Morgunblaðið - 22.01.1969, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 22. JANÚAR 1969.
17
Áburðarefni í gossandi
Vestur-íslendingur leggur orð í belg
SVARMITT
EFTIR BILLY GRAHAM PP^ilP J
MÉR þykir ágætt að fara í kirkju. En presturinn okk-
ar er svo neikvæður í predikun sinni, að það er alveg
að fara með mig. Ég hélt, að kristindómurinn væri
trúarbrögð vonarinnar. Teljið þér það góðu kynningu á
kristindómnum, þegar kristnir menn eru svona von-
lausir?
Nei, engan veginn! Reyndar er meiri von í sönnum
kristindómi en í nokkru öðru í heiminum. Satt að
segja er naumast um að ræða von annars staðar. Biblí
an talar um trúna sem sæluvon, „sem vér höfum
eins og akkeri sálarinnar, traust og öruggt. Og það
nær alla leið inn fyrir fortjaldið“.
Ég hef líka verið sakaður um að vera neikvæður,
en ég er einungis neikvæður, þegar ég tala um fals-
vonir fólks. Við boðum enga von handa heimi, sem
byggir á mannlegu hugviti. Við boðum enga von
þeim heimi, sem er reistur á efnishyggju, þar sem
fégirnd er afl þeirra hluta, sem gjöra skal. Við boð-
um enga von þeim heimi, sem hafnar trúnni á Guð
og lifir fyrir líðandi stund, en himinninn má bíða.
Og það er slík veröld, sem milljónir manna eru að
reyna að byggja. 1 þessu efni má vera, að þjónn fagn-
aðarerindisins fái orð fyrir að vera neikvæður. En
hann boðar ekki allt fagnaðarerindið, nema hann
láti hinn jákvæða tón náðar Guðs kveða við: „Þar
sem syndin jókst, þar flóði náðin yfir enn meir“.
Þetta eru gleðitíðindin: Jafnvel í hrjáðum og hrelld-
um heimi eigum við von. En sú von er æðri þessum
fallvalta heimi. Það er vonin í Jesú Kristi.
Bókasafn Kópa-
vogs 15 ára
MEÐAL þeirra Vestur-íslend-
inga, sem komu hingað funda-
ferð á liðnu sumri, voru þau
hjónin Hóimfríður og Hjálmur
Danielsson í Winnipeg. Þau ferð-
uðust nokkuð um landið og m. a.
komu þau í Þjórsárdal. Þar varð
Hjálmur bæði undrandi og hrif-
inn er hann leit nýgræðurnar á
vikrunum hjá Búrféllsstöðinni,
þar sem grængresið bylgjaðist á
1000 hektörum, þar sem ekki sá
stingandi strá fyrir tveimur ár-
um.
Þegar heim kom ritaði hann
grein um þetta í Lögberg-Heims-
kringlu, og er sannfærður um
að áburðarefni sé d vikri og
sandi sem kominn er úr iðrum
jarðar. Til stuðnings máli sínu
minntist hann á það, sem Árni
Óla segir í bókinni „Þúsund ára
sveitaþorp“ um gróðurbreyting-
ar í Safamýri. Þar er bent á, að
Valla-annáll segi frá merkileg-
um gróðurbreytingum eftir
Heklugosið 1683: „Þá var mikið
sandfall. Kom mitt upp úr vikr-
inum og jarðlími því, er sandin-
um fylgdi, gtargresi hátt og mik-
ið. Var það slegið um sumarið
og kom að góðu gagni; eigi þótti
bíta vel á það fyrir seigju sakir;
mjólkaði af því mjög vel“. Enn-
fremur segir Ámi frá því, að
fyrir aldamótin 1800 hafi Safa-
mýri varla verið annað en beiti-
land, graslítil, víða þýfð, með
fjalldrapa og lynggróðri. En upp
úr aldamótunum hafi komið
hlaup í Þverá og hafi vötnin þá
brotizt vestur í Safamýri og flætt
yfir hana alla. Þá hafi hún tek-
ið algjörum stakkaskiptum. Hún
varð slétt, mosi, lyng og fjall-
drapi hvarf, en þar þaut upp svo
grós'kumikil stör, að furðu sætti.
