Morgunblaðið - 08.01.1971, Qupperneq 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 8. JANÚAR 1971

Útgefandi hf. Árvakur, Reykjavik.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Rítstjórar Matthias Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjórnarfulltrúi Þorbjörn Guðmundsson.
Fréttastjóri Björn Jóhannsson.
Auglýsingastjóri Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjóm og afgreiðsla Aðalstræti 6, sími 10-100.
Auglýsingar Aðalstræti 6, sími 22-4-80.
Askriftargjald 195,00 kr. á mánuði innanlands.
I lausasölu 12,00 kr. eintakið.
BYGGING HJÓNAGARÐA
að gegnir í rauninni nokk-
urri furðu, að um þriggja
áratuga skeið hefur ekki ver-
ið ráðizt í byggingu nýs
stúdentagarðs. Nýi Garður
var byggður á stríðsárunum
síðari, en eftir að byggingu
hans lauk hefur algjör stöðn-
un ríkt í byggingarfram-
kvæmdum við stúdenta-
garða. Sjálfsagt eru orsakir
þessa margar. Abnenn deyfð
ríkti um langt árabil í bygg-
ingarmálum Háskólans og
einnig voru um skeið skipt-
ar skoðanir meðal háskóla-
stúdenta um það, hvort
byggja ætti stúdentagarða
með gamla laginu eða hjóna-
garða.
Með tilkomu Félagsstofn-
unar stúdenta hafa málefni
stúdenta komizt á mun fast-
ari og traustari grundvöll en
áður var. Félagsstofnunin
var sett á fót með lögum frá
Alþingi á árinu 1968 en hlut-
verk hennar er að annast
rekstur og bera ábyrgð á fyr-
irtækjum í þágu stúdenta og
beita sér fyrir eflingu þeirra.
Hefur Félagsstofnunin tekið
að sér rekstur Stúdentagarð-
anna, barnaheimilis, bóksölu,
kaffisölu, mötuneytis og Hót-
els Garðs og má sjá, að þetta
er allumfangsmikill rekstur.
Fyrstu stórframkvæmdir í
þágu háskólastúdenta, sem
Félagsstofnun þeirra hefur
með höndum er bygging Fé-
lagsheimilis stúdenta við
Gamla Garð, sem nú er langt
komið og verður fyrsti áfangi
þess væntanlega tekinn í
notkun snemma á þessu ári.
En jafnframt hefur Félags-
stofnunin um langt skeið unn-
ið að undirbúningi mun viða-
meiri framkvæmda, þ.e. bygg
ingu hjónagarða, sem áætlað
er, að kosta muni um 150
milljónir króna á núverandi
kostnaðarverði. Er fyrirhug-
að að byggja hjónagarða með
180 íbúðum, fyrir háskóla-
stúdenta og fjölskyldur
þeirra. íbúðir þessar verða
að meðaltali um 40 ferm. að
stærð. Á hjónagarðssvæðinu
er einnig fyrirhugað að verði
vöggustofa fyrir börn stúd-
enta,
Ákvörðunin um byggingu
hjónagarðs fyrir háskóla-
stúdenta sýnir glögglega þá
miklu breytingu, sem orðið
hefur á félagslegri stöðu
þeirra. Það þykir nú ekki
lengur tíðindum sæta, þótt
háskólaistúdentar, sem eru
við nám, stofni eigið heimili
og komi upp fjölskyldum, en
jafnframt hefur þörfin auk-
izt fyrir einhvers konar að-
stoð við þessar stúdentafjöl-
skyldur og þá er augljóst, að
ódýrt og hagkvæmt húsnæði
hlýtur að verða efst á blaði.
Bygging hjónagarðs mun
kosta mikið fé, en Félags-
stofnun stúdenta hafa þegar
borizt höfðinglegar gjafir til
þessarar byggingar, til minn-
ingar um forsætisráðherra-
hjónin, dr. Bjarna Benedikts-
son og frú Sigríði Bjöms-
dóttur og dótturson þeirra.
Hafa tveir aðilar, Alþingi og
Seðlabanki, gefið andvirði 13
íbúða og að auki hafa borizt
fjárgjafir að upphæð 5,1
milljón króna. Háskólastúd-
enitar hyggjast einnig snúa
sér til sveitarfélaga um land
allt og leita liðsinnis þeirra
og er full ástæða til að hvetja
þau að bregðast vel við, því
að hjónagarðamir munu
koma að góðum notum fyr-
ir stúdenta hvaðanæva af
landinu. Stefnt er að því, að
byggingaframkvæmdir við
fyrsta áfanga hjónagarða
hefjist á árinu 1972 og er það
fagnaðarefni, að þetta mikla
hagsmunamál háskólastúd-
enta er nú komið á svo góð-
an rekspöl.
