Morgunblaðið - 08.12.1970, Qupperneq 23
MORCrUN'BLAÐIÐ, ÞHIÐJUDAGUR 8. DESEMBER 1970
23
Hvers eiga grey-
in að gjalda?
„Og þeir eru auðvitað allir
með alls konar boð og rök
og eilifa áfellisdóma
og andleg þrælatök.“
1 LJÓÐI sínu um hundinn Vask
kemst Davíð skáld frá Fagra-
skógi þannig að orði. — Hygg
ég að hann hafi þar viljað bregða
skildi til varnar íslenzka hund-
inum og raunar hundum almennt
þvi hann var einlægur dýravin-
ur, eins og kvæði hans bera ein-
lægan vott um.
Þvi sting ég að þessu sinni nið-
ur penna, eins og fjölmargir aðr
ir hafa gert, vegna þess, að mér
er tjáð að hundum sé nú öðrum
spendýrum fremur hætta búin
í Reykjavík og nágrenni.
Vil ég þar engan sökum bera.
Islendingar eru deilugjarnir, og
því skyldi þá ekki greina á um
hundahald sem annað?
Við búum í mannúðarþjóðfé-
lagi. Við viljum hjálpa að getu
nauðstöddum þjóðum, og gagn-
kvæm hjálpsemi innanlands virð
ist okkur eðlileg; og þarf þar
hvorki jól eða stórhátíðir til.
Þjóðfélag okkar er i deiglunni;
Ifól'kið flyzt óðum af gróandi
jörð á möl og maibik. Þeirri þró-
un getum við ekki gersnúið, þótt
staldra mætti við.
Meðal þess, sem gömul bænda-
þjóð hefur viljað flytja með sér
til höfuðstaðarins er dálítil rækt-
un, túnskiki og eitthvert húsdýr,
þar á meðal er hundurinn. Eng-
in furða því að hann hefur fylgt
íslendingnum frá fyrstu byggð
landsins.
1 baráttunni um tilverurétt
hundsins í höfuðstaðnum, er sak
borningi máls varnað, en þeir
eru margir og mætir, sem fyrr
og síðar hafa tekið upp málstað
miálleysingjanna og vildi ég þar
öðrum fremur nefna Þorstein
skáld Erlingsson, sem orti þessa
fögru vísu:
til dýravinarins Tryggva banka-
stjóra Gunnarssonar á sjötugs-
afmæli hans:
„Og mannúð þinni mæt var
þeirra sæla,
sem mega líða, þegja og hugsa
sitt;
og þar er víst: ef dýrin mættu
mæla,
þá myndi verða blessað nafnið
þitt.“
Mín er ekki ætlanin að standa
i deilum eða orðakasti um þetta
mál. Ég held að við verðum þar,
sem viðar að mætast á miðjum
vegi án fordóma. Þó get ég ekki
látið hjá líða að nefna eitt dæmi,
þ.e. góð uppeldisáhrif á borgar-
börn af umgengni við hunda. Áð
ur fyrr voru börn send í sveit,
kynntust húsdýrum og höfðu
þroska af. Nú fækkar þeim óð-
um bæjarbörnunum, sem kynn-
ast sveitinni og húsdýrunum.
Þetta er skaði. Dýr gera börn
að betri manneskjum. Hundur,
sem sefur við rúm lítils barns
og leikur við það dagstund gef-
ur því meira veganesti en mikil
uppeldisfræðsla, svo er og um
aldrað fólk. Kvað ekki Sigurð-
ur Helgason svo um „Hunds-
tryggðina":
„Þó manna flestra missi ég sýn
meir en hálfan daginn,
liundurinn kemur heim til mín
honum er tryggðin lagin.“
Að lokum vil ég sagt hafa:
Þyrmið hundinum. Hann er
minni meinvættur en margt
annað. Hins vegar er ég því al-
gerlega samþykkur að hundaeig-
endum séu sett ströng skilyrði,
skráning hunda, hreinsun hunda,
varzla hunda o.fl. o.fl. o.fl. En
deyðið þið ekki hundana að ó-
sekju. íslendingar hafa talið sig
frækna af að standa ekki i stór-
styrjöldum og manndrápum. Það
mun ekki auka á hróður þeirra
að deyða varnarlaus dýr, sem
eru vinir þeirra.
Birgir Kjaran.
Rikið reki
fóstruskóla
Frumvarp á Alþingi
GILS Giiðnmndsson hefur lagt
fram á Alþingi frnmvarp til laga
nm fóstruskóla, en með frnm-
varpinn leggur þingmaðurinn tii
að ríkið skuli reka í Reykjavík
skóla, er nefnist Fóstruskóli.
Markmið skólans skai vera að
veita viðlilítandi kennslu þeim
nemendum, sem búa sig undlr
fóstrustörf við almenn barna-
heimili, svo sem vöggustofur,
leikskóla, dagheimili og vistheim
ili. Kostnaður við skólann greið-
ist úr ríkissjóði.
f greinargerð frumvarpsins
segir þingmaðurirm m.a., að árið
1946 hafi Barnavi'nafélagið Sum-
argjöf stjofnað Fósitruiskólann og
haifi rekið hann sí'ðain með stuðn-
ingi Reykjavíku.rborgar og
nokkrum styrk úr ríkntssjóði.
