Morgunblaðið - 09.01.1969, Qupperneq 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 9. JANÚAR 1969.
- SIGURJÖN
Framhald af bls. XT
ákváðxwn þá að talast bettrr við
síðar í þessari viku um sameigki-
legt áhugamál, byggingu ctvalar-
heimilis fyrir aldraða sjómeím í
Hafnarfirði. Vildi Sigurjón láta
kanna ítarlegar, exx gert hefur
verið, staðsetningu slíkrar bygg-
ingar og taldi að kogtir Hvaleyr-
arinnar til slíks, væru ekki síðri
nú en á þeim árum, er alvarlega
var rætt um að byggja Hrafnistu
þar.
Þegar ég skritfa þessar línur
og horfi yfir farinm veg í kynn-
uxn okkar Sigurjóns, undrar mig
ekki, aö einmitt hann skyldi
draga fram, sem rök fyrir stað-
sðtninigiu slíks heimilis, að sjó-
menm meðal væntanlegra visit-
manna, gæbu uinað sér og þeim
liði vel, staðsetningarinnar vegna.
Siguirjón hafði velferð íslenzkra
hjómanna og hagsmuni í huga til
hkiztu sundar, anda er með hon-
um fallinn einn bezti barátfeu-
maður, sem sú stétt hefur átt fyrr
og síðar. Hann var ekki fremstur
í kaupkröíugerð fyrir þeirra
hönd, en haain var í fylkingar-
brjósti þeirra, sem unnu að
menintuniarmálum sjómanna,
slysavarna og öryggisméluim og
öðrum hagsmuna og velferðar-
málum.
Siigurjón Einarsson var fæddur
25. janúar 1897 í Hatfnarfirði og
voru forekirar hans Sigríður
Jónsdóttir og Einar Ólatfsison sjó-
maðtxr. Harm hóf sjómanusferil
sinu komungur á skútum og var
á þeim, mótorbátum og togurum
við ýmsar veiðar sem háseti þar
til harvn fór í Stýrimarmaskólainn
í Reykjavók, en þaðan lauik hann
prófi 1917. Þá varð hann fyrst
sýrimaður, en síðar fiskislkipstjóri
á stoozkum og þýzkum togurum
unz hann tók við skipstjórn á Vog-
aranu'm Surprise árið 1927. Ur
þvi og allt til ársinis 1957 var haran
togaraskipstjóri, lengsit af á b/v
Garðari sem hanm var lemgi
ken-ndur við, en þann 2. júní það
ár, á sjómannadaginn, tók hamn
fomvlega við framkrvæmdastjóra-
stöðu Hrafnistu, dvalarheimilis
aldraðra sjómanna.
Sigurjón krvæntisít Rannrveigu
Vigfúsdóttur frá Búðum á Snæ-
fellsnesi, þann 25. 10 1918 og
áttu þau því gullbrúðkaup á s.l.
hausti. Eignuðust þau fimm börn.
sem öll eru á lífi. Aðrir munu
ðkrifa nánar um sjómannaferil
t
Faðir okkar, tengdafaðir og
afi,
Jón Kr. Magnússon,
Ilafnargótu 47, Keflavík,
andaðist í Sjúkrahúsi Kefla-
víkur, 7. þ.m. Jarðarförin
ákveðin síðar.
Synir, tengdadætur og
barnabörn.
t
Helga S. Geirsdóttir
Keflavík,
andaðist að Elliheimilinu Hlé-
vangi, Keflavík, þriðjudaginn
7. janúar sl.
Fyrir hönd aðstandenda.
Ólafur Þorsteinsson.
Sigurjóns og einkialíf, en í þessum
fáu liníum mínuim langar mig að
mkmast nokkrum orðum marg-
háttaðrar féiagsstarfsemi hans.
Það var engin tflivilju«i, að Sig-
urjón var ráðinn fyrsti fram-
kvæmdastjóri Hratfnistu eftir nær
40 ára samfellda skipstjórn. Hann
var meðal mátitanstoða sjómanina-
samtakanaxa frá fynstu táð og
meðal þeirra sem frumkvæði
höfðu um stofnun þeirra. Fyrir
fyrsta sjómannadagiinn flutti
hann í talstöð sína áskorun til
allra skipshafna að fylkja sér um
málefni sjómannadagBÍins. Sjálfur
fylgdi hann áskorun sinni eftir
með því að sigla skipi srnu, tog-
aranum Garðari frá Hafnarfirði
ti/1 Reykjaivíkur fuUskipuðum
farþegum til þátttöku í sameigin-
legri Sjómannadagshátíð.
