Morgunblaðið - 22.10.1961, Blaðsíða 3

Sunnudagur 22. okt. 1961
MORGUNBLAÐIÐ
3
Hinar liúffengu
fást nii allstaðar
Verðið mjög: lágt
aðeins 25 krónur kílóið
Vaidastöðum, Kjós
ÓTRÚLEGT en satt. Stqini Guð-
mundsson á Vaidastöðum er átt-
ræður. Ótrúlegt segi ég, af því
að engum getur komið til hug-
ar, sem sér hann á götu, að þar
fari eldri maður en sextugur,
svo spengilegur er hann á velli
og léttur í spori. En satt mun
þetta þó vera. Bæði er það, að
Steini segir þetta sjálfur, og
hann vænir enginn um ósann-
sögli, og svo er ekki annað en
að fletta upp í kirkjubókunum
til þess að ganga úr skugga
um, að Steini er fæddur 23.
okt. 1881 að Valdastöðum í
Kjós, sonur hjónanna Katrínar
Jakobsdóttur og Guðmundar
Sveinbjarnarsonar er þar bjuggu.
bjuggu.
Ekki er hægt að segja, að
Steini beri aldur sinn svona vel,
af því að hann hafi haft það svo
náðugt eða hlíft sér um dag-
ana. Var hann orðlagður fyrir
atorkusemi og áhuga við hvert
það starf, er hann gekk að, og
aldrej mun hann hafa einskorð-
að störf sín við átta stunda
vinnudag, hvað þá heldur ósk-
að eftir honum styttri. Fjölda
vertíða var hann t. d. sjómaður,
meðal annars á togurum á þeim
tímum, þegar hver stóð að
starfi, meðan staðið gat, og
raunar lengur, og var Steini
þar enginn eftirbátur annarra.
Enda mun það vera dómur allra,
er Steini hefur starfað fyrir,
að flestum öðrum hafi hann
skipað rúm sitt betur, sökum
frábærrar skyldurækni, ósér-
hlífni og áhuga við starfið.
En þótt Steini hafi unnið
margt handtakið utan síns eig-
inlega verkahrings, og þótt þar
liðtækur í bezta lagi, og því
eftirsóttur til starfa, var þó
fjarri því, að hann gerði það á
kostnað ævistarfsins. Sem bóndi
var Steini á Valdastöðum í
allra fremstu röð, bæði sökum
atorku sinnar, kappgirni og frá-
foærrar hirðusemi. Ræktaði hann
jörð sína og hýsti, svo að til
fyrirmyndar var. En það, sem
gerði Steina að fyrirmyndar
foónda, var meira en það eitt,
að hann byggði af rausn upp
foæ sinn og ræktaði jörð sína.
Kom þar einnig til frábær
snyrtimennska í allri umgengni,
þar sem öllu var haldið í horf-
inu, en ekkert látið drasla og
úr lagi fara. Voru þau hjónin
á Valdastöðum, Steini og kona
hans, Elín Friðfinnsdóttir, sem
nú er látin fyrir nokkrum ár-
um, samhent í því að gera
heimili sitt bæði vistlegt og
traust.
Eg mun ekki greina hér frá
ævixerli Steina Guðmundssonar
nema í mjög lausum og fáum
dráttum, enda yrði það langt
mál, því að Steini hefur komið
víða við bæði í atvinnu- og
félagsmálum sveitar sinnar. I
hreppsnefnd hefur hann t. d.
setið um árabil, og yfirleitt
mjög komið við sögu hinnar
margháttuðu félagsstarfsemi
sveitar sinnar. Og þar var Steini
aldrei neinn hálfdrættingur
frekar en annars staðar, aldrei
félagsmaður aðeins að nafninu
til, heldur starfandi af lífi og
sáí, enda tíðast í stjórn eða
stjórnarnefndarformaður í þeim
félögum, er hann var í.
