Morgunblaðið - 20.10.1964, Side 19
Þriðjudagur 20. okt. 1964
MORCUNBLAÐIÐ
19
KVIKMYNDAHÁTIDIN í FENEYJUM
KVIKMYNDAHATIÐINNI í
Feneyjum lauk á nokkuð
skemmtilegan hátt, mun
skemmtilegri en byrjunin
gaí fyrirheit um. Það færðist
líf í tuskurnar, þegar lögregla
staðarins bannaði sýningu
annarra kvikmynda en þeirra
sem valdar höfðu verið á
hátíðina.
Ástæðan er talin vera sú,
að Japanir sýndu kvikmynd-
ina „Dagdraumar" fyrir val-
inn hóp manna. Hún fjallaði
um mann sem situr á tann-
læknastól, hann er svæfður
og meðan á svæfingunni
stendur dreymir hann um,
hvað tannlæknirinn kynni að
geta gert við aðstoðarstúlku
sína. Það skal viðurkennt, að
kvikmyndin var nokkuð
prakkaraleg — en hafa verður
í huga að hún var sýnd fyrir Monica Vitti í verðlaunakvikmyndinni „Eserto Rosso“.
ítölsk kvikmynd hlaut gyllta ljónið — Harriet Anderson
fékk verðlaun fyrir bezta kvenhlutverkið — úlfaþytur vegna
japanskra myndar sem lögreglan bannaði — kaþólskir
menn óánægðir með hátíðina
blaðamenn og kvikmynda-
kaupendur víðsvegar að úr
heiminum og þeir eru öllu
vanir. Af þeim sökum er bann
lögreglunnar óskiljanlegt.
Afleiðing þessa varð sú, að
kvikmyndaframleiðendur sem
komnir voru til Feneyja tii
að selja kvikmyndir sínar,
fóru erindisleysu.
Sagt er, að kaþólskir menn
séu gramir út í forseta kvik-
myndahátíðarinnar, Cani
prófessor, og eigi það ein-
hverja sök á þessum viðbrögð-
um lögreglunnar. Kaþólskir
telja, að hann hafi valið of
margar myndir á hátíðina,
sem beina skeytum sínum að
kaþólskri trú. Þykir mönn-
um þetta ekki sérlega kristi-
legar hefndaraðgerðir.
Þetta er í 25, skipti sem
Feneyjar halda kvikmynda-
hátíð, og líklega sú síðasta
eftir aðsókninni að dæma.
Margt hefur breytzt á þessu
tímabili, ekki sízt bærinn
sjálfur. í þá tíð var hann
töfrandi, rómantískur bær, nú
er líkara martröð að koma
endanum að þessu sinni var
ítalska kvikmyndin „Éserto
Rosso“, sem hlaut gullljón
hátíðarinnar. Leikstjóri henn-
ar er Michelangelo Antonio,
verði ævisagan aldrei samin
og nafn meistarans falli í
gleymsku og dá. Hinn síðar-
nefndi lætur undan, þó það
stríði móti samvizku hans og
og aðalleikkonan að sjálfsögðu ...... myndinni er óleikur
Harriet Andersson
þangað. Öll rómantík fokin
út í veður og vind og ekkert
eftir nema hróp minjagripa-
sala og þúsundir ferðalanga,
sem gjörspillt hafa bænum
eins og engisprettufaraldur.
Peningaþefinn lagði um allt,
hitinn var kæfandi, svo
ramminn umhverfis hátíðina
var ekki sem glæsilegastur.
Ítalía fékk gullljónið
Eins og venja er á hátíðum
sem þessum, eru beztu kvik-
myndirnar yfirleitt geymdar
þar til síðast. Rúsínan í pylsu-
Monica Vitti.
Kvikmyndin fjallar um
unga húsmóður, sem hefur
lent í bílslysi og fengið tauga-
áfall, sem hún hefur ekki
komizt yfir. Hún lifir í öðrum
heimi. Maðurinn hennar, sem
er verkfræðingur, reynir að
koma henni á réttan kjöl aft-
ur. Það tekst ekki — heimar
þeirra eru gjörólíkir.
