Morgunblaðið - 08.08.1969, Blaðsíða 8

8
MORGUNIBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 8. ÁGÚST 1969
Minnisvarði reistur á
— þar sem gamla kirkjan stóð
EFTIR að byggð lagðist ndð-
ur í Jökulf j örðum var kirkj-
an, sem haáði staðið þar frá
1899 til 1960, flutt til Súða-
víkur, þair sem hún er í notk-
uin. En nú í smnar vair á
gruinmi kirikjuininiar á Hesteyri
reistur mininiisvarði, þar sem
m. a. eru skráð nöfn allra
þeirra sem í gairðinum hvíla
og legsteiniaakrá. En á mininis-
varðamium má nú hrinigja kop-
artkliulkku þeirri með áletrun-
mná 1691, sem var í Hesteyr-
arfcirkju.
Minmisvarðiinn er gerðiur að
tilhlutan biskups, og verkið
uninið á vegum Skipulaigs-
niefndair kirfcjuigarða, sem skip
uð er biskupi, þjóðminjaverði
og húsameistara. En gamiir
Hesteyrinigar hafa haft mik-
inn áhuga á þessu miáli, síðan
gamla kirfcjan var flutt á
brott.
Er fréttamaður Mbl. var á
ferð í Jökulfiörðum um mán-
aðamótin síðustu og kiom á
Hesteyri, var þvi vinniuiflokk-
ur að störfum í þessari eyði-
bygigð, þar sem fyrrum voru
mikil uimsvif. Og þama var
ökki legið á liði sínu. Þrír
menn voru komn'ir úr Reykja
vík, þeir Aðailsteinn Steindórs
son, umsjóniarmaður kirkju-
garða, múrarinn Mairteinn
Davíðsson og Jón Guðjórnsson,
fyrrveranidi sókniamiefndar-
formaður á staðmim og loft-
Aðalsteinn Steindórsson, Jón Guðjónsson og Marteinn Davíðs-
son taka til hendi við gerð minnisvarðans.
Áttrœður:
Ludvig R. Kemp
spurði Sölva hvort hann og
kona hamis hefðu e. t. v. hugs-
að séx að hvíilla þamia, svanaði
hanm: — Ég ætlaði það, en
tímarnir breybaist. Og könia
hairns flýtti sér að bseta við:
— Það er alitof fljótt að
hugsa um bað.
Minnisvarðinn i kirkjugarðinum á Hesteyri. — Á koparklukk-
unni stendur Anno 1691 og á koparskildinum eru nöfn allra,
sem i garðinum eru grafnir.
Áttræður er í dag gamall góð-
kuninngi minn, Ludvig R. Kemp,
lengi verkstjóri og bóndi í
Skagafirði, síðar sjúkrasamlags-
gjaldkeri og byggingarfulltrúi á
Skagaströnd, en frá blautu
barnsbeini skáld. Hann fæddist
8. ág. 1889 í Víkurgerði í Fá-
skrúðsfirði og hlaut nafn afa
síns, sem var þýzkur. Eftir að
hafa lokið gagnfræðaprófi frá
Flensborgarskóla og prófi frá
Verzlunarskóla íslands festi
hann ráð sitt og kvæntist Elísa-
betu Stefánsdóttur pósts í Jór-
vik, en skömmu síðar, eða árið
1916, fluttust ungu hjónin t il
Skagafjarðar, þar sem Kemp var
ráðinn verkstjóri við vegafram-
kvæmdir í héraðinu, og mun sá
búferlaflutningur hafa í og með
stafað af því, að hann átti von
þess að fá góða jörð til ábúðar.
Það brást þó og urðu þau að
láta sér nægja að setjast á af-
dialaikoitið Bluigasitaði í Laxárdal
Dvöl þeirra þar varð lengri en
vænta mátti, þvi að þar bjugigu
þaiu í rúm 30 ár og skildu þammig
við jörðina, að þar var túnið
stækkað svo sem túnstæði leyfði
og allt sléttað, en hús öll upp-
byggð úr steimsteypu. Hlauit
Kernp fyirir framkvæmdir þess
ar verðlaun úr Heiðursverð-
laiuniasjóði Kristjánis koniumgs XI.
en það hefur jafnan verið talin
hinn meisiti siómi. Þaiu hjón bæði
heif'ðu átt skilið að fá í upphafi
stæirri j'örð og beitiur í sveáit setta,
ekfci sázt frú Elísabet, sem bú-
stoaipurimm hefur að mikiLu ieyti
mætt á, er bóndi bemmiar var sium
airfliamigt fjarstaddur við verk-
stjóm, svo sem var öll þessi ár.
Hann stóð fyrir lagnámigu fjölda
vegla, þ.á.m. vegarinis yfir Siglu-
fjiarðarstoarð, byggingu margra
brúia og hafniangierð á Skiaiga-
sitrönd og víðar. Árið 1949 bnuigðu
þau hjónán búi og fiuittuat til
Höfðatoiaupstaðar þar sem Kemp
ger'ðdst gjialdtoieiri sijúteasamlags-
ins og bygginigarfiuilltrúi. Þeim
störfum gegndi hann þanigað til
'hamm fiurttist til Reykjavíkur fyr
ir rúmu ári <síðam,
Þeim frú Elísabetu og Lud-
vig R. Kemp varð níu barna
auðið, en þau uirðu fyrir
stoömmu að sjá á bato somum
sín/uim tveimur.
