Morgunblaðið - 24.12.1970, Side 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. DESEMBER 1970
Hljóðfæruleikarar
Félagsfundur verður haldinn að Óðinsgötu 7, sunnudaginn
27. desember kl. 2.
Fundarefni:
SJÓNVARPSSAMNINGARNIR.
FÉLAG ISLENZKRA HLJÓMLISTARMANNA.
/•" HANDHÆGT \
/ OG BRAGÐGOTT \
/ ■ SÚPA DAGSINS
KJÚKLINGAR -steikur
. kVdjúpstliatur fiskur -hamborgarar.^ '
V'%W SAMIOKUR • BANANASPIITT • ÍS ///
MIIKSAKE ■ KOKUR • KAfFI\
SÚKKUIAÐI V.

R1LL-1NN
AUSTURVERI HAALEITISBRAUT 68
SENDUM HEIM SIMI 82455
J
AÐFANGADAG OPIÐ FRA KL. 9 — 14.
JÓLADAG LOKAÐ.
ANNAN I JÓLUM OPIÐ FRA KL. 11 — 23,30.
GAMLARSDAG OPIÐ FRA KL. 9 — 16.
NÝARSDAG OPIÐ FRA KL. 11 — 23,30.
TÍZKUVEflZLUNIN FAQO
csNap viCskipíavinuííí
cg Isndscnó'naum cllum
GLEQILEGOA JCIA
— Bókaspjall
Framhald af bls. 16.
Guðmiundsscxn, Pál ísólfsson, Þórberg
Þórðarson og ekki sízt Kjarval.
Nú fyrir jólin er svo komiin á mairk-
aðinn bók þar sem höfundur gemigur
emm aðra stigu en maður á að
vemjast. Er hér átt við bók Amdrésar
Kristjánissomar ritstjóra um Ágúst B.
Jómsson frá Hofi í Vatmisdál. Tilreið-
amidi skýtur reyndar spumingu og
spumimigu fram öðru hverju, og frá-
sagjamdi fjallar einnig um sjálifam sig —
em þó masf um kymmi sin af öðrum
miönmium.
Ég minmist þess að þegar á unglimigs-
árum mímum heyrði ég um Agúst á
Hofi talað, og sögur af honum saigðar.
Þótt etoki sé lamgt liðið síðam, þá var
tíminm emn slikur, að það var „sjarmi"
yfir fjallkóm'gumum og réttarstamdimu,
em við hvoru tvaggja var mafn Ágústs
tenigt. Bók Andrésar Kristj ánssonar var
þvi niokfcuð forvitnilegt lestrarafhi, eQílki
sízt vagnia nokkurs kummugleitoa umdir-
ritaðs í Húnaþingi.
Og Anidrés Kristjánssom bregzt ekki
í sagniaritun simmd. Honum tetosit, þrátt
fyrir það að bóikin fjalli mest um ammað
fóik en Ágúst á Hofi, að má persómu
mianmsins maeta vel fram og kymma hama
fyrir lesamdamum, jafnhliða því sem
hamn hefur maama tilfinmimgu fyrir því
skoplega sem hentar í hversdagsleilkam,-
um, og fáir virðast koma auga á, _á því
augmabliki sem iíður. Þá er saga Ágústs
jafnfraimt hliutá af þeirri mótun ís-
" lamdssögunmar, serni varð á þroska- og
mammdómsárum hans. Blikur voru á
lofti og baráttam var milklu harðari þá
em mú, svo hörð að það gat oltið á lífi
og dauða, hvort kiind hafði telkið miæði-
veilki eða ekki.
Ágúst á Hofi fæddist árið 1892 og
bæði mam því sjálfur notokuð lamigt
aftur, og eins hefur hamm mumið fróð-
leik af vörum sér eldra fóllks í upp-
vextinum, þammig að sagan nasr raumar
roum lenigra aftur, og tefcur m. a. til
Björms sýslumamms Blöndals, sem síð-
a»tur emibættismamma á fslamdi dæmdi
fólk till iífláts. Greimir Ágúst í frásögn
sinni frá þeirri miklu skálmöld sem
var á þessum tíma í Húnalþingi, og
lýsir Blömdal sem mildu og réttsýnu
yfirvaldi, þvert ofam í það sem margur
hefði hugsað sér.
Ágúst á Hofi keimur víða við í sögu
simni og lýsir kynmum sírnum af mörgu
fólki, víðs vegar á lamdiiiu. Margt er
homum mininisstætit, em eigi að síður
hefur maður það á tilfinmimgunmi að
lestri bótoarinmar loknum, að „bræðralag
heiðamma“, sé það sem þessum aldraða
héraðshöíðimgja hefur þótt væmst um.
Him látlausu frásögn af gönigum og rétt-
um á heiðum uppi, er í semn éiinilæg
saga þess manms sem amm landi sinu og
hefur fumdið kyrrð og frið heiðamma og
saga um góðra vina fund, og gagnkvæm
kymini þeirra manma sem áttu svo margt
sameiginilegt. Og til þess að mynda tóm-
verlkið er gamgnapelinm og stakam óhjá-
kvæmilegir tómar: Þó að falli frostélin/
og fari að halla degi,/ Ágúst fjallafor-
imgimm/finmur alla vegi.
