Morgunblaðið - 17.01.1959, Blaðsíða 8

8
M O R n F /v R r 4 f) F f)
Lau£rardae:ur 17. jan. 1959
jltftvgpjgttMðMfr
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Aðalritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.J
Bjarni Benediktsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá vion
Einar Asmundsson.
Lesbók: Árni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargald kr. 35,00 á mánuði innamands.
í lausasölu kr. 2.00 eintakið.
SEKIR MENN
SVO er að sjá sem komm-
únistar vakni öðru hverju
við vondan draum um, að
enn sé bandarískt herlið hér á
landi. Fyrir fáum dögum eyddu
þeir nærri heilum Þjóðvilja til að
útmála þá spillingu, sem af
þessu leiddi. Var svo að sjá sem
hegðun hinna gömlu samstarfs-
manna þeirra í Esso hefði orðið
tilefni þess, að Þjóðviljinn ránk-
aði við sér að þessu sinni.
Sannarlega er það íslending-
tim til lítils sóma að fremja af-
brot og á það jafnt við, hvort
sem þau eru framin á Keflavík-
urflugvelli eða annars staðar. En
svo aumir sem afbrotamennirnir
eru, þá er hlutur kommúnista í
varnarmálunum litlu betri.
Kommúnistar láta svo sem þeir
séu sannfærðir um, að dvöl er-
lends herliðs hér á landi sé ekki
aðeins óþörf heldur leiði stór-
kostlega hættu yfir landsfólkið.
Þess vegna gerðu þeir það að
ófrávíkjanlegu skilyrði, er þeir
gengu í stjórn 1956, að varnar-
samningnum væri sagt upp og
herinn rekinn úr landi. Stóð og
ekki á samstarfsmönnum þeirra
um heitstrengingarnar um þetta,
allra sízt á forsætisráðherranum,
Hermanni Jónassyni, sem hafði
beitt sér fyrir samþykkt Alþingis
um brottrekstur hersins.
Óþarft er að rekja, hvernig fór
um efndir V-stjórnarinnar á
þessu loforði. Þær urðu hinar
sömu og á flestu öðru, sem hún
hafði heitið: Alger svik.
★
Erfitt er að segja, að það sé
Framsóknarmönnum og Alþýðu-
fiokki til afbötunar um loforða-
svikin, að þeir hafi aldrei ætlað
sér að efna það, sem þeir skuld-
bundu sig til að gera í þessu máli.
Sjálfsagt er það þó svo um suma
þeirra, að þeim kom aldrei til
hugar að varnarliðinu yrði vikið
úr landi, heldur lofuðu einungis
að það skyldi gert, vegna þess að
ella hefði ekki verið hægt að
koma V-stjórninni saman sumar-
ið 1956. En þessir menn vissu
hvað þeir vildu og gerðu sér
grein fyrir, að þeir höfðu fallizt
á ákvarðanir, sem voru íslandi
hættulegar, og voru þess vegna
staðráðnir í að ganga á bak orða
sinna.
Saga þeirra er ljót, en hinna er
ekki fegurri, sem segjast enn
vera sannfærðir um, að það horfi
til gereyðileggingar íslenzku
þjóðinni að hafa erlent varnarlið
í landinu, en voru þó í ríkisstjórn
í 214 ár, lofuðu að láta liðið fara,
en gerðu ekkert til þess að efna
það loforð, á meðan þeir höfðu
getu til. Þá var áhuginn ekki
meiri en svo, að upplýst hefur
verið, að á tveggja ára tímabili
hreyfðu fulltrúar kommúnista í
V-stjórninni því aldrei á stjórn-
arfundi, að herliðið skyldi rekið.
★
Verra en það. Kommúnistar
sættu sig þá við, að hvert lánið
væri tekið eftir annað Vestan-
heims, þó að vitað væri, að þau
væru ýmist beint eða óbeint bund
in því, að varnarliðinu væri
tryggð áframhaldandi dvöl hér.
Þá var m. a. s. svo langt gengið,
að leitað var samskota meðal
bandalagsríkja okkar í Atlants-
hafsbandalaginu um að þau
veittu fslandi lán. Þær aðfarir
voru þá einsdæmi og hefur ekki
enn spurzt, að neinn hafi fetað í
þau fótspor íslenzku stjórnarinn-
ar. Tvö bandalagsríkin létu eftir
mikið þóf nokkurt fé af hendi
rakna í pyngju V-stjórnarinnar.
Hermann Jónasson, maðurinn,
sem hafði sagt, að betra væri að
vanta brauð en hafa erlent lið í
landi, varð sjálfur að fara suður
til Parísar og lýsa á ráðherra-
fundi Atlantshafsbandalagsins
tryggð sinni við bandalagið og
vilja til að halda við vörnum á
fslandi áður en Bandaríkjamenn
inntu að því sinni samskotaeyri
sinn af hendi. Lýsti það óþarfri
harðýðgi af hálfu valdamanna í
Washington að heimta af Her-
manni að hann færi þá Kanossa-
göngu, en þeir létu ekki standa
á umbuninni eftir að hann hafði
þetta til peninganna unnið.
★
Með þessu var þó sögu V-
stjórnarinnar í varnarmálunum
engan veginn lokið. Enn í vetur
gerði hún erindreka út til Was-
hington í því skyni að afla þar
láns, ekki með venjulegum hætti,
heldur fyrir milligöngu Banda-
ríkjastjórnar. V-stjórnin skildi
við fjármál þjóðarinnar í því
öngþveiti, að allir útreikningar
V-stjórnarinnar sálugu um fjár-
öflun til handa utgerðinni á þess-
um vetri hvíldu a því að þetta
lán í Bandaríkjunum fengist.
