Morgunblaðið - 30.07.1965, Side 12
12
MORCUNBLAÐIÐ
E Föstudagur 30. jiftí 1965
títgefandi:
Framkvæmdast j óri:
Ritstjórar:
Ritstjórnarfulltrúi:
Auglýsingar:
Ritstjórn:
Auglýsingar og afgreiðsla:
Áskriftargjald kr. 90.00
í lausasölu kr.
Hf. Árvakur, Reykjavík.
Sigfús Jónsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6.
Aðalstræti 6. Sxmi 22480.
á mánuði innanlands.
5.00 eintakið.
MYNDASTYTTA AF
ÓLAFI THORS
Cvo sem kunnugt er hefur
^ miðstjórn Sjálfstæðis-
flokksins samþykkt að gang-
ast fyrir fjársöfnun meðal
Sjálfstæðismanna um land
allt til þess að reisa mynda
styttu af Ólafi Thors.
Samþykkt miðstjórnar er í
samræmi við svohljóðandi á-
lyktun, sem 16. landsfundur
' Sjálfstæðisflokksins gerði:
„Landsfundurinn skorar á
Sjálfstæðismenn um land allt
að sameinast um að heiðra
minningu Ólafs Thors með
því, að gerð verði mynda-
stytta af honum og henni val-
inn viðeigandi staður og fel-
ur fundurinn miðstjórn að
beita sér fyrir framkvæmd-
um“.
í samræmi við þessa álykt-
un stendur nú yfir um land
allt fjársöfnun í þessu skyni,
og hafa stjórnir flokksfélaga
Sjálfstæðisflokksins forgöngu
um fjársöfnun meðal félags-
manna sinna. Á fjársöfnun-
inni að ljúka um miðjan
ágústmánuð.
Með gerð myndastyttu af
Ólafi Thors, sem reist verður
’ á viðeigandi stað, er minningu
hins mikla stjórnmálaleið-
toga og flokksforingja verð-
ugur sómi sýndur.
Sjálfstæðismenn um land
allt taka nú höndum saman
um að heiðra minningu Ólafs
Thors, með þeim myndarbrag,
sem sæmir.
SXATTSKRAIN
í DAG
¥ dag verður skattskráin lögð
fram í Reykjavík og ef að
líkum lætur verða skattarnir
mjög til umræðu næstu daga
manna í milli. Menn bera sig
saman við félaga sína á sama
vinnustað og velta því fyrir
sér, af hverju þessi eða hinn
greiði svo háa eða lága skatta.
Síðustu árin hafa skattarnir
vakið meiri athygli og verið
ræddir meir en oft áður, og
er það vel. Skattgreiðendur
verða að gera sér grein fyrir,
að þegar kröfur eru gerðar á
hendur ríki eða bæjarfélög-
um um aukin fjárútlát er um
leið verið að krefjast hárra
opinberra gjalda. Ríki og
sveitárfélög hafa ekki aðrar
tekjur en þær, sem þegnarnir
leggja þeim til í skattgreiðsl-
um. Þess vegna er nauðsyn-
legt, að það almenningsálit
skapist, að kröfur um auknar
fjárgreiðslur til ýmissa þarfa
af hálfu hins opinbera eru
ekkert annað en kröfur um
4>-
eyðslu á peningum skattgreið
enda sjálfra. Það á að fara
varlega með almannafé og
ekki eyða því í óþarfa.
Þegar menn líta á heildar-
tölu opinberra gjalda, sem
þeim er gert að greiða nú, er
nauðsynlegt að haft sé í huga,
að á gjaldheimtuseðilinn eru
nú færð öll opinber gjöld,
þ. á m. öll tryggingargjöld.
Þessi breyting var gerð, þeg-
ar Gjaldheimtan var sett á
stofn, en þá var innheimta
allra opinberra gjalda færð á
einn stað, í sparnaðarskyni.
Áður fengu skattgreiðendur
tilkynningar um greiðslu
hinna opinberu gjalda sitt í
hverju lagi, en nú er þetta
allt fært á einn seðil og þess
vegna var ekki óeðlilegt þótt
ýmsum kæmi heildarupphæð-
in á óvart, þegar þessi breyt-
ing komst í framkvæmd í
fyrsta skipti, þar sem þeir
höfðu ef til vill ekki hirt um
að leggja saman niðurstöðu-
tölu hinna mörgu innheimtu-
seðla áður.
Það er auðvitað öllum kunn
ugt, að útgjöld vegna al-
mannatrygginga hafa aukizt
verulega síðustu árin. Allir
eru sammála um, að við þurf-
um að hafa hér fullkomið
tryggingakerfi, annað sæmir
ekki okkar þjóð. En jafnframt
verða skattgreiðendur að gera
sér grein fyrir, að þeir sjálfir
standa undir þessum auknu
tryggingum með skattgreiðsl-
um. Almannatryggingar og
fjölskyldubætur eru einungis
tilfærsla fjár úr einum vasa
í annan, ásamt kostnaði við
millifærsluna.