Skóli þessi hafd tvímœlalaust
gert mjög mikið gagn. Hins
vegar sé það fyrir lönigu orðdð
ofviða fjárvana áhugamanna-
félagi einis og Sumargjöf að reka
silrkan skóla á þanin veg, að hann
getd tí'l hJStar þjónað nútíma
kröfum og stórauikánni þörf á
sérmenntuðum fóstrum og starfs
Wði á bamaheimilum. Verði aö-
einis ráðin bót á þesum málum
á þann hátt, aö Fóstiruskólin n
verði gerður að ríkisskóla og
skipi rúm í hinu almienna
fræðteil'ukertí, jafnframt sem skól
inn verði efldur og endurskipu-
lagður og við það sé miðað, að
hann verði fær um að sjá þjóð-
féliagiinu fyrir nægu sérmennt-
uðu stairfsfólki við samfélaigs-
stofnanir laindsins.
Jakob Elíasson,
skipstjóri — Minning
KVEÐJA
Hugur mimn sendir hjartana
þöikk,
hljóðlát er kveðjustundin
sorgarmyrkrin þótt sýniist dökk
syng ég um endurfundinn
og þótt að ég verði kaniniski
klökk
kveðjan er vonum bundiin.
Svo kemur hér litla kveðjan mín
kraftsmá, í húmi nætur.
Kvaddur sem pabbi og afi ert
ástríkur vinur og bróðir,
falinn þú Drottni sífellt sért
segja nú margir hljóðir
umsjá kærtei'kana vafinn vert
verndi þiig englar góðir.
Jakob var mikill drengskapar-
maður og ráðhollur. Það var ör-
uggt að hlíta hans ráði og hann
lagði sig fram í allri greiða-
semi. Hann var glaður í góðra
vina hópi og var þá hrókur alls
fagnaðar. En í samhryggð var
hann styrk stoð. Ég minnist hans
þegar mikinn sorgaratburð bar
að höndum i Bolungarvik, þá
var hann hljóður og jafnvel
klökkur, og það var eins og hann
væri að ávíta hinn gjöfula sjó
fyrir þá miklu fórn, sem hann
hrifsaði til sín. Þannig var Jakob
sannur og heiðarlegur.
Nú hefur Jakob lagt upp í
sina hinztu för. Hann heldur ör-
uggri hendi um stjórnvölinn og
stefnir fleyi sínu að ókunnri
strönd. Ég þakka honum góð
kynni og bið honum guðs bless-
unar.
Það hafa verið mörg skörð
höggvin í raðir Bolvikinga á
þessu ári. En öll él birtir upp
um síðir og í þeirri von, að birt-
an sé á næsta leyti, sendi ég
þeim Bolvíkingum, sem eiga um
sárt að binda einlægar samúðar-
kveðjur.
Heimilisfólkinu að Hafnargötu
46, Bolungarvík og öðrum að-
standendum sendi ég og fjöl-
skylda mín innilegar samúðar-
kveðjur og þó sérstaklega þér
Halldóra.
Hafsteinn Hafsteinsson.
— Sparifé
Framhald af bls. 12
lán, tekán til 10 ára eða lemgri
tíma og sannantega notuð til
þess að afla fasteignanna eða
endurbæta þær.
1 lögum nr. 90 7. október 1965
um tekjuskatt og eiignaiskatt, er
hámark fasteignaveðslánanna
færtt upp i 200 þús. kr.
Hér er lagrt tíl að hækka há-
mark þetta uþp í 600 þús. kr. tíl
saimræmis við þær verðbreyting-
ar, er orðið hafa í þjóðfélaginu
frá árinu 1954, er ákvæði um
skatt'frelsi sparifjár var fyrsí
tekið i lög.
Vonin bendir á lífsins ljós
ljómandi geisla bjarta,
þótt við berumst að yzta ós
einlæg býr trú í hjarta
hún bendir, þar signuð Sarons
róa
sólu fegri mun skarta.
Kveður þig ástrík konan þin
kærleik þakkar, og grætur,
þá liðnar stundir hún sér í sýn
á sorgum það vinnur bætur.
— Þurrkví
Framhald af bls. 12
laga, en hins vegar gæti hann
veitt mjög miikilLsverða aðstoð
við u'ndirbúning verksins og
hönnun þess, og ennifremur stuðl
að að uppbyg'ginigu þeirra fyrir-
tækja annarra, sem nauðsyiilegt
væiú að starfrækja í tengslum
við þurrkivina.
