Morgunblaðið - 01.07.1962, Síða 6
0
MORGVN BLAÐIÐ
Sunnudagur 1. júlí 1962
Norskur
maður í
í DAG er væntanlegur loftleiðis
írá Noregi stórþingsmaðurinn O.
Dahl-Goli. Hann er mikill íslands
vinur, og hefur gist land vort
nokkrum sinnum áður. Hann á að
baki sér merkilegt starf í heima-
landi sínu. Var um margra
ára skeið aðalframkvæmdastjóri
Norska sjómanna trúboðsins
meðal norsku fiskimannanna.
Sú starfsemi á Sjómanna-
heimili meðfram allri strand-
lengju Noregs, alla leið norður
til „Vardö“ Auk þess tvö sjó-
mannaheimili hér á landi, annað
á Siglufirði síðan 1915, og hitt á
Seyðisfirði síðan 1955. Ennfremur
á þessi starfsemi tvö skip, er
kallast Betelslep, og eru þau
fljótandi sjómannaheimili og
kirkja. Þau fylgja fiskiflotanum
O. Dahl-Goli
á vetrarvertíðinni og eru sjó-
mönnunum til aðstoðar á ýmsan
hátt.
Eins og mönnum hérlendis er
kunnugt, voru heil þorp og bæir,
brennd til ösku í norður Noregi
í heimsstyrjöldinni síðustu. Und-
ir eins og ófriðinum lauk hófust
Norðmenmenn handa og byggðu
á ný öll þorp og bæi á skömmum
tíma, og sýndu framúrskarandi
dugnað við endurreisnina.
Mörg sjómannaheimilanna
brunnu þá einnig til kaldra kola.
Þegar til endurreisnarstarfsins
kom, hvíldi allur þungi endur-
reisnarstarfsins á herðum aðal-
framkvæmdastjórans. Reyndi þá
mjög á dugnað og útsjónasemi
Dahl-Goli. Allskonar hindranir
og öðrugleikar urðu þá á leið
hans. En með frábærum dugnaði,
fórnfýsi og trú, vann hann bug
á öllum örðugleikum.
Endurreisnarstarfið reyndi svo
mjög á krafta hans, að í raun-
inni hefur hann aldrei náð sér
að fullu síðan. Hann var sæmd-
Orlof húsmæðra
Borgarnesi, 28. júní.
DAGANA 19.—26. júní dvöldust
27 húsmæður í Orlofi á vegum
Sambands bopgfirzkra kvenna.
Dvaliz.t var í barnaskólanum á
Varmalandi. — Ráðskona var
Elízabet Jónsdóttir.
— H.J.
stórþings
heimsókn
ur riddarakrossi Dannebrosorð-
unar fyrir dáðríkt starf meðal
danskra og færeyskra fiskimanna
í norður Noregi. Við síðustu
kosningar til Stórþingsins norska,
var Dahl-Goli kosin á þing, og
lét þá af störfum, sem aðal-
framkvæmdastjóri Norska sjó-
mannatrúboðsins meðal fiski-
mannanna.
Dahl-Goli er mikilsmetinn og
eftirsóttur prédikari í Noregi og
víðar
Hann mun tala á nokkrum
kristilegum samkomum meðan
hann dvelur hér. I kvöld talar
hann í Kristniboðshúsinu Betaníu
Laufásvegi 13 kl. 8,30. Þangað
eru allir velkomnir.
Hann mun heimsækja Siglu-
fjörð síðar í vikunni.
Vér bjóðum stórþingsmann O.
Dahl-Goli hjartanlega velkominn
til íslands, og óskum að dvölin
hér verði honum til mikillar
ánægju.
Jóhs. Sigurðsson.
Júlíus Ingvarsson
bryti — minning
verkstj., sem nú er látinn, og
konu hans Borghildar Kjærvik.
Júlíus 'hóf sjómennskuferil
sinn 14 ára gamall, í heima-
landi sínu, á strandferðarskip
um og var það allt þar til Þjóð
verjar hernámu Noreg 1941, að
hann fór yfir til Englands og
gekk í Norska sjóherinn.
Árið 1943 var skip það er hann
þjónaði á staðsett hér í Reykja-
vík og haft til fylgdar skipalest
um, og var hann hér allt til
stríðsloka að hann gekk úr her
þjónustunni með miklum sóma
enda hlotið ýms heiðursmerki,
fyrir góða og dygga þjónustu.
