Morgunblaðið - 29.04.1970, Qupperneq 12

12
MOBGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 29,' APRÍL 1970
snæszim
Innbyrðis deilur
vinstri flokkanna
— einkenndu málflutning
fulltrúa þeirra
INNBYRÐIS deilur vinstri
flokkanna einkenndu mjög
útvarpsumræðurnar, sem
fram fóru í gærkvöldi. Hér
fer á eftir frásögn af ræðum
talsmanna stjórnarandstöðu-
flokkanna þriggja, þ.e. Fram-
sóknarflokks, kommúnista og
hannibalista svo og af ræðum
fulltrúa Alþýðuflokksins:
Björn Jónsson, talaði af hálfu
Samtatoa frjálslyndra og vinstri
manna og sagði, að á undanförn-
um árum hefði magnazt mjög
andúð almennings á stjórnmála-
flakkunum. Fleirum og fleirum
væri orðið ljóst, að samfara ein-
ræði fámennra valdahópa innan
flokkanna hefði skapazt sam-
starf milli þeirra. Sjálfstæðis-
flokknum hefði tekizt að halda
hinum raunverulegu völdum
allt frá lýðveldisstofnun með því
að deila og drottna. Róttækir lýð
ræðisjafnaðarmenn á norræna
vísu hefðu ekki átt sér neitt
sameiginlegt athvarf. Ræðumað-
ur sagði síðan að mieginmarkmið
flokks síns væri að fella núver-
aindi ríkisstjórn og skapa grund-
völl fyrir því að samvinnumenn
og jafnaðarmenn gengu saman í
einn gtjórnmálafflokk.
í síðari hluta ræðu sinnar
fjallaði Björn Jónsson um kjara-
málin.
Ólafur Jóhannesson (F) saigð'i
í iræðu sinind að einiduirsikoðia
þyirftli allt stjóinnlkerflið, áitialdi
baimn auikagt'örf náðlhoriria í þvi
saffntoamdli. Taldá Ólafuir, að Oklki
yrðiu þar breytimgar á mieOan
þeir mierun væiru við völd, s>eim
höfuðábyngð bæru á þessu 'kierfi.
Þá næddi Ólaéuir uim vamieifind
laforlð ríkiisstjóiriniairiininiaf. Fyrir
það fýr'sfia hiefðti gt’jóirinlininii ektei
toefkfizít að sitöðva ver'ðtoólguima,
hún toeifðii vaonætot að endiumnýja
togiainaflotainin og haldiið iðiniaðin-
um i úlfiakirieppu. Eflimigu at-
vlminiulífsáinis saigðd >hiamn viena
brýroastia verkeifinlið, sem biðli úr-
laaöisnar. Stærsta gallainm í stjórn-
airgtiefiniuinimi taldd bamin toanidia-
hólf og fyniirhyggjuleysá. Ólafiuir
sagfði aninifiremiuir, >aið Firamisóikm-
arfloiklkiur.ilnin ætitii ekki ráð á
meiniuim tö'firiamieðuliuim, ern vúljia
þó vámima að giaiginrganri gtiefiniu-
breytiingiu. Saigðd haimn að efc'ki
væri hægt áð gera allt fyiniir alla
og lallit í einiu. Taldi bamin aið
viimmia ætti að 'efiniahaigs’leigu
sjálfslbæðá á griuindvelli eiintoa-
fnamltatos og samviinlniuisteflniu. Þé
saigðS Ólafuir, að únsliit kosniimg-
amirua í vor skiptiu verulegia miiklu
um stjórimmiálaifinamiviindu í laind-
imu. í því gamtoamdi saigði
hiaintti, að landarmátapólihíkim yrði
mlistouimiairlaust dregim imn í
kosniimigaibiainátitiunia.
Lúðvík Jósefsson (K) sagði að
viðreisnarvinnubröigðiin hefðu
glögglega komið í ljós á Alþingi
að undanförnu. Fyrr í vetur
hefði verið lögð miikil áherzla
á samþykkt kvenna'skólaifrv. í
neðri deild en nú hefði það ver-
ið fellt í efri deild m.a. með at-
kvæðum Magnú-ar Jónssonar og
Auða-r Auðunis. Þá hefði verið
lagt fram frv. um húsnæðismá‘1.
