Morgunblaðið - 14.11.1971, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ, SUN3MUDAGUR 14. NOVEMBER 137!
49
Sunnudagur
14.. nóvember
17,00 Endurtekið efni
Herskipið Potemkin
Rússnesk bíómynd eftir Eisenstein,
gerð áriö 1925 og byggö á atburö-
um, sem áttu sér staö tveimur ára
tugum fyrr, er uppreisn var gerö
meðal sjóliöa I Svartahafsflotan-
um.
Þýöandi er Óskar Ingimarsson, og
flytur hann jafnframt inngangs-
orð, sem Erlendur Sveinsson hefur
tekið saman.
Áður á dagskrá 27. okt. sl.
18,10 Helgistund
Séra Árelíus Níelsson.
18,25 Stundin okkar
Stutt atriði úr ýmsum áttum til
skemmtunar og fróðleiks.
Kynnir Ásta Ragnarsdóttir.
Umsjón Kristin Ólafsdóttir.
Hlé.
20,00 Fréttir
20,20 Veður og auglýsingar.
20,25 Við Djúp II.
Xokkrir tímar á Tangamini
Sjónvarpsmenn svipast um á ísa-
firði ágústmorgun nokkurn.
1 þættinum er rætt viö Jón GuÖ-
laug Magnússon, bæjarstjóra, og
Marselius Bernharðsson, skipa-
smiö.
Umsjón Ólafur Ragnarsson.
Kvikmyndun Sigurður Sverrir
Pálsson.
Hijóðsetning Marinó ólafsson.
ALEXANDRE Dumas fæddist!
árið 1802 í Villers Cotteréts íi
Frakklandi, sonur hersihöf ð-'
ingja, er barðist fyrir Napoleon
og blökkukonu frá San Dom-
ingo. Hann naut lítillar mennt
unar í æsku, en reyndi nokkuð
fyrir sér í fjölleikahúsum á
yngri árum. 19 ára að aldri réðst
hann í þjónustu hertogans af
Orléans, og þá vaknaði áhugi
hans á listum í alvöru. Hann
fór þá brátt að fást við ritstörf
og fyrsta leikrit hans kom út
1825. Hann náði talsverðum vin
sældum sem leikritaskáld á
næstu árum, en í kringum 1840
fór hann að fást við skáldsagna
gerð. Dumas var mjög hrifinn
af Walter Scott og sögulegum
skáldsögum hans, og tók brátt
að glugga í spjöld Frakklands
sögunnar í leit að heppilegum
efnivið. Árið 1844 kom svo út
skáldsaga hans um Skytturnar,
sem byggð var á endurminning
um M. ’dArtagnan frá 1700—’Ol
og nýkomnar voru í leitimar.
Þar greinir frá ævintýrum Ar-
tagnans og skyttanna þriggja:
Porthos, Aramis og Athos, er
þeir bundust fóstbræðralagi um
að verja heiður Önnu frá Aust
urríki gegn leynimakki Richeli
eu og bandamanna hans. Sög-
urnar um skytturnar urðu ó-
hemju vinsælar og hafa lifað
allt fram á þennan dag. Á eftir
fylgdi Greifinn af Monte Cristo
— byggð á samtímaheimild —
sem ekki hlaut siðri móttökur
almennings. Svarti túlipaninn
kom út árið 1850 og er að öllum
líkidnum þriðja mest lesna verk
Dumas. Samtíðamenn Dumas
úr hópi gagnrýnenda voru mjög
óvægir í dómum um verk hans,
en síðar hefur matið breytzt,
eins og oft vill verða, en verið
æði reikult.
Bókmenntafræðingar næstu
kynslóða hafa helzt skipað bók
unum sess meðal sögulegra af-
þreyingarbókmermta. í því sam
bandi hafa þeir mjög mænt á
þá staðreynd, að Dumas samdi
bækur sínar með sögufróðum
aðstoðarmönnum. Stundum er
æði óljóst hvað Dumas hefur í
raun og veru átt mikinn þátt i
sumum þeirra bóka, sem við
hann eru kenndar en „Dumas
verksmiðjan“ framleiddi alls
200 söguleg skáldverk. Vinsæld
ir Dumas hafa þó staðið óhagg
aðar fram á þennan dag, og
bókmenntamatsmenn nútímans
hafa i ríkari mæli lagt áherzlu á
21,00 Svarli tliliþaninn
Framhaldsleikrit frá BBC, byagt á
skáldsögu eftir Alexandre Dumas.
Leikstjóri Derek Martinus.
Aðalhlutverk Simon Ward, Wolfe
Morris, John Stretton, Tessa Watt
og John Phillips.
Þýðandi Kristmann Eiðsson.
Sagan gerist 1 Hollandi á 17. öld.
Ungur grasafræðingur, Cornetius
van Baerle, hefur gert tilraunir
til að rækta svarta túlípana. En
þegar hillir undir árangur af starfi
hans, ílækist hann óafvitandi inn
I stjórnmáladeilur, sem voru mikl
ar og hatramar I landinu á þeim
tima.
Alls eru þættirnir sex að tólu, en
verða fluttir tveir 1 einu.
óbrigðult stílöryggi hans og
hæfileika til skýrrar persónu-
sköpunar.
Allar hafa ofangreindar skáld
sögur verið kvikmyndaðar, og
sumar oftar en einu sinni. Sim
on Ward, sem fer með aðalhlut
verkið í þessum nýja þætti BBC
er i hópi efnilegustu leikara Eng
lendinga, og var m.a. valinn til
að fara með hlutverk Winston
Churchills í kvikmynd, sem nú
er verið að gera um æskuár
hans og ævintýri sem ungur
maður.
