Morgunblaðið - 24.12.1959, Síða 20

20
M O R C U 1\ B LA Ðl Ð
Fimmtudagur 24. des. 1959
OÍSEM
yfir mig frá morgni til kvölds.
En hvað þú lítur dásamlega út
í dag. En hvað þú ert dugleg að
ganga í dag. .. Þú ert sannar-
lega miklu, miklu betri. — Þann
ig reyna þau að blekkja mig, dag
inn út og daginn inn og enginn
virðist veita því athygli, að ég
er að kafna. Hvers vegna segið
þér mér það ekki hreinskilnis-
lega, að þér höfðuð engann tíma
til að koma hingað í gær og ekki
neina löngun til þess heldur?
Ekkert hefði glatt mig meira en
það, ef þér hefðuð hringt, til að
segja að þér kæmuð ekki, vegna
þess, að þér ætluðuð að fara eitt
hvað út og skemmta yður með
félögum yðar. Haldið þér að ég
sé svo heimsk, að ég geti ekki
skilið það, að þér séuð stundum
þreyttur af að leika hinn misk-
unnsama Samverja hér, dag eft-
ir dag, að fullorðinn, hraustur
maður vilji heldur fara í útreið-
artúr eða skemmtigöngu, en að
sitja öllum stundum við sjúkra-
stól ókunnugrar manneskju —
það er aðeins eitt sem ég hef
viðbjóð á, eitt sem ég get með
engu móti þolað og það eru af-
sakanir, fals, lygi. — Ég er ekki
eins heimsk og þið haldið öll og
ég þoli talsvert mikla hrein-
skilni. Fyrir nokkrum dögum
réðum við til okkar nýja þvotta-
konu í stað þeirrar gömlu, sem
dó, sem dó skyndilega. Og fyrsta
daginn, sem hún var hérna og
áður en hún hafði talað við
nokkra lifandi sál á heimilinu,
sá hún þegar verið var að hjálpa
mér yfir gólfið að hægindastóln-
um. Henni varð svo mikið um
að sjá þetta, að hún missti kúst-
inn úr hendinni og hropaði upp
yfir sig af hryllingi. — Guð
mirin góðúr, en sú ógæfa, en sú
voðalega ógæfa. Að hugsa sér,
að svona rík og falleg, ung stúlka
skuli vera aumingi. Ilona réðist
eins og villidýr á veslings kerling
una. Hún ætlaði þegar að vísa
’henni úr vistinni og reka hana
umsvifalaust á dyr. En ég, mér
líkaði þetta vel. Skelfing hennar
hafði góð áhrif á mig, vegna þess
að það er heiðarlegt, það er mann
legt, að fyllast hryllingi við að
sjá slíka sjón, alveg óvænt. Ég
gaf henni tíu krónur og hún
flýtti sér í kirkju, til þess að
biðja fyrir mér. Ég var ánægð
allan daginn, já, mjög ánægð yf-
ir því, að vita loksins hvernig
öðrum verður raunverulega við,
þegar þeir sjá mig í fyrsta
skipti. .. En þið, þið öll, þið nald
ið alltaf að þið verðið að hlífa
tilfinningum mínum með þess-
arri fölsku nærgætni ykkar og
þið teljið ykkur trú um, að þið
Jólatrésseríur
— 17 Ijós —

NORMA amerískar
SERÍUPERHR
Verð kr. 3.50 stk.
Jólatrésseríurnar
sem fást hjá okkur eru
með 17 ljósum. Það hef-
ir komið í ljós að vegna
misjafnrar spennu sem
venjulega er um jólin,
endast 17 ljósa-seríur
margfalt lengur en venju
legar 16 ljósa.
Jfekla
Austurstræti 14
Sími 11687
Hotel Kongen af Danmark — Köbenhavn
HOLMENS KANAL 15 C. 174
í vetur til Vi ’60. — Herb. með morgunrétti frá kr. 12—16
pr. rúm. — í miðborginni — rétt við höfnina
séuð góð við mig með hinni við-
bjóðslegu nærgætni ykkar........
