Morgunblaðið - 20.11.1971, Side 1

32 SlÐUR OG LESBOK
264. tbl. 58. árg. LAUGARDAGUR 20. NÓVEMRER 1971 Prentsmiðja Morgunbtaðsins.
Sir Alec og lan Smith
ræðast við í Salisbury
SaHsburv, Rhodesíu, 19. nóv.
AP—NTB.
SIR Alec Douglas-Home utanrik-
isráðherra átti í dag tvo fundi í
Salisbury með Ian Smith forsæt
isráðherra Rhodesíu um sambúð
rikjanna og hugsanlega viður-
kenningu Breta á sjálfstaeði
Rhodesíu. Fundirnir stóðu í sam-
tals fimm klukkustundir, en eng
in yfirlýsing var gefin út að þeim
loknum. Viðræðimum verður
Iialdið áfram í fyrramálið.
Sir Alec kom 'til Salisbury á
máraudag, og hefur undanfarna
daga verið að kynna sér áM-t ým-
iissa hagsmunahópa á deiknmáld
rí'kisstjórna þessara tveggja
rikja, sem staðið hefur í mörg
ár. Rhodesia var áður brezk ný-
lenda, en stjóm landsins liýstd
einhdáða yfir sjálfstæði þess 1£L.
nóvemiber 1965.
Samkomulag
— um flugfargjöld yfir
N orður- Atlantshaf
izt að samkomulagi um ramma-
samning varðandi 1 fargjöld á
þeim flugleiðum. Felur ramma-
samningurinn í sér nokkra far-
gjaldalækkun frá núgildandi
taxta, en þó ekki jafn mikla Iækk
nn og nokkur flngfélög — þeirra
á meðal Lufthansa og SAS —
höfðu áformað. Væntanlega verð
nr gengið frá endanlegum samn-
ingi nm fargjöldin á þessum flug
leiðum á fundi, sem haldinn verð
ur í Genf 2. desember.
Fluigfélögin, sam aðild eiga að
nýja saimnimignum, eru öll aðilar
að al!þjóðaisamtöku,m fliuigfélatga,
IATA, og hafa viðræður uim far-
gjöldin staðið lemgi. Leit heizt
út fyrir að ekkert s.amkomulaig
næðisí, og var jafmvel búizt við
að famgjaldastríð hsefist miiQd
fliugfélaganna þegar núgildandd
samningur uim fargjöldin renmur
út í marzlok á næsta ári. Þessu
stríði hefur nú verið afstýrt, og
tekur nýi samning'Urinn giidi 1.
apríi, verði hann staðfestur á
fundinum i Genf og hjá viðlkom-
andi ríikisstjórnium.
Nýi rammasamningurinn er
nökkuð flókinm, og verður ekki
birtur fyrr en að Genfarfundint-
um loknum. Þó er vitað að hann
felur í sér breytdQieigt fangjadd eít
ir árstímum. Til dæmis má nefna
að 22—45 daga ferð fram og alt-
ur milld New York og London
kostar samkvæmt nýja samndngn
um 200, 220 eða 290 dol'lara, eítir
því hvenær farið er. Núverandi
taxti á þessari sömu leið er 272
og 332 dollarar. Engar breytingar
verða á fargjaldi á fyrsta far-
rými, og un,glin,gafargjödd ein-
staka flugfélaga koma til með að
hækka. Fram að þessu hafa nokik
ur flugfélög haft sérstök far-
gjöid fyrir æskufól'k, en þau
verða numin úr giddi.
Brosio til
Moskvu?
Wasihington, 19. nóv. NTB.
SOVÉZKA stjórnin hefnr gefið
til kynna, að hún ninni bráðlega
bjóða fyrrverandi aðalfram-
kvæmdastjóra Atlantsliafsbanda-
iagsins, Maniio Brosio, til við-
ræðna um fækkun herliðs í Evr-
ópu. Var þetta haft eftir áreið-
anlegum heimildum og þ\ í hald-
ið fram, að sovézki sendilierrann
í Washington, Anatoli Dobrynin,
hefði skýrt William Rogers utan-
rikisráðlierra frá því í gær, að
Framh. á bls. 14
Meiri bjartsýni rikir nú um iausn Rhódesíiideiinnnar en áður. — Hér sést Sir Alec Douglas-Honie
mtanríkisráðherra í fylgd með blökkuniannaleiðtogum í Rhódesíu.