Þótt ég hafi fyrst átt samleið
með Steina á Valdastöðum, eftir
að mesti annadagur lífs hans
var hjá liðinn, þá hef ég þó
glögglega reynt það, að sá fé-
lagsskapur, er Steini stendur
fyrir, er ekki hætt við að logn-
ast út af. Hann er manna lægn-
astur að vekja áhuga og hvetja
til starfa, sem stafar bæði af
hans eigin áhuga og frábærri
lipurð hans og prúðmannlegri
framgöngu, sem hvergi bregst.
Nokkru áður en ég kynntist
Steina, var hann hættur bú-
skap, enda konan orðin heilsu-
laus. Hafði hann þá fengið jörð
sína í hendur dætra sinna og
tengdasona. Býr nú dóttir hans
Ásdís, ásamt manni sínum
Ólafi Ág. Ólafssyni á Valda-
stöðum, en önnur dóttir hans,
Kristín, með manni sínum,
Grími Gestssyni á Grímsstöð-
um, sem er nýbýli úr Valda-
stöðunum.
Á seinni árum hefur Steini
svo verið að draga sig smátt
og smátt út úr öðrum athafna-
og félagsmálum, beðist undan
kosningu til ýmissa félagsstarfa.
Ekki stafar þetta þó af því, að
Steini Guðmundsson
áhugi hans hafi rénað á félags-
málum sveitar sinnar, heldur af
því, að hann hefur talið það
eðlilega þróun, að hinir eldri
vikju fyrir þeim yngri.
Eitt er þó það starfið, sem
Steini hefur ekki komizt undan
að gegna fram til þessa, og ætla
ég að vona, að hann eigi eftir
að gegna því um mörg ár enn
þá, því að engan veit ég til
þess hæfari en hann. Þetta er
starf hans í þágu kirkju sinnar.
Um fjölda ár hefur hann verið
meðhjálpari og sóknarnefndar-
formaður Reynivallakirkju, og
gegnt því starfi af slíkri um-
hyggjusemi, árvekni og áhuga,
að á betra verður ekki kosið.
Enda sýnir bæði kirkjan það
og kirkjugarðurinn, að þar hef-
ur verið fjallað um af um-
hyggjusömum huga. Hygg ég, að
vandfundinn sé kirkja og kirkju
garður í fámennri sveitasókn,
sem betur er umhirt og meiri
sómi sýndur en kirkjan og
kirkjugarðurinn á Reynivöllum.
Og þótt Steini hafi vissulega
ekki unnið það allt einn, þá
vita það allir, sem eitthvað til
þekkja, að það er áhugi hans
og umhyggja, sem mestu um
ræður.
Um leið og ég flyt þessum
góða vini mínum heillaóskir
mínar á þessu merkisafmæli
hans, þakka ég honum óeigin-
gjarnt starf hans í þágu kirkju
okkar. Eg þakka honum einnig
fölskvalausa tryggð hans og
vináttu í minn garð og fjöl-
skyldu minnar, og bið honum
blessunar Guðs á ókomnum
árum.
Kristján Bjarnason
Reynivöllum.
★
Steini verður ekki heima á
afmælisdaginn.
Kvenfólk
UM 1945 uppgötvaði kven-
fólkið nýja íþrótt: fall-
hlífastökk. 8000 konur í
löndum Vestur-Evrópu
hafa nú helgað sig þess-
ari íþrótt. Hin glæsilega,
franska kona, Odette
Rousseau-Balesi, er heims-
frægur fallhlífarstökkv-
ari. Hún á hæðarmet í
frjálsu stökki úr 27,000
feta hæð, þ. e. a. s. hún
stekkur út úr flugvél í
27,000 feta hæð, lætur sig
falla eins og stein 24,000
fet og opnar fallhlífina
þegar hún er 3,000 fet yfir
jörðu.