Þá og atla tíð síðam var hann
meðal leiöandi afla þessara sam-
taka, hvar Oig hvenær sem hann
gat því viðkomið. Hann átti sæti
í Fulltrúaráði sjómamniadagsins
um nokkurra ára sfceið og var
þar m.-a. varaformaður. í bygg-
irrgarnefnd Hrafnisu átti hann
sæti og sömoleiðis í fyrstu ðtjóm
happdrættiis D.A.S.
Þegar Hratfnisita tók til starfa,
var margt ógert eða bálfklárað,
sem í dag væri nauðsyntegt tatið.
Það hefur því ekki verið neinn
leikur að hefja rekstur við þær
aðetæður. Ég dreg reyndar ekki
í efa a@ án eigirifconu sinniar
hefði Sigurjóni reynzt illvinnandi
að yfirstíga hina mörgu byrjun-
arörðugleika, en frá þvi fyrsta
stóð hún við hlið manns síns og
mótaði með hornum daglegar
venjur og vkxnubrögð. Þau voru
bæði samhent um að gera sitt til,
að Hratfnista gæti orðSS raunveru-
legt heimilli þeixra, sem þar vist-
uðuet.
Ég leytfi mér að Mlyrða, að
daglegum heimilisháttum o® regl-
uim, sem komið var á af þeim
hjóirum á Hraifnigtu verður seint
breytt, eruda hefur heimilið notið
þessarar fyrstu mótunar til þessa
dags.
Eftir nær nxu ára frarrfkvæmda
gtjóragtartf Sigurjóns kom upp
ágreininigur milli hans og stjórn-
ar Hrafnistu um stjórnunaratriði.
Leiddi sá ágreiningur til þess að
hann lét atf störfum um áramótin
1965—66.
Þrátt fyrir þemnam ágneining,
sem nú er fyrir löngu úr sögunaii,
veit ég að bæði Sigurjón og kona
hans höfðu fundið, að stjórnin
var á engan bátt að kasta rýrð
á mamnikosti þeirra og heiðar-
leika, þótt deilur hetfðu komið
upp um stjórmmarfeiðir.
Sigurjón var mjög virfcur í fé-
lögum og samftökum skipstjómar
manna. Sat haim fjölda mörg
þiing Farimarma- og fisfcimanna-
sambands íslands og átti oft sæti
í stjóm þess og stjómiuim félaga
sk ipetj óma-rmamnia. Á þassum
vefctvangi barðætf hann meðal
annars fyrir aufcinni menntun og
réttindum og að öryggismálum
þeirra.
Ég átti sæti rrxeð honum í milli-
t
Útför mannsins míns,
Birgis Thoroddsen
skipstjóra,
fer fram frá Dóxnkirkjunni
föstudaginn 10. janúar kl.
1*4.00. Blóm afþökkuð, en þeim
sem vildu minnast hans er
vinsamlega bent á Krabba-
meinsfélag íslands
Hrefna Thoroddsen.
þmiganiefnd, siem stanfaði á árum-
um 1963—65 og kölluð var Sjó-
glysanefnd. Ég mun aUtatf mirun-
ast einarðrar framfcomu hans í
þeim niáium. Hann var ófeimánn
við að segja félögum sínum til
syndanna, etf homim þótti sjó-
menmiskuhæfi'leikar þeirra rýrir.
Á vettvangi framianigreiíndra sam-
taka og 1 dagblöðuim lét hann
skoðanir sínar oft í ljós um að-
búnað togaranna og um friðun og
nýtingu laindhelgdrunar.
Hann var eindreginn fylgis-
maður þeiss, að ákveðin uppeld-
issvæði væru algerlega friðuð,
nema þá kannkki fyrir línu og
öngll, en þar utan vildi hann
nýtingu landheigiinnar á þann
hátt, að sem beztum atfla vœri
skilað með sem minnstum til-
kositniaðí, án þess þó að stofn-
inn væri sfcaðaður.
Á því s©m hér hetfur verið
sagt, má sjá, að áhugamát Sig-
urjóns voru mörg, en ég held
þó að það sem honum var hjart-
fólgnast hafi verið slysaivama-
málm. Þar vann hann og fjöl-
skylda hans frábært starf og var
eiginikona hans t. d. fonmaður í
Hraunprýði ytfir aMarfjórðung,
SjáWur átti hamin sæti um margra
ára sfceið í stjóm Fisfcaiktetts,
en þetta eru slysa/varnatfélögin
í Hatfnarrfirði. Mun hanm hatfa
gegnt formermsfcu í Fiskakletti
síðustu missirin í fjarveru yngri
gonar séns, sem etundað herfur
nám erlendis. Hann saí oft þing
Slysavamaíélags íslands og átti
sæti í stjórn þess um skeið.