En haldið þið gð ég hafi ekki
augu í höfðinu? Haldið þið að ég
finni ekki bak við mastrið í ykk-
ur, hikið og stamið, sama hryll-
inginn og óhugnaðinn og hjá
blessaðri gömlu konunni, einu
heiðarlegu manneskjunni? Hald-
ið þið kannske að ég sjái ekki
vandræða- og óttasvipinn á ykk-
ur, þegar ég gríp hækjurnar mín
ar, að ég taki ekki.eftir því, hvað
þið flýtið ykkur að færa eitthvað
annað í tal, svo að ég verði þess
ekki vör? Ætli ég þekki ykkur
ekki, ykkur og þessa Baldrian-
dropa ykkar og sykur, sykur og
Baldrian. Þennan viðbjóðslega
óþverra. Ég veit ósköp vel, að
þið andvarpið af hugarlétti, þeg
ar dyrnar lokast milli mín og
ykkar. Ég veit líka hvernig þið
ranghvolfið augunum og andvarp
ið: — Veslings barnið. — Og þið
eruð alltaf svo ákaflega ánægð
með sjálf ykkur, þegar þið hafið
fórnað einni klukkustund, tveim
ur klukkustundum af tíma ykk-
a., mín vegna, vegna „aum-
ingja veika barninu". En ég kæri
mig ekkert um fórnir ykkar. Ég
kæri mig ekkert um það, að ykk
ur finnist þið þurfa að úthluta
hinum daglega meðaumkunar-
skammti ykkar. Ég kæri nig koll
ótta um hina dýrmætu meðaumk
ur ykkar og ég skal segja yður
það í eitt skipti fyrir öll, að ég
get vel komizt af án ykkar. Ef
þér viljið koma hingað, þá komið
þér bara og ef þér viljið það
ekki, þá látið það vara vera. En
verið þér fyrir alla muni hrein-
skilinn og sleppið alveg þessum
sögum yðar um hestakaup og því
um líkt. Ég get ekki .. ég get
ekki þolað þessa lýgi og við-
bjóðslegu undanlátssemi yðar
einni mínútu lengur".
Síðustu orðin hrópaði hún að
mér, án þess að gera sér grein
fyrir því. Hún var orðin föl í
framan og augun leiftruðu. En
svo slotaði óveðrinu skyndilega.
Hún hallaði sér örmagna aftur á
bak í stólnum og smátt og smátt
fengu varir hennar eðlilegan
roða, en héldu samt áfram að
titra.
•
„Jæja, ég varð hvort sem var
að segja þetta einhvern tíma“,
tautaði hún lágt og hálf skömm-
ustulega. — „Og nú er ég búin
að því. Við skulum aldrei fram-
ar minnast á það. Viljið þér —
viljið þér gefa mér vindling“.
Og nú kom nokkuð undarlegt
og óvenjulegt fyrir mig. — Að
eðlisfari er ég sæmilega stilltur
í skapi og hef styrkar hendur.
En þessi skyndilega útrás bældra
tilfinninga hafði fengið svo mjög
á mig, að mér virtist hver lim-
ur á líkama mínum lamaður og
magnþrota. Aldrei hafði nokkurt
atvik í lífi mínu gert mig jafn
agndofa.