Tryggingakerfið er nú orð-
ið svo víðtækt og mikið fé
skattgreiðenda, sem um það
fer, að nauðsynlegt er, að
fylgst verði vandlega með
því og lagfæringar gerðar, eft
ir því sem ástæða þykir til.
Mörgum finnst fjölskyldubæt
ur vera komnar út í nokkrar
öfgar hér á landi og ekki sé
ástæða til að greiða f jölskyldu
bætur, mörgum þehn, sem til-
tölulega háar tekjur hafa.
Um slík mál og önnur á-
þekk þurfa að fara fram al-
mennar umræður og stöðug
endurskoðun á kerfinu.
Þótt Reykvíkingum kunni
að þykja útsvör sín nokkuð
há, munu þeir þó allir sam-
mála um, að þeir sjá mikið
gert fyrir sitt fé. Um það bera
vitni hinar myndarlegu fram-
kvæmdir á vegum borgarinn-
ar, gatnagerð, hitaveita o. m.
fl. Þegar svo er, greiða menn
frekar sín gjöld án alltof mik-
illar óánægju.
Þegar skattgreiðendur
ÉhvrJ&k
^í.V
UTAN ÚR HEIMI
Þessi vél, Boeing 707 frá Continental Airlines, var að koma inn til lendingar á flugvellinum í
Kansas City, í rigningarsudda, sem gerði flugbrautirnar glerhálar, rann til í bleytunni og
stakkst á varnargarð einn við enda flugbrautarinnar af svo miklu afli að hún skókst í sund-
ur og fór í þrennt. Svo gæfusamlega tókst þó til, að enginn maður beið þarna bana og aðeins
fjórir farþeganna meiddust lítillega.
Aðalsmenn sýna hallir
sínar - FYRIR PENINGA
Fyrir 3-5 shillinga getur
skemmtiferðafólk fengið að
skoða bústaði ýmsra helztu að-
alsaetta Englands, sem dauðleg
Sjö milljón borgandi gestir í
ar verur fengu ekki að stíga
yfir þröskuldinn á fyrrum,
nema í þeim væri „blátt blóð“.
Kringum 800 aðalsmenn selja
nú aðgang að „stately ho'mes“
sínum og síðasta ár voru seld-
ir 7 milljón aðgöngumiðar sam
tals. Það er einkum 6 hallir,
sem aðsókn er að.
Woburn Abbey, eign hertog-
ans af Bedford er þeirra fræg-
xist. Þangað komu 500.000 gest-
ir í fyrra og borguðu 108.000
sterlingspund, enda auglýsir
hertoginn óspart og hefur sýn-
ingar“ hvern einasta dag árs-
ins, eins og Windmill-leikhús-
ið í London. Jafnvel á jóladag-
inn. Hertoginn hefur uppgötv-
að, að gestina langar til að sjá
hann sjálfan, ekki síðxir en
höllina, og þessvegna stendur
hann oft við minjagripasöluna
skrifar nafn sitt fyrir rithanda
safnara og leyfir að láta ljós-
mynda sig. — En ýmsu aðals-
fólki finnst hann gera stétt-
inni skömm með þessari kaup-
mennsku. John, 13. hertogi af
Bedford, svarar því til, að
þetta sé eina ráðið til að bjarga
sér, og dugir þó varla til. Hann
fékk 108.000 í aðgangseyri í
fyrra, en það kostar 120.000
pund að eiga höllina, þaraf
60.000 pund í viðhald. Og hann
er staðráðinn í að halda áfram
uppteknum hætti.
Burghley House lét William
Cecil byggja 1575, hægri hönd
Elísabetar drottningar, sem
gerði hann að 1. jarli af Burgh
ley. Þar eru 240 herbergi og
feiknastór garður í kring, þar
sem jarlinn gat veitt rádýr sér
til gamans. Og í höllinni eru
700 málverk frá fyrri tím-
um, en tvær stofurnar heita
kynna sér skatta sína í dag og
næstu daga, er hyggilegt, að
þeir hafi í huga þau atriði,
sem hér hafa verið nefnd og
jafnframt það, að allar kröfur
um f járgreiðslur á hendur op-
inberum aðilum eru ekkert
annað en kröfur um iiár-
greiðslur úr þeirra eiítin vasa.
„Himnaríki“ og „Helviti". Þeg-
ar Hermann Göring skipulagði
flugárisrnar á England sumar-
ið 1940 uppálagði hann flug-
mönnuxxi, að granda ekki
Burghley House. „Þegar Þýzka
land hefur unnið stríðið og ég
verð Gauleiter Englands, ætla
ég að búa þar!“ sagði Göring.