Þjóðviljinn og dómarnir í Leníngrad
F|ómamir yfir Gyðingunum
^ í Leningrad vöktu heims-
athygli skömmu fyrir jól og
óhætt er að fullyrða, að reiði
almenningsálitsins í heimin-
um varð til þess, að þeir
dómar voru mildaðir með
sama hætti og dómarnir yfir
Böskunum á Spáni.
En það er í sjálfu sér ákaf-
lega athyglisvert, að dauða-
dómamir, sem kveðnir voru
upp í Leningrad voru fyrir
þær sakir, að hinir dóm-
felldu höfðu gert tilraun til
þess að ræna flugvél. Þá vek-
ur ekki síður athygli, hvem-
ig sovézkar áróðursstofnanir
hafa reynt að sverta það
fólk, sem dregið var fyrir
rétt í Leningrad. Hér á ís-
landi er starfandi sovézk
fréttastofa, sem ber nafnið
Novosti og víða um lönd er
þekkt fyrir margt annað
en fréttastarfsemi. Þessi
sovézka áróðursstofnun á
mjög greiðan aðgang að
Þjóðviljanum, sem skömmu
fyrir áramót birti langa
áróðursgrein frá Novosti um
hina dómfelldu í Leningrad,
þar sem þeim var lýst sem
„bófaflokki", „glæpamönn-
um“ og „afbrotamönnum“.
Ennfremur var í grein þess-
ari, sem Þjóðviljinn birti,
gerð úttekt á hverjum og ein-
um. Einn þeirra var sagður
„maður fullur af háspenntu
Leikarl
BLAK
EFTIR
SIGRÚNU STEFÁNSDÓTTUR
ÁRIÐ 1936 banst hin.gað t;iil lands boltá-
leikurinn blalk eða vO'llleyball, eins og
hann var þá kaMaður og hefur léitour
þessi náð aidimitoliuim vinæiduim hér.
Barst lieitourinn hihigað með kennurum,
sem verið höfðu á iþráttanáimiskeiði
sem Hitler bauð til í samibandi við
Olympiuleiikana í Berllín það ár. — Einn
þessara toennara var Hermann Stefáns-
son, íþráttatoenmari við Menn taskólann
á Atoureyri, og varð hann fynstur til að
hefja Sk'ipuilagða kennsiliu á leik þess-
um meðail nemenda skólanis með þeim
áranigri, að segja má að bilato haifi verið
stoólaiþrótt Menntaistoólans æ síðan. Auto
þess að eiiga heiðurinn af þvx að verða
fyrstur til að toenna blalkið á Hermann
heiðurinn atf islenzlka nafni léitosins, svo
og flestum öðrum heiitum, sem notiuð
eru í leifcnium.
Fyrir stoömmiu hitlti ég Hermann
Sbefánsison og sagði hann mér frá ýmsiu
í samibandi við þessa skálaiþrótit Mennta-
skólans á AtouireyrL
Sagði hann m.a. að léitourinn, sem er
enskur að uppruna, hetfði í notokur ár
gengið undir natfniniu voillliey ball eða
áðeins „volley“, sem þýðir skotlhrið.
Etoki iliikaði Hermanni þetlta enstoa heiti
og var lengi að veita fyrir sér nothæfu
nafmi þar til hamn heyrði nemendur
eitt sinn vera að synigja Bí bi og blatoa,
áliftirnar kvatoa. Sá hann þá fyrir sér
fugl vera að blaka vængjunuim og
fannst vængjablalkið líkjast hinum
mjútou hreyfinigum, sem notaðar eru,
þegar boltinn vóliey bail er slegimn.
Heiitið blak náði þegar festu og „voMey“
hvarf á skömimium tíima, enda er blato
gott orð og fer vél í s'aimisetningium,
t.d. blakmót, blatonet. Þá réðst Hermann
til atlliögu við önnur útienid heiiti í leiton-
um og tótost t.d. að útrýma orðinu
„game“ á aðeins þremur döguim og tók
í þess stað upp orðið hrina. Hermann
er nýbúinn að ganiga frá þýðingu á
aiþjóðaregilium í blatoi fyrir ISÍ, og þar
tooma fram ýmis fersk orð í leiknum,
svo sem að gnaita og hnitoa, svo sagja
má að hann sé enn að glliima við naifina-
smiíði fyrir þessa íþrótit, þótt hún hafi
nú verið iðtouð hér í 35 ár.
