Morgunblaðið - 09.01.1962, Qupperneq 8

8
MORGVNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 9. janúar 1962
•"•KííÍÍéI**,
TíZW’Wimm
rtittíf?
pps

*>* •
«»*
*•
PiMil,
SUMARAST
BONJOUR TRISTESSE
tiLl
M
»*
*,«»!
m
'fi

1«!
íifr
iíiti”
!»«•
eftir
FRANgOISE SAGAN
LESIÐ BÓKINA
Kr. 78.00
i»
BOKAFORLAG
ODDS BJOKNSSONAR
!»
II «•,
! í ?rf
ffl'ífe' iiá'í'f
tf
• «i
||ii
fí»|
||
Lækningastoía
hefi ég opnað í Holtsapóteki, Langholtsvegi 84.
Viðtalstími þriðjudaga og föstudaga kl. 3—4 og
eftir umtali.
Sérgrein: Barnasjúkdómar.
Björn Júlíusson, læknir
heima sími 18140, stofusími 38240.
Góð hljóðeinangrun
léttir stórf húsfreyjunnar
Öll okkar framleiðsla úr vikurgjalli er gerð í hristivél
(vibration) og gufuhert, sem gerir það að verkum að
plöturnar eru sérlegr, sterkar og hafa mikla naglfestu. Milli
veggir hlaðnir úr vikurgjallsplötum frá okkur eru ein
bezta hljóðeinangrun, sem til er á m&rkaðnum í dag.
Plöturnar eru framleiddar í 5—7— og 10 cm þykktum.
Gjörið svo vel að hringja og við mun-
um gefa yður allar nánari upplýsingar.
Simi 35785.
BRÍF TIL DR. ARDflLS
Herra dr. Páll S. Árdal.
ÞÉR birtið í M'bl. 5. þ. m. grein
út af ritdeila okkar Gunnars
Dals. Enda þótt greinin sé að
mestu leyti svar til Gunnars, eru
þar atriði, sem snúa að mér, og
vildi ég víkja að þeim nokkrum
orðum.
Af bréfi yðar til Mbl. verður
ekki séð, að þér hafið lesið nema
lokagreinar okkar Gunnars
Dals, sbr. orðalag yðar: „Hannes
mun hafa átt í illdeilum við
Gunnar um gildi skáldverka
Kristmanns Guðmundssonar“.
(Leturbr. mín).
Eg vil því snúa mér fyrst að
eftirfarandi orðum yðar: „Ann-
ars þótti mér það einkennilegt,
að sá hluti lokagreina þeirra
Gunnars og Hannesar, sem ekki
snerist um ritdóm minn, fjall-
aði ekki um sögur Kristmanns,
heldur ummæli erlendra bók-
menntafræðinga um skáldið. Bók
menntagagnrýni, sem felst í því
að vitna í sérfræðinga er fánýt“.
Ritdeilan snerist ekki um
sögur Kristmanns, þ. e. hún var
ekki fagurfræðilegs eðlis. Eg
háði deiluna vegna þess, að
Gunnar gerði tilraun til að
sýna, hvað útlendingar hefðu
borið mikið lof á Kristmann. en
íslendingar létu hann naumast
njóta sannmælis sem skáld. Mér
var tekið að ofbjóða ritdóma-
bandalag Gunnars Dals, Krist-
manns Guðmundssonar og fleiri
manna, þar sem slíkum og svip-
uðum skoðunum er á loft hald-
ið, og afmælisgrein Gunnars
um Kristmann sextiígan (hún
hratt deilunni af stað) var skil-
getið afsprengi þess bandalags.
Og það er skemmtileg tilviljun,
að þér skulið í bréfi yðar segja:
„Eg get ekki gert að því, þótt ég
telji ósennilegt. að Gunnar Dal
verði heimspekingur á heims-
mælikvarða, en mig minnir, að
bonum hafi verið spáð þeim
frama í dómi um verk eftir
hann“, skemmtileg tilviljun, af
því spádómur þessi er einnig af-
sprengi ritdóma-bandalagsins:
Það var Kristmann Guðmunds-
son sem fullyrti í dómi um bók-
ina „Sókrates", að Gunnar Dal
yrði innan skamms tíma (þ. e.
þegar búið væri að býða „Sókra-
tes“ á önnur mál) viðurkenndur
sem einn mesti heimspekingur
Vesturlanda. Fyrst þér efist um,
að þessi orð Kristmanns fái
staðizt, ættuð þér að geta skilið,
að ég skuli leyfa mér að draga
sumt annað þessu líkt, sem runn-
ið er undan rifjum ritdóma-
bandalagsins, 1 efa, og eins og
ég sagði, var greinum mínum
einkanlega stefnt gegn því.
Þér eruð að vonum hissa á til-
vitnunum í umsagnir útlendinga
(þér segið sérfræðinga) um
skáldverk íslenzkra manna, og
er ég yður í alla staði sammála,
að slíkt er fánýtt í sjálfu sér,