Með einbeitingu allrar vilja-
orku minnar tókst mér að taka
vindling upp úr vindlingahylk-
inu mínu og rétta henni. En þeg
ar ég kveikti á eldspýtunni titr-
uðu fingur mínir svo ofsalega,
að ég gat ekki haldið henni stöð-
ugri. Loginn blakti í lausu lofti
og lognaðist út af. Ég varð að
kveikja á annarri spýtu og einn-
ig hún hristist ískyggilega mikið
í titrandi hendi minni, áður en
mér tókst að kveikja í vindlingn
um hjá Edith. — Þessi aug-
Ijósi klunnaskapur minn hlýtur
að hafa gert henni Ijóst í hve
æstu skapi ég raunverulega var
og rödd hennar var undarlega
breytt, þegar hún spurði hljóð-
lega: „Hvað gengur að yður? Þér
skjálfið eins og hrisla. .. Hvað
'hefur .. hvað hefur gert yður
svona æstann..?“
Blaktandi loginn á eldspýt-
unni hafði lognazt út af. Ég sett-
ist aftur, án þess að segja orð.
„Hvernig gat þetta heimsku-
lega bull í mér haft svona mikil
áhrif á yður?“ tautaði hún. —
„Pabbi hefur rétt fyrir sér. Þér
eruð í rauninni mjög .... mjög
undarlegur maður“.
Skyndilega heyrðist daufur,
fjarlægur niður, fyrir aftan okk-
ur. Það var lyftan á leiðinni upp
til okkar. Josef opnaði dyrnar
og Kekesfalva kom út, með hinn
venjmlega feimnislega sektarsvip
á andlitinu og óvenjulega lotinn
í herðum, sem af einni eða ann-
arri ástæðu var allt af mest áber
andi, þegar hann nálgaðist hina
sjúku dóttur sína.
Að sjálfsögðu stóð ég á fætur,
til að heilsa Kekesfalvi. Hann
tók kveðju minni með því að
kinka kolli og laut svo niður að
dóttur sinni og kyssti hana á
ennið. Svo varð óþægileg þögn.
Það var eins og allir vissu allt
um alla í þessu húsi. Gamli mað-
urinn hlaut strax að hafa fundið
hina hættulegu spennu, sem lá
í loftinu, því að hann tvísteig
órólega á gólfinu og skimaði
flóttalega í kringum sig. Það
leyndi sér ekki, að hann hefði
heizt haft löngun til að hlaupa
í burtu.
Edith gerði fyrstu tilraunina
til að brjóta ísinn. „Hugsaðu þér
bara, pabbi. Þetta er í fyrsta
skipti sem Hofmiller liðsforingi
kemur hingað upp“.
„Já, það er dásamlegt hérna“,
sagði ég og fann um leið hversu
grátlega hversdagsleg orð mín
voru. Svo varð aftur algerð þögn.
Til þess að leyna feimni sinni,
laut Kekesfalva aftur niður að
dóttur sinni.
„Ég er hræddur um, að það
fari að verða of kalt fyrir þig
hérna uppi“, sagði hann. „Eigum
við ekki heldur að fara niður?“
„Jú“, svaraði Edith. Það var
okkur öllum vel þegið tækifæri,
til að beina huganum að þeim
handarvikum sem gera þurfti,
svo sem að safna saman bókun-
um, vefja teppunum utan um
Edith, hringja bjöllunni, sem
stóð hér á borðinu, eins og hvar
vetna annars staðar í húsinu. Að
tveimur mínútum liðnum kom
lyftan suðandi upp og Josef ýtti
hjólastólnum gætilega inn í hana.
„Við verðum komnir niður eft
ir augnablik“, sagði Kekesfalva
og veifaði hendinni ástúðlega til
dóttur sinnar. „Þú vilt kannske
hafa fataskipti fyrir kvöldverð?
Við Hofmiller liðsforingi getum
gengið okkur til skemmtunar
úti í garðinum á meðan“.
Þjónninn lokaði lyftudyrunum
og sjúkrastóllinn sökk niður í
djúpið eins og niður í myrka
gröf. Við, gamli maðurinn og ég,
litum ósjálfrátt undan. Við þögð-
1 um báðir, en allt í einu varð ég
þess var, að hann nálgaðist mig
hikandi.
„Ef yður stæði á sama, liðs-
foringi .. það er dálítið sem ég
vildi tala um við yður .. það er
að segja, mig langar til að biðja
yður að gera mér greiða. .. Við
ættum kannske að skreppa yfir
í skrifstofuna mína? Ég á við,
ef yður er það ekki á móti skapi.
