Morgunblaðið - 29.08.1965, Blaðsíða 3

Sunnudagur 29 ágúst 1965
MÖRCUNBLAÐIÐ
3
SS
Telpurnar voru í meirih)u(a í „bobinu“.
(Ljósm. Gísili Gestsson)
„Fyrir sunnan Fríkirkjuna.. “
ÞAÐ var glafct á 'hjaMa að Frí-
kirkjujvegi 11 í fyrrakvöld, er
við litum þar in.n um hálf níu
leylið. Kraiklkiatnndr voru að
flytkikjasit að, sumir sitoldiruðu
við á tröppuimum til að rabba
við kuinniiinigjana, en aðrir
voru þegar setzitir inn og
teknir. til við að spila á spil,
leiika á slaghörpu eða spila
„bob“.
Umsjónamað'Ur þeasarar
stairfsiemi, sem er á vegum
/Eskulýð.sráðs er Haukur Sig-
tryggsson. Hauikur segir okk-
uir, að starfsemin sé frekar
rólag yfir sumairmánuðina. Á
suimæin sé engin hljómsveit og
sé það bagalegt, því að ungl-
ingamir viiji ekki damsa eftir
plötuspilara. Æskulýðsráð
'hatfi fengið tifl. umráða glym-
skratta, en það hiefði ökki
stoðáð, það þyrtfti hl'jóimsveit
til þess að koma diansinum af
stað.
— Þið hatfið nýleiga lækkað
aldurstakmarkið náðiur í 13
ár?
— Já, það er nú opið á
þriðjudögum ag laugardögum
fyrir unglinga 13 ára o>g eldri,
en aðra daga fyrir 15 ára og
eldri. 13 og 14 ára kralkkiar
hatfa sótt ákatflega á, síðain
þetta tók til starfa, svo að við
geirðum þeim þessa úrlausn.
— Hvaða alidiur siætkir hing-
að xnest?
— f»að er svona 15, 16 og 17
ára uingiingar, sem sækja
þetta mesit, en annars er þetta
vel sótit og er ölllium leyfilegt
að koma, sem eru á aldrinum
fra 13 og 15 til 26 ára. Eitt
vildi ég svo biðja yikkiur að
taka fram, en það er það, að
minma ungliingiana á að hatfa
nafniskirtainin í lagi og þá
hielzit með mynd, því að amn-
ars hafa þau ekkert sönnunar-
gi'ldi, sagði Haiukur að lokum.
Það var opið frá Mulklkan
áitta þetita kvöld, emda þriðju- .
dagur og apið hús fyrir
kralkka aiit firá 13 ára. Við
farum iinn í stotfu á fyrstu hæð
en þar sitj a kraiklkar og- raibþa
saman ,tefia eða hiusta á
tónidsit.
— Hvað eruð þið að gera?
spyr líitdll sitrakur, sem lílklega
er nýorðinn 13 ára, etf diæma
má af stærðinni.
— Þetta er löggan, sem er
að skrifa þig upp, maður,
segir sitóæ strákur, er segist
heita Ámi Gunnarsson. Hann
situr þaima ásamt vini sinum,
Þóri Lúðvíkssyni og þegar við
spyrj'um þá í hvaða sfcóla þeir
séu virðast þeir móð'gaðir og
Árni sagir:
— Sjáið þið ekki hvað við
enum gáfulegir. Við ætliuim í
landispróf í haust. Við erum
— Guðrún OQiga Cdausen,
segir öminur, en hin segist heita
Alda Jómsd'óttir. Þsar eru báð-
ar 15 éra.
— Komið.þið otft til þess að
skemmita yklkuir hér? spyrjum
við.
— Á hverju kvötdi, segir
Guðrún og hrosir.
— Og er ekki ailtaf
skemmtilegt?
—Jú, og þó sérs'taklega,
þegar margt er. Það er aliltaf
fjöruigt á þriðjudögum.
Við borð úti í bomi sitja
tveiæ 13 ára strákar ag em
að spila Olse.n-OLsen. Okkur
er sagt, að þeir hetfðu verið
fyrstir til að koma rrneð nafn-
sfeírfeini með mynd, enda
eklki háir í lotftinu. Þeir hei'ta
Tryiggvi Tryggvasson ag Sig-
urður Sævar Sigurðsson.
— Þú gleymidir að segja
Það er gaman að rabba saman, sýna sig ag sjá aðra.
aknestu gátfnailjiósin hér?
— Það munar ekíki um það,
segjium við ag snúum okkur,
að, tveimiur guMtfaiLlegum
stúlkum, sem sitja hiugtfBngn-
aæ ag hlusta á bítlaitónlist.
Við ónáðum þær eitt augna-
blik ag spyrjum þær heiti.