Hinn 16. júní 1945 gekk hann
að eiga Guðrúnu Magnúsdóttur,
Sigurðssonar, vélstj. og eignuð
Á MORGUN verður jarðsettur,! ust þau tvö börn. Lifir hún mann
frá Eossvogskapellu, Júlíus sinn.
Ingvarsson.
Hann var fæddur í Dyrö í
norður Noregi 15. janúar 1923,
sonur hjónana, Ingvars Kjærvik,
Árið 1946 fluttust þau hjónin
til Noregs, en sneru fljótlega til
íslands aftur, vegna mikillar ást
ar sem Júlíus hafði fengið á
landi og þjóð að hann taldi sig
• Sjúkraflugið
Oft hefur mér dottið í hug
að spyrja Björn Pálsson, flug-
mann, um reynslu hans í sjúkra
fluginu. Við hér í þéttbýlinu
þar sem læknar og sjúkrahús
eru á næstu grösum, getum vafa
laust ekki sett okkur í spor
fólks úti á landsbyggðinni, sem
ekki getur komið sjúklingi í
læknishendur Ekki hefur
orðið af því að ég spyrði Björn,
en svo sá ég í Árbók Slysa-
varnafélags íslands 1962 grein-
argerðir eftir þá sjúkraflug-
mennina, hann og Tryggva
Helgason og leyfi mér að taka
hér upp grein Björns um sjúkra
flugið,
• Áhyggjur nú færri
í starfinu
Nú eru full 12 ár liðin síðan
fyrsta sjúkraflugið var farið,
er var vísir að því sjúkraflugi,
sem nú er orðinn snar þáttur
í björgun mannslífa hér á landi.
Fyrstu árin voru fluttir örfáir
sjúklingar, en síðan hefur þetta
aukizt með aukinni tækni og
bættum aðstæðum og nú þann
30. marz 1962 hafa verið fluttir
með flugvélum mínum og SVFÍ
samtals 1283 sjúklingar frá því
að þetta sjúkraflug hófst, þar
af 50 á þessu ári. Þess ber
að geta, að markvisst hefur
verið unnið að því, að koma upp
sjúkraflugvöllum sem víðast
um landið og nú eru merktir
Ium 100 lendingarstaðir auk
fjölda ómerktra staða á túnum
og í fjörum, þar sem unnt er
að lenda.
Nú hef ég tvær flugvélar til
þessarar þjónustu, TF_______HIS
Cessna 180, sem tekur einn
sjúkUng og einn farþega og
svo nýjustu vélina, TF—VOR
Beechraft Twin Bonanza, er
auðveldlega tekur tvo sjúklinga
ásamt tveim farþegum samtím-
is. Báðar þessar vélar á Slysa-
varnafélag íslands að 60 hundr-
aðs hlutum. Með komu TF—
VOR hafa möguleikarnir á að
koma sjúkum til aðstoðar auk-
izt mjgg mikið, og jafnframt
hefur áhætta mín sem flug-
manns í þessum ferðum minnk-
að að mun. Það var tæpast
verjandi að fljúga á einum
hreyfli í vetrarveðrum og nátt-
myrkri yfir auðnir og öræfi
íslands. Ég verð að segja, að
mér finnst, að nú sé margt
auðveldara og áhyggjur færri
í þessu starfi.
Mjög oft hefur það komið
fyrir, að ég hef þurft að flytja
tvo liggjandi sjúklinga samtím
is og oft er ekki þægilegt að
þurfa að neita nánustu ætt-
ingjum um að fylgja sjúklingi.
Þessi vél, TF—VOR, hefur
leyst mikinn vanda í þeim efn
um. Ég nefni hér aðeins tvö
dæmi af mörgum. Síðastliðið
sumar var ég beðinn að sækja
mikið veika konu austur á
Homafjörð og með henni voru
tveir úr fjölskyldu hennar.
Stuttu eftir að ég er kominn
í loftið frá Hornafirði, er ég
kallaður upp í talstöðinni og
beðinn að koma strax til Egils-
staða og sækja lítinn dreng,
er hafði skaddast á auga. Hafði
hann fengið öngul í augað, er
hann var að kasta fyrir fisk.
Læknir taldi, að einasti mögu-
leikinn til að bjarga sjóninni
á auganu væri að hann kæmist
strax til aðgerðar. Ég breytti
því stefnunni í áttina að Egils-
stöðum, lenti þar og tók dreng-
inn og föður hans með til
Reykjavíkur.