Kemp hefur fengizt talsvert
við fræðasöfnun og ritstörf, og
allmikið af lausavísum eftir hann
komið í blöðum og tímaritum,
auk þess þáttar, sem hann í Aust
firzkum ljóðum, en miklu meira
mun vera óprentað, þó víða hafi
farið manna milli. Flestir kviðl-
hugar hanis eru fyndmir og snjall
ir, en ekki að sama skapi sak-
Hesteyri
stoeytamnaður. Sölvi Befúóto-
son, síðaisti hreppstjóri Sléttu-
hrepps, og Sigrún Bjarnadótt-
ir, konia hans, fluttu memnina
á trilflu sininii, hýstu þá £
gaimília húsinu og sáu um þá
meðan þeir dvöldust á staðn-
uim.
KarilmemmiÍTnir báru á hand-
bönum uim iamigan veg allt
efni, sement, steánflögur og
múrsteinia, sem brotnir voru
niður úr gömiu, norsteu húsi.
Lágu þeir ekiki á liði sínu,
hinm 78 ára gamli hreppstjóri
og sókmarmiefmdarfonmaðurimm^
sem uim áratugi hefur unmið
skrifstofuistörf og hættur þeim
fyrir alduns sakir. Faigmenn-
imir stóðu svo við verk sitt
frarn á nótt, enda æfiuðu þeir
að ljúka því á 3 dögum,
Á koparskildi, sem komið
er fyrir á mininisvarðanium,
eru skráðar upplýsingar urn
kÍTkjumia ag garðinn. Hesteyr-
arkirikja var flurtit tillhöggvin
frá Noregi og gefin Hesteyr-
ansókn af Norðmönnum. Hún
stóð þama 1899—1960. Byggð
lagðist í eyði að fuillu 1953.
Legsteimaiskrá, færð eftir til—
vísun Soffíu Vagnisdóttur,
Söiva Betúeissoniar og Jóns
Guðjónssonar er á sfcilddmum
og steáð nöfn þeirxo, sem
vitað er að hvíla í garðiruuim,
en leiðin dkfcá þetokt. Sögðu
þeir, sem voru við þetta verk,
að mangir hefðu átt huigmynd
ina að miinmisvarðamuim, en
Jörumidur Pálsson, airtoirtekt,
genigið frá teiknim'guim.
— Nú er kluktoan komin
upp og haégt að jarða hér í
'garðinuim, etf eimihver vill,
sögðu þeir. Er fréttaimaður
leysislegir, því að hann bregður
oft fyrir sig kerskni og henni
stundum óþveginni. Skáldfákur
hans hefur því ekki alltaf farið
á tölti, svo sem góðhesti sæmir
í samreið, heldur hefur hann
oft ausið og prjónað, bitið og
slegið. En hlaupalega er hann
vaxinn, gæðingurinn.
Sem sjúlkraisanriaigskjaildtoeri
var Kemp fastheldinn á fé og
þuklaði vandlega hvern 25-eyr-
ing, sem mér tókst að herja út
úr honum fyrir lyf og læknis-
hjálp. Ekki er ég að erfa það
við hann, heldur óska honum og
frú Elísabetu allra heilla á þess
um tímamótum.
P.V.G. Kolka.
Lúðvík Rudolf Kemp, fyrr
bóndi á Hafragili og Illugastöð-
uim í Skefilsistaðalhreppii, Skaiga-
fjarðarsýslu er áttræður að aldri
í dag. Hann fæddist í Víkur-
gerði í Fáskrúðsfirði í Suður-
Múiasýsflu 8. ágúsrt 1889. For-
eldrar hans voru Stefán bóndi
dugmikill áhuga- og umsýslu-
maður, Árnason og kona hans
Helga Lúðvíksdóttir Kemp. Var
hann skírður fullu nafni móður-
föður síns, Lúðvíks Rúðólfs
Kemps, bónda í Vík í Fáskrúðs
firði. Heimurinn tók heldur illa
á móti litla Kemp. Móðir hans
hafði þá þegar tekið sjúkdóm er
leiddi hana til bana fáum árum
síðar. Honum var strax komið í
fóstur tímakorn í einu, og þegar
hann var 7 vikna að aldri, hafði
hann haft 6 sinnum vistaskipti
en þá fór hann líka í varan-
legt fóstur og hætti þessum um
gangi. í afbýli frá Ásunnarstöð-
um, er nefndist Hlíð, bjuggu ágæt
hjón Júlíus fsleifsson og Guð-
finna Eyjólfsdóttir og voru barn
laus. Þau létu nú litla Kemp
hafa samastað og fylgdi hann
þeim og þau honum síðan meðan
til vannst að fylgjast að. Júlíus
var eiginlega pabbi Kemps og
börn hans kölluðu hann afa
norður í Skefilsstaðahreppi, eft
ir mörg vistaskipti Júlíusar og
Kemps í Breiðdal og víða í Múla
þingi. Guðfinna Eyjólfsdóttir var
skyld Kemp af Litla-Sandfells-
ættinffi í Skriðdal en það er
ættræknasta ætt, sem ég þekki.