1 Vestur-Þýzkalandi hafa
aðeins 57 konur fengið leyfi
til að stunda fallhlífarstökk,
þar á meðal Erika Obermayer
frá Oberhausen. Hún vinnur
í fallhlífaverksmiðju nálægt
Heidelberg. Hvers vegna hef-
ur hún kosið sér þetta tóm-
stundastarf, sem sýnist svo
hættulegt? Um hvað huggar
hún, þegar hún þýtur áleiðis
til jarðar? Er hún hrædd eða
taugaóstyrk? Erika segir:
Draumurinn varð að veruleika
— Mig langaði til að fljúga,
Erika Obermayer býr sig undir stökk.
Hoppa af kæti
í fyrstu varð ég hrædd,
hræðilega hrædd. Síðan hef ég
stokkið 53 sinnum og finn
ekki til hræðslu. Satt að segja
hoppa ég af kæti, þegar ég
stend á væng lítillar flugvélar
skömmu fyrir stökkið og horfi
til jarðar. Svo stekk ég út í
tómið; ógnarsterkur loft-
straumur frá flugvélinni læs-
ist um mig og ég þarf að strita
til að koma mér á réttan kjöl.
Og ég hrapa smátt og smátt,
150 fet, 500 fet Og þá 600 fet.
Þrátt fyrir fallhraðann get ég
flogið eins og risavaxinn fugl,
í vissum skilningi, bara með
ann daginn, og veit hvernig
fallhlífar eru byggðar upp og
að sífellt er verið að endur-
bæta þær.
Líka kvenmannsíþrótt
Margir eru þeirrar skoðomar
að fallhlífarstökk sé eingöngu
karlmannsíþrótt. Hversvegna?
Areynslan við fallhlífarstökk
eru ekki kvenmannslíkama Of
raun. Þau krefjast hugrekki,
lipurðar og lagni. Þess er einn
ig krafizt af sundmönnum,
sem, stökkva af háum brettum.
1 fallhlífarkeppnum er
venjulega stokkið úr 2400,
3000 eða 4500 feta hæð, eftir
af himnum ofan
Lendingin er erfiðust. Myndin er af ungum f allhlífarstökkvara, sem flæktist í böndunum I
lendingu, og muiraði mjóu að illa færi.
fljúga sjálf, í stað þess að sitja
í stórri flugvél sem farþegi.
Þegar ég varð svifflugmaður,
nálgaðist ég þessa löngun
mína. Dag nokkurn var okfcur
kennt að brjóta saman fallhlíf.
Hvers vegna skyldi ég ekki
láta • draum minn verða að
veruleika: að svífa í loftinu í
fallhlíf og láta stjórnast af
þyngdarlögmálinu.
Ég fór á fallhlífarnámskeið.
Þegar ég var átján ára gömul,
hafði ég stokkið átta sinnum
út úr flugvél með fallhlíf á
bakinu.
því að hreyfa höfuðið og hend
urnar. Á þeim augablikum
gleymi ég því gersamlega að
ég er mannleg vera . . .
Þá er hraðinn orðinn um 150
mílur á klukkustund og ég
opna fallhlífina; snöggur kipp
ur og risastór fannhvít regn-
hlíf með 24 strengjum opnast
yfir höfði mér og ber mig
hægt til jarðar. Hvort ég sé
hrædd um að fallhlífín opnist
ekki? Satt að segja hef ég
aldrei hugsað um þann mögu-
leika. Ef til 'vill stafar það af
því að ég vinn í fallhlífarverk
smiðju; sit við teikniborð all-
atvikum, og fallhlífin er opn-
uð eftir 15 til 20 sekúndur.
Dómari er í flugvélinni og þrír
hlutlausir áhorfendur á jörð-
inni, sem fylgjast með hverri
hreyfingu fallhlífarstökkvar-
ans og taka tímann á skeiðúr.
Hin minnsta töf, slæm staða í
loftinu eða ónákvæmni á nið-
urleið, er skráð niður. Góður
stökkvari getur stýrt fallhlíf
sinni, þannig að hún falli til
jarðar í lóðréttri línu, án nokk
urra hliðarsveifla. En það þýð
ingarmesta og jafnframt það
erfiðasta er að lenda og fara
yfir markið á jörðinni.
Áttræður á morgun:
Steini Guðmundsson