Monica Vitti, sem fram að
þessu hefur svo til fengizt við
„kynbombuhlutverk" með
framúrskarandi árangri, slær
nú í gegn fyrir alvöru. Þessi
kvikmynd átti svo sannarlega
•gyllta ljónið skilið.
Bergmann hlaut lof
Það féll í hlut Svíanna að
opna Feneyjahátíðina með
kvikmynd Ingmars Berg-
mans „Svo ekki sé minnzt á
allt þetta kvenfólk", sem
margir gagnrýnendur töldu
Bergman til hneisu eftir
frumsýningu myndarinnar í
Stokkhólmi. Prúðbúna fólkið
á hátíðinni í Feneyjum var
á allt annarri skoðun, þó
játa skuli, að nokkrir kvik-
myndagagnrýendur yfirgáfu
sýninguna, blóðrauðir í fram-
an af reiði. Bergman hitti
nefnilega naglann á höfuðið.
Hann tekur gagnrýnendur „í
gegn“ á sama hátt og ítalski
meistarinn Fellini tók kvik-
myndafólkið í gegn í mynd-
inni „8%“.
Þetta er fyrsta litkvikmynd
Bergmans og tókst honum að
töfra fram mildar og fagrar
pastel-litasamsetningar.
Efni kvikmyndarinnar snýst
um hinn þekkta gagnrýnanda,
Felix (leikinn af Jarl Kulle).
Hann fær þá hugmynd að
skrifa bók um Cornelius
frægan tóniistarmann, sem er
dáður og virtur um allan
heim. Hann heimsækir meist-
arann — og kemst að raun
um að hús hans er krökt af
konum. Konur eru ástríða
hans, og þær þyrpast að hon-
um sem mý á mykjuskán.
Eftir nokkurra daga bið fær
hann loks að hitta Cornelius.
Felix setur honum úrslita-
kosti: að hann leiki verk eftir
sig á hljómleikum — annars
gerður með því að skýra frá
endalokum hennar.
Það er gaman að elska
Heppnin var með Svíunum
á þessari hátíð. Næsta kvik-
Bandaríkjamenn hafi slæma
samvizku og vilji sýna Evr-
ópubúum á hverri einustu
hátíð, að þeir séu að gera eitt-
hvað til að leysa þetta vanda-
mál.
í kvikmyndinni er komið
inn á það, að það er stétta-
mismunur meðal negranna,
engu síður en meðal hvíta
fólksins. . Kvikmyndin er
ruglingslegt ástarævintýri, og
Michael Römer, fellur í þá
gryfju að gera alla hvíta
menn vonda, svo samúðin
lendi hjá réttum aðila.
Stúlkan með grænu augun
F_rá Englandi var send
kvikmyndin „Stúlkan með
grænu augun“ með Ritu
Tusingham í aðalhlutverki.
Mótleikari hennar var Peter
Finch, en hann hvarf í skugg-
ann fyrir Ritu.
Rita leikur snotra búðar-
stúlku í enskum sveitarbæ.
Dag nokkurn hittir hún uppá-
haldsrithöfund sinn, sem er
kringum fimmtugt. Hún elsk-
ar hann eins heitt og nítján
ára ungmey frekast getur
elskað, og hann stenzt ekki
grænu augun hennar. Þau
fara að búa saman, þrátt fyrir
mótmæli foreldra hennar, þar
sem maðurinn var giftur
fyrir. En allt fer ijómandi vel
að lokum, þau hnakkrífast og
maðurinn fer aftur heim til
konunnar en stúlkan hittir
jafnaldra sinn.
Fyrsta áfallið
. Fyrsta framlag Frakkanna
varð kaþólskum alvarlegt
mynd sem þeir sýndu vakti
geysilega hrifningu. Var það
kvikmynd Jörn Donner, sem
hann kallar: „Að elska“.
Aðalhlutverkið er í höndum
Harriet Andersson, og frammi
staða hennar var svo glæsi-
leg, að hún hlaut verðlaun
fyrir bezta kvenhlutverkið.