.. Sé svo, þá getum við auðvitað
fengið okkur stutta göngu úti í
garðinum".
„Ég fullvissa yður um, að það
er mér einungis sönn ánægja, hr.
von Kekesfalva“, svaraði ég.
Nú kom lyftan þjótandi upp
aftur, til að sækja okkur. — Við
fórum niður og gengum svo yfir
garðinn til skrifstofunnar, Ég
veitti því athygli, hversu gæti-
lega Kekesfalva gekk framhjá
húsinu, hvernig hann virtist
þrýsta sér upp að veggnum, til
að gera sem minnst úr sér, eins
og hann væri hræddur við að
láta sjá til ferða sinna. Ósjálf.
rátt — ég gat ekki að því gert —.
gekk ég á eftir honum, nákvæm-
lega jafn hægt og hljóðlega.
Við gengum yfir að lágu bygg-
ingunni, sem ég hafði álitið vera
ráðsmannsíbúðina, þar sem
Kekesfalva opnaði dyrnar og
bauð mér að ganga inn.
Skrifstofan hans var jafn fá-
tæklega búin húsmunum og her-
bergið mitt í herskálunum. Ódýrt
skrifborð, slitið og hrörlegt og
gamlir, veðraðir tága-stólar. —
Veggfóðrið var m. a. óhreint og
upplitað. Jafnvel þurra fúkka-
lyktin minnti mig óþægilega mik
ið á skrifstofuna okkar. Við
fyrstu athugun varð mér það
ljóst, að þessi gamli maður
veitti aðeins dóttur sinni munað
og þægindi, en sparaði slíkt við
sjálfan sig, eins og honum var
unnt.
Ég hafði nú fyrst, þegar hann
gekk á undan mér, veitt því at-
hygli, hversu slitnir og snjáðir
olnbogarnir á svarta frakkanum
hans voru orðnir. Hann hlaut að
hafa notað hann daglega í síð-
ustu tíu eða fimmtán árin.
Kekesfalva ýtti stóra, svarta,
skinnfóðraða hægindastólnum,
eina þægilega sætinu í herberg-
inu, fram á gólfið til mín.
„Fáið þér yður sæti, hr. liðs-
foringi", sagði hann með undar-
lega viðkvæmri áleitni í röddinrú
og settist sjálfur í annan vafa-
sama tága-stólinn, áðu ren ég gat
hindrað það. Nú, þegar við sát-
um hér tveir einir, gat hann,
varð hann, að byrja og ég beið
undarrlega æstur og eftirvænting
arfullur eftir því að heyra, hvað
hann, þessi auðugi maður, þessi
milljónamæringur, gæti þurft að
biðja mig um, óbreyttan undir-
foringjann.
En hann hált áfram að sitja
hljóður og niðurlútur, eins og
hann væri að horfa á skóna
sína. Ég heyrði að andardráttur
hans var þungur og korrandi.
HEY, TRAIL...I THOUGHT **
VOU PUT THE PAPPLES
IN A SAFE PLACE...THAT
PORCUPINE GOT TO 'EM /
a
r
t
ú
á
Broddgölturinn
skaða gert, ég foi
honum.
getur engan Við skulum fara aftur að sofa.
ðaði öllu frá Næsta morgun.
Baldur, hvernig væri að þú
næðir í vatn?
Allt í lagi, Markús.
Heyrðu, Markús . . . Ég hélt að
þú hefðir sett áramar á öruggan
stað. Broddgölturinn hefur kom-
izt í þær.
Sá hefur nagað þær sundur.
Hann gleymdi
að endurnýja!
■Happdrætti
HÁSKÓLANS
.....áparið yóur hiaup
á tnHli maj-gra w:rzkuia-
«ÖL
(i ÖUUM
HtWM!
- Austurstrseti