Morgunblaðið - 17.08.1960, Page 6

6
MORCVTSBLAÐÍÐ
Miðvikudagur 17. ágúst 1960
Rannsóknarleiðangri
Maríu Júlíu lokið
Fiskideildinni berst nú mikið
af merktum fiski
SIÐAN dragnótaveiðin var
leyfð á ákveðnum svæð-
um hefur Fiskideildinni
borizt miklu meira af merkt-
um fiskum en áður. T. d. fann
maður nokkur sem var að
sækja fisk í aflahrúgu eins
dragnótabátsins í gær 6
merkta fiska, og var aðeins
einn þeirra merktur í leið-
angri þeim sem nýlega var
farinn á Maríu Júlíu, og
minnzt hefur verið á hér í
hlaðinu, en slíkir leiðangrar
hafa verið farnir árlega síð-
an 1955.
Atdur lesinn úr kvornunum
Aðalsteinn Sigurðsson, fiski-
íraeðingur, sem var leiðangurs-
stjóri, skýrði fréttamönnum í
gær frá leiðangri sem lauk fyrir
helgi. Veður var hið bezta í þessa
22 daga, sem leiðangurinn stóð
yfir, og gekk rannsóknarstarfið
mjög vel. Var farið kringum land,
fyrst og fremst í þeim tilgangi að
athuga ástand og göngur fisk-
stofnanna við strendur landsins
Var m. a. safnað kvörnum úr
fiskunum, en á þeim má sjá aldur
þeirra og í mörgum tilfellum
hvenær þeir hafa gotið og við
hvernig skilyrði þeir hafa vaxið
upp. I sambandi við kvarnatök-
una er m. a. lengdin mæld, en út
frá meðallengd árganganna má
svo finna meðalvaxtarhraðann.
Aldurinn verður að ákvarða und
ir smásjá, en í kvörnunum eru
árhringar líkt og í tré. Sagði Aðal
steinn að kolinn, sem hér veiðist
sé aðallega 4—12 ára gamall, en
geti oft orðið miklu eídri.
T, d. hafi hann einu sinni reynt
að aldursákvarða kola, sem var
áreiðanlega yfir tvítugt. Þorskur
inn sé sennilega 3 til 14 eða 15
ára, er hann veiðist.
Gögn þau, sem safnað var í
leiðangrinum á Maríu Júlíu, gefa
einnig upplýsingár um sterka og
veika árganga í fiskstofninum.
Voru kvarnaðir 2183 þorskar,
3186 ýsur, 317 lýsur, 2481 skar-
koli, 96 lúður, 2030 sandkolar og
279 karfar eða samtals 10672
fiakar,
Merlcin gefa margvíslegar
upplýsingar
1 þessum leiðangri voru einnig
merktir samtals 6492 fiskar, og
eru slíkar merkingar gerðar til
þess að fá upplýsingar um göngur
þeirra. Þegar merktir fiskar veið
ast á að senda merkin til Fiski-
deildarinnar í Borgartún, 7
ásamt upplýsingum um lengd á
fiskinum svo að hægt sé að sjá
vaxtarhraðann, kvarnirnar, svo
hægt sé að ákveða aldurinn, kyn
ið vegna þess að vaxtarhraðinn
er misjafn hjá hængum og hrygn
um, mánaðardaginn þegar fisk-
urinn er veiddur svo að sjá megi
hve lengi hann hefur verið í sjó
með merkið, veiðistað svo að ráða
megi ferðir hans, dýpi, veiðarfæri
og nafn skipsins og heimahöfn.
Gefur þessi upptalning hugmynd
um hvers konar upplýsingar það
eru sem fiskifræðingarnir sækj-
ast eftir og hve mikilvægt það
er að merkjum sé skilað.
Auk þess sem áður er talið, var
allur fiskur sem fékkst í leiðangr-
inum mældur eða talinn, reikn-
aður út fjöldi fiska á togtíma, at-
hugað hvað möskvastærðin hefur
mikið að segja fyrir ungfiskinn,
sjávarhiti mældur á togstöðvun-
um og einnig safnað nokkru af
svifi.
