Morgunblaðið - 24.06.1959, Side 23
Miðvikudagur 24. júní 1959
MOTtCTllVTiLAÐlÐ
23
— Útvarpsumrœður
Framh. aí bls. 3
írá einmenningskjördæmum með
meiri hluta kosningu og!
tóku upp hlutbundna kosn-
ingu í stórum kjördæmum.
Ekki verður þess vart í
þeim löndum, að nokkrar radd-
ir séu uppi um að breyta aftur
í hið'gamla horf né heldur telur
nokkur að gengið hafi verið á
sjálfstæði hinna fornu héraða.
Andmæli athuguð
En hvað veldur þessum óhemju
skap Framsóknarmannr. gegn
sjálfsagðri breytingu í sömu átt
og Danir, Finnar, Norðmenn og
Svíar búa við og hefur gefizt vel
þar?
Við sku'.um athuga andmælin:
í fyrsta lagi:
Hlutfallskosningar f jölga flokk
um og hafa lagt tvö lýðveldi í
rústir, þýzka lýðveldið 1932 og
franska lýðveldið í fyrra.
Allt er þetta tilbúningur.
Þýzkaland tók að vísu upp hlut-
fallskosningu 1918 og bjó við þær
fram til valdatöku’ nazista. En
stjórnmálaflokkar í Þýzkalandi
voru eins margir áður en hlut-
fallskosningar voru teknar upp,
og fjölgaði alls ekki við þá ráð-
stöfun. Franska lýðveldið bjó
sömuleiðis við einmenningskjör-
dæmi að langmestu leyti í fyrra,
þegar de Gaulle tók við ríkis-
stjórn.
Og hér á íslandi? Tökum dæmi:
Hlutfallskosningar til bæjar-
stjórnar í Reykjavík voru teknar
upp 1908. Þá komu fram 18 listar.
Nú í fyrra komu fram 5 listar,
en hafa oftast verið 4.
Þegar alþingiskosningar í
Reykjavk voru siðast óhlut-
bundnar árið 1918, voru flokk
arnir 8.
Allt þetta fjas Framsóknar-
manna um fjölgun flokka vegna
hlutfallskosninga innanlands og
utan er því fleipur eitt og til-
búningur.
Sjálfstæði liéraðanna
Þá eru önnur andmælin: Það sé
verið að ráðast á sjálfstæði hér-
aðanna, sýslurnar lagðar ni'ður,
Hrindið áhlaupinu á sjálfstæði
bæja og byggða!
Þess er þá fyrst að geta, að
þessi kjördæmabreyting skerðir
ekki hár á höfði nokkurs sýslu-
eða sveitarfélags. Öll halda þau
sjálfstæði sínu óskoruðu. Hver
sýsla hefur áfram sinn sýslu-
mann, kýs sýslunefnd, hefur ná-
kvæmlega sömu verkefni vald-
svið, réttindi og skyldur eins
og áður. Það er fjarstæða
ein að kalla það afnám
sýslu, þótt nokkrar þeirra
kjósi saman til Alþingis alveg
eins og t. d. kjördæmin þrjú,
N-ísafjarðarsýsla, ísafjörður og
V-ísafjarðarsýsla, voru öll eitt og
sama kjördæmi áður og kusu Jón
Sigurðsson forseta á þing saman.
En er ekki rétt að hyggja nán-
ara að þessum eldlega áhuga
Framsóknarmanna fyrir sjálf
stæði héraðanna, sem nú hefur
allt í einu brotizt út í ljósum
loga. Eg hef nefnilega sjálfur og
ótal margir aðrir dáiitla reynslu
af þessum áhuga.
Grundvöllur undir sjálfstæði
héraða og sveitarfélaga er f jár-
hagsafkoma þeirra. Tndanfarinn
áratug hafa sveitarfélögin háð
harða sjálfstæðisbaráttu fyrir til-
veru sinni, að fá naúðsynlega
tekjustofna, t.d. hluta af sölu-
skatti, til þess að standa ondir
lögboðnum og óhjákvæmilegum
útgjöldum sínum.
Hvar hefur Framsóknarfl. stað-
ið í þeirri baráttu? Flokkurinn
hefur undir miskunnarlausri leið
sögn Eysteins Jónssonar barið
niður með harðri hendi hverja
tilraun til að tryggja fjárhagslegt
öryggi og sjálfstæði héraðanna,
vafalaust í því skyni að gera þau
sem allra háðust ríkisvaldinu.
Hver getur tekið það hátíðlega,
þegar menn með slíka fortíð láta
helgisvip líða yfir ásjónu sína,
spenna greipar og ákalla drottin
allsherj ar um að vernda nú sjálf
stæði sveitarfélaganna og blessa
helgi héraðanna.