Hermann sagði mér að hann hefði
strax orðið hritfinn atf blaitoinu og bemti
á ýmsa toosíti sem leikurinn hefur til
að bera. BlaJkið er t.d. lausit við megin-
galla sumra kep pniisiiþ ró t ta, návígið.
Netið greinir ffloklkana hvorn frá öðrum
algerlega, en þar af léiðir að etoki er
um neit't návigi að ræða í biaiki og mót-
herjar toomast étoki í snértingu hvor við
annan, sem toemiur í veg fyrir áltök og
leiðindi. Blatoið er einnig mjög gott til
þess að aúka fjaðurmaign og stöktokraflt
og hefiur Hermann það eftir notokrum
gömlum nemendum Menntasikólans á
Atoureyri, sem lengslt hafa náð á sviði
íþrótta, svo sem Viilhjiálimi Einarssyni,
Stefáni Sörenssyni o.fl., að þeir eigi
bla'kinu að notoknu að þatoka fjaður-
magn og stötoktoraft sinn.
Upphaffl'ega var blakið spiilað á túni
rétt hjá Menntaskólanum, en síðar var
farið að leika það inni í leitefimihúsi
skólans. Leitofimilhús Menntcisikólans er
llíitið og mótaði það leikinn notokuð,
þannig að hann er etoiki að ölllu leyti
eins og alþjóðlegi leitourinn er spilaður.
Má t.d. leiika í ioft og veggi á eiigin
valllarheilimiingi, uppgjatfir e.ru öðru vísí
en fyrirsteipað er í allþjóðaregilium o.ffl.
smávegis, og hefur þetta afbrigði af
blakinu gjaman verið kailllað M.A.-blak.
Frá upphafi hefur verið mitoil þátt-
taka í blátomótuim M.A., sem haldin eru
á hverjum vetri. Auk mótanna, sem
haldin hafa verið innan skólans, hefur
verið farið i keppnistferðir og á sl. vetri
var fyrsta Islandsim'ctið í blatoi haldið
á Atoureyri og voru nemendur úr
Menntaskólanum á Atoureyri þar meðal
keppenda. Bktoi hafa kennarar stoólans
heldur látið blakið aÆsteiptaia'uist, þvi
þeir eiga siínia föstu tírna í hvSsft-i viiku
í leiikfimihús'inu þar sem þeir spila
blak. Einu sinni á vetri keppa þeir við
nemendur og hefur sú keppni frá byrj-
un vakið mitoia eftirvæntingu meðal
nemenda og hefiur þá oft verið þröngt
á þingi í l'eitofiimiihúsi Mennta'stoóilans á
Akureyri.
Biskup
dæmdur
til dauða
Páfagarði, 6. jan. AP.
TALSMAÐUR Páfagarðs lét í
dag í iljós „þungar áhyggjur"
vegna frétta um að rómversk-
kaþólstour biistoup í Kamerún, A1
bert Ndongmo, hefi verið daamd
ur til dauða fyrir að hafa verið
stærilæti og hégómagirnd“.
Öðrum var lýst sem vel
menntuðum mönnum, sem
nenntu ekki að vinna heiðar-
leg störf og enn öðrum, sem
alþekktum tugthúslimum.
Það er vissulega fróðlegt
að kynnast því, hvernig
sovézkar áróðursistofnanir
starfa. En það vekur líka at-
hygli, að Þjóðviljinm sér
ástæðu til að birta þertman
óhróðuir.
með samisæri á prjónunum um
að steypa stjóm landsiins. Var
llátið að því li'ggja að páfi myndi
fara fram á að Mfi bistoupsins
yrði þyrmt. Þrír aðrir dauðadóm
ar hafa verið toveðnir upp í
Kamerún i gær og dag og áMir
bornir sömu sötoum. Hinm dauða
dærmdi biistoup miuin haifa toomið
tffl Rómaborgair I ágúsit og hefur
dvalið þar siðan. Etotoi er vitað,
hvort hann mun sækjast eftir
að snúa heim að svo toommu
máli.
Mjög harður árekstur varð kl. 16.12 í gærdag á Bústaðavegi við
Ásgarð. Skodabifreið hafði stöð vazt aftan við bilaðan Benz-bii og
kom þá Renault aðvífandi og ók bcint aftan á Skodann. Öku-
maður Renaultsins skarst á höku, en ökumaður Skodans kvart-
aði um þrautir í höfði. Dætur Iians og kona voru með honum
í bilnum, en þær mun ekki hafa sakað. — Ljósm. Birgir Viðar.