Morgunblaðið - 22.01.1969, Blaðsíða 8
MORGUNBL.AÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 22. JANÚAR 1969.
Hver á að aga börnin?
ÍSIjUUZK böm hafa ferugið orð
fyrlr að vera framahleypin og
háva&asöm á almamnafa&ri. Við
töflk'Uim kamnske ekki aillttaf eftir
því sjáM, en það fer ekiki fram
hjá neinum gestkomamdi og vek-
uir þá jafnan un’druin. f»að kemur
ef til vill illa við okkur aið heyra
þatrm dóm um böm okkar, því að
flest reynum við aið kenna þeim
kurteislegar umgenignisvenj ur
strax á unga al'dri og hafa fyrir
þeim gotit fordæmi í þeirn efn-
um. Ekki em þó a'llir fullorðmir
nógu aðgætnir hvað það snertir,
og verður að játa, að of oft heyr-
ist ti'l fullorðins isvara fyrirspurn
barns á allt annað en viðeig-
aindi hátt, t.d. í verzlunum og
víðar. Eir illit tií þess að vita, þeg-
ar tilliitssemin gleymiat alveg.
En svo er það him hliðiin á mál-
inu, öll þau óteljamdi dæmi, þar
sem hálfstálpaðir krakkar og
unglimgar sýna dæmafáa ókurt-
eisi og frekju í samskiptum við
aðra.
í stutrtu máli er hægt að isegja,
að kurteisisvenjur í daglegri um-
gemgni eigi ekki upp á pallborð-
ið, að minmsta kosti ekki hér í
Reykjavík í dag, og virðist ungl-
ingunum mesit ábótavamt á
þessu sviði.
Hverju er hægt að kemna? Öll
reynum við eftir beztiu getu að
fcenna sæ'milegar umgengnis-
venjur, og sem betur fer er til
mikið af bömum, serri óaðfinnan-
leg em heima fryir. Em þessi
sömu böm geta átt það til að
gjörbreyta um framkomu um
leið og í hóp er komið, þaiu þora
breinlega ekki að skera sig út úr
á þessu sviði frekar em öðm.
Em hvernig em þessi miái tek-
in í skólumum, þar sem börn og
Kjóll fyrir
Jbær ungu
ÞESSI fallegi ungpíukjóll er úr
gráu flanneli með stroff (slétt
og brugðið) prjónuðu brjóst-
stykki ásamt uppslögum, kanti
að neðan og á vösum. Þetta er
ítalskt módel og mjög klæðilegt.
unglimgar em samam í hóp og
eyða góðum hluta dagsims? í>að
verður að segjast eins og er, að
þar er að okkar dómi komið að
meiníiemdinni. Það em svo sorg-
lega litlair kröfur gerðar á hend-
ur hálfstálpuðum börnum og
unglimigum, hvað viðkemiur- öl’l-
'um umgemignisháttum að furðu-
legt má heita. Þeim leyfist að
þjösmast áfram líkt og maut í
flaigi, og án þess að sýma snefil
af tillitssemi í garð ammarra, oft-
aist átölulaust hjá mjög mörg-
um keomurum. Liggur við, að
hræðsla þeirra við að „bæia nið-
ur einstaiklingseðlið“ eins og það
er kallað, sé nú farin að koimast
á hættulegt stig.
Það ætlast ábyggilega enigir for
eldrar til, að akóiarnir taki að sér
að aila upp böm þeiira, en við
hljótium að eiga heimitimgu á, að
þar sé að mimimsta kosti ekki
broti'ð miður, það sem byggt er
upp heirna.
Það er ekki nóg að æskam sé
mammvænlegri, fallegri og betur
klædd em nokkru simni fyrr, eims
og sagt er í ræðu og riti við há-
tíðfeg tækifæri, á meðam eim-
földustu urmgenign'is- og kurteis-
isvenjur eru sniðgenignar dag-
lega og virðimgarleyisi fyrir öliu
og öllum siitur í fyrirrúmi. Fram-
komam er þó það sem gildir, og
að le'ggja rækt við hama er allt
annað en hégómlegt. Það hlýtiu-
líka að vera ámægjulegra fyrir
kennara og skólastjóra að hatfa
prúð böm og vel sdðið imman
simma stofrKama, og ættu því að
gera sitt til, að svo mætiti verða.
Gera stramgar kröfur til bvers
nememda, að hamm komi fram af
fyilstu kurteisi og till'itssemi,
meðam dvalið er inmam vébamda
skólams.
Prjónaður trefill
ÞAÐ er bæði hlýtt og fallegt að
hafa þennan stóra trefil um háls-
inn í vetrarkuldanum. Prjónið
'hann sjálf það er auðvelt.
Prjónið er klukkuprjón, það á
mjög vel við, vegna þess að það
er eins báðum megin.
Klukkuprjón er þ a n n i g :
•Lykkjufjöldinn endar á jafnri
tölu.
1. prjón: x 1 rétt, garnið slegið
upp á prjóninn, 1 lykkja röng
tekin af, endurtekið frá x prjón-
inn á enda, síðasta lykkjan á
prjóninn tekin af.
2. prjónn: og allir eftirfarandi
prjónar: x prjónið saman rétt
garnið sem slegið var upp á prjón
inn og lykkjuma, sem tekin var
af, slegið upp á, 1 röng t&kin af.