Auknar rannsóknir með opnun
dragnótasvæðanna
Að lokum sagði Aðalsteinn að
vinna hjá Fiskideildinni hljóti
óhjákvæmilega að aukast að mun
við opnun nýju dragnótasvæð-
anna. Það yrði að reyna að fylgj-
ast með hvaða áhrif það hefði á
fiskistofnana ,gera ýmsar athug-
anir á þeim og auk þess bærust
nú miklu fleiri merki til deild-
arinnar.
Karl Halldórsson:
Aðflug flugmanna
ÞAÐ er viðurkennt að íslenzkir
flugmenn eru dugandi í starfi
sínu, um hæfni þeirra er ekki
efazt, þeir, sem með þeim ferð-
ast treysta þeim fullkomlega.
En þeir hafa einnig sett metn-
að sinn í að vera sem fljótastir
í ferðum. Nú virðist á því nokk-
ur breyting.
Sem kunnugt er, deildu flug-
menn við húsbændur sína um
kjör sín, á þessu sumri. Var sátta
semjara ríkisins falin milliganga.
Kongolýðveldið sloinoð
Brazzaville, Kongólýðveldinu
15. ágúst (NTB), Reuter).
Kongólýðveldið var opinber-
Iega stofnað í dag, en var áður
hluti af Miðafrikunýlendum
Frakka, og er næst fyrir norðan
Kongó. Er þetta 10. franska ný-
lendan, sem öðlast sjálfstæði á
þessu sumri.
Mikið var um dýrðir í höfuð-
borginni í dag og var lýðveldis-
takan mjög frábrugðin því, sem
var í Belgíska Kongó.
Brýnt var fyrir íbúunum að
„sýna Frakklandi þakklæti og
vináttu fyrir að hafa viturlega
og örugglega leitt þá til sjálf-
stæðis“. Þá var afhjúpuð stytta
af De Gaulle Frakklandsforseta
á De Gaulle torgi í Brazzaville.
Samningar tókust í síðasta
mánuði um sjálfstæði Kongólýð-
veldisins.
Ekki tókst að sætta deiluaðila og
verkfall var yfirvofandi. Tók rík-
isstjómin þá til þess ráðs, að gefa
út bráðabirgðalög sem bönnuðu
verkfallið um ákveðinn tíma. —
Flugmennirnir fóru að lögum og
héldu starfi sínu áfram.
En þeir virðast, eftir þessa at-
burði, hafa glatað vilja sínum til
þess að vera fljótir í ferðum.
Tollverðir í Reykjavík annast
afgreiðslu flugvéla á Reykjavík-
urflugvelli. Þeim er tilkynnt um
komu vélanna hverju sinni og
haga ferðum sínum á flugvöll-
inn samkvæmt því. Komið hefur
það fyrir að þessi tímatilkynning
hefur ekki staðizt, ýmist að vél-
in hefur verið fyrr eða seinna
á ferðinni og mun þá venjulega
veðurbreyting hafa ráðið.
En nú virðist það að verða
regla, að minnsta kosti hjá sum-
um flugstjórum, að vera sem
svarar hálfri klst. í „aðflugi“.
Dæmi: Vél er tilkynnt kl. 7
að morgni, og hún svífur yfir
Reykjavíkurflugvelli, nákvæm-
lega á þeim tíma, en hún lendir
ekki fyrr en eftir hálfa klst.
NÝLEGA hafa gagngerðar
breytingar og endurbætur far-
ið fram á Selásbúðinni innan
við Elliðaár. Vm síðustu ára-
mót tók Sveinn Sveinsson við
rekstri búðarinnar og hefur
hann gert þessar umbætur.
Húsnæðið hefur verið endur-
nýjað og stækkað nokkuð.
Þá hefur verið komið upp
benzínafgreiðslu á hlaðinu ut-
an við búðardyrnar.
Glampandi sól hefur verið hér
undanfarnar vikur. Veðrinu er
ekki um að kenna.
Eg hefi átt tal um þetta við
fimm flugmenn, þrjá flugsjóra
og tvo aðra. Eftir þau samtöl
er mér ljóst að kjaradeilan og
bráðabirgðalög ríkisstjórnarinn-
ar valda þessum furðulegu við-
brögðum.
