Morgunblaðið - 22.08.1962, Blaðsíða 8

8
MORGVNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 22. ágúst 1962
Mi
mmMi

f

■
A sviðinu skiptir ekkert
máli nema da nsinn
— sagði hinn heimsfrægi
dansari Jose Greco
í GÆRKVELDI var fyrsta
sýnmgin í Þjóðleikhúsinu á
hinnin heimsfræga spánska
ballett Jose Greco. Þegar
fréttamaður Mbl. og Ijós-
myndari litu snöggvast niður
í Þjóðleikhús í gærdag voru
ljósameistarar önnum kafnir
á sviðinu við að stilla ljós sín
og að tjaldabaki var verið að
lagfæra búning listafóiksins.
Við fengum að vita, að ballett
flokkurinn hefði engar æfing
ar í leikhúsinu, en svo heppi
lega vildi til, að Jose Greco
og Lola kona hans voru stödd
í skrifstofu þjóðleikhússtjóra
og fengum við að ræða þar
við þau nokkra stund.
— Ballettflokkurinn var
stofnaður á Spáni árið 1948,
sagði Greco, og árið eftir héld
um við sýningar í Appollo
leikhúsinu í Barcelona, sem
er lítið leikhús. En 10 árum
síðar sýndum við við ógleym-
anlega hrifningu í Gran Tea-
tro Del Liceo óperuleikhúsinu
í söimu borg, en það er annað
stærsta leikhús á Spáni.
— Flokkurinn hefur ferð-
azt mjög víða?
— Greco byrjaði að telja á
fingrum sér þau lönd, sem
flokkurinn hefur heimsótt, en
hætti því eftir skamma hríð
og sagði: Það er fljótlegra að
tala um þau lönd, sem við
höfum ekki komið til, en það
eru Sovétríkin, Kína, Japan
og Ástralíu, svo að þau
stærstu séu nefnd.
— Hvað eru mangir dans-
arar í flokknum?
— Við erum 23 allt sjálf-
stæðir sólódansarar.
— Hvernig veljið þér dans-
arana?
— Suma þeirra vel ég, með
an þeir em enn við nám, en
aðrir koma til mín að námi
loknu. Síðan leiðbeini ég
þeim, æfi þá saman og geri
úr þeim eina heild.
Á sýningum reynuim við að
draga upp eins skýra mynd
af spönskum dönsuim og unnt
er, hélt Greco áfram. í hverju
einasta héraði á Spéni eru
til mörg þúsund fruimiegir
dansar og þeir eru svo fjöl-
breytilegir, að það er erfitt að
lýsa þeim á einu tfonabili,
hvað þá heldur á einni kvöld
stund.
— Sporin í dönsuim okk-
ar eru víða upprunaleg og þau
sömu og fyrir mörgum öldurn.
En ég hef látið dansana þróast
með öllum mögulegum hreyf-
ingum, er sýna t.d. ást, gleði,
sorg, hugrekki og íþrótta-
mennsku, með það fyrir aug-
um að gæða dansana lífi til
þess að þeir geti aftur endur-
speglað áfiorfendum lif og til-
finningar spönsku þjóðarinn-
ar.
— Er ekki sama um tónlist
ina að segja?
— Jú, þar höfum við tek-
ið gömul þjóðlög og söngva
og látið þau renna saman við
dansana.
— Eru ekki erfiðleikar í
sambandi við sifelld ferða-
lög ykkar?
— Við reynum eftir megni
að samlagast umhverfinu, en
það getur oft verið erfitt og
mig grunar, að við séum allt-
af að kvarta yfir einhverju.
Stundum finnst okkur of langt
frá hótelinu í leikhúsið,
stundum of stutt. Kannske er
maturinn of saltur og bjór-
inn of kaldur eða öfugt. En
þegar maður svo allt í einu
er kominn fram á sviðið,
gleymast þessi smáatriði al-
gerlega, og ekkert skiptir máli
nema dansinn.
— Hvert fer flokkurinn
héðan?
— Héðan förum við til Osló
ar, Stokhólms og Gautaborg-
ar og verðum þar fram í októ-
ber. Við höfum unnið sleitu-
laust síðan í janúarmánuði,
en í október ætlum við að
reyna að taka okkur hvíld í
einn mánuð. Síðan er ætlunin
að fara til Ameríku.
—Þér eruð fæddur á ftalíu?
— Já, en móðir mín var
spönsk og 3 ára gamall fór ég
til Spánar. Þaðan fór ég 10
Jose Greco og Lola kona hans.
ára gamall til Ameríku, en
fluttist aftur til Spánar tvítug
ur að aldri og hef átt hekna
þar síðan, en síðustu 14 árin
verið á sífelldum ferðalögum.
— En frúin?
— Ég, svaraði frú Lola, er
ættuð frá Kastílíu, en fædd í
Madrid á Spáni og ólst þar
upp þangað til ég fór í ball-
ettflokkinn árið 1950. Þá var
Búningar lagfæröir að tjaldabaki.
ég 16 ára gömul?
— Hvar búið þið á Spáni?
— Við búum í Marbella,
sem er nálægt Malaga, en eig
um aðra íbúð 1 Madrid.
— Hafið þér skoðað Reykja
vík?
— Ennþá höfum við hjónin
eikki haft mikið tækifæri til
þess að sjá borgina, sem okk-
ur virðist þó við fyrstu sýn
ákaflega falleg, sagði Greco.
Það er gaman að sjá líkneskj-
una af fyrsta landnámsmann-
inum ykkar gegnum glugg-
ann hérna og á eftir ætlum
við í reglulega gönguferð.
— Það var löng biðröð
hérna fyrir utan húsið áðan
eins og allstaðar, þar sem þér
sýnið.
— Já, en mitt takmark er,
að fólkið komi til þess að
horfa á spánska dansa, sem
draga upp sanna mynd af lífi
spönsku þjóðarinnar, en ekki
til þess að sjá einhvern ballett
flokk, af því að það veit fyrir
fram, að hann hefur öðlast
frægð. Þá fyrst er ég ánægð-
ur og finnst ég hafa gert mér
eitthvað til ágætis, sagði þessi
heimsfrægi ballettdansari að
lokum.