Þegar Ibsen gaf út þetta leik
rit árið 1877 voru liðin 13 ár
frá því hann yfirgaf Noreg til
búsetu á Ítalíu og í Þýzkalandi,
og fjögur ár frá því að hann
sendi frá sér sagnaleik sinn
„Kejser og Galilæer". Þessi fjög
ur ár hafði hann notað til að
kynnast nýjum straumum á
srviði bókmennta og kynnast evr
ópskum áhrifamönnum í bók-
menntaheiminum. M.a. kynnt-
ist hann Georg Brandes á þess
um tíma, og „Hovedströmning
er“ Brandes er eitt þeirra verka
er Ibsen lagði tig. grundvallar
þegar hann tók til við að semja
þjóðfélagsleikrit sín en fyrir
þau hefur hann hlotið mesta
frægð. „Máttarstólpar þjóðfé-
lag.sins“ þer þessari viðkynn-
ingu gott vitni, enda er það hið
fyrsta í röðinni af hinum svo-
nefndu þjóðfélagsleikritum Ib-
sens. Þar flettir hann ofan af
spillingu og hræsni hins borgara
lega þjóðfélags, og þykir leik-
xitið sérlega fagmannlega unn-
ið.
21,20 Háskólakór frá Múnster
I borginni Múnster 1 Westfalen I
Þýzkalandi hefur háskóli starfaö
síðan árið 1788.
Kór nemenda frá þessum skóla var
hér á ferð sl. sumar og var þá
þessi upptaka gerð.
Stjórnandi kórsins er Josef Reiling.
22,25 En francais
Frönskukennsla í sjónvarpi
2. (14.) þáttur endurtekinn.
Umsjón Vigdis Finnbogadóttir.
22,55 Dagskrárlok.
LEIKHUSKJALLARINN
22,45 Dagskrárlok.
21,00 Chaplin
21,10 Máttarstólpar þjóöfélagsins
Leikrit eftir Henrik Ibsen.
Leikrit þetta er samið seint á átt
unda tug síðustu aldar, og fjallar
það um þjóðfélagsleg vandamál,
eins og fleiri af verkum höfundar-
ins frá þeim árum.
Leikstjóri Per Bronken.
Meðal leikenda eru Knut M. Han-
son, Benthe Liseth, Ingerid Vard-
und, Per Christensen, Wilfred Brei
strand og Ola B. Johannesson.
(Nordvision — Norska sjónvarpið)
Mánudagur
21,35 UmfcrÓarHlysin
ITmræÖuþáttur
Umræðum stýrir Markús örn
Antonsson borgarfulltrúi.
Aðrir þátttakendur eru Ólafur Jó
hannesson, dómsmálaráðherra, Sig
urjón Sigurðsson, lögreglustjóri og
formaður Umferðarráðs ríkisins,
Guðmundur G. Pétursson, ökukenn
ari, Haukur Kristjánsson. yfirla>kii
ir og Pétur Sveinbjarnarson. fram
kvæmdastjóri Umferðarráðs.
„Þessi þáttur er byggður
þannig upp“, sagði Markús Örn.
er við inntum hann eftir þess-
um þætti, „að byrjað verður
á stuttum samtölum við fólk í
umferðinni og væntanlega einn
ig rætt við einhverja, sem orð
ið hafa fyrir áföllum af völd-
um umferðarslysa. Síðan verð
ur gerð grein fyrir hinu hörmu
lega ástandi í þessum málum og
þátttakendurnir inn í sjónvarps
sal, sem allir eru þessum mál-
um vel kunnir, munu að því
búnu láta í ljós skoðanir á því,
hvað þeir telji raunhæfustu leið
irnar til úrbóta. Hér verður um
beina útsendingu að ræða.“
22,15 Borgarbúi og eyjarskcggi
Norski rithöfundurinn Johan Borg
en hefur lengi verið dæmigerður
borgarbúi, en nú hefur hann leitað
á vit náttúrunnar og setzt að á
lítilli eyju. Hér greinir frá heim-
sókn í eyjuna. Rætt er við ritliöf
undinn um verk hans og lífsvið-
horf.
(Nordvision — Norska sjónvarpið)
Þýðandi Jóhanna Jóhannsdóttir.
22,40 Dagskrárlok.
15. nóvember
20,00 Frcttir
20,25 Veður og aiiglýHÍngar
21,50 Spcglar
I þætti þessum er saga spegilsins
rakin aftur í aldir. Rifjuð er upp
þjóðtrú í sambandi við spegLa og
fjallað um notagildi þeirra. Einnig
eru sýnd dæmi um hina margvis-
legu spegla, sem er að finna í
minja- og forngripasöfnum I Finn
landi.
(Nordvision — Finnska sjónvarpið)
Þýðandi Gunnar Jónsson.
Þriðjudagur
16. nóvember
20,00 Fréttir
20,25 Veður og auglýHÍngar
20,30 Hafið heillar
Mynd um leiðangur, sem farinn
var í leit að sjaldgæfum sjávar-
dýrum, sagarskötu og sæfíl, handa
sædýrasafni í Bandaríkjunum.
Þýðandi Jón O. Edwald.
20,30 Kildare læknir
(lömul saga og ný
Þýðandi Guðrún Jörundsdóttir.
ya/ KRYDD
í FALLEGUM
UMBÚÐUM
MIKIÐ ÚRVAL
GOTT VERÐ
SMEKKLEGAR
KRYDDHILLUR
FÁST EINNIG