Morgunblaðið - 01.07.1962, Page 8
8
M ORCUNfíTJfílÐ
Sunnudagur 1. júlí 1962
3. grein
A FÖSTUDAGINN búum
við Grímur okkur af stað.
Við leggjum upp laust eftir
hádegið og höfum einn
trússahest auk þeirra sem
við situm. Enn verður Nasi
til að halda á mér. Það er
þurrt og bjart veður er við
ríðum skokk fram Forsælu-
dalinn. Sögulegar minjar
ber fyrir augun og við nem-
um staðar á Þórhallsstöðum
og skoðum tóftir þess forn-
fræga bæjar úr Grettis sögu.
Þarna áttust þeir við Grettir
og Glámur. Oss virðist bæjar-
stæðið ekki mikið, sem geymir
frægustu draugaglímu sögunn-
ar. Skammt framar í dalnum er
Skessufoss, en þar er talið áð
óvættur sú hafi búið, er grand-
aði sauðamönnum Þórhalls
bóndal. Talið er að Glámur
háfi ráðið henni bana, því ekki
yarð hennar vart síðan. Ekki
Skessufoss í Forsæludalsgljúfrum.
Þegar Lárus lá úti
I grenjaleit með Grímstungufeðgum:
Verið að svæla greni.
tók þó betra við er Glámur lá
eigi kyrr í dysinni. Og enn
versnaði er Glámur haiði háls-
brotið Þorgaut sauðamann er
þó var tveggja manna maki.
Ekki létti ófögnuðinum af Þór-
hallsstöðum fyrr en Grettir
hafði lagt Glám en sú glíma
varð honum dýr sakir álaga
Gláms, og „hvar sem feigra fold
þú byggir, ég finn þig aftur
þegar skyggir“.
Þótt hér hafi skeð stórat-
burðir Grettlu finnum við nú
enga nálykt af Glámi, aðeins
gróðurilm. á vordegi. Við stíg-
um á bak og ríðum fram For-
sæludal.
Hrikalegt Iandsiaa
Það er ekki árennilegt að
fara yfir Friðmundará hjá Bót-
artanga, þar sem vígið stóð
forðum. Við höldum þó yfir og
hvergi hika klárarnir, en halda
á okkur upp brattann þar til
færi gefst að stökkva af baki
ög síðan var gengið upp með
klárunum. Gilin eru þarna
hrikaleg og fögur og útsýni
glæsilegt niður yfir Vatnsdal-
inn.
Grímur segir mér frá ferða-
mönnum er voru þarna á ferð
fyrir nokkrum árum, höfðu
lent í villu á leið vestur yfir
Stóra-Sand og komu niður að
Bótartanga, en vissu ekki
hvernig þeir skyldu komast yf-
ir. Unglingar vísuðu þeim veg-
inn, en þeir töldu' fjarri öllu
viti að leggja yfir gilið og fóru
því upp fyrir það, sem er lang-
ur krókur. Þeir, sem kunnugir
eru, brosa að þessu og klárarn-
ir frá Grímstungu virtust ekki
feimnir að kjaga. upp örmjóa
rindana.
Dauður yrðlingur
Við héldum nú áfram og
fram á há Bót, en þar var
grenið. Grímur hafði verið á
ferð með öðrum manni við
þetta greni 10 dögum áður og
þá orðið var við yrðlingahljóð
inni í því en ekki náð dýrun-
um, enda höfðu þeir félagar
haft langa útivist í grenjaleit
og voru á heimleið. Nú var
ætlunin að leggjast á grenið og
vinna það. Við fórum í sveig
vestur yfir Bótina til þess að
vindur stæði ekki af okkur á
grenið, stigum af hestunum
skammt frá því og læddumst
fram á það. Við urðum einskis
varir, fórum þó hægt að öllu
og kíktum inn í hvern munna
og hlustuðum. Ekkert hljóð.
Skyndilega kom ég auga á dauð
an yrðling liggjandi niðri í urð
inni fyrir neðan. Hjá honum
lá þúfutittlingsungi, sem sýni-
lega hefur átt að færa honum
til matar. Þetta þótti einkenni-
legt. Tófur eru ekki vanar að
skilja eftir dauð afkvæmi sín.
Hér hafði verið gengið um
alveg nýlega, því tófusporin
sáust greinilega. Þess er helzt
getið til að tófan hafi hvekkst
er menn komu á grenið og ekki
þorað að koma þar heim að
fyrr en yrðlingurinn var dauð-
ur úr hungri. Hafi hann vafrað
út úr greninu og orðið þar til.
Hér hefur dýrbítur verið á
ferð því ræfil af lambi fund-
um við við einn munnann. —
Grímur gaggaði inn í grenið
og hlustaði síðan, en ekkert
hljóð. Verið gat að tæfa yæri
inni í greninu og lægi á yrðl-
ingunum og þá var ekki hljóðs
von. Því afréð hann að svæla
grenið til þess að ganga með
öllu úr skugga um að hér væri
enginn vargur á ferð.
Grenið svælt
Lagðir voru dýrabogar í alla
munna og þeir byrgðir nema
einn. í hann var borinn mosi
og berjalyng og olíu hellt á allt
saman. Síðan tók Grímur poka
og notaði eins og físispjald og
gekk reykurinn þá glatt inn í
grenið, sem brátt fylltist af
reyk. Ég stóð reiðubúinn með
byssuna . ef tófa freistaði út-
göngu. Þetta reyndist þó allt
árangurslaust og varð því þessi
för ekki til fjár. Við komum
því tófuskottslausir til byggðar
laust eftir miðnætti.
