Morgunblaðið - 16.01.1966, Blaðsíða 10
10
MORGU NBLAÐIÐ
Sunnudagur 16. 'ímúar 1966
Stjórnarmyndun 1 Frakklandi
- "■ V- . - ; • *;■ . • • •■ • ■■
D'Estaing látinn víkja tyrir Michel
Debré, fyrrum I orsætisráðherra
Athöínin í Elysée höllinni,
þegar DeGaulle sór trúnaðar-
eiðinn og tók formlega við
störfum sem forseti Frakk-
lands næstu sjö árin, stóð yfir
í aðeiris sjo mínútur og voru
50 manns viðstaddir.
Tilkynnt var skömmu síðar
að Pompidou mundi verða á-
fram forsætisráðherra og
mundi hann leggja fram ráð-
herralista sinn síðar þennan
sama dag.
Mikið baktjaldamakk hafði
staðið yfir dagana áður er De
Gaulle var settur í embætti,
og var þegar vitað að hinn 39
ára gamli fjármálaráðherra,
Valery Giscard d’Estaing,
mundi víkja úr stjórninni. Ráð
gert var, að Michel Debré, fyrr
um forsætisráðherra, yrði gerð
ur að einskonar „yfirráðherra“
og hefði hann yfirstjórn með
öllum efnahagsmáium og fjár-
málum ríkisins, hver svo sem
yrði skipaður fjármálaráðherra.
D’Estaing taldi sig ekki geta
unað þessu hlutskipti og ef
hann fengi ekki að halda þeim
völdum, sem hann hafði áður
hafði áður haft, mundi hann
kjósa að víkja úr stjórninni.
Honum var þá boðin staða
tæknimálaráðherra, en hann
hafnaði því.
D’Estaing, sem var talinn
vera all íhaldssamur fjármála-
ráð'herra, var valdamikill í
hinni fráfarandi stjórn og tók
hann við fyrirskipunum sínum
frá DeGaulle fremur en frá
Pompidou forsætisráðherra.
Pompidou var fjarri því að
vera sama sinnis og hinn frá-
farandi fjármálaráðherra, og
einkum snerti þetta hina
frjálslegu afstöðu d’Estaings til
efnahagsbandalagsins. í>ess-
vegna er talið, að sú ráðstöf-
un, að gera Michel Debré að
einskonar „yfirráðherra“ yfir
efnahagsmálum, hafi einmitt
verið gerð til að flæma d’Esta-
ing úr stjórninni.
Þær breytingar, sem nú hafa
verið gerðar á stjórninni, eru
taldar vera fyrsti votturinn um
hugarfarsbreytingu valdhaf-
anna, sem á rætur að rekja tii
hinnar hörðu kosningaharáttu
fyrir forsetakosningarnar í des-
ember. Eins og kunnugt er af
fréttum, sýndu kosningaúrslit-
in Ijóslega, að stór hluti kjós-
enda var andvígur stefnu De
Gaulles í stjórnmálum. Hon-
um tókst akki að fá þann
meirihluta í fyrri kosningun-
um, sem flestir höfðu búizt við.
Neyddist hann því til að fara í
aukakosningar og fékk þá naum
an meirihluta, eða 55%.
Stuðningsmenn De Gaulles
hafa ságt, að fjármálastefna
d’Estaings hafi átt mestan þátt
í því að forsetinn fékk ekki
hreinan meirihluta í fyrri kosn
ingunum. Þeir hafa einnig gef-
ið í skyn, að stefna d’Estaings
í fjármálum hafi á síðasta ári
leitt til stöðnunar í efnahags-
lífinu. D’Estaing svaraði þess-
um ásökum samstundis og gaf
út tilkynningu og sýndi fram
á að iðnaðarframleiðsla hafi
aukist um 9% frá maí til nóv-
emberloka á síðasta ári.
Michel Debré var næsti for-
sætisráðherra á undan Pompi-
dou og er talið að afturkoma
hans í stjórnina, muni mjög
styrkja stöðu hans í frönskum
stjórnmálum. Debré lét af störf
um sem forsætisráðherra í
apríl 1962, eftir að vopnahlé
hafði verið samið í Alsír deil-
unni. Á þeim tíma þótti ráð-
legt, að láta hann fara frá,
vegna „fstöðu hans til Alsír-
málsins. Debré kom aftur fram
á stjórnarsviðið í síðasta mán-
uði, eftir hina slæmu sjón-
varpsframmistöðu De Gaulles í
fyrstu umferð kosningabarátt-
unnar.
