Morgunblaðið - 03.03.1962, Blaðsíða 14

14
MORCU'NBT. AÐÍÐ
Laugardagur 3. marz 1962
☆
Tog’araútgerðin.
Að undanförnu hefur mikið
verið rætt um hina silæmu af-
komu Utgerðarfélags Akureyr-
inga, og telja surnir að fjárfram-
'lög bæjarins til ÚA, séu að sliga
Ibæjarfélagið, og séu eklki á nakk
urn hátt réttlætanleg. í fjárfhagis-
éætlun yfirstandandi árs, mun
áætlað að leggja 4 milljónir kr.
í framkvæmdaisjóð, og mun það
fé renna til togaraútgerðarinnar.
Fjórar milljónir er mikið fé en

Nýja skíðahótelið í Hlíðarfjalli.
Akureyrarbréf
nægi það til að halda ÚA gang-
andi, þá er því vissuiega ekki
kastað á gíæ. Afli togaranna hef
ur farið síminnkandi undanfar-
in ár, en köstnaður hinisvegar
aukist að mun. Og þó fiekverðið
hafi nokkuð hækkað, og togar-
amir gert góðar söluferðir á er-
lendian markað, þá hefur það
ekki nægt. Ja, ástandið er visisu-
lega ekki glæsilegt, segja hinir
svartsýnu.
Á öllum málum eru tvær hlið-
ar, og svo er eínnig á þessu.
Fulda
úrvals hjólbarðar
560x13
590x13
640x13
670x13
590x14
750x14
560x15
590x15
640x15
710x15
760x15
450x17
500x17
Garðar Gíslason
Bifreiðaverzlun.
Vissulega er etoki æskilegt að
reka fyrirtæki, með miiklu tapi,
en þegar allt kemur til ails, hvar
værum við Akureyringar staddir
sf ÚA væri etoki hér og starf-
rækt? Hvað mundu altir sjó-
mennimir á þessum fimm tog-
urum gera, ef skipunum væri
lagt? Og hvaða atvinnu fengju
þeir tugir karlá og kvenna, sem
viima í fiskvinnalustöðvum fé-
lagsins? Hvað um öl'l vertostæð-
in, sem togaraútgerðin hetfur við
skipti við og greiðir hundruðir
þúsunda, eða milljónir í vinnu-
laun?
Og verzlunin. Hvað skyldu tog
arasjómennirnir og togaraútgerð
in í heild greiða til kaupmanna
og kaupfélaga fyrir vörur, sem
nauðsynlegar eru í sambandi við
vinnu þeirra? Ég hef etoki við
höndina talur um þessa hluti,
en allir vita að þarna er um há-
ar upphæðir að ræða. Og að lok-
um, hvað greiðir starfsfólk ÚA,
þeir, sem vinna á sjó og landi,
mikið fé í bæjarsjóð í útsvör-
um og öðrum sköttum?
Vissulega væri æskilegt . að
geta rekið ÚA taplaust, en þrátt
fyrir tapreksturinn, má félagið
ekki hætta störfum, það mundi
skapa verulegt vandræðaáistand,
og auka stórum útsvör iðnaðar-,
verzlunar- og verkamanna á
Akureyri.
Tíðarfar og samgöngur.
Á Norðurlandi (og raunar víð-
ar) hefur veðráttan verið um-
hleypingasöm og stirð, það iem
af er vetrar. Áhlaupaveður hef-
ur gert, og hafa þau vaildið millj-
ónatjóni. Af sömu ástæðum hafa
samgöngur verið með stirðara
móti, a.m.k. miðað við seinni ár.
Akureyri, sem má með sanni
Móðir okkar, fósturmóðir, tengdamóðir og amma
GUÐRÚN GUÐJÓNSDÓTTIR
Köldukinn, Holtahreppi,
andaðist að heimili sínu 1. marz.
Börn, fósturbörn, tengdabörn og barnabörn.
Hugheilar þakkir fyrir auðsýnda samúð við andlát
og jarðarför konunnar minnar og fóstursystur okkar
MARGRÉT^R ANOREU HALLDÓRSDÓTTUR
Magnús Bergmann Friðriksson,
Guðný Pálsdóttir. Lára Jónsdóttir.
Innilegar þakkii fyrir auðsýnda samúð við andlát og
jarðarför dóttur ög móður okkar
MARÍU MARKÚSDÓTTUR
Köldukinn 10.
Markús Sveinsson,
Páll, Markús og Kristjón Guðbrandssynir,
K>ara, Ester og Fjóla Guðbrandsdætur.
Þötokum hjartanlega auðsýnda samúð og vinarhug við
andlát og útför sonar otokar og bróðurs
SIGURDAR BREIÐFJÖRDS VALSSONAR
Ólma Þorvaldsdóttir,
Valur Sigurbjarnarson og systkind.

