Morgunblaðið - 24.06.1959, Side 6

e
MOROU1VBLAÐ1Ð
MiðviEudagur 24. júní 1959
Lífsánœgjan mun aldrei
finnast í fangelsinu
Eftir Eðvald Hinriksson,
eistneskan flóftamann
ÞJÓÐVILjrNN hefnr frætt les-
endur sína nær daglega nndan-
farin ár á því, að sérlega gott sé
að búa í ríkjum 'kommúnismans.
Mönnnm hefnr jafnvel getað skii
izt það, að í þessu sæluríki verka
manna standi allir á blístri, búi
í 12 herbergja íbúðum og sumar-
frí verkamanna endist þeim nær
allt árið á hressingarheimilum
suður á Krím. Þetta er að vísu
ekkert einkennilegt, þegar til-
lit er tekið til þess hve verka-
menn í löndum kommúnismans
hafa notað verkfallsréttinn vel
til þess að bæta kjör sin á undan-
förnum árum. Dæmi um stórsigra
verkamanna í A-Berlín, Poznan,
Búdapest og víðar sanna bezt hve
öflug samtök þeirra eru nú orðin.
En nú segir „Rauði zarinn“,
Krúsjeff, landsmönnum sínum,
að með nýjustu sjö ára áætlun-
inni muni Rússar framleiða jafn-
mikið smjör og kjöt og Banda-
ríkjamenn — og þó muni öllum
líða vel. Bendir þetta til þess,
að einhverrar afbrýðisemi gæti
meðal Rússa vegna þess, að þeir
hafi heyrt, að Bandaríkjamenn
framleiði meira smjör og kjöt en
þeir sjálfir, en sem kunnugt er
telja Rússar sig nú standa fram-
ar öllum öðrum þjóðrnn á flest-
um öðrum sviðum.
40 ára gömlu loforðin
Framtíðarásetlanir Rússa hafa
jafnan átt að vera allra meina
bót — og í 40 ár hafa kommún-
istar lofað þjóðum sínum gulli
og grænum skógum. Kommúnist-
um hefur líka tekizt að loka lönd
um sínum svo vel, að þeir geta
sagt fólkinu hvað sem vera skal
um frjáls ríki — og komið í veg
fyrir að staðreyndirnar fái að
tala sínu máli.
Þegar Krúsjeff endurtekur 40
ára gömul loforð kommúnista um
að bráðum verði kjör almennings
í járntjaldslöndunum jafngóð
kjörum manna á Vesturlöndum
— og kommúnistablöðin hér berg
mála lygina í þúsundasta sinn,
ætlast Krúsjeff auðvitað til að
fólk beggja vegna járntjaldsir.s
trúi. Kommúnistar reyna að telja
Vesturlandabúum trú um það,
að lifið eystra sé unaðssemdum
fyllt — en þar eystra, í sælurík-
inu, er almenningi sagt, að á
Vesturlöndum kollríði kreppan
öllu þá og þegar. í lögreglurík-
inu skiptir það valdhafana ekki
svo miklu, hvort almenningur
trúir óhróðrinum, þegar vald-
hafarnir hafa styrkt aðstöðu sína
svo vel, að þeir geta barið alla
andstöðu niður með vopnavaldi.
Það skiptir hins vegar miklu
máli, að almenningur á Vestur-
löndum trúi fagurgala kommún-
ista.
Dýrkendur valdsins
Þess vegna er kommúnistafor-
Ingjum frá Vesturlöndum, lika
frá íslandi, boðið til fagnaða í
Moskvu. Þeir fá að sjá í hvílik-
um vellystingum „Nýja stéttin"
lifir í ríki kommúnismans — og
þessu er þeim lofað, takist þeim
að svíkja föðurland sitt í hend-
ur arftaka Stalíns — þess, sem
nefndur hefur verið „brjálaður
fjöldamorðingi“ og kommúnista-
hjörðin er nú aftur farin að
krjúpa í auðmýkt fýrir og ákalla
sem skapara sinn.
Draumurinn um valdið er þess
im mönnum sterkari en föður-
landsástin. Ótalmörg dæmi sanna
það — og hinir kommúnisku
höfuðpaurar eru allir með sama
markinu brenndir, dýrkendur
valdsins.
Gegn betri vitund
Og þessir menn koma til heima
landsins úr lystiferðum sínum og
byrja að básúna um ágæti komm
únismans og endurtaka hver í
kapp við annan hin 40 ára gömlu
loforð, teljandi fólki trú um að
það lifi einhverju pislarvættis -
lífi hér á íslandi, þó vita þeir
það sjálfir, að það er leitun á
þjóð sem býr við jafngóð kjör
og íslendingar hafa búið við á
síðasta áratugnum. Þeir vita það
líka, að hvergi innan múra hins
kommúniska heimsveldis finna
þeir fólk, sem lifir jafngóðu lífi
og íslendingar — að undanskildri
„Nýju stéttinni“, sem sífellt svíf-
ur í hugskoti þeirra.