De Gaulle er sagður mjög
þakklátur Debré fyrir aðstoð
’hans í kosningabaráttunni fyrir
síðari kosningarnar. Þegar De-
bré var boðin s' ða sem sér-
stakur „yfirráðherra" yfir efna
hagsmálum, kvaðst hann ekki
geta tekið við því starfi, þar
sem hann mundi ekki geta unn
ið með d’Estaing. Þá var hon-
um boðin staða varaforsætis-
ráðherra, og átti hann að hafa
umsjón með félags og efna-
hagsmálum. Fjármálaráðherr-
ann, d’Estaing, var þessu and-
<igur og að lokum fór svo, að
hann sagði sig úr stjórninni.
Talið er að þetta geti haft af-
drifaríkar afleiðingar fyrir
stjórnina, því flokkur d’Esta-
ings hefur 35 fulltrúa í franska
þinginu og það eru þeir, sem
til þessa hafa skapað Gaullist-
um meirihluta á þingi. Gaullist
ar þurfa að fá níu viðbótar-
atkvæði til að hafa meirihluta
1 þinginu, og eru þeir bjart-
sýnir á að þeim takist að fá
þessi atkvæði frá einhverjum
af stuðningsmönnum d’Estaings
svo og einnig frá þeim þing-
mönnum annarra flokka, sem
lýstu yfir stuðningi við De
Gaulle í nýafstöðnum kosning-
um.
Eftir seinni kosningamar 19.
desember, lét De Gaulle í Ijós
áhuga á að „opna dyrnar til
vinstri“ að ítölskum sið og
bauð hann fyrrverandi ritstjóra
kommúnistablaðsins „Libérati-
Valery Giscard d’Estaing
on“ stöðu í ríkisstjórndnnL
Maður þessi er Emmanuel
d’Astíer de la Vigérie, og var
honum boðið að velja um tvær
stöður: menntamálaráðherra
eða yfirmanns sjónvarps og út-
varps. Vigerie afþakkaði boðið,
en ef hann hefði sezt í stjórn-
ina er talið líklegt, að hún
hefði notið stuðnings vinstri
sinnaðra og kommúnista á
þingi. Þetta var það sem De
Gaulle og Pompidou höfðu ætl-
azt til, en þeim varð ekki að
ósk sinni.
Til þessa hefur verið álitið,
að d’Estaing og Pompidou,
væru líklegastir eftirmenn De
Gaulles, en þar sem d’Estaing
hefur nú vikið úr stjórninni,
er talið sennilegt að Debré
komi til greina við næstu for-
setakosningar
Helzta breyting á stjórninni,
auk þeirrar sem áður er nefnd,
er sú, að Edgar Faure verður
landbúnaðarráðherra Faure er
Michel Debré
fyrrverandi forsætisráðherra,
en hann er ekki Gaullisti. Hann
er talinn vinsæll meðal margra
félagssamtaka bænda, sem
deilt hafa harkalega á stefnu
De Gaulles. Hann er sagður
hafa mikinn áhuga á nánu sam
bandi við önnur Evrópuríki að
því er varðar landbúnað.
Við innsetninguna, lét hinn
nýkjörni forseti svo um mælt,
að hann myndi af samvizku-
semi starfa samkvæmt stjórnar
skránni þetta sjö ára kjörtíma
bil, sem nú er að hefjast.
Þessi orð hans eru talin gefa
til kynna, að hann hyggist sitja
við völd allt kjörtímabilið. Ald-
ur forsetans var mjög til. um-
ræðu í kosningabaráttunni, og
héldu andstæðingar hans því
stöðugt fram, að De Gaulle
væri orðinn of gamall og að
Frakkdand þyrfti á yngri
manni að halda í þessa mestu
valdastöðu landsins.
Samstarfsmenn De Gaulles
gáfu í skyn fyrir kosningarn-
ar, að forsetinn mundi láta
af störfum eftir tvö eða þrjú
ár, eða þegar hann teldi sig
vera búinn að ganga vel frá
hnútunum og væri þess full-
viss, að stefnu hans yrði fram-
fylgt það sem eftir væri kjör-
tímabilsir.s.
Trúverðugar heimildir telja,
að forsetinn muni ekki gera
neinar meiriháttar breytingar
á stefnu sinni í utanríkismál-
um, og að ^fstaða hans til efna
hagsbandalagsins verði hin
sama og áður. Utanríkisráð-
herrann, Maurice Couve de
Murville, heldur sinni stöðu á-
fram í stjórninni, eins og í
rauninni hafði verið búizt við.
Þrátt fyrir það, að Debré
hafi nú tekið við sæti d’East-
ings, er ekki talið sennilegt,
að forsetinn samþykki neinar
frjálslyndar breytingar í efna-
hagsmálum innanlands.
