leið og skattar
þessa árs, og hefði hann staðfest
reglugerð um það 1. október.
Síðan yrði merkjakerfið tekið
upp. Væri reglugerð um það þeg-
ar samin og myndu ákvæði' henn-
ar taka gildi um áramót.
Málið dregið á langinn
Sigurður Bjarnason benti á, að
félagsmálaráðherra hafði van-
rækt í marga mánuði að gefa út
reglugerð um skyldusparnaðinn.
Sýndi það, að hann hefði ekki
gert sér neina grein fyrir því,
hvernig sparnaðurinn skyldi
f framkvæmdur, er hann bar fram
frumv. um hann á þingi sl. vor.
í umræðunum um það hefði hann
einnig talið, að byggingarsjóður
myndi fá skyldusparnaðarfé á
þessu ári, en ljóst væri, að svo
yrði ekki.
Magnús Jónsson tók einnig til
máls, og benti m.a. á, að það væri
fátítt, að framkvæmd laga væri
slikum erfiðleikum bundin, að
setja þyrfti um hana tvær reglu-
gerðir, aðra til bráðabirgða en
hina um framtíðarskipulagið.
Einnig benti Magnús á, að skatt-
heimtuaðferðin, sem beitt verður
fyrst, væri ekki líkleg til að
brýna fyrir ungu fólki nauðsyn
sparnaðar.
Almenning vantar upplýsingar
Jóhann Hafstein sagði, að fé-
lagsmálaráðherra hefði borið
skylda til að kynna almenningi
þær reglur, .sem hann segðist
hafa sett um framkvæmd skyldu
sparnaðarins hinn 1. okt. sl. Væri
slíkt ekki sízt nauðsynlegt, þar
sem þær ættu að ná til tekna
ungs fólks allt frá 1. júní sl., en
þær tekjur gætu nú verið orðnar
eyðslueyrir. Kvað Jóhann alla
meðferð þessa máls vera svipaða
öðrum gerðum Hannibals Valdi-
marssonar varðandi húsnæðis-
Hannibal Valdimarsson félags- málin, og bæri brýna nauðsyn til
málaráðherra sagði, að 2 leiðir að taka lögin um þau enn til end-
kæmu til greina við framkvæmd I urskoðunar á þessu þingi.
Sýning n islenzkum hondiitum
og fornum bókum í Edinborg
í DAG verður opnuð í Edinborg
sýning á íslenzkum handritum og
fornum bókum, ásamt eldri út-
gáfum af þýðingum íslenzkra
fornbókmennta á ensku. Sýning-
una opnar sendiherra íslands í
Bretlandi. dr. Kristinn Guðmunds
, son, en einn af aðalhvatamönnum
j hennar er Sigursteinn Magnús-
son, aðalræðismaður íslands í
Skotlandi.
Sýningin er haldin í tilefni af
útgáfu fyrstu bókarinnar í hinum
nýja flokki íslenzkra fornrita,
sem forlagið Thomas Nelson and
Sons í Edinborg hefur hafið, en
ritstjórar þeirrar útgáfu eru
„Einstök fyrirmvnun“
Þjóðviljinn segir í íorystugrei*
sinni í gær:
„Það er þess vegna eins'tök
fyrirmunun að íslenzk stjórnax-
völd skuli ekki enn koma því i
verk að reka bandaríska herinn
af landi brott“.
Það er sannarlega „einstök
fyrirmunun“, að Þjóðviljinn
skuli halda áfram að skrifa á
þessa leið. Öll hans ummæli til
óvirðingar þeim, er bera ábyrgð
á, að „því er enn ekki komið í
verk að reka bandaríska herinn
af landi brott“ hitta hann sjálfan
fyrir. Fulltrúar kommúnista í
rikisstjórn, þeir Lúðvík og
Ilannibal, bera ekki síður en hin-
ir' ráðherrarnir ábyrgð á áfram-
haldandi dvöl varnarliðsins hér.