Laugardagurinn var notaður
til minkaveiða. Fór ég þá með
Grími og Braga í Forsæludal í
svonefnda Hvammsurð, utar-
lega í Vatnsdal austanverðum.
Hundarnir Júlíus og Vaskur
urðu strax varir við mink og
skaut Bragi á hann tveimur
skotum, en minkurinn hvarf í
urðina, sem þarna er mjög
djúp. Ekki er fúllsánnað hvort
minkurinn drapst af skotinu,
því hann hefur skriðið inn í
urðina, en hártætlur fundust
af honum. Grafið var og leitað
hvort þarna væri bæli og
fannst það en engir yrðlingar.
Svæla í urðinni bar heldur
ekki árangur.
Eftir þetta var leitað á bökk-
um Vatnsdalsár, en þar sáum
við mikinn traðk eftir mink, en
það bar ekki árangur. Hund-
arnir ólmuðust og leituðu en
minkurinn lét ekki sjá sig.
Endir þessarar veiðiferðar
var því svipaður hinum. Við
komum skottlausir heim undir
morgun, en höfðum þó orðið
svo lánsamir að lenda í fram-
haldi afmælisveizlu Ágústar á
Hofi og nutum þar góðrar gest-
risni.
Ég læt lokið þessu veiðirabbi
Hundurinn
mink.
Júlíus grefur eftir
með því að senda veiðifélög-
unum öllum beztu kveðjur og
þakkir fyrir skemmtilega sam-
veru, þeim Lárusi, Eggert og
Grími í Grímstungu, svo og
Braga í Forsæludal. Árna ég
þeim velfarnaðar og vona að
þeir verði fengsælli í næstu
grenjaleitum, enda mun þá
ekki vera hægt að kenna ættar-
draug mínum um óheppnina.
Lárus liggur úti
Mér þykir hlíða að enda
þessa grenjafrásögn með ofur-
lítilli sögu um hrakninga Lár-
usar í Grímstungu, sem hann
sagði mér á leið milli grenja.
Lárus er sem kunnugt er einn
ratvísasti ferðamaður sem , um
getur og hefur hann erft þann
eiginleika frá föður sínum, en
Björn var sagður ekki geta
villzt hvernig sem viðraði. —
Lárus hefur farið í göngur í 50
haust og oftast allar göngurn-
ar, auk þess í fjölda eftir- og
aukaleita fyrir utan allar grenja
leitirnar. Það má því segja að
hann þekki heiðarnar upp af
Austur-Húnavatnssýslu eins og
lófana á sér og er það því haft
að merkum tíðindum að hann
skyldi einu sinni liggja úti i
stórhríð. En látum nú Lárus
segja frá:
— Björn Pálsson, nú alþingis
maður, en þá oddviti í Svína-
vatnshreppi, gerði mér skeyti
eitt haustið að fara fyrir sig
að leita hrossa fram á Kúlu-
heiði. Hann kvaðst ekki kunna
því að hross lægju úti um vet-
urinn meðan hann færi með
stjórn sveitarmála. Bauð hann
mér mann til fylgdar. Ég hafn-
aði því en kvaðst sjálfur velja
mér mann er mér hentaði að
fara. Þar kom að ég hugðist
fara í leitina og réð til fara
með mér Runiberg Ólafsson,
bónda í* Kárdalstungu, sem
bæði er kúnnugur á heiðunum
og auk þess haxðduglegur ferða
maður.
Við héldum úr byggð sem
leið liggur fram í Kúlukvíslar-
skála, sem er skammt norðan
Seyðisár. Þar skildum við éftir
hestana og föggur okkar og
stóðu klárarnir yfir heytuggu
er við fórum.
Við héldum gangadi úr skál-
anum, jörð var auð og vötn
öll á ísi. Skildum við framan
Seyðisár og fór Runiberg upp
Seyðisárdrög en ég hélt niður
yfir Þegjandakvísl, sem um er
kveðið:
Þrettán lækir I Þegjanda,
Þegjandi í Beljanda (kvísl í
Seyðisá)
Beljandi í Blöndu þó,
Blanda rennur út í sjó.
Fyrst varð ég að vaða upp
undir mitti yfir Þegjanda, en
ég hafði ekki varað mig á þvl
að hún á upptök sín í upp-
sprettulindum og frýs því ekki
nema í aftökum.
Siðan varð ég einnig að
vaða Seyðisá, sem líka var auð
þótt hestís væri á öllum vötn-
um. Ég leitaði nú austur um
hraunin en sé ekkert tií hrossa.
Held síðan aftur í Kúlukvíslar-
skála og hittumst við Runi-
berg þar. Við höfðum lagt
snemma upp frá skálanum um
morguninn og var nú komið
hádegi er við komum þangað
aftur. Höldum við síðan ríð-
andi norður heiði og leitum frá
Blöndu vestur að Helgufelli og
allt út að Blöndutjörnum. —.
Komin er nú kafaldsbleytuhríð
og eykst eftir því sem á kvöld-
ið líður. Tekið er nú að rökkva.
Framhald á bls. 19.
Grímur
ForsæludaL