enda held ég, að það hafi komið
nægilega skýrt í ljós í greinum
mínum. Eg vitnaði í einn erlend-
an bókmenntamann (ég hef j
aldrei talið, hvað Gunnar tefldi!
mörgum fram), ekki til að sýna,
að dómar útlendinga væru
„ansich" rétthærri og sannari en
dómar innlendra manna (það
virðist aftur á móti vera skoð-
un Gunnars Dals), heldur sem
rökstuðning gegn þeirri rang-
færslu hans, að við íslendingar
hefðum með einhverjum hætti
fundið það upp hjá okkur að
vanmeta Kristmann, útlendingar
hefðu alls staðar og ævinlega
talið hann djúpsæjan höfund.
En það er býsna algengt hér á
landi, að rithöfundar skrautsýni
í ísl. blöðum erlendar umsagnir
um sig líkt og einhvern páfaúr-
skurð, og er það oft allspaugilegt.
Semsagt: Eg vil leiðrétta þann
misskilning yðar, að skrif okk-
ar Gunnars hafi verið fagurfræði
leg deila um sögur Kristmanns
og einnig, að ég hafi haldið mér
við erlendan ritdóm vegna þess
aðallega, hvað útlendingar væru
sannspáir um bækur íslenzkra
manna.
Þá vík ég að öðru og alvar-
legra atriði. Þér segið, að ég
hafi notað ritdóm yðar um bók-
ina „Þeir spáðu í stjörnurnar"
hjákátlega, frá rökfræðilegu
sjónarmiði. Mér skilst á yður,
að ég hafi varpað honum fram
sem einhverri upphaflegri meg-
instaðreynd um ritmennsku
Gunnars Dals og dregið síðan af
honum þá sönnun, að ekki væri
hægt að treysta bókmennta
smekk Gunnars. fyrst hann gætl
ekki skrifað sómasamlega um
heimspeki. Hér kemur enn fram,
að yður er óknmnugt um aðal-
efni rifcdeilunnar. Eg hélt alls
ekki fram neinu um bókmennta-
smekk Gunnari, hann var hreint
ekki til umræðu sérstaklega;
hann hefur vitaskuld einhvers
konar bókmenntasmekk, það hafa
allir menn. Þegar ég vitnaði til
ritdóms yðar, var ég búinn að
rökstyðja, eins og mér þótti
nægilegt, að Gunnar skrifaði
villandi um það efni, sem við
ræddum. Þegar Gunnar fékkst
ekki til að viðurkenna það, dró
ég fram órækt dæmi þess, hversu
Gunnar ritaði um það efni, sem
hann sjálfur segist hafa kynnt
sér öðru fremur og vitnaði bá
til ritdómsins. Eða hvernig ætlið
þér að neita því, að „Þeir spáðu
í stjörnurnar" sé nothæf og
fullgild heimild um rithöfund-
inn Gunnar Dal? Þér sýnið fram
á, að hann skrifar þar villandi
um heimspeki. ég hafði svnt
á.ður en ég greip til ritdóms
yðar. að hann skrifaði villandi
um bókmenntir. Eg notaði ekki
dóm yðar í upphafi deilunnar
þannig, að ég ályktaði: Gunnar
skrifar viiiandi um heimspeki,
hann hlýtur því að skrifa vill-
andi um bókirvmntir. heldur í
síðustu greininni sem vitnisburð
um ritmennsku Gunnars Dals.
Hvað er athugavert við þetta?
Firrur Gur.nars í umræddri bók
eru staðreynd, eins og þér nú i
bréfi yðar til Mbl. sýnið enn
frekar, og þegar ég þóttist hafa
bent á bókmenntalegar firrur
hans nægilega skýrt. án þess '>ð
nota ritdóm yðar á nokkurn hátt
sem stökkpall. er það þá einhver
rökfræðiley goðgá að jafna þessu
tvennu saman. því annað geri
ég ekki með tilvitnun minni til
dóms yðar. Og hvað var það,
sem kom yður til að semia
þennan ritdóm? Var það ekki
furða yðar á villandi skrifum
Gunnars um heimspeki? Þér ætt
uð því ekki undrast, þótt ég
stingi niður penna. þegar í hlut
eiga blekkingarskrif um bók-
menntir af hans hálfu og geri
, síðan ofurlítið húmorískan sam-
anburð á hvoru tveggja.
Hanr ; Pétursson.
I ^
BÆTT ÞJÚIMIISTA
Útvegum allar
fáanlegar bœkur frá Bretiandi
með flugvélum
ekkert aukagjald
Þýzkalandi
Danmörku
Noregi
Svíþjóð
Frakklandi
Sturbj örmíóiissoti& Co.h.f.
Hafnarstræti 9
Símar 11936 — 10103

*■* *-»