Vitnisburður milljónanna
En íslenzkir farmenn, sem
sigla til rússneskra hafna, segja
aðra sögu. Milljónir ílóttamanna
frá þessum löndum segja líka
aðra sögu — þá sögu, sem komm-
únistar óttast mest og reyna að
breiða yfir með milljónaáróðri
sínum.
Það vill svo til, að mér hafa
borizt í hendur tveir bæklingar,
„Tallinna juht“, sem er upplýs-
ingabók um Tallinn, höfuðborg
Eistlands, og „Narodnoje Hosja-
istva SSSR za 1956“, sem er rúss
neskt „statistik“-kver frá sama
ári, 1956. í þessum bæklingum
hef ég fundið margar upplýsing-
ar, sem varpa dálitlu Ijósi á lífið
í kommúnistaríkjunum. Þessar
upplýsingar styðja frásagnir ís-
lenzkra farmanna, sem komið
hafa til Eystrasltsríkjanna og
Rússlands — og þær styðja líka
frásagnir milljóna flóttamanna.
Rússar koma í stað þeirra,
sem verið hafa drepnir,
hraktir, eða fluttir í brott
Tallinn er höfuðborg Eistlands
— og áður en Stalin lagði Eystra-
saltsríkin undir sig var mikil vel-
megun í Tallinn sem öðrum bæj-
um Eistlands. Samkvæmt upplýs-
ingum, sem er að finna í kverun-
um fyrrgreindu, eru íbúar Tall-
inn nú 257 þúsundir. Þar af eru
aðeins 150 þúsundir Eistlendinga,
en Rússar eru 107 þús., eða um
40%. Árið 1940, þegar sveitir
Stalíns ruddust yfir Eistland
voru 160 þús. íbúar í Tallinn.
Þar af voru 14 þús. útlendingar
(Þjóðverjar, Svíar, Gyðingar o.
fl.). Árið 1939 voru taldir
1.133.940 íbúar í Eistlandi — og
hlutfallstala útlendinga var þá
mjög lág. Árið 1956 eru þeir sam-
kvæmt rússneskum heimildurn
1.149.000. fbúunum hefur á tæp-
um tveimur áratugum fjölgað um
15 þúsundir, enda þótt hundruð
þúsunda Rússa hafi verið fluttar
til landsins.
Hvar eru Eistlendingarnir?
Þnsundir bafa flúið föðnrland-
ið, þúsundir haía verið fluttar
nauðugar til Síberíu, þúsundir
hafa hreint og beint verið myrt-
ar af kommúnistum. Persónuiega
hef ég haft náin kynni af vinnu-
brögðum Rússa í leppríkjunum.
Og hvílíkt áfall fyrir mannkyn-
ið, að til skuli vera menn, sem
keppast um að syngja þessum
böðlum lof og dýrð!
Talandi tölur um „velmegtun"
Samkvæmt upplýsingabókinni
um Tallinn voru 1956 tvær benz-
ínstöðvar í borginni. Það þætti
okkur lítið í 257 þús. manna borg
hér á Vesturlöndum. En ástæðan
er sú, að einungis háttsettir flokks
gæðingar haía ráð á því að eiga
bíl í löndum kommúnismans —
og bílar eru það miklu færri þar
en hér, að tvær benzínafgreiðsl-
ur nægja.
Þá segir í upplýsingakverinu:
Skóbúðir eru 8 í Tallinn (ein búð
fyrir liðlega 30 þús. manns). 7
búðir verzla með heimilisáhöld
og járnvörur. Matvörubúðir eru
55, þar af selja 33 líka brauð,
sem er ein aðalfæða Eistlendinga.
Kemisk fatahreinsun er aðeins
ein í borginni — og bilaverk-
stæði sömuliðis eitt. Hins vegar
eru þar tvær viðgerðarstofur fyr-
ir botna úr jámrúmum. Lög-
fræðiskrifstofur eru tvær, hótel
6 — og þau eru öll frá árunum
fyrir stríð, er Eistland var frjálst.
Kvikmyndahús eru 9, 7 þeirra
síðan fyrir stríð.
Þeir, sem rífa niður
Samkvæmt þessum upplýsing-
um og öðrum, sem ég hef í hönd-
um hafa kommúnistar byggt tvær
smáverksmiðjur í Tallinn. Það
er allt og sumt, en meginþorri
eistneskra íbúa borgarinnar vinn
ur við stóriðju í húsakynnum,
sem reíst voru á frelsisárunum.
Stóriðjan er sem sé aðalatvínnu-
vegurinn — og framleiðslan fer
til Rússlands.
Af framangreindu sést, að
þrátt fyrir fagurgalann og orða-
flauminn — þá þurfa kommún-
istaríkin meira en eina sjö ára
áætlun til þess að komast með
tærnar þar sem Vesturlandaþjóð-
irnar hafa hælana nú. Ætlast
Krúsjeff til þess að við stöndum
í stað I sjö ár? Og auðvitað gera
kommúnistar alit, sem þeir geta
til þess að rífa niður það, sem
við byggjum upp
„Byltingarhetjumar"
eru horfnar
Efnalega eru Eistlendingar
miklu ver stæðir en þeir voru
fyrir stríð — og um samanburð
við Vesturlönd þýðir ekki að
ræða. Eistlendingar hafa verið
settir til vinnu við þungaiðnað-
arframleiðslu Rússa — og rúss-
neskir verkamenn fluttir til
landsins til þess að binda enda-
hnút á innlimun Eistlands í
Rússland.
