Morgunblaðið - 09.12.1960, Blaðsíða 10

10
MORGVlSrT 401 Ð
Föstudagur 9. des. 1960
Hvað mega íslend-
ingar drekka?
ÞEGAR ég heyrði þess getið í
útvarpinu, að hr. Pétur Sigurðs-
son, erindreki góðtemplara, væri
orðinn sjötugur, rifjuðust upp
fyrir mér í einni sjónhendingu,
slitrótt, en þægileg, viðkynni
við þennan ötula talsmann bind-
indismanna á íslandi, — og ég
nota tækifærið til að óska hon-
um gæfu og langlífis við góða
heilsu. Hann var með fyrstu
mönnum, er ég veitti nokkra at-
hygli þegar ég kom til Reykja-
víkur. Hann var snyrtimennskan
sjálf, léttur í spori og glaðhlakk
aralegur, gekk við hnúðprik og
lét hattinn hallast út á hægri
vangann, — og ég held, að hann
hafi verið einn hinna fáu, sem
ekki gekk á skældum skóhæl-
um í öllu nágrenni Skólavörðu-
holtsins, á árunum fyrir síðustu
heimsstyrjöld. Þannig kom mér
Pétur fyrir sjónir, og á þann
veg vildi ég helzt muna hann.
Viðkynni okkar hafa aldrei ver-
ið mikil, en ég hef hugboð um,
að hann sé eðlisgreindur og vel-
viljaður, og alls ekki eins þröng
sýnn í áfengismálum og hann
vill vera láta.
En meðan ég hugsa um allt
það góða, sem ég veit um þenn-
an elskulega Pétur, suðar mér
fyrir eyrum blaðagrein, sem ég
las eftir hann nýlega gegn hug-
myndinni um að brugga hér
áfengt öl. Sú grein hófst á engri
hógværð, fen gekk á bylgjum til
loka.
Mér er engin leið að skilja
þennan hamagang og fitonsanda
út af jafn sjálfsögðum hlut og
áfengu öli. Og síðan þessi grem
Péturs birtist hefir honum bætzt
liðsmaður í Morgunblaðinu, sem
að enskum sið krækir nokkrum
upphafsstöfum aftan við nafnið
sitt, svona til að undirstrika
það, að hér sé það skólagangan
en ekki skynsemin, sem hafi
orðið. Og loks nýtt blað til að
vera þeim báðum sammála!
Liðsauki Péturs skiptir máli
síbu í dálkstubba, sem hann
tengir saman með rómverskum
tölum. Þegar fyrstu einingarn-
ar eru um garð gengnar, er
komið að hástigsniðurstöðunni'
Vandamál bjórdrykkjunnar í
Danmörku og Englandi. En þetta
eru bara skoðanir mannsins,
ályktunarorð, þjálfuð fram út í
loftið. Það eru nefnilega engin
vandamál uppi um bjórdrykkju
í hvorugu þessara landa. Þvert
á móti er bjórdrykkja samein-
ingartákn og þjóðlífsgleði beggja
þessara gömlu menningarþjóða.
En það er annað vandamál,
sem þjóðirnar glíma við, — of-
drykkja og drykkjusjúklingar.
Því miður er þessi sjúkleiki
nokkuð útbreiddur í okkar
landi, og ekki verður þó áfengu
öli kennt um það. Þar er þarft
og nauðsynlegt og verðugt verk-
efni fyrir góðtemplara að upp-
ræta drykkjusjúkleika með þjóð
inni og hjálpa þeim til manns
og heilsu, sem harðast hafa orð-
ið úti, og alls ekki þola að neyta
neins áfengis, — en láta hina
óáreitta, sem drekka af list og
með hófi, sér til ánægju og
e. t. v. nokkurs góðs.