Sigurjón leitaði ekki etftir póli-
tískum frarna, en hann var alla
tíð kjósandi og málBvari Sjáltf-
stæðistflokksins og sumir hans
néíiiitsitu hafa verið í forysbusveit
Sjálfetæðismanna í Hatfnarfirði
um langt árabil.
Þeim fækkar nú ört gömlu
togaraskipstjórunum, sem áttu
sinn drjúiga þátt í því, að þjóð
ofckar hetfur komizt úr fátætot til
bjargálna og sjálfstæðis. Ég hetfi
verið með sumum þeirra, en
kynmzt öðrum. Þetta þóttu otft
harðir fcarlar og hrj úfir, enda
mótaðir af erfiðu starfi sínu og
ómildri veðrártitu íslandsmiða. En
mín viökynning við þá, er sú, að
þeir hatfi flestir verið búnir mann
kostum, sem aðeins prýða þá,
sem „sjentiknenin“ kallast. Eism
þessara mauna var Sigurjón
Einarsson. Hanxx átti síðustu
sfundir þessa lífs með eiginkonu
simii í glöðum hóp góðra félaga,
og hafði nýlokið við að tala fyrir
minni sjómannskonunnar, er
harrn hóf sina síðugtu sigldngu.
Þaonig hefur Sigurjóni þótt gott
að kveðja.
Fyrir hönd Sjómannadagsráðs,
vigtfólfcs og startfsfóifcs á Hratfn-
istu flyt ég Sigurjóni Einarssymi
hinztu kveðjur og þakklæti um
Leið og ég færi eftirlifandi eigki-
konu, börnum og barnabömum
innilegar samúðarkveðjur.
Pétur Sigurðsson.
— Utan úr heimi
Framhald af bls. 14
um fylgj ast í Bonn, telja að
Strauss hafi að undanförnu
verið að undirbúa allsherjar-
sófcn til þess að verða kjör-
inn kanzlari í Sambandskosn
ingunum, sem fram eiga að
fara í september í ár. Þeir
telja einnig möguleika á kosn
ingabandalagi Kristilegra
Demókrata og Sósíaldemó
krata, sem virðast tregir til
að láta leiðir skilja nú. Ef
svo færi, myndi Straxxss kynna
sjálfan sig sem andstæðuna
við miðlungshátt samsiteypunn
ar, manninn, sem hafinn er
upp yfir flokkaþrætur.
t
Sigríður Jónsdóttir,
Efra-Apavatni, Laugardal,
verður jarðsungin frá Stóru-
Borg, Grímsnesi, laugardaginn
11. jan. kl. 1,30.
Aðstandendur.
t
Útför eiginmanns míns og
föður
Alberts Jónssonar,
Kleppsvegi 58,
fer fram frá Fossvogskirkju
laugardaginn 11. janúar kl.
10.30.
Sigurlína Símonardóttir,
Lúðvík Björn Albertsson.
t
Kveðjuathöfn um móður okk-
ar
Diljá Tómasdóttur
fer fram í Dómkirkjunni föstu
daginn 10. jan. kl. 10.30 f.h.
Matthías Jochumsson
og systkin.
Góð ísfisksala
TOGARINN Ingólfur Amarson
seldi í Aberdeen í gærmorgun
hluta af afla sínum, tæpar 94 lest
ir, fyrir 8979 sterlingspund. I
dag átti hann að selja það sem
eftir var aflans sem talið eT vera
álíka mikið magn og selt var í
gaer.
í gærmorgun laufc Úranus við
a’ð selja í Aberdeen og hafði
hann þá selt 125 lestir fyrir 1101
sterlingspund.
Næstkomandi fimcnitudag mun
Röðull selja í Þýzkalandi.
— Kísilgúivinnsla
Framhald af hls. 28
á verksmiðjunni, svaraði Vé-
steinn þannig, að rætt væri um
stækkun aamkvæmt upphafleg-
um áætlunum, en engar ákvarð-
anir teknar um það. Framleiðslu-
tækin á fyreta stiginu, þ.e. þurrk-
unin á kísilgúmum, var ekki
upphaflega gerð nema fyrir hálf
afköst. Það væri sá hlutinn, sem
hetfði síðar átt að stækka og um
væri að ræða. Aftur á móti er
brennslan, sem er seinna stigið á
framleiðslunni, fullbyggð. En
hún takmarkast af þurrkuninni
og er því ekki fullnýtt nú. Hún á
að geta framleitt 24 þúsund tonn
á ári, en reiknað er með 8 þús.
tonnum árið 1969.
Upphaflagu áætlanirnar gerðu
semsagt ráð fyrir hálfum afköst-
um fyrst í stað, og ætlunin að
auka þurrkunina um helming
síðar. Ekki kvað Vésteinn það
hafa í för með sér miklar bygg-
ingarframkvæmdir, aðallega
tæki langan tíma að útvega vél-
ar. En þetta væri enn á umræðu-
stigi og ekki komið á það stig að
farið væri að panta þær..