Pétur Ólafsson:
3 LiL
mnnuctóci
' ■ /
Leikstj.: Henrí-Georges Clouzot.
Myrti Brigitte Bardot (Domin-
ique) elskhuga sinn að yfirlögðu
ráði, eða var um ástríðumorð að
ræða, framið í örvæntingu for-
smáðrar ástar? Svarið við þessari
spurningu ræður hvort hún skal
láta lífið eða ekki. Þetta er þunga
miðjan í Sannleikurinn um lífið
(Stjörnubíó), þeirri mjög umtöl-
uðu tilraun Bardot að sanna að
hún sé eliki aðeins hinn dáði mjó
limaði og drengjalegi kroppur,
heldúr sé hún líka fær um að
túlka tilfinningar og skapbrigði.
Ekki verður sagt að Clouzot hafi
ráðist á garðinn þar sem hann er
lægstur, með því að ætla sér að
gera leikkonu úr Brigitte litlu,
sem hingað til hefur aðeins verið
Bardot, í hvaða mynd sem hún
hefur birzt. Það sem helzt hefur
mátt skilgreina sem leik hjá
henni, er þegar hún hefur sett
ólundarsvipinn á sitt kunna totu
myndaða andlit. Ósanngj.
væri að segia að tilraunin hafi
misheppnast algjörlega. Á köfl-
um er leikur hennar all sannfær
andi, þó henni bregðist oft boga
listin þegar mest á reynir.
Að óreyndu er erfitt að ímynda
sér að þsssi mynd sé gerð af þeim
fræga meistara taugahrellings,
sem gert heíur eins yfirþyrm-
andi hrollvekju og Hinar djöful-
legu eða hina sadísku tilraun á
þoli mannlegra tauga — Laun
óttans. Megingallar myndarinnar
eru hvað hún er langdregin og
einnig drcgui uppbygging henn
ar — hin sífelldu afturhvörf til
liðinna atburða (flashbacks) —
úr þeirri spennu, sem er þó aðall
Clouzots.
Innan rarnma réttarhaldanna
yfir Dominique, rifjast upp for-
tíð og aðdragandi glæps hennar:
Hún er skemmtanafíkin og sið-
laus, fús til sryndiásta með hverj
um sem er Hún kynnist ungum
.,öjörr.um tónlistarmanni, að
nafni Gilbcrt. Hann er vinur
Annie, hir.ai siðprúðu systur
hennar, jom hún hatar vegna
þess að foreldrar þeirra dá hana
fram yfir Dominique. Gilbert
verður ástfanginn af henni og
vill brátt í bólið með henni, en
hún lætur ekki að vilja hans, en
sængar með hverjum sem er öðr
um, honum tii hrellingar. En að
lokum verður hún hrifin af hon-
um og allt fellur í ljúfa löð og
þau í rúrr.ið. En Gilbert er allur
í æðri tónlistinni, sem Domnique
gefur ekki rr.ikið fyrir, heldur
vill djarnma eða fara í bíó. Og
brátt kemur að því að hann
rekst á hana með öðrum manni
og rekur hana frá sér. Hún fer á
vergang og er föl hverjum þeim
sem vill fæða hana og klæða —
og afklæða. Þegar hún heimsæk
ir hann á ný að leita sátta, sýnir
hann henni kulda og vísar henni
frá sér — þó eftir að hafa notið
líkamsgæða hennar. Hún sækir
hann heim aftur og hótar að
skjóta sig fyrir augunum á hon-
um. Þegar hann lýsir yfir áhuga
leysi sínu, hleypir hún öllum skot
unum úr byssunni á hann og
skrúfar síðan frá gasinu, í þeim
tilgangi að stytta sér aldur. En
henni er bjargað á heljaþröm.
Áður en rétturinn kemst- að nið
urstöðu i máli hennar, tekur hún
af þeim ómakið á áhrifamikinn
hátt.
Tæknilegt snilldarbragð Clou-
zots kemur viða fram í mynd-
inni. Sérlega er minnisstætt
hvernig hann tengir komu
Dominique á síðasta ástafund
með elskhuganum saman við tón
listina úr Eldfugli Stravinskys.
Sömuleiðis er athyglisvert hvern
ig Clouzot skiptir um svið án þess
að samtölin taki tillit til þeirra
breytinga. Til dæmis er klippt
skyndilega frá næturklúbbi út í
bíl, en samtalið heldur áfram ó-
raskað án tillits til þess tíma sem
hlotið hefur að líða á milli. —
Beztan leik í rnyndinni sýna Char
les Yanel sem verjandinn og Paul
Meurisse, sem leikur lögfræðing
fjölskyldu hins myrta. Þann síð
ast nefnda leikur Sami Frey
þokkalega, en án sérstakra til-
þrifa. Mun hann vera sá sami
Sami er nýlega hefur verið að
dreifa nektarmyndum af Bardot
til heimspressunar og eru þar illa
launuð atlotiri.
Þó lögð sé áherzla á leikhæfni
Bardot eru aðdáendur líkams-
forma hennar samt ekki sviknir
um svipmynd af þeim eða þeirri
eggjandi sjón að sjá hana dilla
rumpnum í rúmbutaki liggj-
andi nakin á maganum milli rúm
lakanna og hefur rúmferðir svo
margar að ekki verður tölum yf
ir komið.