Aðalblöð Sj álf stæð isflokksins
hefðu snúizt gagn því frv. svo og
nær allir forsvarsmenn lífeyris-
sjóðanna í landinu. Nú væri allt
í óvissu um afgreiðslu þess. Þin.g
maðurinn ræddi einnig um verð
gæalufrv. og örlög þess. Sa.gði,
hann að ráðleysi og hringlanda
háttur ríkisstjórnarinnar hefði
glögglega komið fram í af-
greiðslu þessara mála. Þá ræddi
Lúðvík Jósefsson um kjaramál-
in og sagði, að afleiðing stjórn-
arstefnunnar væri sú, að kaup-
máttur launa hefði minnkað
mjog mikið.
Gylfi Þ. Gíslason, menntamála
ráðherra vék í upphafi ræðu
sinnair að aðgerðum stúdemta og
hóps þess er réðst inn í mennta-
málaráðuneytið á dögunum.
Sagði hann að með þessu væru
unglingarnar að apa eftir það
sem þeir fengju fréttir af í fjöl-
rtúð'lunum að gerðist í öðrum
löndum. Fólk þetta hefði raun-
verulega litlar skoðanir og væi u
ólæti þesis fyrst og fremst um-
brat sem kæmu fram í sálar-
lífi margra á gelgjuskeiði. Ráð-
herra sagði að öll blöði>n hefðu
fordæmt aðgerðir þessar svo og
töku sendiráðsins, n.ema eitt —
mélgagin Alþýðubaindalagsins,
Þjóðviljinn og kæmi þar hið
rétta andlit þess flokks í Ijós.
Rétt væri sem Halldór Laxness
hefði sagt um fyrrverandi sam-
flokksmenn sína, að þeir væru
staðnaðir í kenningum sínum,
hefðu engu gleymt og ekkert
lært. Alvarlegt yrði að teljast að
hieill stjórnmálaflokkur væri á
gelgjuskeiði.
Ráðherra vék síðan að verð-
gæzlufrumvarpin.u og sagði að í
því máli hefði berlega komið í
ljós hentistefn.a forystumanna
Framsóknarflokksins. Þeir hefðu
þar sýnit að þeir teldu engu máli
skipta hvers eðilis málið væri,
hvort það væri gott eðia vomt,
beldur fyrst og fremst að
það væri flutt af and-
stæðingi. Hjá Framsókn.arflokk.n
um ríkti alltaf já, já og nei, nei-
stefnan, jafnvel í sama málinu,
Hannibal Yaldimarsson mfininltii
á, iaið þeitba værii í fyráíia sfciipbi,
sem hianin talaiði í úitvairpguimnæð-
uim á þessu kjör'tiímialbili. Hainin
sagð'i, .aið uimga fóltoið hietfði Piisíð
upp g'egn flotokisiræiðliiniu fyrir for-
göinigiu uinigs' Sjálfstiæiðismiaminis,
sem niú væri látiiinin, Þá múninitiiat
Hianinlilbal á sameitiairiffið vá'ð
komimiúinliiáíia og sagði, að þeir
vildu etoki uima samisitairfi mieð
viiinislbni jia'finiaðiairmöininium, og slík-
uir flokkiuir yrðli etoki byggðiur
upp á isiamiabarfi válð kommúinfistia.
Hanm saglðii enimfiriemiuir að Siam-
tök firjólslynidiria og vi/nigtiriimiaininia
nei'Sbu isteifirou silnia á lýðiriæðislegr'i
jiaifiniaðlairstefiniu, 'Saimviininiusitietfiniu
og firjálshyggjiu. Hanimibal rædidi
eúninliig uim krötfiuir veirkalýðls-
hreyfónigairiininiar í komiandi saimin-
inigum. Saigðd hiantn, að fiairiið yrði
finam á ia. m. k. 25% gnuovnkiaiups-
hæfclkuin é toawp og aiuik þeisis yriði
sefit finam bnatfa um fiullar víisi-
tökilbætiuir. Hiaminiival miminitis.it
eijnimig á toröfiuima uim 40 s'tiuindia
viininiuivilku, firiamtovæmdia á fimm
döguim,
Ágúst Þorvaldsson sagði að
þráltt fyirfir mær atöðuigt góðiæiri
sl. áriatug heifiðii rítoiisatljóiriniiin geirit
fjónar gieinigisifielldinigair og ihiefiði
knóiman lætokáð um raæir 400%
ef mlilðiað væiri viið bandiairiíkjia-
dollair. Þeiaaum geinigisfielliiniguim
hiefiðd fylgt ótðiavierðlbólga og eir-
lenidar slkiuldáir hetfð'u aiulkizit mijög
miilkið. Auk þess at'æðlu atviiimniu-
vagiirmdir ihöllum fæti, hér væri
'aitvinimuleyai og fiólkaflótti úr
lainidii. Allt þeitta hefiðfi leiilílt af
rangri stiefnu ríkisstj'óimarmniar
í efiniah'aigamólum, æm móitiuð
vær.i atf tirú á eiinlhverjuim löig-
mélum, aem ætbu að vema til
í efinialhaigs'iífiiiniu,.