Varð þarna brátt svo mikill hey-
skapur að menn sóttu þangað
1000 kýrfóður.
Hvernig stóð á þessari miklu
breytingu? Árni hyggur að Keflu
sandurinn, sem vötnin báru í
mýrina, hafi haft í sér einhver
þau efni, sem megnuðu að vekja
til lífs blundandi stararfræ í jarð
veginum og telur að rannsaka
ætti Heklusandinn betur en gert
hefur verið.
Um þetta er Hjálmur honum
alveg samdóma og telur að einn-
ig ætti að rannsaka eldfjallavik-
ur. Hann segir svo:
GRÉIN HJÁLMS
í sambandi við hugmynd Árna
Öla, viðvíkjandi áburðarverð-
mæti vikurs, þá virðist vel þess
vert, að gera tilraunir í smáum
stíl, þar sem mikig er af vikri
eins og t. d. Eyahrepp í Snæ-
fellsnessýslu. Þar er gnægð vik-
urs á bak við bæinn á ytra
Rauðamel. í hreppnum er mikið
mýrlendi, sem er lélegt til beit-
ar. Ég man það vel, er faðir
minn fluttist frá Holmlátri að
Kolviðarnesi, þá vildu skepn-
urnar helzt ekki líta við gróðr-
inum í mýrlendinu; vitrasta
hryssan strauk þegar til Holm-
láturs, vegna þess hvað hún
hafði mikla óbeit á bithaganum
þarna; kýrnar æddu um fjöru
yfir leirurnar út aQ Núpunesi og
stálust þar í beit, en sumar
ærnar fóru út í eyar og varð
stöðugt að hafa gát á því að
þær flæddi ekki.
Alfræðibókin Americana segir
að efnin í vikur sé þessi:
60—75% kísill, ásamt kalki, álmi,
sóda járni o. fl. Vísindamenn
hér halda því fram, að nauðsyn-
legt sé að hafa fosfór með kalki,
til þess ag gróður og skepnur
hafi þess not. f sambandi við það
langar mig til að segja frá því
sem kom fyrir í grunnavatns-
byggð árið 1908. Grunnvatn
flæddi yfir allt engj umhverfis
vatnið. Bændur urðu þes,s vegna
að notast við slægjur í mýrar-
kerum inni í skóglendi. Þar
fengu þeir mjög lélegt hey.
Næsta vor fengu kalffullar kýr
beinkröm; beinin urðu gljúp og
sumar beinbrotnuðu á básunum,
svo að þeim varg að lóga. Vís-
indamenn held-u að þetta stafaði
af kalkskorti. Og það var ekki
fyr en árið 1925, að þeir sann-
færðust um að orsökin til krank
leikans hafði verið skortur á fos-
fór, og þá sögðu þeir, að kalkið
kæmi ekkj að gagni fyrir gróð-
ur og skepnur, nema fosfór
fylgdi. Eftir það fóru sumir
bændur að gefa beinamjöl með
fóðrinu, þangað til lækkaði í
vatninu.
Oft dreymir mig vökudrauma
um að verksmiðja rísi hjá
Briissel 18. janúar — NTB —
FRANSKA stjómin hefur móðg-
ast sökum þess að ráðgert er að
enska verði töluð sem aðalmál
á vísinðaráðstefnu, sem halda
skal við Rannsóknamiðstöð Kjara
orkusamvinnunefnðar Evrópu í
Ispra á ftalíu. Hafa Frakkar mót
mælt þessu við Evrópuráðið í
Brússel.
Franska stjórnin segir, að ekki
sé hægt að leyfa að enska verði
töluð í þessu tilviki, þar sem
hún sé ekki hið opinbera mál,
sem talað er í fjölmörgum stofn-
unum innan vébanda Evrópusam
RauQamel til að vinna úr rauða
gjallinu allskonar efni: kalk til
að fyrirbyggja kal í túnum, efni
í glerskálar, efni í tannduft o. fl.,
en allt þetta segir Alfræðimókin
að hægt sé að vinna úr vikri.