Honoludiu, 19. nóv. AP—NTB.
FORSTÖÐUMENN flugfélaga
þeirra, seni stnnda farþegaflug á
leiðtinum yfir Norður-Atiantshaf
ið, hafa á fundi í Honolniu kom-
Bretland! ! Hvetur verkalýðshreyf-
inguna til samstarfs
stækkar
London, 19. nóv. NTB.
LÁVARÐADEILD brezka
þingsins samþykkti í dag mót
atkvæðalaiist að stækka Bret-
land með því að inniima í land
ið kiettadrang nokkurn, sem
skagar upp úr Atlantshafinu
nm 200 sjóniílum vestan við
Suðureyjar (Hebrides-eyjar).
Klettadrainigiur þessi hei'tir
Rookald, og er óbygigður, en
talið er að þar megi finna
ga® í jörðu.
Frumvarp um innJimun
kdettsins verður lagt fyrir
Neðri málstoíuna, og er taiið
v'íisit að það verðd samþykkt.
Beint eftirlit með verðlagi og
kaupgjaldi betra en verðstöðvun
— segir Nixon forseti
Miami Beach. 19. nóv.
NTB—AP.
NIXON Bandarikjaforseti skor-
aði í dag á verkalýðsleiðtoga þá,
sem honum ern andvigir, að
styðja áform hans um kaupgjalds
eftirlit og að starfa með honum
að bættiim lífskjöriim og minnk-
andi atvinnnleysi í Bandaríkjun-
Nýtt rithöfunda-
samband í Prag
Eindregnir stuðningsmenn
Moskvuvaldsins
Prag, 19. nóv. AP.
í DAG var lýst yfir stofnun nýs
rithöfundasambands í Prag og
eru í því eindregnir stuðnings-
menn Moskvuvaldsins. Kemur
þetta samband í stað annars sam
bands tékkneskra rithöfunda,
sem stjórnvöldin leystu upp í
fyrra, eftir að sambandið neitaði
að bera lof á Sovétríkin og fylgi-
ríki þeirra vegna innrásarinnar
S Tékkóslóvakíu.
F'réttastofa landsins, CTK,
stkýrði svo f rá, að 96 manns hefðu
igerzt félaigar í þessu nýja riithöf
uindasajmbandi við athöfn, sem
firam fór í Dobris-kastala í
igrennd við Praig. Þar voru við-
etaddir m.a. Zjan Fojtik, fram-
J^væmdastjóri kommúnistafiokks-
dns í menniinigarmáiiuim og menn
óngarmálaráðherra iandsáns,
Midosilav Bruzeek.
I fyrra rinhöfdndasambandin'U,
sem ieysit var upp, voru 468 fé-
lagar og voru í þeirra hópi flest-
ir helztu rithöfundar og Ijóðskáld
í Bæheimi og Mæri. Mjög fá
verk eftir þau hafa verið birt
síðan 1969.
Lýsti Nixon því yfir gagnvart
verkalýðslireyfingn Bandarikj-
anna, AFL-CIO, að stjórn sín
væri vinnr bandaríska verka-
mannsins en ekki óvinur hans.
Hann vísaði á bng ölliim staðhæf-
inguni leiðtoga AFL-CIO, George
Meany, þess efnis að forsetinn
starfaði nieð hiigsmuni atvinnn-
rekenda fyrir aiigum en ekki hag
verkafólks.
Nixon sagði, að sú þriggja
mánaða verðstöðvun, sem hann
hefði komið á í ágúst, hefði dreg-
ið úr atviiiiniuileysi og haflt í för
með sér, að unnt væri að hafa
hemii á verðbóligunni. Áætdiun,
sem miðaði að því að hafa beint
eftirlit með verðlagi og launum
í stað verðsitöðvunar, myndi
borga sig mörgum sinnium.