Þeir spilxiðu Olsen-Olseu.
Olsen-Olsen, þegar þú lagðir
niðixr síðasta spilið, segir
Tryggvi ag lítur ásakandi á
xnótspilaira sinn. Sigurður
fitjar upp á neifið og tekur án
þesis að mögla þrjú spil úr
bunlk'anum ag spilið heidiur
áfram.
Rétt hjá spiíliamönmunum
sitja nakfcrir krafckaæ og eru
að rökræða, hvað þessir stóru
menn geti verið að vilja
þangað.
— Þetta eru Momguinblaðs-
menin, segir einn hiemanin, þeir
ætl'a að fara að sfcrifa „Utan
úr heimi“, og nú Mæja aiilir í
stotfunni, en við bregðuim okk-
ur upp á lotft, þar sem nokkrir
fcrafckiar eru að leika „boþ“
eins og þau eigi Mfið að leysa.
Oiklkur virðist „bob“-spilið
eiga mitolum vinsældum að
f agtna xneðai telpnanna, því að
þær virðast vera í miiklum
xneiiiilMuita þama uppd. Við
eitt borðið stendur stú'ika,
sem segist heita Guðríður Páis
dóttir og vera 14 ára. Hún
virðist vanda. sig óskaplega,
því að það verður iiöng bið
þar til stootið ríður atf. Laks-
imis ríður atf .... en framhjé,
ag tveir strákar, sem hatfa
verið að horfa á híliæja tröills-
lega og aornnar segir:
— . AJiitaí eau steilpur jaifin
óíklárar í þessu.
Sr. Eiríkur J. Eiríksson:
Réttlætis skrúða
skartið þitt"
XI. sunnudagur eftir trinitatis.
Guðspjallið. Lúk. 18, 9—14.
JESÚS ræðst oft á fræðimenn
og Farisea samtíðarinnar. Ekki
ber þó með öllu að heimfæra
guðspjall dagsins undir þær
ádeilur.
Eins er Jesú fundið það til for-
áttu, að hann •umgangist toll-
heimtumenn og bersynduga.
Guðspjall dagsins fjallar held-
ur ekki beinlínis um það.
Við gætum hugsað okkur, að
Jesús væri að segja með guð-
spjalli dagsins: Það er erfitt að
flokka menn niður eftir mæli-
kvarða veraldarinnar, hvað við-
horf þeirra snertir gagnvart
Guði. Menn klæðast íburðar-
miklum fötum anars vegar og
hins vegar tötrum, en á fleira er
að líta.
Sumir menn fullnægja öllu
ytra réttlæti, aðrir láta sér sjást
yfir það og fremja afbrot sín fyr-
ir allra augum. Hinir fyrri kunna
að fela misgjörðir sínar undir
skikkju hins virðulega og heið-
virða borgara.
Jesús mælir hvomgu athæfinu
bót, en það er auðséð af guð-
spjalli dagsins, að haxm telur
„réttláta" manninn verr á vegi
staddan, en þann, sem stendur
án undanbragða andspænis synd
sinni og ranglæti.
Báðir eru þeir syndugir menn,
Faríseinn og tollheimtumaður-
en hinn fyrri býr sér til rétt-
læti úr eigin verðleikum og telur
sér borgið gegn synd og dauða.
Tollheimtumaðurinn segir ekki:
Gef þú mér, Guð, réttlæti Farise-
ans. Hann miðar ekki við ágæti
hans, né að hann ámæli honurn.
Hann snýr sér beint til Guðs og
segir: „Guð, vertu mér syndug-
um líknsamur!“
Með okkur mönnunum fer
fram margvísleg flokkaskipting.
Þannig verða menn sólarmegin í
lífinu ög í skugganum. Ekki skal
vanmetið það, sem gert er fyrir
olnbogabörn þjóðfélagsins, en oft
á mein þeirra rætur að rekja til
flokkaskiptingar samfélagsins,
sem að vísu er ekki þjóðfélags-
legs eðlis einungis, en staðreynd
samt.
Gegn þessari flokkagreiningu
ræðst Jesús í guðspjalli þessa
helgidags. í raun réttri fjallar
sagan í dag ekki um Farisea ann-
ars vegar og hins vegar um toll-
heimtumann: „Tveir menn gengu
upp í helgidóminn til að biðjast
fyrir.“
Upphaf guðspjallsins er ein-
mitt: „En hann sagði líka dæmi-
sögu þessa við nokkura, sem
treystu sjálfum sér, að þeir væru
réttlátir og fyrirlitu aðra.“
„Hann er Farisei. Það er allt
með felldu um hann. Hinn er
tollheimtuxnaður, hann er ótæk-
ur.“ Þannig ræður flokkaskipt-
ingin mati manna á náunganum.