Ingvar Gíslason saigðii að ána-
tu'guiriimn mlilli 11960 og 1970 hefiði
boðið upp á óveinjiuleg tækilfæiri
til þess að byg.gij.a upp íslenzkt
aibviiinimulíf, en þeissum tækifiæir-
uim hefðd verdð glopiriað nriðuir af
ríkissfrjóirinálninii oig þjóðiin hefiðii
því verd® illa uindiiir það búim
aið miæfia kneippu ánainima lí)i67
og 1'96'S. Friamsóikmiairflokkuiriinn
befðii reymit að berjast fyirír uim-
bóltium, ein tillöiguir flotok&ins Utl-
ar 'uiniddmtieiktiir fienigilð afi sfjóiriniair-
li'ðiniu Saigðd Imgvair, >að avo virt-
i Lat komliið að róðiaimieinin væru
fúsair.i til þess að ræðia viið öifiga-
og ofibeldismieinin út uim hvippúnm
og hvappiimn, en að batoa þáitt í
(rökiræðium og fiafca 'aifiatöðiu tdl
skymsiamlagna miála, sem fmam
vænu boriin af ainidsit.æðuflokkiuin-
iuim.
Gils Guðmundsson (K) taldi í
sinini ræðu, að sambúðairvain.da-
mól st j ó r n airf 1 tík k anm'a gerðust
nú æ fleiri, og ailiir mættu sjá,
að stjómiarsamstairfið væri nú að
lokum komið. llamn taidi að
Skipuleg'ri stefin'u í efniahagsmó'l-
um hiefði verið haifinað, og lauin
hins vinimandi miairaiis væru nú
þriðjungi iægri en í öðirum
löndum. Gils ræddi eininig um
enfiðfiieiika nóm'sm.aininia, og taldi,
að hágkólainám væri að verða fior
— Ræða Bjarna
Framhald af bls. 1
uin fullniægt, saigði dr. Bjarni
Benedi.k1ts.50n, með því að magna
ágreiniimig innan ríikisstjórnar-
imniar. Gruinidvallarskioðianiir
stjó'miarfloktoainina em ólíkar oig
þesis veigma þarf emgain að umdr'a,
þótt ágredninigiur komi upp þeirra
í milli oig af þesisium götaum hefur
stj'órmarsamstarfið öðru hvoru
verið tefcið upp til enduirisikoðiuin-
ar, Við Sjálfsitæð'ism/enm kiömnuð-
um t.d. ræfcilega alla möiguledkia
í viðræðum flokkiainina hausti'ð
1968, em þá kom igreimilegia í
lj'ós, að Sk'oðiamamiumiur viið himia
flolklkiania var mium mieiri í þýð-
imgarmestiu miálum ein við Al-
þýðufloikikinm. Stjómaramidstæð-
inigiar siettu auikiin höft oig hömlur
sem skilyrðd fyrir því, að taka
iþátt í laiuism vamidamólanmia.
Sjálfstæðiisimieinm töldu það hins
vega.r hafiia úrslitaiþýðimigu, að
hvorki væru siett niý inmflutn-
imgshöf't mé bömlur á fram-
kvæmdiafrelsii, þótt vilð bráða-
birigðaerfiðleikia væri að etja.
VERÐLAGSMALIN
Forsiætisróðherra ræddi verð-
laggm/álin í ræðu sdnni í gær-
kv'öldi oig sagðd, að Sjálfistæðds-
menin hefiðu orð'ið að unia ainm-
arri sfcip'am verð'laigsmála en /þeir
teldu skjmisamlega, hvort heldur
frá sjómiarmiði mieytemida eóa
verzlumarstétitariimar. Um sfceið
virtuist líkiur á, að þessu mætti
breyta mieð gamþy'klki medrihluta
Alþimigis, siagð'i róðherramm.
Framsóknarmenm létu lifkl'ega
um stuðnimig oig vitað v'ar, að
molklkur hluti Alþý'ðuflofck'siins
mundi styðja slikia breytiirugiu,
þrátt fyrir amidstöðiu sumra
fiototosimiaraia. Em þagar á reyndi,
var hin nýja skipan fietlld fyrir
attaeiimia þiessara mianma og mieð
samhljóiðia aitkjvæðium allra sitjóm
aTainidstætðiiniga, þ.á.m. iþeiirra
Framisiáikiniarmianinia, sem á miátti
gkdlja, að væru miálinu fylgjaindi.