Nixon skoraði á Meany og
aðra verkalýðsforingja að taka
höndum saman og vdnna sam-
eigindega að þeim markmiðum
að draga úr atvinnudeysin'U,
stöðva verðbóiguna, auka fram-
leiðsluna og verzlun við útlönd
og koma á heidibrigðu og stöðuigu
Óeirðir í Tókíó
Tókíó, 19. nóv. AP—NTB.
ÞÚSUNDIR manna., aðallega fé-
lagar úr samtöknm rótfækra stiid
enta, tókn þátt í mótmæiaaðgerð-
nm í Tókíó í dag. Um 1300 mót-
mælendur voru liandteknir, einn
maðnr lézt, og nndir miðnættið
var vitað að 15 lögreglnmenn og
10 borgarar höfðu særzt í átök-
unum.
Efnt var til aðgerðanma til að
mótmæia þeirri fyrirætiun Banda
rikjamanna að hafa áfrarn her-
sföðivar á eynni Okinawa eftir
að hún vn’ður afhenf Japan sam
kvæmt samningi ríkjanna frá ný
liðnu surnri. Er talið að óeirðirn-
ar séu þær verstu, sem orðið
hafa í Japan í rúm tíu ár. Sex-
tiu þúsund manna lögreglulið
var kaJdað út tid að reyna að hafa
hemil á mannf jöldanum, og beittu
lögreglumenn táraigasi og vatns-
dæliurn á hópana. Stúdentarnir
voru hins vegar vopnaðir heima-
tiibúnum íikveiikjuisprenigjum,
járnirörum og lurkumn. Kveiktu
þeir eida á götum úti, veltu bif-
reiðum, og báru eld að veitinga-
húsi. Veitingahúsið, sem vair fjög
urra hæða, brann til grunma.
efnahagsdifi í heild. Sagði forset-
inn, að stjórnin og verkalýðshreyf
ingin gætu verið ósammála um
aðferðir en ekki um markmið.
Hann lagði mikla áherzdu á, að
það væri ekki Skynsamlegt né
verjandi að fylgja stefnu, þar
sem fram kæmi, að bandaríska
verkaíýðshreyfinigin væri ei'tthvað
sérstaikt fyrirbriigði, er stæði ut-
an við bandaríska þjóðfélagið.
— Það verður að koma firam við
verkalýðshreyfinguna sem óað-
sikiljanlegan þátt í þjóðldfinu,
sagði forsetinn.
Kínverjar
sprengja
New York og Tókíó, 19. nóv.
AP—NTB.
BANDARÍSKIR vísindamenn
skýrðu frá þvi í gærkvöldi að
kjarnorkusprengja hefði verið
sprengd á tilrannasvæðinu í Sing
kiang-héraði í Kína. Er hér um
að ræða 12. kjamorkuspreng-
ingu Kinverja og nam orka
sprengjunnar 20 kilótonnum. Er
það svipuð orka og i sprengjunni,
sem varpað var á japönsku borg-
ina Hiroshima í lok síðari heims-
styrjaldarinnar.
Moskvuútvarpið skýrði frá
sprengingunini í dag, og fyligdi
það frétitinni að japamska utan-
ríkisráðuneytið hefði sent kin-
versku stjórninni mótmæii.
Puddtrúar í kínversku sendi-
nefndinni hjá Sameinuðu þjóðun-
um í New York sögðu eftir að
skýrt var fra sprenginigunni að
þeiir hefðu engar uipplýsingar
fengið frá Peking, og gætu þvi
ekki staðfesit að sprengja hefði
verið sprengd.
Þessi nýjasta sprengja Kín-
verja er mdnni en fyrri sprengj-
ur þeirra. 11. sprengingin var
geirð 14. október í fyrna, og var
sú sprengja þrjú megatonn, eða
150 sinnum öfdugri en sprengj-
an í gær.