Hjalmur F. Danielsson.
Jólin ó Grund
Jólamánuðurinn er heldur eril-
samur hjá okkur á Grund og
Minni-Grund, enda er heinailið
stórt og vistfólkið margt.
Að venju komu margir góðir
gestir, til þess að skemmta vist-
fólkinu um jólin og nýárið.
Lúsíurnar komu með kertaljós,
bandarískir hljómleikamenn
héldu jólatónleika og einnig kom
söngkór flugliða og hélt söng-
skemmtun. Barnakór frá Landa-
kotsskóla söng fyrir vistfólkið og
færði því að gjöf 60 jólapakka. J
Pétur Pétursson sýndi okkur þá l
velvild, að koma með frönsku
Næturgalana, og ungar stúlkur
og piltar úr K.F.U.M. og K. að-
stoðuðu vel við guðsþjónustur
um jólin, og þá ekki síður á
þrettándakvöldi, en bá héldum
við okkar aðal jólaskemmt’ian. 1
þetta sinn söng Grundarkórinn,
sem er skipaður vistfólki, en
Einar Sturluson óperusöngvari
hefur æft og stjómar.
Á annan jóladag hélt séra
Frank Halldórsson guðsiþjónustu,
me'ð aðstoð söngkórs og organ-
leikara Neskirkju. Séra Jón
Bjarman æskulýðsfulltrúi Þjóð-
kirkjunnar annaðist guðsþjón-
ustu 29. desember, en á gamlárs-
dag kom, að vanda, séra Þor-
steinn Björnsson, Fríkirkjuprest-
ur ásamt organleikara og söng-
kór. Á nýánsdag kom Kristinn
Hallsson óperusöngvari og söng
við guðsþjónustu hjá séra Lárusi
Halldórssyni.
Vistfólkinu bárust margar
kveðjur, bréf, jólakort og gjafir
víðsvegar að. Átthagafélögin
gleyma ekki sínu fólki. Góðar
gjafir bárust frá: Borgfirðinga-,
Siglfirðinga-, Skagfirðinga- og
Austfir’ðingafélögunum. Rebekku
systur og Blindravinafélagið
muna alltaf eftir blinda fólkinu,
en Kvenfélag Háteigssóknar
sendi vistfólkinu úr þeirri sókn
jólagjafir.
Góðvinur okkar, Tómas Tómas
son, forstjóri ölgerðar Egils
Skallagrímssonar sendi mikið af
gosdrykkjum og jólaöli og frá
Sandholtsbákaríi barst mikið af
alls konar kaffibrauði.
Efalítið hefur eitthvað gleymzt
hjá mér í þessu yfirliti og bið ég
viðkomandi afsökunar á því. En
öllum þeim, sem hjálpuðu okkur
á einn eða annan hátt, til þess
að halda gleðileg jól, er þakkað
af alhug fyrir hönd heimilisfólks
ins. Starfsfólkinu þakka ég sfðast
en ekki sízt, fyrir öll störfin, sem
unnin vora af samvizkusemi og
trúmennsku.
Gísli Sigurbjörasson.
vinnunnar. Telur stjórnin að á
ráðstefnunni ætti að nota frönsku,
hollenzku, þýzku eða ítölsku.
Þeir, sem undirbúa fyrrgreinda
ráðstefnu, hafa útbúið öll skjöl
varðandi hana á ensku. Þar við
bætist, að innan Efnaahgsbanda-
lags Evrópu hefur enska átrnnið
sér sess í vaxandi mæli sem ráð-
stefnutungumál, enda þótt enska
sé ekki talin opinber sem slík.
Margar tilkynningar Evrópuráðs
ins liggja fyrri á ensku og á fjöl
mörgum ráðstefnum hefur verið
túlkað á ensku.