Að lokum gerði Geir svo
nokkrar athugasemidiir við frum-
vairp þeirra Magnúsar og Eð-
varðs og sagði m.a., að hann
téMi eðlitegt að í frumvarp'inu
væru ákrvæði uim að ríkissjóður
og Reykjavíkurborg beittu sér
í sameSningu fyriir stofnun fyrir-
tækisins — að það væri óeðl'itegt
að hafa faisifbuwdin ákvæði þess
efnis, að rikisjsóður ættd minnst
50% í fyrirtækinu og rétt væri
að sú nefnd, sem íjallaði um
máfið, kynmti sér ítariega þær
rannsóknir, sem þegar hefðu far-
ið fram á máiLnu, en þær væru
orðnar það mitolar, að spumáimg
væri hvort það væri ektoi óþarfi
að stofna s'iíkt undlrbúndngs-
félag, sem fruimvarpið kvæði á
um. Ljóst væri, að meginvamdinn
við að hrinda þessu stórmálli í
framtovæmd væri fjáröflun til
greiðslu stofnkostnaðar, og ef
lausn á honurn fyndist, ættu að
vera afiir möguileikar á því að af-
greiða máliið á þann veg, að
kveðið værl á um stofmun þurr-
kvíar í Reykjavík.
Magnús Kjartansson þakkaðd
Geir HaHgrímissynd góðair og
jákvæðar umdiirtektdr við málið
og tók fram, að éinstök atrdði
frurrwarpsiins skiiptu ekki mestu
máli — tíiutndnigsmenn væru Ms-
ir til að breyta þeim ef þurfa
þætti, en aðalatriðið væri, að
máli þessu yrði nú komið á fram
kvæmdastig hið fyrsta.
Kveð ég þig frændi kæri minn,
kvöldsól þín hylst nú skýjum.
Lýsi þér Guð í ljósfaðm sinn
með ljómandi geislum nýjum.
Vinahópinn hann vermi þinn
vonanna geislum hlýjum.
Guðrún Guðmundsdóttir,
frá Melgerði.
JAKOB Elíasson var fæddur að
Berjadalsá á Snæfjallaströnd
þann 5. júlí 1897. Foreldrar hans
voru Rakel Jakobsdóttir ljósmóð
ir og Elías Jónsson. Jakob ólst
upp í stórum systkinahópi og
urðu börn þeirra Rakelar og El-
íasar 10 talsins, en sjö komust
til fullorðinsára. Jakob hóf sjó-
mennsku i bernsku og varð mjög
ungur formaður. Fyrsta verstöð
hans voru heimahagar, en síð-
an fluttist hann til Hnífsdals,
þar sem hann réðst sem formað-
ur. Frá Hnífsdal fluttist hann
til Isafjarðar og þaðan til Súða-
víkur. 1 Súðavík stofnaði hann
félagið Andvara ásamt fleirum
og var hann formaður á skipi
félagsins, sem hét Andvari. 1
Súðavik hafði Jakob langa við-
dvöl eða allt til ársins 1955, er
hann fluttist til Reykjavíkur. 1
Reykjavík vann Jakob einkum
við fiskverkun, en undi ekki hag
sínum á malbikinu og fluttist
til Bolungarvíkur árið 1963, þar
sem hann bjó til æviloka.
Þann 9. desember 1919 gift-
ist Jakob eftirlifandi konu sinni
frú Halldóru Jónsdóttur frá
Skarði á Snæfjallaströnd. Þau
hjónin ólu upp eina kjördóttur,
Elísu Jakobsdóttur, sem er gift
Ragnari Sveinbjörnssyni, Bolung
arvik. Frá þeim tíma er Elísa
fór sem barn til þeirra Halldóru
og Jakobs, hefur hún búið hjá
þeim og síðan hún giftist hald-
ið heimili með þeim. Það fór
ekki fram hjá neinum, sem heim
sótti þetta ágæta heimili, að mik
ill kærleikur var með öllu heim-
ilisfólki.
Ég átti þvi láni að fagna, að
kynnast heiðursmanninum Jak-
obi Elíassyni og hans ágæta
heimili. Þó að kynni mín hafi
ekki verið löng, þá voru þau
mér mikils virði. Jakob bar það
utan á sér að hér væri formaður
og mikill sægarpur. Hann var
þéttur á velli og þéttur í lund.
CHASleS
'tWViíit'
NÝJAR BÆKUR FRÁ SÖGUSAFNI HEIMILANNA
V/NNAN
GÖFGAR
MANN/NN
eftir MARIE S. SCHWARTZ,
sama höfund og ÁSTIN
SIGRAR. Þetta er ósvikin ást-
arsaga, örlagarík og spenn-
andi.
VerS kr. 385 -j- söluskattur.
Af ollu
hjarta
eftir CHARLES GARVICE.
Hún er ein af þessum gömlu,
viðburðariku og spennandi
sögum. Ósvikin ástarsaga.
VerS kr. 370 -f- söluskattur.
Af öllu
Leyndar-
mál
Kastalans
eftir höfund Sherlock Holmes
sagnanna, A. C. DOYLE, er
IeyndardómsfuU og spennandi
saga.
VerS kr. 355 -f- söluskattur.
A.CONAN DOYLE
<*« «**« »****« Ol
MCt OIB. HðHwo
unNtmt
Sand
rósin
eftir hina vinsælu hrezku
skáldkonu MARGARET
SUMMERTON er viðburða-
rik og spennandi og fjallar
um ástir og dularfulla alhurði.
Verð kr. 355 -f- söluskattur.
Sand
rá^ilt 'margaret
IVdtll SUMMERTON