- KASSAGERÐIN
Framhald af bls. 28
stórum betri eftir gengi'sfelling-
una, og mikil bjartsýni nú ríkj-
andi í herbúðum hennar.
Morgunbl. sneri sér einnig til
Agnars Kristjánssonar og spurð-
is-t fyrir um, hvort Kassagerðin
flytti út fleiri slíkar ka'ssaumbúð
ir. Agnar sagði, að á sl. ári hefði
Kassagerðin byrjað að flytja út
fisfcöskjur og bylgjufcassa til
Færeyja og Grænlands og lítils
háttar til Noregs, og hefði fyrir-
tækið selt kassa til þessara landa
fyrir um 7 milljónir króna. Kvað
hann þessi viðskípti halda áfram
í ár, og mundu sennilega aukast
— til að mynda gæti s'vo farið
að um verulega sölu yrði að ræða
til Noregs.
— Happdrættið
Framhald af bls. 3
ars mikið fé, meira fé en nokkru
sinni fyrr í sögu Háskólans, exx
það er viðurkennd staðreynd, að
fjárfesting í mervnitun er sú arð
bærasta, sem nútíma þjóðfélag
leggur í og er hvarvetna for-
senda aukins hagvaxtar.
Háskólinn sækir fjárfestingar
fé sitt fyrst og fremst til Happ-
drættisins og þess vegna erblóm
legur hagur þess undirsitaða und
ir eðlilegri þróun Háskólans og
þar með hins íslenzka þjóðfélags
í heild
— Spjallað við
Frauxhala af bls. 5.
nú sagði ég nei. Ég yrði að fá
verkið strax, þvi að ég ætlaði
að leika það um kvöldið.
Hann var með nótnaörk í
hendinni, sem blekið var enn
ekki þornað á, fékk mér hana
og vísaði mér inn í borðstofu
og sagði mér að læra hana ut-
an að.
Sjálfur fór hann inn í stofu
sína, þar sem hljóðfærið var,
því að það þurfti hann að nota
meðan hann var að semja. Svo
sat ég inni í borðstofu, og
reyndi að læra, meðan hann
hamraði inni í stofunni, allt
aðrar nótur. Hann kom síðan
með aðra örkina og síðan með
þá þriðju, og ég sat og sat og
lærði og lærði.
Þegar ég var búinn, var kom
ið hádegi. Þá var verkinu lok-
ið, og ég fór heim og æfði mig
til sex, en þá voru tónleik-
arnir. Það urðu engin stórtíð-
indi vegna þeirra. Það var
ekki nógu gott!
— En segir mér, þekkið þér
ekki Irmu Weite-Barkany (nú
Jónsson).
— Jú, við komum fram sam
an í Evrópu áður fyrr. Ekki
segi ég hvenær. Það er ekki
riddaramennstoa. En við þekkj
umst vel. Ég vissi ekki, að
hún byggi hérna.
— Jú, hún er búsefct hér.
Það er ofit erfitt að gera sér
gpein fyrir því að merkir út-
lendingar séu meðal vor. Við
höfum fcekið menningarlegt
heljarstökk, eftir að við kom-
umst í betra samband við um-
heimixm, en það tekur tíma
að melta allt.
— Hvað meinið þið, skýtur
Fosfcer inn í, hann Ashkenazy
sem býr héma.
•— Er það satt?, segir Kentn
er?
— Já, hann á íslenzka konu,
og þau keyptu hér hús í fyrra!
— En að lokum, herra
Kentner, voruð það þér, sem
skrifuðuð Menuhin og Elman
á kaffihúsið í Búdapest?
— Hvernig var það?
— Jú, þeir sáfcu á toaffihúsi
í Búdapest, og yfirþjónninn
kom með bréf, er letað var á:
Til mesta tónlistarenillings í
heimi. Þeir þrættu lengi um,
hvor ætti bréfið, báðir vildu
hinum vel. Að lokum opnuðu
þeir það í sameiningu, og það
hófst svona:
„Kæri Fritz .....
— Nei, segir Kentnier, og
skellihlær. Ég er nógu gam-
all til að segja kæri Elman og
kæri Menuhin, en að ég aé
svo forn, að hafa gefcað sagt:
Kæri Fritz, er alveg misskiln-
ingur.
Lokað
Vegna jarðarfarar Sigurjóns Einarssonar skipstjóra
f.v. forstjóra Hrafnistu verður Aðalumboð okkar og
skrifstofur lokaðar eftir hádegi í dag.
Happdrætti D.A.S.