Sandfellsættin er næsta merki-
leg ættfjörmiklir menn og góðir
drengir, og margir víkingsdug-
legir og hagmæltir, og svo ætt-
ræknir að kona hefur kallað mig
frænda sinn þótt það væri í
fimmta og sjöunda lið.
Sandfellsættin er frá Stefáni
Magnússyni, sem kom á miðjum
aldri til búskapar þar, um 1779.
Systir hans var Bóthildur lang-
amma Páls Ólafssonar og Páll
hefur sinn létta kveðanda úr
þessari ætt. Árni hét sonur Stef
ánis f. 1783.
Bamin náðd í fósiturdótitur og
bróðurdóttur séra Vigfúsar
Ormssonar á Valþjófsstað, Hall-
gerði að nafni. Foreldrar hans
voru Grímur bóndi á Seljalandi
í Fljótshverfi d .1789 Ormsson-
ar prests í Keldnaþingum Snorra
sonar og kona hans Halldóra
Þorláksdóttir prests á. Kirkju-
bæjarklaustri Sigurðssonar
bónda, síðast á Skíðastöðum á
nieðri byggð í Lýtingisisrtiaða-
hreppi í Skagafirði, svo Kemp
ártrti miarga fræmidiuir í Stogafirði
þegar hann kom þangað, á Sand
fellsættrækni. Þau Árni ogHall
gerður áttu 5 börn og hét dótt-
ir þeinra Guðný f. 18:12. Hún
gekk alltaf undir nafninu Skáld
Guðný. Það var voin. Hún tovað
margt og vísur hennar voru
leikandi léttar og leyndi sér
ekki skyldleikinn við Pál Ólafs
son, þegar hans vísur komu í
dagsljósið, en hún var 15 árum
eldri en hann. Guðnýjar getur
alivíða. Guðmý ætlaði að eiga
Friðrik son Hinriks skyggna á
Hafursá, en horfði á hann
drukkna í Lagarfljóti undan
Hallormsstað. Dreng áttu þau
saman, er Árni hét. Hann var
faðir Stefáns á Ásunnarstöðum,
er fyrr gat. Helga móðir Lúð-
vigs R. Kemps var dóttir Luð-
vigs R. Kemps, eins og um var
getið, bónda í Vík í Fáskrúðs-
firði og konu * hans Oddnýjar
Einarsdóttur bónda í Vík, sá
Einar var bróðir Magnúsar ríka
á Bragðavöllum Jónssonar, Fað-
ir Lúðvíks R. Kemps var Lúð-
vík Consar Kemp, fæddur í
Danmörku 1784, verzlunarstjóra
á Húsavík og víðar. Hann átti
Helgu Sveinsdóttur, en móðir
Sveins var Arnbjörg Stefáns-
dóttir og var Stefán bróðir Jóns
ríka í Ási föður Þorsteins í
Reykjahlíð. Lúðvík R. Kemp,
sem hér um ræðir, lét hafa það
eftir sér í Ættum Austfirðinga
að langafi sinn, Lúðvík Consar,
hafi verið drykkfeldur, eins og
flest af þessu þýzka kyni, sem
nokkuð hefur verið út í varið.
Lýsir það báðum mönnunum að
nokkru! Lúðvík R. Kemp ólst
upp með fósturforeldrum sínum
eins og fyrr var getið í Breiðdal
og gerðist snemma þroskamað-
ur og naut góðrar tilsagnar,
laiuk prófi bæði frá Fiemisbarg-
arskóla og Verzlunarskólanum.
Árið 1912 gekk hann að eiga
Elísabetu Stefánsdóttur bónda
og pósts í Jórvík í Breiðdal, Jó-
hannessonar og konu hans Mens
aldínu Þorsteinsdóttur frá Dís-
arstaðaseli í Breiðdal. Er Elísa-
bet mikil gjörfuleika og mann-
kosta kona og lifir enn á há-
um aldri, rúmlega áttræð. Ungu
hjónin brugðu á það ráð að fara
norður í Skagafjörð og reistu
bú á Hafragili í Laxárdal, en
fluttu stuttu síðar að Illugastöð-
um í sama dal og bjuggu þar
Framhald á bls. 5
Námskeið í vélritun
Námskeið í vélritun hefst mánudaginn 11. ágúst í húsakynn-
um Verzlunarskóla Islands við Hellusund.
Námskeiðið er bæði fyrir byrjendur og þá sem læra vilja upp-
setningu verzlunarbréfa.
Kennslan fer eingöngu fram á rafmagnsritvélar.
Upplýsingar í síma 21719 daglega frá kl 10—12 og 2—4.
ÞÓRUNN H. FELIXDÓTTIR.
0