kalla miðstöð samgangna norð-
anlands, hefur ekki farið var-
hluta af þessum erfiðleikum.
Reynt hefur verið að halda veg-
unum opnum eftir því, sem tök
hafa leyft, en þótt heiðar og
fjallvegir hafi verið ruddir, eft-
ir því sem unnt hefur verið, hef
ur það að jafnaði dugað stutt,
því skafrenningurinn, sem mun
versti óvinur bílstjóra og þeirra
starfsmanna vegagerðarinnar, er
ryðja vegi, hefur oft verið fljót-
ur að gera verk þeirra að engu.
Annars segja vegagerðarstarfs-
menn mér, að það sé hreinasta
neyðarúrræði að ryðja veg, sem
mikill snjór er á. Er ýtan fer um
veginn myndast djúp geil í snjó-
inn en háir ruðningar til beggja
hliða. í næstu hríð eða renningi,
fyllir svo þessa geil, og þá verð-
ur enn verra að fást við veg-
inn en áður. Bezt segja þeir,
við snjómokstur, svo seim Norð-
menn, Svisslendingar, Kanada-
menn og fl. En hvaða aðferðir
nota þeir? Það hljóta verkfræð-
ingar okkar að vita, og ættu að
geta stuðttað að því að slík tæki
væru tekin í notkun hér, þvi
tæplega trúi ég því að allt .iam-
göngukerfi þessara landa stöðv-
ist í fyrstu snjóum.
Skólabærinn.
Til forna voru tveir skólar
helztir, og einir í landinu. Annar
sunnanlands að Skálholti, hinn
að Hólum í Hjaltadal. Það var
hinn norðlenzki skóli. Síðar voiu
skólarnir fluttir frá þessum stöð
um. Norðlenzki skólinn var um
tíma starfandi að Möðruvöllum
í Hörgárdal, var síðan fluttur til
Akureyrar, eftir brunann þar
1902. Hét fyrst Gagnfræðaskól-
inn á Akureyri. Snemma fór
Stefán skólameistari að berjast
fyrir því, að hér væri hægt að
útskrifa stúdenta, en fékk litlu
um þokað. Eftir fráfall hanis teik-
ur Sigurður Guðmundsson, skóda-
meiistari, upp merki hans, og
fæst nú leyfi til að útskrifa nem
til innritunar
Menntastoólans

endur héðan
fjórðia bekk
Reykjavík.
Árið 1923 ber Þorsteinn M.
Jónsson fram á þingi tillögu um
fullgildan Menntaskóla á Akur-
eyri. Gekk það í nokkru þófi, en
1928 eru fyrstu stúdentarnir út-
skrifaðir héðan, og hefur fjöldi
þeirra farið vaxandi síðan. Má
segja að með lagasetningu þeirri
hafi hinn norðlenzki skóli verið
að fúllu endurreistur, eftir rúm-.
lega aldar hrakninga. Síðan hef-
ur Akureyri verið mikill skóla-
bær, og skólafóillk jafnan sett
svip sinn á bæinn að vetrinum.
Hér eru nú starfandi margir skól
ar. Barnaskólar, Tónlistarskóli,
Iðnskóli, Gagnfræðaskóli og
Menntaskóli. Lauslega áætlað
stunda um 2000 nemendur nám í
öllum þessum skólum á Akureyri
í vetur. Ef við áætlum að íbú-
ar bæjarins séu rúml. átta þús-
und, þá er sýnilegt að allmikill
hluti þeirra situr á skólabekk.
Þó ber þess að gæta, að nokkur
hluti þeirra nemenda, sem Ak-
ureyrarskólans stunda eru úr
öðrum héruðum.
Menntastoólinn er sá skólinn,
sem mest að kveður, því frá hon
um hafa komið árlega menn, sem
hafa verið og verða framiámenn
í hinum ýmsu starfsgreinum,
æðri menntamanna. Svo sem
læknar, logfræðingar, prestar, og
aðrir hástoólaborgarar, að stjórn
málamönnunum meðtöldum, en
þeir hafa raunar flestir hlotið
einhverja háskólamenntun áður
en þeir fóru út í stjórnmálin. A.
m. k. ef þeir hafa lokið stúdents
prófi. (Þess ber þó að geta, að
margir þingmenn hafa exki há-
skólapróf, enda virðist etoki einu
sinni þurfa gagnfræðapróf til
setu á alþingi, og er það furðu-
legt). — St. E. Sig.
• m

i’í; >:■ :
X;.-ðKÚ;to:--w'

....