• Það er David, 6. markgreifi
af Exeter, sem á höllina nú.
Fyrrverandi gullmedalíumaður
Olympsleikanna í grindahlaupi
núverandi formaður alþjóða-
ráðs frjálsra íþrótta og líkleg-
ur til að verða eftirmaður Av-
ery Brundage sem formaður
Olympsráðsins. Hann hefur
varið öllum íþróttaverðlaunum
sínum og drjúgum skildingi að
auki til þess að hressa höllina
við, og fær nú þrivsar
sinnum 45.000 shill-
inga árlega í inngangseyri frá
forvitnu ferðafólki. En hann
auglýsir ekki eins og hertoginn
af Bedford. í minjagripasöl-
unni fæst ekkert nema póst-
kort, eldspýtur og minnisbæk-
ur — og „gestaþraut" — lit-
prentuð mynd af málverki Ver
rios af „Himnaríki“, í ótal smá-
bitum til að setja saman.
Chatsworth House er í Dev-
onshire og eigandi þess er
Andrew, 11. hertogi af Dev-
onshire, einn mesti jarðeig-
andi í Englandi, milljónaeig-
andi, fyrrv. ráðherra, slyng-
ur kaupsýs 1 umaður og ráðu-
nautur konunga og stjórnar-
herra. Hann heldur uppi mik-
illi risnu og meðal gesta hans
eru Bob Kennedy, Shastri for-
sætisráðherra Indlands og shah
inn af Persíu. Víðlent skóga-
flæmi er kringum höllina og
þar á Margaret Englandsprins-
essa sumarhús og situr þar og
prjónar meðan bóndi hennar
Tony Armstrong Jones er á
rjúpnaveiðuim í skóginum.
En í Chatsworth House fæst
ekki keyptur gripur til minja
þó gull væri í boði. Og þar
fæst ekki keyptur tebolli og
því síðux póstkort með mynd
af 11. hertoganum. Og hann er
alls ekki til sýnis þarna, eins
og Bedford, því að lengst af
sumrinu býr hann i London.
—- Samt koma fleiri gestir til
Ohatsworth en í nokkra höll
aðra. Að vísu ekki nema
250.000 skemmtiferðalangar, en
þarna eru haldnar kaupstefn-
ur, sýningar og ýmsar hátíðar,
sem um hálf milljón gesta sæk
ir.
í Beaulieu House er meiri
gestrisni en annarsstaðar, þvl
að þar fær fólk að fara ókeyp-
is inn í hallargarðana, og þar
er ekki tekið stöðugjald af bíl-
um. Eigandi hallarinnar er
Henry, 3 barón Montagu af
Beaulieu. Aðgangseyri greiða
þeir, sem koma inn í höllina,
en þangað fara fæstir til að
sjá salina og gamla list. Það
er ákveðin álma í höllinni sem
gestirnir vilja koma inn í. Þar
er „bílasafnið", sem nú er orð-
ið svo frægt, að allir vilja sjá
það, sem þekkja bíl frá mykju-
kerru. Þegar höllin var fyrst
opnuð almenningi bar lítið á
þessu safni, en í fyrra komu
þangað 468.000 manns. Og safu
það sem baróninn á af allskon-
ar gömlum bílskrjóðum er orð-
ið heimsfrægt.
CHatsworth House er í Dev-
hafa ekkert á móti því að aka
fólki til Beaulieu. Þeir fá
enska hálfkrónu í lófann þeg-
ar þeir koma og svo ókeypis
máltíð og hafa sérstaka stefu
til afnota, þar sem þeir geta
hvílt sig og jafnvel fengið sér
blund, meðan farþegarnir eru
að skoða höllina og umhverfið
og eyða peningum.
Húsbóndinn á Ragley Hall
heitir Hugh og er 8. mark-
greifi af Hertford. Við hátíð-
leg tækifæri skrýðist hann her
melinskikkju, en þegar hana
tekur á móti skemmtiferða-
fólki er hann í boldangsibrók-
um og duggarapeysu. En hann
hefur orðið þess var, að ýms-
um gestum þykir þetta óvið-
eigandi fatnaður aðalsmönnunv.
Sjötta frægasta „skemmti-
ferðahöllin“ heitir Longleat og
er skammt fyrir utan Bath,
hinn fræga baðstað við Erm-
arsund. Það er Henry, 6. mark-
greifi af Bath sem á Langleat.
Hann segir að það kosti sig
1500 sterlingspund á ári að
halda höllinni við. En þangað
koma 140.000 gestir á ári. t
fyrra skiluðu náðhúsin í höll-
inni honum 400 punda tekjum
— allt í eintómum penny-
hlunkum, því að það voru sjálf
salar sem önnuðust inniheimt-
unal