Nú vil ég tryggja mig gegn
þeim misskilningi, að ég hafi’ af
persónulegum óstæðum áhuga
fyrir áfengu öli. Svo er alls
ekki. Eg hef dvalið langtímum
saman með bjórdrykkjuþjóðum,
án þess að fá minnsta óhuga á
þessum drykk, — Hitt finnst
mér dekur við hégiljur, að
venjulegt, heilbrigt fólk, sem
fellur þessi drykkur vel, skuli
vera látið gjalda þess, að í
landinu eru nokkrir góðtempl-
arar og fáeinir ofdrykkjusjúkl-
ingar. Mér finnst það líka dálít-
ið óviðfeldið, að íslendingar
skuli annað hvort verða að
smygla ófengu öli sér til drykkj
ar, eða drekka ísl. öl, áfengt, í
skjóli við erlend sendiráð, og
aðra útlenda aðila, eins og
mikið tíðkast hér. Er þess
skemmst að minnast, að«Tékk-
ar héldu hér vélasýningu og
veittu þar af mikilli rausn,
hverjum sem sýninguna sótti,
„Egil sterka“, sem Islendingum
er annars forboðið að drekka,
— nema „að diplómatískura
leiðum.“
Þetta er að halla hattinum
fram yfir augun og ganga við
kolluprik forheimskunnar! Nóg-
ur bjór fyrir suma við óeðlileg
skilyrði, enginn bjór fyrir aðra
við eðlileg skilyrði, og á lög-
legan hátt. — Afleiðingin
er svo: síaukið smygl, eitr-
að heimabrugg og almennur lög
brotafaraldur til öflunar þeirra
hluta, sem nágrannaþjóðirnar
hafa öldum saman taiið jafn
sjálfsagða og brauð og smjör.
Eg sé ekkert athugavert við
það, þó að góðtemplarar drekki
ekki áfengi. Það er eftirbreytni-
verð hugsjón, sem þeir geta ver
ið stoltir af í sínum hóp. En að
þeir séu dómbærir á það, hvað
aðrir eiga að drekka, — þvi
get ég ekki trúað. Mér finnst
það álíka gáfulegt og að hann-
yrðakona hefði sér til ráðuneyt-
is blinda stúlku til að velja fyr-
ir sig liti.Og meðan góðtempl-
arar gefa sig aðallega að því
að halda dansleiki, virðist ó-
sanngjarnt að veita þeim fríð-
indi og styrki af almannafé,
fremur en öðrum sértrúarflokk-
um í landinu. Það er óneitan-
lega hjákátlegur atvinnuvegur
að lifa af því að drekka ekki
áfengi, sérstaklega þegar fram-
færsluféð kemur beint úr vös-
um þeirra, sem kaupa og neyta
áfengis. Þetta gera einmitt sum-
ir af okkar ástkæru góðtempl-
urum, og látast ekki sjá annað
en þetta sé gott og blessað. —
Meira ball! — gaman, gaman!
En mikið leiðindastarf hlýtur
það að vera, að berja höfðinu
við steininn, ævilangt, — og
ná þó háum aldri! Eg vildi í
einlægni óska þess, að hr. Pét-
ur Sigurðsson, sem ég ber hlýj-
an hug til, og skólamaðurinn,
með stafrófið aftan í nafninu
sínu, snúi sér heilshugar að
raunhæfari viðfangsefnum en
að amast við að íslendingar fái
að drekka áfengan bjór eins og
aðrar siðaðar þjóðir. Þeir geta
tekið sér Bláa bands-menn til
fyrirmyndar, sem með dæma-
fárri ósérplægni hafa á fáum
árum læknað fleiri ofdrykkju-
sjúklinga en góðtemplarar hafa
gert frá upphafi vega.
Og svo þetta:
Láta það fólk óáreitt, sem
kann að neyta áfengis, og kann
að velja sér vínföng. Þekking
á vínum og smekkur fyrir vín-
um er gamall menningararfur,
að minnsta kosti jafngamall og
yndi fólks af hljómlist. Þessa
menningararfleifð höfum við ís-
lendingar lagt litla rækt við
(m. a. vegna áróðurs góðtempl-
ara og óheillavænna áhrifa
þeirra á áfengislöggjöfina). —.
en vonandi stendur þetta til
bóta eins og .svo margt annað
í okkar unga og ómótaða þjóð-
lífi.
Svo gætu læknar, sem eru á
móti áfengu öli, dundað við að
athuga, hve margir týna hér
lífinu fyrir aldur fram, eða
verða óvinnufærir á miðri ævi
af einskæru ofáti. Þeir , eru
áreiðanlega töluvert margir.
S. B.
VEGGFÓÐUR
Glæsilegt úrval
Nýtízku amerískt
og enskt —
nýkomið.
JVT/IMniNM
svuaHýienctur !
Ath ugið
Auglýsingar, sem birtast eiga
í jólablaðinu, þurfa að hafa bor-
izt auglýsingaskrifstofunni, sem
allra fyrst, og í síðasta lagi fyrir
n.k. laugardag 10. bessa mán-
aðar.
Jl) i íi
Sími 22480.
BÆHEIMS GLER —
^TÖF GJAFANNA
Nýtízku gerðir af öskubökk
um og kertastjökum úr Bæ
heims gleri.
Kærkomnar tækifærisgjafir.
CLASSEXPORT
PRAHA — CZECHOSLOVAKIA