Fram'SÓkiniarmíeinm haldia því
fram, að eiklki taafi vterlð leiteð
samkioimiulags við þá um málið.
réttindi efmatfólks. Þá saigði Gils,
að uppákomur undamfarinna
missera ættu að verða Alþimigi
varðuig áminining. Hæktoum iauma
taldi Gils brýma mauðsyn, ekki
aðeins fyrir laumiastéttimar,
beldutr og atvinmuirekendur
sjálfia. Þá gerði h'amm utainríkis-
sbefimuinni nio'kkur Skii, og átaldi
eimkamléga tregðu til rökræðma
um u'tanríkismál.
Jón Þorsteinsson (A), saigði að
eðlilegt væri, að séúdemtar sækkt
u»t efitir bættum kjörum, en þeir
skildu ekki jafn vel og verka-
me.nn að óhyggiliegt er að blanda
saman pólitík og faglegri bar-
áttu. Þjóðfélagið getur ekki orð-
íð við kröfum, sem bornar eru
fram rrneð ofbeídi, sagði þiragmað
urinn, en kröfur sem bornar eru
fram með friðsamlegum hætti
ber að ræða.
Þá vék þingmaðiurinn að hús-
næðismáilafrv. og sagði að það
stefndi að því að gera lánakerf-
ið einfialdara gaignstætt þvísem
væri hjá iífeyrissjóðunum. Þeir
væru nú að verða um 100 og
stjórnendur þeirra 400—500 í
stað þess að hægt væri að hafa
lífieyrissjóð með þriggja manna
stjórm. Sa.gði Jón Þorsteinisson að
ófært væri að láta lífeyrissjóðina
vadsa með hundruð milljóna
króna.
Verkföll
á Ítalíu
Róm, 28. apríl — NTB —
JÁRNBRAUTASAMGÖNGUR á
Ítalíu lömuðust í kvöld, er jám-
brautaverkamenn gengu til liðs
við milljónir annarra verka-
manna og fóm í sólarhringsverk
fall til stuðnings kröfum sínum
í kjara- og félagsmálum
JárnibraU'taverkfallið hófst
með stöðvunum á víð og dreif
þegar á mánudag, en í kvöld
höj'ðu járnbrautarferðir stöðvazt
ailgjörlega.
Þessi umfangsmiklu verkföll
setja nýju rlkiisisitjórnina, sem
mið- og vimstri flokkar standa
að, í mikinn vanda.
Framboðslistinn
á Reyðarfirði
MEINLEGAR prentvillur
urðu í frétt Morgunblaðsins
sl. sunnudag um framboðs-
lista Sjálfstæðismanna á
Reyðarfirði. Er listinn því
birtur hér í heild á ný:
1. Armþór Þórólfsson,
stöðvarstjóri.
2. Páll Þór Elíasson,
bifvélavirki.
3. Sigurjón Scheving,
Löigreglulþjónn.
4. Jón Bjórmissioin,
yf irf iskimia tsimaöur.
5. Siigurjón Ólasom,
verkistjóri.
6. Ólaf’Ur Þorsteinsson,
vélsitjóri.
7. Stcfián Guttormsison,
uimiboðlsimaðiur.
8. Klaria Kriistinisdóttir,
hústfrú.
9. Garðar Jómisson,
fraimkvæimdaistj'óri,
10. Jónas Jónissoin,
skipstjóri.
11. Siigríðtur Snæbjörnisdóttir,
taúsfrú.
12. Guinnar EgiLsson,
verkstjóri.
13. Bóas Jániasistoin,
matsveimm.
14. Gísli Þórólfsson,
f ramkivæmdiast j óri.
Slíks siamfcomiulags var leitað
mieð ýimisu mióti, svo sem með
þá'tittöku þedrra í milliþimigiainiefmd
og í s'amtölum, bæðd ininiam þimgs
og utam. Um skoðum þeirra,
siem taezit til þðkkjia á atferli
Framisiókmar, miá bendia. á Viltmis-
burð Erlemidar Eimamssoniar, for-
stjóra SÍS, í Frjólsri verzlum fyr-
ir skömimu.