Á þessu stigi málsins mun ég
ekkí blanda mér í kjaradeilur
flugmanna, né stjórnmálaskoðan-
ir þeirra. En benda vil ég þeim
á að mörgúm muni þykja kjör sín
óþarflega rýr, og hefðu þá jafn-
vel hug á að bera sig saman við
íslenzka flugmenn.
Ennfremur vil ég benda mín-
um ágætu kunningjum, flug-
mönnunum, á það að tollverðir
hafa mörgum störfum að gegna
annars staðar en á Reykjavíkur-
flugvelli og vilja ógjarna láta
gabba sig.
Bílar með biluðu
Um síðustu helgi urðu mörg
umferðarslys, sum alvarleg,
en stundum fór betur en á-
horfðist. Þessi tíðu slys vekja
ugg allra alvarlega hugsandi
manna, sem reyna að rekja
orsakir þeirra og gera sér ljóst
hvernig megi draga úr slysa-
hættunni.
í bréfi, sem Velvakanda
hefur borizt frá formanni
Reykjavíkurdeildar Bindind-
isfélags ökumanna, er skýrt
frá ýmsum athugunum, sem
gerðar hafa verið á öryggis-
útbúnaði bíla að undanförnu.
Segir á þessa leið í bréfinu
m. a.:
„f fyrstu viku í ágúst voru
gerðar víðtækar athuganir á
bílaumferðinm í Reykjavík,
sem sýna, að það þarf að taka
í taumana áður en haust- og
vetrarveðrin byrja, því ef að
líkum lætur, fjölgar slysum
meðan fólk er að venjast
myrkrinu eftir hinar björtu
sumarnætur. Áríðandi er að
ökutæki séu þá í sem beztu
lagi og umferðarreglum hlýtt.
Þær athuganir, sem nefnd-
ar voru, sýna, að 15% af bíl-
um höfðu bilaðan ljósaút'bún-
að“.
+ Nota ekki stefnuljós
, Stefnuljós bifreiða eru til
mjög mikilg öryggis í umferð
inni, þau veita bílunum mik-

ið öryggi innbyrðis og einnig
er það gangandi mönnum til
mikils öryggis og hægðarauka
að sjá á 'stefnuljósinu hvert
bíll á nálægum gatnamótum
ætlar að fara. Nú hefur það
sýnt sig, að stór hluti bifreiða
notar alls ekki stefnuljósin og
í ááðurnefndu bréfi segir svo
um það atriði:
„Stefnuljósin voru notuð af
58% af bílum í umferðinni,
en 42% bílstjóra notuðu þau
ekki. Notkun stefnumerkja
hefur því minnkað um 90%
síðan í apríl í vor“.
Er hér vissulega um mjög
varhugaverða vanrækslu að
ræða af hálfu bílstjóra. Rétt
notkun stefnuljósa auðveldar
alla umferð mjög, en að sama
skapi veldur það töfum og
jafnvel slysum, ef stefnuljós-
in eru ekki notuð eða þá not-
uð þannig að þau gefa vill-
andi upplýsingar. Það er
d. ankannalegt að sjá bíl, sem
gleymt hefur verið að slökk .
á stefnuljósinu á til annarrar
hvorrar handar, aka beint
áfram, fram hjá hverri hliðar
götunni eftir aðra. Sér hver
maður hve hættulegt þetta
getur verið annarri umferð.
• Fáfróðir um
A
FERDIIMAIMD
☆

CópyWflM 'f». f B. Bqk 6 Copenfioqei)t
ökuregiur
Enn segir í áðurnefndu
bréfi: „Það er áberandi hve
margir unglingar og gamlir
(vanir) bílstjórar eru oft fá-
fróðir um ökureglur og eiga
erfitt með að semja sig að
nýju umferðarlögunum og
taka þátt í ört vaxandi um
ferðarmenningu.
Einnig má nefna hjólreiða-
menn, sem lítt fara að sett-
um reglum, nema þá helzt
krakkar, sem oft sína mjög
fallegan hjólreiðaakstur. Er
það að þakka umferðar-
kennslu í skólum“.