Tveir Akureyrartogarar að leggja í veiðiför.
er að þjappa veginn, og gera^
hann harðan þannig að bílarnir
geti flotið yfir hann. Við það
myndast hávaði, sem renningur-
inn festir ekki korn sín á, og'
vegurinn er miklu lengur fær
en ella. Annar er áreiðanlega ein
hverju ábótavant með ruðning RÍKISÚTGÁFA námsbóka hefur
snjóa af vegium oktoar. Það hljótai nýlega gefið út tvær vinnubækur
Tónlistarbækur
fyrir börn
að vera til heppilegri áihöld en
ýturnar til snjóruðnings af vog-
unuim. Einhver tæki sem þeyta
snjónum langt út fyrir vegar-
brúnina og koma í veg fyrir
myndun djúprar geilar.
Margar þjóðir, aðrar en við,
eiga í erfiðleikum í sambandi
í tónlist og er hvor um sig 16
bls. í stóru broti.
Fyrri bókin nefnist: Hljóðfall
og tónar. 1 hefti, eftir Jón Ás-
geirsson söngkennara. Bók þessi
sem er einkum samin fyrir 7 ára
börn, er byggð upp á einföldustu
atriðum hljóðfalls- og tónritunar
Aimælisfyiirlestur Hóskólons
N.K. SUNNUDAG 4. marz ki.
2 e.h. flytur prófessor Ólafur
Björnsson fyrirlestur í hátíðasal
Háskólans. Fyrirlesturinn nefn-
ist „Skilyrði efnahagslegra fram-
fara“ og er þriðji fyrirlesturinn
í flokki afmælisfyrirlestra Há-
skólans.
Rætt verður um þau skilyrði,
sem fullnægt þarf að vera, til
þess að efnahagslegar framfarir
geti átt sér stað. Reynt verður
að skilgreina hugtakið efnahags-
legar framfarir og rætt, hvaða
mæliikvarða megi nota á það,
hvort um efnahagslegar fram-
farir sé að ræða. Eftirfarandi
grundvaliarskilyrði efnahags-
legra framfara verða siðan rædd
hvert um sig:
1. Viljinn til slikra framfara
og til þess að leggja á sig nauð-
synlegar fórnir í þágu þeirra.
2. Skilyrði fjármagixsmyndun-
ar eða aukningar framileiðslu-
tækjanna.
3. Þáttur vísindaleigra rann-
sókna og hagnýtingar þeirra í
þágu atvinnulífsins. Hvernig má
bezt skapa skilyrði fyrir þvi, að
nýjungar á sviði tækni og síkipu-
lagningar framleiðslunnar eigi
sér stað?
4. Hverskonar stoipan efna-
hagsmiála hentar bezt efnahags-
legum framförum? Eiga ríkið
eða einkaaðilar að hafa forystu
í því efni? Rætt verður m fram
kvæmdaáætlanir þær, er gerðar
hafa verið á síðustu árum í ýms-
um nágrannalöndum okikar, sósí-
alískan áætlunarbúskap o.fl.
5. AS síðustu verður fólks-
fjölgunarvandamálið rætt frá
ýmsum hliðum, eintoum það at-
riði, hvort hætta sé á því, að
of ör fólksfjölgun hindri efna-
hagslegar framifarir.
og ætluð til að gefa bömum kost
á sjálfstæðri vinnu við þeirra
hæfi, þegar í byrjun skólagöng-
unnar. Bókin er eins konar staf-
rófskver í tónlist, til að æfa þau
byrjunaratriði, sem tónlistar-
kennslan byggist síðar á.
Hin bókin nefnist: Við syngjum
og leikum, 3. hefti. Söngkennar-
arnir Guðrún Pálsdóttir og Kristj
án Sigtryggsson tóku efnið sam-
an. Þetta er vinnubók í söngfræði
fyrir 12 ára börn, ætluð til æf-
inga í að þekkja nótur og syngja
eftir nótum. Bókina á að nota til
vinnu í sjálfum söngtímanum, en
einnig eru í henni æfingar, sem
börnin geta leyst heima, eftir að
hafa fengið aðstoð við byrjun
þeirra í söngtíma.
Báðar bækurnar, sem eru gefn-
ar út að tilhlutan Söngkennara-
félags Islands, eru gefnar út í
bráðabirgðaútgáfu.
Þess skal getið, að í undirbún-
ingi er að gefa út 2. og 3. hefti
bókarinnar Hljóðfall og tónar, og
1. og 2. hefti bókarinnax Við
syngjum og leikum.
Enn heimtist fé
VALDASTftÐUM, 22. febr. —
Þann 22. þ.m. fundust 2 lömb í
svonefndum Svínadal hér framrni
í sveitinni. Reyndust þau vera
frá Stardal á Kjalarnesi.
Um líkt leyti, eða rétt áður
fundur 4 kindur á svokölluðum
Múla í Brynjudal, og voru þær
frá Skorhaga í Brynjudal. Ekki
er vitað að kindur þessar hafi
áður komið að húsi í vetur.
— St. G.