Endurtakið frá x prjóninn á
enda.
Garn: Meðalþykkt ullargarn,
prjónar nr. 4. í trefil, sem er
'U. þ. b. 30 cm breiður fer 1 50 gr
hespa í hveorja 25 cm, þ.e.a.s. 8
hespur 50 gr) í um 2 rmetra
langan trefil.
18 lykkjur í klukkuprjóni eru
10 cm.
Fitjið upp 54 lykkjur og prjón.
ið klukkuprjón þa,r til trefillinn
er orðinn eins lamgur og hver
og ein vill hafa hann.
Litlir skápar.
Hér getum við séð, hvernig
plássið undir hiliunni í eld-
hússkápnum er nýtt. Fjórir gard
ínugormar eru strengdir undir
hilluna, en við það myndast
pottlok. Á sama hátt er einnig
hægt að nýta plássið í skápn-
um í fatahenginu, og er það
þá notað undir hatta.
Þegar barnið
hefur kvef
ÞAÐ er ekki alltaf auðvelt að fá
lítil börn til að drekka heita
drykki, þegar þau eru kvefuð
eða slæm í hálsi. En ef drykkjar-
rör er látið fylgja, er ekki úti-
Iokað að það gangi betur niður,
að minnsta kosti er það reynandi
næst.
Með öllum sætindum, sem við
borðum á jólunum, er frískandi
að baka ilmandi appelsínuköku.
200 gr. smjörlíki er hrært með
180 gr. af sykri þar til það er
ljóst og létt, 3 eggjum bætt í einu í
einu og þeytt vel á milli. Þar
næst er 225 gr. af hveiti og 1 tsk
ger hrært saman við. í botninn
á kökuformi, sem hefur verið
smurt mjög vel, eru lagðar þunn-
ar appelsínusneiðar mjög þétt
saman, þær hlaupa dálítið saman
við baksturinn. Nú er deigið
sett í formið og inn í kaldan ofn,
bökuð í rúma klst. við 175° hita.
Meðan kakan er að bakast, er
pressaður safinn úr 3 appelsín-
um. J hluti af þessum safa er
hrærður með 4 matskeiðum af
sykri, þar til hann er uppleystur.
Eftir að kakan er bökuð og farin
að kólna, er henni hvolft úr
forminu og sykursafanum hellt
smám saman yfir hana. Það sem
eftir er af safanum (i) er hit-
aður upp, hrært í og þegar
hann kólnar er honum hellt yfir
kökuna. Skreytt með rauðum
cocktail-berjum.
FISKRÉTTIR
Fiskréttur Bellu
V2 'kg þorskflök
salf og pipar
hveiti
1 tsk. karrý
1 dl edik
tómatar (eða tómatsósa)
1 stór laukur
1 lárviðarlauf
2 mats'k. smjör
Franskbrauð.
Þorsktflö'kin roðflett, skorin í
bita og velt upp úr 'hveiti, sem
í hefur verið sett salt, pipar og
karrý. Fiskstykkin lögð í pott og
ediki hellt á. Tómatarnir skornir
í sneiðar (má nota tómatsósu,
þegar tómatar fást ekki), sett
yfir fiskinn. Laukurinn skorinn
í sneiðar og lárviðarlaufið skor-
ið, sett yfir. Ðálitlu vatni hellt
ytfir og smjörbitar settir ofan á.
Lok sett á og soðið þar til fisk-
urinn er meyr. Með þessum rétti
er gott að hera fram frans'kbrauð.
Fiskfars í ofni
1 kg fiskfars
dál. af hálfsoðnum giulrótum
V2 dós grænar baunir
1 dós rækjur.
Gulræturnar settar í botninn á
LEIKGRINDIN er tíl fleiri hluta
nytsamleg en aðeins að geyma
börnin I. Það má gjarnan snúa
henni við og nota rimlana til
að leggja á bleyjur eða annað til
að þurrka yfir nóttina, þar sem
þurrkpláss er af skornum
skammti.
eldföstu móti, síðan lag atf fisk-
farsi, þá lag af grænum baunum,
þá aftur lag aí fiskfarsi, þá rækj-
ur og síðast fiskfars. Þetta er
síðan sett í ofn, lok á tfatið, og
bakað í ofninum í um 30 mín.
Tómatsósa borin með.
Fiskur í ofni
8 rauðsprettuflök
sítrónusneiðar
sítrónusafi
salt og pipar
smjörlíki
2 stórir laukar
tómatar í bátum, örlítill hvít-
laukur
steinselja
2 dl hvítvín
Flökin lögð í botninn á eld-
föstu fati, salti og pipar stráð á
og örlítið af sítrónusatfa. Laukur
(og tómatar) brúnað á pönnu og
hellt yfir fiskinn. Hvítlaukur
settur ytfir og þá hvítvín og
sítrónusneiðar. Bakað í ofni, þar
til fiskurinn er meyr. Steinselju
stráð yíir. í staðinn fyrir tómata
má sjálfsagt setja dálítið atf tóm-
atsósu.
I> vottekta — eða ekki.
Það er góð regla að hengja
röndótt efni til þerris etftir
-lf ngdinni, þá er minni hætta á að
1 lítirnir renni til.