Mikið m í gistihú STALHEIM, 23. júní. — Talið er, að allt að 30 manns hafi farizt, er gistihús fullt af ferðafólki brann hér í nótt sem leið. Vitað er með vissu um 7 menn, sem farizt hafa, og 35 slasaða, suma lífshættulega, en 17 manns var saknað, þegar síðast fréttist og bentu líkur til að margir anntjón ssbruna þeirra hefðu einnig farizt. Eldurinn er talinn hafa kvikn- að af vindlingi eins hinna u.þ.b. 150 hótelgesta, sem flestir voru bandarískir ferðamenn, Eldsins varð fyrst vart um 3-leytið í nótt og fengu slökkviliðsmenn ekki við neitt ráðið.
250 þús. i stolið frá v INNBROTSÞJÓFNAÐUR hefur verið framinn í vörugeymslu, sem varnarliðið hefur í Hafnar- húsinu, og stolið þar 250.000 sígar- ettum. Þjófurinn hefur farið inn um glugga á litlu skrifstofuherbergi vörugeymslunnar, en hurð úr því er að vörugeymslunni, og sprengdi þjófurinn hana upp. Timburskilrúm er á milli þessar- ar geymslu og geymslu Ríkis- skip. Sá veggur var brotinn og farið inn í geymsluna. Úr henni er stór hurð út á götu, það breið að aka má bíl þar inn, og hefur hurðin verið opnuð og bíl ekið Ypar ina. Sjá mátti hjólför á skemmugólfinu eftir lítinn bíl. Þjófurinn, eða þjófarnir, því vera má að þarna hafi verið að verki fleiri en einn maður, hafa svo flutt úr skemmu varnarliðs- ins 25 kassa af sigarettum, og voru í hverjum kassa 10.000 stk. Er því um að ræða alls 250 þús- und sigarettur. iigarettum arnarliðinu Ekki er enn vitað hvort fleiru hafi verið stolið í þessari vöru- 1 geymslu varnarliðsins, og stend- ur yfir nánari athugun á því. íslandsmet í GÆRKVÖLDI tókst Kristleifi Guðbjörnssyni, KR, að bæta fs- landsmetið I 5 km hlaupi um 17 sekúndur, í harðri keppni við Danann T. Thögersen og Svíann Kjallevágh. Varð Daninn fyrstur, Svíinn annar. Kristleifur hafði haldið forystunni unz aðeins voru eftir nokkrir tugir metra að markinu. Rann hann skeiðið á 14:33,0 mínútum. Þá haði Jón Pétursson betur í hástökkskeppninni við Svíann Anderson. Stökk Jón 1,95 m og Svíinn 1,85. — Uísánægjan Framh. af bls. 6 Arnold Veimer. Hinir hafa annað hvort flúið land, verið fluttir nauðugir í þrælabúðir í Síberíu, eða hreinlega verið skotnir sam- kvæmt fyrirmælum hinna ágætu vina þeirra í Kreml. Forystu- menn eistneska „alþýðulýðveld- isins“ eru allir Rússar. Ég hef stundum hlustað á eistneska út- varpið — og, þegar þessir menn koma fram fyrir þjóðina við há- tíðleg tækifæri, þá kemur það í ljós, að fæstir þeirra kunna meira að segja eistnesku. Byssur, þungaiðnaður, rakett- ur og atomsprengjur eru enginn mælikvarði á lífskjör fólksins, miklu fremur benzínstöðvar, brauðbúðir og bíóhús. Og æðstu- prestar hinnar íslenzku komm- únistahjarðar, sem flatmaga í „hvíldarheimilum verkamanna“ suður á Krím á hverju sumri, eiga eftir að syngja 40 ára lof- orðin í mörg ár enn — og þetta er ekki síðasta sjö ára áætlunin, sem allan vanda á að leysa. Brauðið verður aldrei bakað í stálbræðslunni og lífsánægjuna mun aldrei að finna í fangelsinu. Edvald Hinriksson.
Svtu til Buldois jT Oskoissonu MAÐUR að nafni Baldur Óskars- son skrifaði um braggabúa 1 Tím- ann 16. júní, og gerði ég nokkrar athugasemdir við orð hans hér í blaðinu á sunnudaginn. Af "því tilefni kemur önnur grein eftir Baldur í dag. Ég vil aðeins segja: Vill Baldur meina, að við, sem í bröggum búum höfum ekkert leyfi til að bera hönd fyrir höfuð } okkar? Byggir þú í bragga, Baldur Óskarsson, og ættir þú börn, sem þú teldir ekki eftir- báta þeirra, sem í betri húsum sitja, vona ég, að þér þætti ástæða til að láta til þín heyra, ef þér væri tjáð á opinberum vettvangi, að vegna braggadval- arinnar væru börnin dæmd sem hætta fyrir þjóðfélagið, þegar þau vaxa upp. 23. júní Samúel Haraldsson.