Dr. Bjarmd Bemedikitsisiom isaigði
síðiam, alð Sjólf'sit'æ'ðiisfloktourinn
væri eimn og óskiiptur rmeð skipu
laigsbreytimgu, sem í senn mundi
bæta taag neytemida og tryggja
frjálsia verzlun.. Aðrir eru ýmist
ósikáptir eðia svo mar'g'ir á móti,
aið um sinm tefcst þeim aö sitöðva
æskilagia réttarbót. Þessiari auig-
ljósu stiaðreynd verður ekki
hiagigað. Og það þarf miikimm
barraastoap til að trúa því, að ég
og siamfLotaksimieinn mínir látum
'hræðia oktour frá þjóðmýtu sam-
stairfi — 'þótt það sé hvengi mærri
gallalaust — með brigzlyrðúim
um, a@ við stömidum efcki á saimia
veig og Fr'amisfókraarmiamraa er
háttur, í stöðuigiuim illimdium við
samistarfismienm otekar.
Porsætisiráðhe'rra siagðd, að í
múveiraindd stjórmarsarmstiarfi
hefði verið þotoað áfram málum
mielð þoliimmæði í vitumid um, að
til lemigdiar ydði þeim miest
ágemigt í sfijórnmólum, sem gerðd
sér grein fyrir, hvað hverju sdmmi
væri mögulegt oig eintaeitti sér að
fraimlkvæmid þess. Sunmum ofur-
huigum í Sjálfistæðdisfloikkmffjim
þytoir við stumdium beygijia oikk-
ur um of í saimjstarfimiu. En ætfíð
verður að setj-a ofiar það, siem
maiiria er um vert em mirania, 0(g
sfaammt verður komiizt, ef eikkiert
er gert nieimia það, siem alldr taaldia
vinisælt eða telja glott við fyrstu
sým.
IlUSNÆÐISMALAFRV.
Dr. Bjairmd Biemiediikitisison ræddi
eiraraig um taúsiniæðiismiálafrv. í
ræ'ðú simmd oig sagði, að mj'ög
thiefði verið fjölyrt um tillögtur
Uffn lífieyrisisóióðd í 'því. Hamm
kvað m.'fcla óámægju hiafia spirott-
ið af (þvá, að mólið hefðd etoki ver
ið umiddribúiið betur mieð siammiimg-
um við rétta alðiiia. Nú hefði ver-
ið úr því bætt oig viðthlítamdi
samkomulaig máðst um framlög
sjóðammia á þeissu ári og athuigun
á framtoúðarþætti þeiirra í laiuism
h'úisnæðdismálanma.
Ráðherrann mimrati eimiraig á,
að það væri emgin nýjfemig, að
aittaeind lífeyriissjóðamima þyrfti til
að koma í samtoandi við lárna-
kerfi húismæiðdismála. Slik rólða-
igerð hefðd einmdtt verið ein að-
alfiorsieinda j'úmísamkomulagsins
við verkialýðlsisamtötoim 1964, þótt
isumir þimgraemn, sem þar áttu
hlut að máli virtust hafia gleymt
því.
NÝTT LANDNÁM
Loks ræddi dr. Bj'arnd Berae-
dáktssom um aukma fjölbreytmi í
atvdmnul'ífimu og kvaðist sjálfur
teljia framikvæmdirmiar við Búr-
fell og í Strauimsvík einumigis
uippfaaf þess, sem koma skyldd.
Hér er um að ræðla raýtt lamd-
miárn, siagðd fiorsæt'is'ráðherra,
efaki ótmiertaara en sndiuirgkö'pum
srjiávairútvegB oig upptaaf nýtinigar
nútímatækmd á fyrstiu ératuigum
'þeiasarar aldar, sem var f'orsenda
fullveldiisiinis 1918.
Undir lok ræöuininiar vék for-
sæitdsráðtaerra að Nordek og
siagðí, að emgíuim dyldist hverjum
það væri að kemiraa, að svo virt-
ist sieim það samstarf væri úr sög
umni. Hlálegt er, að slíkir atburð
ir skuli gerast, einmiitt um sömu
muimddr oig bœðii iinmiainiamds og
utan er hert á áróðiri um þiað,
að við fsiendinigiar taöfium glatað
sjálfiiitæðd oklkar mieð aðild að
Atlamtsihiafsibandíaliagi'nu og vist
eriemds varmiarliðis í landiinu. I
stiað þeisis er - sagt, aið við eiiguim
að tryiglg'jia sijlálfsitiæðii oktoar með
vopouiðlu hlutleysi. Hiutlauisiir
eru Fiinnar oig mieð emigiam erlend-
an hier í iamidi. Bmgu a’ð siður
verðia þeir að uinia erliendri íhlut-
uin, sdákiri, sam við hlöfum aldred
þuirft að reyraa og óhuigsamlieig er
af hálfu bandiaimaimraa otofaar.
Ræða dr. Bjarna B'emieditets-
S'omar, forsætiisráðlherria, verður
birt í 'heild í Morguimtalaiðinu síð-
air.