í HAUST voru liðin 16 ár síðan
Bókasafn Kópavogs tók til starfa,
en stofndagurinn er 15. marz
1953. Fyrstu árin var safnið til
húsa í tveimur barnaskólum
bæjarins og voru þá bókaverðir
Sigurður Ólafsson, nú skrifstofu-
stjóri bæjarins og Jón úr Vör,
skáld, sem tók einn við safninu
haustið 1962 og hefur það verið
aðalstarf hans síðan. iÞá fékk
safnið aðalaðsetur sitt í Félags-
heimi Kópavogs. Auk Jóns starfa
stuttan tíma á dag þrír menn við
afgreiðslu og bókaviðgerðir.
f Félagsheimilinu eru starf-
ræktar þrjár deildir, Almenn
deild fyrir fullorðna, barnabóka-
deild og lestrarsalur, ennfremur
barnabókaútlán í Kársnesskóla
og Digranesskóla. Bókaeign er
nú 16 þúsund bindi. Láta mun
nærri að notendur safnsins ár
hvert séu 15-18 hundruð og lán-
uð séu út að jafnaði í öllum deild
um 200-á%0 bindi hvern útláns-
dag. Af nýjum bókum eru keypt
Los Angeles, 18. janúar — AP —
TVEIR meðlimir öfgahreyfingar-
innar „Svörtu hlébarðamir"
voru skotnir til bana í gær á
fundi blökkumanna í háskólan-
um í Kaliforníu. Þegar byssu-
skotin heyrðust þustu fundar-
menn, sem voru um 75, út og
einn þeirra kastaði sér út um
glugga. Lögreglan hafði í morg-
un ekki komizt á snoðir um, hver
framið hafði morðin, en níu
manns voru í varðhaldi til yfir-
heyrslu. Þeir, sem drepnir voru,
hétu John Huggins, 23 ára og
Alprentice Carter, 26 ára. Þeir
voru báðir nemendur við háskól
ann.
Báðir mennirnir voru skotnir
einu skoti, Huggins neðarlega í
4 eintök af öllum barnabókum
og 1-3 af öðrum bókum. Auk
þess er stöðugt keypt mikið af
eldri bókum og fyrir 25-50 þús.
kr. á ári af fágætum ritum og
merkum safnritum fyrir lestrar-
salinn. Við safnið er starfrækt
bókaviðgerðarstöð.
í frétt frá safninu í tilefni af-
mælisins segir að nokkur lægð
hafi komið í útlán fyrsta sjón-
varpsveturinn, en nú gæti þess
ekki lengur. Notenum fer sífellt
fjölgandi. Vinsælustu höfundar
eru: Ármann Kr. Einarsson,
Jenna og Hreiðar, Jón Sveinsson,
Stefán Jónsson, Ragnheiður Jóns
dóttir, Guðrún frá Lundi, Guð-
mundur Hagalín, Halldór Lax-
ness, Ingibjörg Sigurðardóttir,
Kristmann Guðmundsson, Gunn-
ar M. Magnúss.
Stjórn safnsins skipa nú: Gísli
Pétursson, formaður, Frímann
Jónasson, ritari og Guðmundur
Karlsson, meðstjórnandi.
bakið, en Carter ofarlega í brjóst
ið. Þeir létust í kaffisalnum í
háskólabyggingunni, þar sem
þeir voru, er þeir voru skotnir.
Skotin heyrðust, er fundi var
að ljúka, þar sem til umræðu
voru, hvaða hæfileika sá mað-
ur skyldi hafa, sem taka átti við
stöðu sem framkvæmdastjóri
bandarísk-afrísku miðstöðvarinn-
ar við háskólann, en í honum
eru nær 30.000 stúdentar. Eng-
inn sérstakur félagsskapur stóð
að fundinum, sem verið var að
halda.
Haft var eftir vitnum, að mik-
ill glundroði hefði orðið, er skot
in heyrðust, en ekki var vitað,
hvaðan þau komu.
De Caulle —
móðgasf enn
Nú má ekki tala ensku á vísinda-
ráðstetnum
Tveir stúdentor skotnir
við Koliforníuhúskóla
Báðir blökkumenn og meðlimir „Svörtu
hlébarðanna14