Innilega þakka ég öllum þeim sem sýndu mér vinsemd
á 60 ára afmæli mínu 12. júní s.L
Karl Vilhjálmsson, Dunhaga 17.
Lokað ■ dag
eftir kl. 12 vegna jarðarfarar.
Kveldúlfur hf.
Þökkum hjartanlega samúð og vinarhug vegna andláts MAGNÚSAR PÉTURSSONAR læknis. Kristín Guðlaugsdóttir og fjölskylda.
Hjartkær eiginkona mín, móðir og dóttir
AGLA EGILSDÚTTIK
lézt í Landsspítalanum að kvöldi 21. júní.
Marteinn Jónasson, Agla Marta Marteinsdóttir,
Jóhanna Lárusdóttir.
Hjartkær móðir okkar
FKIÐBORG FRBÐRIKSDÖTTIR
Borgarnesi.
andaðist að Sólvangi Hafnarfirði mánudaginn 22. þ.m.
Börn, tengdabörn og barnabörn.
Útför
GUÐMUNDAR KRISTJÁNSSONAR
vélstjóra, frá Siglufirði,
er Iézt á sjúkrahúsinu að Kleppi þann 15. júní s.I. verður
gerð frá Fossvogskirkju, mánudaginn 29. júní kl. 3
síðdegis. F. h. aðstandenda.
Sigurjón Sæmundsson, bæjarstjóri,
á Siglufirði.
Útför mannsins míns
ÞORSTEINS JOHNSONS
stórkaupmanns, frá Vestmannaeyjum,
verður gerð frá Fossvogskirkju föstudaginn 26. þ.m.
klukkan 13,30. Kirkjuathöfninni verður ú(#arpað.
Blóm og kransar vinsamlegast afþakkað.
Fyrir mína hönd og annarra vandamanna.
Guðrún Johnson pt. Laugaveg 98.
Útför móður minnar og fósturmóður okkar
HERDÍSAR SÍMONARDÓTTUR
fer fram frá Fríkirkjunni föstudaginn 26. júní kl. 1,30
e.h. Jarðsett verður í Gamla kirkjugarðinum.
Margrét Guðjónsdóttir og fósturbörnin.
Jarðarför
ÁSDÍSAR 0. TH. JÓNSDÓTTUR
Suðurlandsbraut 3,
er andaðist 18. þessa mánaðar fer fram frá Fossvogs-
kirkju fimmtudaginn 25. þessa mánaðar kl. 10,30.
Fyrir hönd vandamanna.
Ólafur Ó. Guðmundsson.
Móðir mín og tengdamóðir
KRISTlN BJÖRNSDÓTTIR
andaðist 4. þ.m. að heimili okkar Sogamýrarbletti 41.
Greftrunin hefur farið fram. Þeim, sem vildu minnast
hinnar látnu er bent á Systrafélagið Alfa, minningar-
spjöld fást í skrifstofu S.D.A. Ingólfsstræti 19.
Fyrir hönd fjarstaddra sytkina minna og annarra
vandamanna.
Þórunn Einarsdóttir, Reiniar Þórðarson.
Hjartanlega þökkum við auðsýnda samúð í veikindum
og við andlát og jarðarför
ÞORBJARGAR JÓHANNESDÓTTUR
frá Brekku í Núpasveit.
Böm, tengdabörn og barnabörn.
Hjartans þakkir fyrir auðsýnda samúð og vinsemd við
fráfall og jarðarför
MATTHILDAR HELGADÓTTUR
Vífilsgötu 23.
Eysteinn Jakobsson, börn og tengdaböm.
Innilega þökkum við þeJm, sem sýndu okkur samúð
og vinarhug við fráfall og jarðarför
GUÐRÚNAR HERMANNSDÓTTUR
frá Breiðabólsstað.
Ingunn Eggertsd. Thorarensen
og aðrir aðstandendur.
Öllum þeim, sem sýndu samúð og vináttu við andlát
og jarðarför
AÐALBJARGAR HALLGRlMSDÓTTUR
og heiðruðu minnigu hennar þökkum við innilega.
Þórdís Haraldsdóttir, Brynjólfur Sveinsson,
Þóra Ifaraldsdóttir, Hjörtur Björnsson,
Hróðný Stefánsdóttir, Sigurður llaraldsson,
Ólöf Björnsdóttir og barnabörn.