Charles DeGaulle sór forsetaeið inn í Elysée höllinni við stutta
en virðulega athöfn. Þriðji frá vinstri á myndinni er hinn ný
skipaði fjármálaráðherra Frakk lands, Michel Debré.
Yfislýsing frá
Ábyrgð hf.
VEGNA yfirlýsinga í dagblöðum
og útvarpi frá iorráðamönnum
Samvinnutrygginga og trygginga
félaganna, sem nú skipa sam-
starfsnefnd bifreiðatryggingafé-
laganna, teljum vér rétt að fram
kömi afsitaða og ákvarðanir
Ábyrgðar hf., tryggingafélags
bindindismanna, gagnvart þeim
breytingum á trj __L.0akerfi bif-
reiðatrygginga, sem boðaðar eru
af fyrrnetfndum félögum.
Eins og kunnugt er hetfur af-
koma bifreiðatryggingafélaganna
verið mjög erfið undanfarin ár
og var Ábyrgð hf. þar ekki und-
antekning. Tjónafjöldi hetfur ver
ið óeðlilega mikill, sé miðað við
hin Norðurlöndin, 3.—4. hver
bíll lendir í tjóni árlega á móti
t.d. 10. hverjum bil í Svíþjóð.
TL þess að reyna að komasit að or
sökunum fyrir þe- :u, var gerð
ýtarleg rannsókn á tryggingar-
stofni Ábyrgðar og tjónum
snemma árs 1965, sem einn trygg
ingarfræðingur Ansvars í Stokk
'hólmi vann síða. úr margar fróð
legar skýrslur.
Af niðurstöðum sikýrsla þess-
ara má ráða, að lítill hluti trygg
ingartaka hefur valdið langmest
um hluta tjónanna með endur-
teknum umferðarbrotum og að
ungir ökumenn eiga þar einkum
aðild að.
Að fengnum þessum niðurstöð
um var ákveðið að taka upp þá
stefnu, að breikka til -muna bil-
ið milli góðs ökumanns og tjóna-
valds með hækkuðum bónus til
gætinna ökumanna og stighækk-
andi iðgjöldum til tjónavalda.
Var því þegar hinn 1. maí 1965
þeim tryggingartökum Ábyrgð-
ar, sem tjónlausir höfðu verið í
fjögur ár, veittur 50% bónus af
ábyrgðartryggingariðgaldi bif-
reiða þeirra og auk þess 5% við-
bótarbónus af kaskótryggingum
til allra félagsbundinna bindind
ismanna. Jafnframt hefur öllum
tryggingartökum Ábyrgðar verið
send tiikynning þess efnis, að
tjónavaldur megi vænta hækik-
aðs iðgjalds í hluttfalli við tjóna
tíðni þeirra hinn 1. ma: 1966.
Þá tóku einnig gildi hinn 1.
janúar sl. strangari reglur um
nýtryggingar bifreiða sem fela
m.a. í sér hærri iðgjald til um-
sækjenda, sem yngri eru en 23
ára og ekki hafa haft ökurétt-
indi í tvö ár, eða verið féiags-
bundnir bindindismenn í tivö ár.
En eins og kunnugt er tryggir
Ábyrgð aðeins bindindismenn og
býður þessvegna lægri iðgjöld
heldur en almennt gerist.
Nú eru í athugun frekari breyt
ingar á bónuskerfi félagsins og
Jóhanna Þór
Fædd 23. október 1886.
Dáin 10. desember 1965.
Þú straukst um margra vanga,
sem vættu raunatárin,
þú vildir alla gleðja, með þinni
hlýju lund.
Mig langar þig að kveðja og
þakka þessi árin,
er þér ég fékk að kynnast, það
var mér dýrmæt stund.
Drottinn veit hvað hentar og
Hann einn þekkir ráðin
til hjálpar hverju barni, þótt
íeti raunastig.
muniu þær niðurstöður verða
kunngjörðar mjög bráðlega.
Reykjavík, 14. janúar 1965.
ÁBYRGÐ H.F.
- Kveðjustef
Ég fann það Hka oft að þér nægðl
heilög náðin.
Guðs náð þig lét þá hugga, sem
voru kringum þig.
Minning þína vil ég í hlýjum
huga geyma,
af hjarta nú ég þakka vil
sérhvern okkar fund.
Nú samgleðst ég þér, vina, þú
heldur jólin heima.
Guð huggi þína vini á hverri
reynslu stund.
Hafðu þökk fyrir allt og alit.
G. G. frá Melgerði.