Þetta átti jafnt við um þær ráða-
gerðir, sem uppi voru af hálfu
kommúnista um lausn málsins, á
meðan þeir voru í ríkisstjórn sem
samstarfsmanna þeirra. Kommún
istar treystu sér þá engan veginn
til að komast af án þessa láns.
Vafalítið hefur minnihluta-
stjórn Alþýðuflokksins tekið við
þessum arfi af fyrirrennara sín-
um. Hitt þarf ekki að efast um,
að nú muni kommúnistar bregð-
ast hið versta við og þykjast
hvergi nærri hafa komið. Má
raunar gera ráð fyrir hinu sama
um félagsbræður þeirra í Fram-
sókn og er vart að sjá, hvorra
hlutur er verri.
i(
Þeir menn, sem þennan feril
hafa að baki ættu sjálfra sín
vegna að hafa vit á að þegja um
varnarmálin, einkanlega, þegar
á það er litið, að það er vegna
yfirgangs kommúnista oghættunn
ar, sem af honum stafar, Sem
hafa verður varnir á íslandi. Síð-
asta dæmi um vinrubrögð vald-
hafanna í Rússlandi er framkoma
þeirra gagnvart FLmlendingum.
Finnlendingar eru mjög háðir
Rússum í verzlun cg þó sízt meira
en íslendingar nú orðið. Þá að-
stöðu notuðu Bússar til að neyða
löglega ríkisstjórn í Finnlandi tíl
að hverfa frá völdum. Hin lang-
varandi stjórnarkreppa í Finn-
landi, sem nú er nýlega leyst með
myndum minnihlutastjórnar var
bein afleiðing þessa. Ekki var lát
i ðnægja að draga verzlunarsamn
inga á langinn heldur og dreift
út orðrómi um að Rússar væru
í þann veginn að krefjast hern-
aðarbækistöðva í iarxdinu. Allt
átti þetta að leiða til þess, að
Finnlendingar teldu óumflýjan-
legt að taka kommúnista í stjórn.
Undan þessu hafa Firu,lendingar
komið sér. En glöggt er það enn
hvað kommúnistar 'úlja, jafnt
í Finnlandi sem á íslandi.
UTAN UR HEÍMI
Yfiriltsmynd þessi sýnir vegina, sem lagðir hafa verið að rönd skriðjökulsins, þar sem göng hafa
verið grafin undir íshreiðuna skammt frá Camp Tuto.
LJndir ísbreiðunni í Grænlandi
Hér að oían sést íækið» sem
er notað til að grafa göngin und-
ir ísbreiðuna. Einna helzt mætti
kalla þetta „keðju“ sog og með
henni er ísinn skrapaður burtu
í norðvestur hluta Grænlands
hafa Bandaríkjamenn um skeið
fengizt við rannsóknir á mögu-
leikum á að gera mannabústaði
og birgðageymslur undir ísbreið-
unni. Myndirnar hér á síðunni
gefa nokkra hugmyndirnar hér
á síðunni gefa nokkra hugmynd
um tilraunir þær, sem undanfarið
hafa verið gerðar í Camp Tuto
í grennd við herflugvöll Banda-
ríkjamanna í Thule. Vísindamenn
og tæknimenntaðir menn heim-
skautarannsóknardeildar verk-
fræðingasveitar Bandaríkjahers
eru ábyrgir fyrir þessum fram-
kvæmdum. Sérfræðingarnir hafa^
látið grafa djúp, breið göng und-
ir íshellunni inn undir ísbreið-
una, og þeir kváðu vera reiðu-
búnir til að gera íbúðarskála með
sérstakri upphitun og loftræst-
ingu og hafa jafnvel hugsað sér
að koma þarna fyrir margs konar
þægindum siðmenningarinnar,
svo sem verzlunum. Stórar kæli-
geymslur verða þarna frá nátt-
úrunnar hendi. Ofanjarðar fást
sérfræðingarnir einkum við sér-
stök vandamál í sambandi við
flugvallarbrautir í norðurheim-
skautshéruðunum. Ameríkanar
fást við slíkar tilraunir og rann-
sóknir víðar en í Grænlandi.
Unnið er að svipuðum tilraunum
í Norður-Kanada.
Flugskeyti fram-
leidd í Evrópu
HAAG, 4. jan. — Donald A. Quar-
Ies, aðstoðarvarnarmálaráðherra
Bandaríkjanna skýrði frá því í
dag, að Bandaríkjamenn hygð-
ust innan skamms hef ja rannsókn
ir á framleiðslu á fjarstýrðum eld
flaugum í Evrópu. Ráðherrann,
sem er á ferð um átta V-Evrópu-
lönd, skýrði og frá því, að í bí-
gerð væri að reisa eldflaugastöðv
ar í nokkrum helztu iðnaðarlönd-
um innan Atlantshafsbandalags-
ins — í Evrópu.
®---------------------------
. . . og fluttur úí á færibandi. Borð hafa verið reist fyrir ofan
opið til að verja verkamennina fyrir grjóthri»- *
Myndin t. v. Ætlunin er að innrétta hér íbúðarherbergi. Það verður einangrað, hitað og með
ræstingu, og ætti því að vera hægt að láta fara sæmilega vel um sig þarna. Myndir íí o:,.
hvelfingar sem þessar á að nota sem birgðageymslur.