En af gömlu eistnesku „bylt-
ingarhetjunum", sem 1940 hróp-
uðu hvað hæst um hina komm-
únisku verkamannaparadís, er
nú aðeins einn eftir. Hann heitir
Framh. á bls. 23.
Nú eru 40% íbúa í Tallinn Rússar. Myndin er tekin á götu í
Tallinn af tveimur „innfluttum“. Annar er hermaður (t. h.), en
hinn er óbreyttur.

skrifar úr cSagiega iifiny j
Garðamir illa famir.
ÞAÐ er hryggilegt að sjá
hvernig óveðrin í síðustu
viku hafa farið með gróður í
görðum í Reykjavík. Fyrst kom
norðan rok og jós sjávarseltu inn
yfir bæinn og eyðilagði það sem
fyrir varð, síðan kom suðvestan
rok og skemmdi þær jurtir, sem
verið höfðu í skjóli fyrir fyrra
veðrinu.
Hafliði Jónsson, garðyrkju-
stjóri bæjarins, segir mér að
bærinn hafi misst nær 15000
plöntur af þessum sökum. Það
var búið að planta út mjög miklu
til að hafa garðana sem bezt út-
lítandi 17. júní, eins og venja er.
Reynt var að planta strax aftur
í nokkur beð á Austurvelli, og
verður því haldið áfram næstu
daga. En Hafliði sagði, að búið
væri að eyða svo miklu af plönt-
um aftur, að ekki yrði lengur
hægt að binda sig við þá áætlun,
sem upphaflega hafði verið gerð.
Verða því bæjargarðarnir ekki
eins fallegir í sumar og t. d. í
fyrrasumar. Trén hafa einnig
misst mjög blæ. Grenitrén stóðu
bezt af sér veðrið, að undan-
skildu lerki.
Ýmislegt var þó búið að gera
til að fegra bæinn, sem ekki
hefur farið forgörðum í illviðr-
unum. T. d. var búið að mála
austurvegginn á gamla kirkju-
garðinum og planta blómum með
fram honum, sem stóðu nokkurn
vegin í skjóli fyrir veðrinu.
Þar og á Austurvelli hefur líka
verið komið fyrir nýjum rusla-
körfum með loki, sem skellur
aftur.
Sú eyðilegging, sem orðið hef-
ur á blómagróðri í Reykjavík í
sumar af völdum veðurs, minnir
okkur enn einu sinni á, að við
getum ekki ætlazt til þess að hér
séu skrautgarðar eins og við sjá
um þá í suðlægari löndum.
Ekki er hægt að gera við þvx,
þó að hin óstöðuga veðrátja hér
norður frá eyðileggi gróður, en
það eru fleiri skemmdarvargar
á ferli en óveðrið. T. d. voru
blómin, sem búið var að koma
fyrir við innganginn að nýja leik
vanginum í Laugadalnum, illa
út leikin eftir 17. júní. Þau
höfðu verið tröðkuð niður. Sama
var að segja um blómin á bíla-
stæðinu hér rétt á móti Morgun.
blaðshúsinu. Þau þurfti öll að
fjarlægja og setja önnur í stað-
inn eftir þjóðhátíðardaginn. —
Þannig juku bæjarbúar enn á erf
iðleika þeirra, sem eru að feyna
fegra bæinn með blómaskrúði
yfir sumarið.
Gæta verður varúðar
við úðun.
OG fyrst garðar eru til um-
ræðu, vil ég minnast á eitt
atriði, sem ég held að sé þess
virði að því sé gefinn gaumur.
Á mörgum garðshliðum má
lesa aðvaranir frá garðyrkju-
mönnum, vegna þess að trén í
görðunum hafa verið úðuð. Virð-
ist ekki vera hættlaust að koma
of nærri trjágróðrinum í ákveð-
inn tíma á eftir. En svo ber það
við, að þegar garðyrkjumennirn-
ir úða trén, að þá sprauta þeir
yfir í næsa garð eða a. m. k. trén
þeim megin sem að næsta garði
snýr. Og þar er engin aðvörun.
Veit ég dæmi til þess, að úðað
var þannig yfir ieiksvæði bama,
án þess að foreldrar þeirra eða
nokkur annar væri varaður við.
Enginn hefur á móti því, að
maðki sé eytt úr trjánum, en ef
þetta er eina leiðin til þess, verð-
ur að gæta fyllstu varúðar. Allir
sem ganga um eða koma í ná-
munda víð umrædd tré, verða
að sjálfsögðu að vita hvað um er
að vera, ekki sízt ef börn ganga
þar um. Og sjálfsagt er að biðja
fólk leyfis, áður en sprautað er
eitri yfir lóðir þess.