Gegn slíku rís Jesús eins kröft-
uglega og hugsast má. Hann seg-
ir: „Þú ert manneskja.“ Víst
má telja, að Jesús hefur kunnað
að meta margt í fari andlegra
leiðtoga þjóðar sinnar, en harm
hlífist ekki við að taka mann úr
þeirra hópi sem dæmi til við-
vörunar. Eins hafa tollheimtu-
menn sem stétt verið hónum
— Viljð þið ekki reyna
sjáiíir? segjium við, en þeir
bara snúa upp á ság og fara
sniúðugit í burtu. Þeir viilja
aiuðsjáaniega eteki opmbeíra
hæfni sóina.
Niðri í stotfuinmi, sem við
toamium fyrist inm í eru tvö
hjú, tekin til við að leika
Framh. á bls. 30
þyrnir í augum, en þó tekur
hann mann úr þeirra hópi og
telur fyrirmynd.
Fræðimenn og Farisear era
ekki heild, er Jesús er andvígur,
né heldur að toliheimtumenn og
syndarar séu honum flokkur I
heild geðfelldur.
Höfuðhugtak guðspjallsins er
réttlæti Guðs. Þungamiðja þess
er, að Guð gefur mönnunum
réttlæti sitt. '
Ekki verður efast um verðleika
ýmsa Fariseans í guðspjallinu, né
syndir tollheimtumannsins. Að-
alatriðið er, að báðir þurfa á
réttlæti Guðs að halda, svo mjög,
að eigið ágæti hverfur andspæn-
is þeirri miklu þörf og er háska-
legt, skyggi það á hana.
Réttlæti Guðs er fólgið í hjálp
ræðisvilja hans, er maðurinn fær
aðeins veitt viðtöku í auðmýkt
og trú.
Hér er ekki um eiginleika
Guðs að ræða fyrst og fremst,
heldur hjálpræðisverk hans okk
ur mönnunum til handa og þá
um fram allt í lífi og dauða Jesú
Krists okkur mönnunum til
blessunar.
Lúther grípur um kjarna þessa
máls, er hann segir, að réttlæt-
ing Guðs sé fólgin í því, að hann
færi okkur mennina í kápu misk-
unnseminnar fyrir auðmjúkt geð
okkar án tillits tii verðleika
stéttar og hags okkar alls.
Hallgrímur Pétursson flytur
hinn sama boðskap með orðum
sínum:
„Dýrðarkórónu dýra
Drottinn mér gefur þá,
réttlætis skrúðann skíra
skal ég og líka fá
upprisudeginum á,
hæstum heiðri tilreiddur,
af heilögum englum leiddur
í sælu þeim sjálfum hjá.“
Gefum því gaum, að setning-
in er raunverulega án fram-
kvæmanda: „Þessi maður fór
réttlættur heim til sín.“ Guð
gaf tollheimtumanninum rétt-
læti sitt. Ekki vegna þess að
hann var í flokki tollheimtu-
mannanna, heldur vegna þess,
að hann bað um miskunn Guðs
sér til handa og viðurkenndi
þannig, að hún er mest.
Mikill rithöfundur og stórlátur
lenti í ógæfu. Hann sagði harmi
lostinn: „Hvílíkur endir.“
Er hann hafði orðið að ganga
um sinn í skóla auðmýkingar-
innar tók hann smám saman að
segja: „Hvílíkt upphaf. Hvílík
dásamleg byrjun.“
Við fögnum yfir þeim, sem
kemst lífs af úr mikilli raun á
hættunnar stund. Mikil sorg og
óvænt er ekki ávallt tengd sekt
okkar mannanna né synd. Þung-
bær högg örlaganna falla einatt
á dyr án saka, finnst okkur, og
bitna á sakleysingjum og þeim,
sem veikir voru fyrir. ManMeg
huggun er oft ófullkomin. Öllu
virðist vera lokið; við þráum
byrjun ástvinum okkar til handa,
er við höfum misst.
Bjarg, er brimið æðir upp um,
býr yfir ógn. íhugum, að öll ber
okkur að því í óeiginlegum skiln-
ingi, dauðans dyr bíða okkar
allra og er hlutskipti okkar þar
allra eitt og hið sama, mögu-
leikinn mikli og blessaði: Rétt-
læti Guðs, miskunn hans og það
líf, er hann gefur okkur og ást-
vinum okkar fyrir auðmjúkt trú-
arþel og ákall okkar um náð
hans í lífi og dauða.
Almáttugur Guð huggi sorgbit-
in hjörtu og gefi okkur klæði
miskunnseminnar gegn kulda
syndar og mannlegs fallveltis.
„Réttlætis skrúða skartið þitt
skíxú á sálu minni.“
•—Amen.