Fullur grunur leikur m. a. s. á
því, að þeir hafi mælt fagurlega
um aukinn stuðning við Atlants-
hafsbandalagið við hinn níræða
bandaríska erindreka, er hér kom
fyrir viku til þess að auka áhuga
íslendinga á bandalaginu. Eða er
hitt sannara, að þessir tveir ráð-
herrar hafi verið faldir fyrir hin-
um aldna gesti? Hvort sem rétt-
ara reynist, eru kommúnistar
orðnir berir að slíkum óheilind-
um í utanríkismálum, að „ein-
stök fyrirmunun“ er, að þeir
skuli ekki þegja um þau.
„Slúður í konunni
minni“
Það er ekki einungis i utan-
rikismálum, sem kommúnistar
eiga nú í vök að verjast.
í Vestmannaeyjablaðinu Fylki
segir svo hinn 11. okt.:
„Á fundinum, sem þeir Karl
og Lúðvík héldu í Alþýðuhúsinu
fyrra miðvikudag, lagði Karl sig
allan fram um að reyna að telja
fundarmönnum trú um að þeir,
sem hefðu aðeins 40 þús. kr. árs-
tekjur, yrðu alls ekki varir við
þá feiknamiklu hækkun, sem orð-
ið hefur á flestum hlutum, síðan
núverandi ríkisstjórn — V-
stjórnin svonefnda — tók við.
„Já, þá veit maður það“! sagði
einn sannfærður, trúr og dygg-
ur kommi, þegar hann fór út af
fundinum. „Þetta er bölvað slúð-
ur í konunni minni, þegar hún
er að staglast á því, að mánaðar-
kaupið endist ver en áður!“ — —
Fullyrðingar Karls uppbótar-
þingmanns eru svo greinilega
fram settar gegn betri vitund.
Honum ætti að minnsta kosti að
vera fullkunnugt um það, að
skólavörur — svo dæmi sé nefnt
— stílabækur, sem voru um sið-
ustu áramót seldar á kr. 3,50, eru
nú verðlagðar af sjálfu verðlags-
eftirliti V-stjórnarinnar á kr.
5,50, hækkun 60—70%. Hefur
þessi hækkun varla farið hjá
garði Karls Guðjónssonar, sjálfs
barnakennarans, og varla heldur
hann því fram, að verðlag á þess-
um hlutum hafi staðið í stað eða
; það fari eftir tekjum foreldra,
; hvort börn þurfa á stílabókum
1 að halda eða ekki — eða hrein-
j lega sæki skólana.
Nei, allir vita, að framfærslu-
| vísitalan er stórlega fölsuð. Að-
I eins einn þriðji hluti innflutn-
ingsins er vörur, sem hafa áhrif
þeir Sigurður Nordal og G. Tur-
ville-Petre, sem kennir íslenzku I
í Oxford-háskóla. |
Fyrsta sagan í þessum flokki
er Gunnlaugs saga ormstungu. Er ■ á vísitölu, og verðlagi þeirra er
texti hennar prentaður ásamt at- j haldið niðri. Hinir tveir þriðju
hugasemdum um handritamun og ' hlutarnir hafa stórlega hækkað
enskri þyðingu ef tir Peter Foote ',
og R. Quirk, háskólakennara. í 1 Ve,'ð,’ °S það er fav,sl að hald>l
undirbúningi eru Hervarar saga Því fram, að þær vörutegundir,
ásamt þýðingu Chr. Tolkien’s, j eins og t. d. vefnaðarvara,
Hrafns saga Sveinbjarnarsonar í heimilistæki o. fl. sé keypt af
útgáfu Guðrúnar Helgadóttur og sem eru
Leslie Rogers, Völsunga saga í
útgáfu R. Finch’s, Ljósvetninga 1 oh 1 '
saga í útgáfu Ursulu Brown’s og Þetta sagði
Framh. í bls. 15 mannaeyjum.
i hærri launa-
Fylkir
Vest-