• Snúið við .. ..
Öðru sinni var ég beðinn um
að sækja vestur á Rauðasand
lík af sjómanni, er drukknaði
af mótorbátnum Særúnu út af
Vestfjörðum. Flaug ég þangað
og sótti líkið en fékk þá skila-
boð um, að ég væri beðinn um
að sækja annað lík, er rekið
hafði á fjörur í Breiðuvík. Hélt
ég því þangað og sótti það
einnig, en bélt síðan aftur áleið-
is til Reykjavíkur. Er ég hafði
verið nokkrar mínútur á flugi,
var ég kallaður upp og var nú
beðinn um að koma til Reyk-
hóla og taka þar mjög alvarlega
veikt barn, og jafnframt fékk
ég að vita, að þetta þyldi enga
bið. Ekki var þetta nú gott,
en hvað skyldi gera?
Tók ég því þegar stefnu á
Reykhóla Er ég lenti þar á flug
brautinni reyndist hún öll hul
in svellbólstrum og komu ungl
ingar á staðnum til móts við
vélina á skautum. Ég tók þar
meðvitundarlaust barnið og
móður þess og flaug síðan beint
til Reykjavíkur, þar sem lækn-
hvergi annars staðar eiga heima.
Július hlaut ísienzkan ríkis-
borgararétt 1955.
Árið 1949 hóf 'hann starf hjá
Skipaútgerð ríkisins, og nokkru
síðar á varðskipum ríkisins, fyrst
sem matsveinn og síðan sem
bryti nú síðast á varðskipinu
Ægi.
Eg, sem þessar fáu línur rita,
átti því láni að fagna að vera
Júl'íusi samskipa, og efast ég
ekki um að ég mæli fyrir munn
fleiri sem með honum sigldu, er
ég segi að Júlíus var meðal beztu
matsvéina Landhelgisgæzlunnar.
Hann var hvers manns hugljúfi,
og drengur góður.
Eg vil leyfa mér fyrir hönd
okkar starfs'félaga hans hjá
Landlhelgisgæzlunni, að senda
konu hans og bömum, sem nú
eiga að sjá á bak elskulegum
eiginmanni og föður, okkar
dýpstu samúð.
Drottinn blessi minningu
þessa ágæta félaga okkar.
Helgi Hallvarðsson.
MAINZ, 29. júní (NTB) — í
dag strandaði svissneskur
prammi á Rín, lokaði allri
umferð um ána. Hundruð
skipa, sem þar voru á siglingu
komust ekki áfram og mynd
uðu 30 km langa biðröð.
inum tókst að bjarga lífi þess.
Má af þessu sjá, að ýmsan
vanda bera að höndum í íþessu
starfi, og gildir það miklu, að
hafa góð og fullkomin tæki til
umráða, og 1 þeim efnum dugar
ekkert nema það bezta og full-
komnasta, sem vör er á hverju
sinni. Ýmis öryggistæki býður
nútímatæknin upp á, sem gott
væri að hafa svo sem Radar, en
slíkt er dýrt og ekki hægt að
láta borga sig fjárhagslega fyrir
þann, sem rekur svona þjón-
ust, en hvert mannslíf, sem
slíkt tæki getur bjargað, er þó
raunar miklu meira virði en
tækið sjálft.
Nú hef ég ráðið til mín flug-
mann, ungan og reglusaman
dugnaðarmann, sem ég bind
miklar vonir við, og er samn-
ingur okkar á milli til fjögurra
ára. Vona ég, að honum verði
þá orðið starfið svo kært, að
hann vilji halda því áfram.
Þessi ungi maður heitir Guðjón
Guðjónsson, og er ættaður
austan af Norðfirði. Hafði hann
lært trésmiði áður en hann fór
út í flugið.
Slysavarnafélag íslands á
stórar þakkir skildar fyrir þann
mikla styrk, sem það hefur
veitt þessum málum, og má full
yrða, að þessi tæki væru ekki
til staðar í dag, ef þess hefði
ekki notið við.
í þessu sambandi má geta
þess, að í janúar og febrúar
í ár flutti ég 30 sjúklinga en
þessir tveir mánuðir voru sér«
staklega erfiðir hvað veður-
ofsa og flugskilyrði snerti.
og hefði þetta ekki verið fram-
kvæmanlegt nema með fullkoia
inni flugvél.
Björn Fálsson.