Mótleikari hennar var
Zbigniew Cybulski, og var
hann sem fölnað strá í saman-
burði við leik Harriet Anders-
son.
Og söguþráðurinn: Harriet
leikur unga ekkju, maður
hennar fórst í bifreiðaslysi.
Eftir jarðarförina heimsækir
gamall vinur hennar hana.
Þau fara út að skemmta sér
og unga ekkjan kemst að raun
um, að það er gaman að elska.
Þessi orð eru boðskapur
myndarinnar.
Negravandamál
Það er orðin venja, að
Ameríkumenn sýni kyikmynd
ir sem fjalla um negravanda-
málið. Er einna líkast því,' að
ÚT kvikmynd Jean-Luck Godard, „I.a femme mariée“, aðal-
leikendurnir Macha Méril og Philippe Leroy,
áfall, sem sagt myndin „Les
amitiés particuliéres“. Hún
er árás á kaþólsku kirkjuna
og leikstjóri myndarinnar
ásakár prestana um að vera
kynvillinga.
En að árásinni frátekinni
var myndin sannkallað lista-
verk, uppistaðan er ást skóla-
drengs til jafnaldra síns.
Leiðinlegasta kvikmyndin
Það er langt síðan Þýzka-
land hefur farið heim með
verðlaun, og gerði það heldur
ekki í þetta sinn. Kvikmynd
þeirra, „Toni Kröger“, var
alltof leiðinleg til þess. Áhorf-
endur geispuðu og litu á úr-
in, meðan á sýningunni stóð,
og horfðu löngunaraugum til
útgöngudyranna.
Rolf Thiele, kvikmynda-
stjóra, tókst ekki að seiða
fram skáldskapinn í sögu
Thomasar Mann, ,Toni Krög-
er“, og árangurinn var þung-
melt og ekta þýzk kvikmynd.
Aðalhlutverkið var í hönd-
um franska leikarans Jean
Claude Brialy, sem sýnilega
dauðleiddist hlutverkið, og
sömu sögu var að segja um
mótleikara hans, Najda Till-
er, sem hefur fitnað töluvert
síðan við sáum hana í „Rose-
marie“, og sannast sagna
klæðir það hana ekki rétt vel.
Léleg Jesús-mynd
Önnur ítalska myndin, sem
sýnd var á hátíðinni, heitir
-<„I1 vangelo secondo matteo“
og fjallar um Jesús, að þessu
sinni var hann sýndur í
kommúnistagervi. Það var
kvöl að horfa á þessa mynd,
og viðvaningsbragur á leik
og tækni. Kvikmyndin var
strax dæmd úr leik vegna
brota á keppnisreglum. Þar
segir, að textinn skuli annað
hvort vera á 'frönsku eða
ítölsku, en texti þessarar
myndar var enskur.
Ádrepa
Það er ekki auðvelt að
gleyma ensku kvikmyndinni
„King and Country".
Kvikmyndin gerist á ár-
unum 1914-18. Við erum stödd
í einni af ótalmörgum skot-
gröfum, þar sem rotturnar
hlaupa eftir fótum manns,
regn streymir úr lofti. Her-
maður er ákærður fyrir lið-
hlaup, og ef hann reynist
sannur að sök bíður hans að-
eins eitt: dauðinn.
Verjandi hans, leikinn af
Dirk Bogarde, telur að hann
hafi fengið taugaáfall. Her-
maðurinn, Tom Courtenay,
hafði dvalið í framlínunni í
rúm þrjú ár, skotgröfin var
orðin að heimili hans, rott-
urnar voru vinir hans og lýsn-
ar næstverstu fjendur hans.
Einn góðan veðurdag strýkur
hann. Ákærandi fullyrðir að
hann hafi svikið kónginn og
föðurlandið — og í dögun er
hann skotinn í nafni kóngsins
Framh. á bls. 20.
Piltarnir í ítölsku kvikmyndinni „Les amitiés particuiieres“,
sem var árás á kaþólska presta.