Fróðleg er eimnig lýsinigim á yfiirreið
Ágústs á Hofi sera eftirlitsmamms vegma
mæðiveitoinmar, og kymnum sem hamm
hafði þá af fóllki í öllum lamdsfjórðumg-
um. Þammig tekst t. d. að bregða uipp
ákýrri og stoemmti'legri mymd af Haraldi
Dumgal, sem sennilega hefur verið meiri
fræði- og vísimdamaður en flesitir gera
sór grein fyrir. Viðhorf Ágústs til
sveita- og mamnlífsims er semmilega bezt
lýst með orðum haims sjálfs, þegar hamn
lætur hugamm reika til ferðar í Dala-
sýslu og sagár að þá hýri sér í stoapi,
því að þar hafi verið gott aðkynmast
fóilki, og ®ér hafi fumdizt sveitalíf og
bændamemning þair þá blessumarlega
ósmortin af framamdi þéttbýlisáhrdfum,
þótt vafalaust sé þetta farið að breytast.
Harnm segir, að ekki hafi allir bærndur
þar verið ámægðir með enimdrekstur
simn, og ýmsar ráðstafamiir sauðfjársjúk-
dómanefmdar og fulltrúa henrnar hafi
fengið ómilda dóma, sem vomlegt kall-
asit, því að þar varð að endurtaka fjár-
Skipti í sutmurn sveitum. „Þessi gaign-
rýni var líka víðar en í Dölum, og ég
taldi jafman nauðsymlegt að leyfa mönn-
um að láta hama í ljós og iaifn-<rel þjarma
ofurlítið að mér. Það hreimisaði loftið,
og þá hægt að talka ofurlítið á móti á
eftir.“
Málfar bókarimnar er sjálfsagt í mán-
um tenigslum við tunigutato Ágústs á
Hofi, en Andrés Kristjánsson er milkill
smektomaður á íslenzkt mál, og kamm
að færa það í þainm búning *em er við-
eigamdi. Hamn virðist eimnig hafa kumm-
að lag á því, að laða fram hispurslausar
frásagnir hjá viðmælamda sínum og
skapa þá einlægmi í ritverkinu, sem mun
halda þvi á loft. Hamm hlustar á hinn
ágæta sögumamn, og skýtur imm eimmi
og eiinmi spurniimgu til þess að leiða
samtalið og fá fram það sem marto-
verðast er.
Gerð bókairimnar er eimnig hin ágæt-
aista og prófarkir óvemjulega vel lesnar.
Hirns vegar hefði þurft að reyna að
draga fleiri ljósmyndir fram í dagsljós-
ið Einmig þær haf a mikið sögulegt gildi,
og setja mitoinm svip á bæfcur sem þess-
ar.

— Leikhússpjall
Framhald af bls. 16.
pappilrinn, em svo er það lika hi<tt að
stundum situr maður toliutotouistumduin
saiman og hekhir að eitthvað sé að rofa
til, en etotoert gerislt og svó stendur
rmaður á gati ólesdmtn í skólamum daginm
etflt)ir“.
Omar siagðist að&purður vera lamgt
toominn mieð svedtalEflsstoáldisögu, hvort
sem það yrði mú nototour saiga, en hamn
sagðist hafla áhuga á ölDu, sem hann
nenmtá að gera og hanm sagðist til dæm-
is nenma að stumda slkrif og yrkimgar,
þvl hanm heflðli ednhverja þörf íyrir það.
Það eru margir að fljargviörast út 1
umga fóltoið fyrir dugleysi, en oflt hafa
þeir sörrnu ekki kynnt sér áhugamál
umiga fódltosins, sem í heild eru marg-
þætt. Ómar Þ. HaDldórzzon er 16 ára
páiitur, sem hefur sömu áhugaimáil og
jafnail'di'ar hams, en ijóð hams hatfa vak-
ið mMda atihyglii íyrir sértoennilegain
bliæ oig óvenjulleigam orðatfórða.
MESSA
FóQlk
svarttolætt fóMk með
föla .jvipi
<>g
feiskar gotur
i
a-ugum s'.num
Lítið gi’indverk og
gamaili prestur
með
gráa b<>k
í
goðshönd simmi
Lágvært sömgl flrá
liitium paíllld
í
lofti há.tt
yfiir
höfðii dyra
Hávært suð frá
sumnamglugga
með
sólarglys
mfitt sííurfllugna
GömuH mynd yfti’
gfiysatoorði
og
g*i játfægð tatffia
i
geislaspeglun
Rytoug króma í
köldu iloftl
tovedklaíus pei’a
umd
toertishjállmá
Fóllk
svamfctoliædd fóilk með
fjöruig teiti
<>g
fimlegt sniús®
fyrir
hirkjudyrum
Kiirkjam er auð og
edm í trúnmi
Messam er búim og
mammifól'toið íarið —
Aðeims presturitnm eftir og
pnóventiusitoarið